< Return to Video

Chain rule example

  • 0:00 - 0:02
    Burda bizdə f funksiyası
  • 0:02 - 0:06
    natural logarifma kök altında
    x-in qiymətinə bərabərdir.
  • 0:06 - 0:07
    Bu viodada etmək istədiyimiz
  • 0:07 - 0:10
    f-in törəməsini tapmaqdır.
  • 0:10 - 0:15
    Burada açar olaraq f funksiyasını iki
  • 0:15 - 0:18
    funksiyanın tərkibi kimi götürə bilərik.
  • 0:18 - 0:20
    Və burada nə baş verdiyini diaqram
    çəkməklə göstrərə bilərik.
  • 0:20 - 0:23
    Yaxşı, əgər x-i bizim f
    funksiyamıza daxil etsək
  • 0:23 - 0:25
    ilk etməli olduğunuz nədir?
  • 0:25 - 0:26
    Aha, kvadrat kökunu tapmaqdır
  • 0:26 - 0:30
    Beləki, hər hansı x ilə başlasaq,
    onu daxil edirik,
  • 0:33 - 0:36
    ilk etməli oldğunuz isə,
    onun kvadrat kökünü tapmaqdır.
  • 0:36 - 0:40
    Siz x-in kvadratını alamaq üçün
  • 0:40 - 0:42
    verilənin kvadrat kökünü tapmalısınız,
  • 0:43 - 0:44
    Və sonra etməlisiniz?
  • 0:44 - 0:47
    Siz əvvəlcə kvadrat kökünü sonra isə,
  • 0:47 - 0:48
    natural logarifmasını götürməlisiniz.
  • 0:48 - 0:51
    Dedik ki, bunun logarifmasını götürürük,
  • 0:51 - 0:53
  • 0:53 - 0:55
  • 0:55 - 0:58
  • 0:58 - 0:59
    Mən bu kiçik kvadratları düzəldərək
  • 0:59 - 1:01
    verilən ilə nə etməli olduğunuzu göstəririəm.
  • 1:01 - 1:02
    Bəs sonra nə əldə edirik ?
  • 1:02 - 1:07
    Bununla kvadrat kök altında x-in
    natural logarifmasını əldə edirik.
  • 1:07 - 1:10
    Kök altında x-in natural logarifması.
  • 1:10 - 1:12
    Hansı ki, x-in f funksiyasına bərabərdir.
  • 1:12 - 1:16
    Gördüyünüz kimi x-in f
    funksiyasına bu dəstənin,
  • 1:19 - 1:21
    ya da bu bütün dəstənin, ya da ki
  • 1:21 - 1:24
    funksiyalırın birləşməsi deyə bilərsiniz.
  • 1:24 - 1:27
    Bu x-in f funksiyası mahiyyətcə
  • 1:27 - 1:30
    iki funksiyanın birləşməsidir.
  • 1:30 - 1:31
    Siz veriləni bir funksiyaya daxil edirsiz
  • 1:31 - 1:34
    ondan alınan nəticəni
    isə digər funksiyaya daxil edirsiz.
  • 1:34 - 1:36
    Burada daxil edilən ifadədən asılı
  • 1:36 - 1:39
    olmayaraq kök altı ifadə
    alacaq u funksiyası var,
  • 1:39 - 1:43
    belə ki, x-in u funksiyası
    kök altında x-ə bərabərdir.
  • 1:44 - 1:46
    Sonra bunun nəticəsini alırıq
  • 1:47 - 1:50
    və bunu v adlandırdığımız
    digər funksiyaya daxil edirik,
  • 1:50 - 1:51
    bəs v-də nə olacaq?
  • 1:51 - 1:54
    Burada hər hansı daxil edilənin
    natural loqarifmik qiymətini alırıq.
  • 1:54 - 1:57
    Bu halda , bu hald f-in, ya da v-nin
  • 1:57 - 2:00
    diaqramındakı halda bu da
    natural loqarifmik qiymətini alır.
  • 2:00 - 2:02
    Daxil edilən kök altında x ifadəsi idi,
  • 2:02 - 2:05
    nəticəsi isə kvadrat kök
    altı x-in natural loqarifmadır.
  • 2:05 - 2:08
    Əgər daxil edilən x ilə
    v-ni yazmaq istəsək
  • 2:08 - 2:10
    deyərdik ki, bu natural loqarifmadır,
  • 2:10 - 2:13
    sadəcə x-in natural loqarifmasıdır.
  • 2:14 - 2:16
    Burada gördüyümüz kimi əvvəldən
  • 2:16 - 2:18
    rənglədiyim funksiyaya bərabərdir,
  • 2:18 - 2:21
    x-in f funkiyası kvadrat kök altında
  • 2:22 - 2:25
    x-in natural loqarifmasına bərabərdir.
  • 2:25 - 2:29
    Deməli bu kök altı x-in v funksiyası ya
    da x-in u funksiyasının v funksiyasına bərabərdir.
  • 2:31 - 2:34
    Deməli , bu birləşmə sizə deyir ki,
  • 2:34 - 2:36
    əgər mən burada
    törəməsini tapmağa çalışsam,
  • 2:36 - 2:39
    zəncir qaydası çox faydalı olar.
  • 2:39 - 2:42
    Zəncir qaydası bizə x-in
    f funksiyasının törəməsinin .
  • 2:42 - 2:43
    daxili funksiyaya uyğun olan
  • 2:43 - 2:47
    kənar funksiya kimi görünən
  • 2:47 - 2:49
    funksiyanın törəməsinə bərabər olacaq.
  • 2:49 - 2:51
    beləki, bu v funksiyasının x-in
  • 2:51 - 2:55
    u funksiyası əsasından törəməsi
  • 2:56 - 2:57
    vurulsun x-ə uyğun olaraq
  • 2:59 - 3:01
    daxili funksiyanın törəməsi.
  • 3:01 - 3:03
    u-nun, x-in u funksiyasının törəməsi.
  • 3:03 - 3:06
    Bəs, biz bunları necə hesablayacağıq?
  • 3:07 - 3:09
    Biz x-in u funksiyasının
    törəməsini tapmasını bilirik
  • 3:09 - 3:11
    və x-in v funksiyası, x-in u
    funksiyasının törəməsi, bərabər olacaq,
  • 3:11 - 3:16
    Xatırlayın, kvadrat kök altında x
    x üstü 1/2 qüvvəti ilə
  • 3:16 - 3:20
    eynidir. Deməli qüvvət üstü
    qaydasından istifadə edə bilərik,
  • 3:20 - 3:23
    1/2 önə gətirsək
    1/2x almış olarıq
  • 3:23 - 3:27
    və üstlü qiyməti bir vahid azaltsaq
  • 3:27 - 3:29
    mənfi 1/2 alırıq ,
    bu da mənfi 1/2 üstü qüvvət deməkdir.
  • 3:29 - 3:33
    Bəs, x-in v funksiyası,üzr isteyirem,
    x-in v funksiyasının törəməsi nədir?
  • 3:33 - 3:37
    x-in natural loqarifminin törəməsi
  • 3:39 - 3:41
    bir bölünsün x-dir,
    bunu başqa vidioda göstərmişik.
  • 3:41 - 3:45
    Biz artıq x-in u və x-in v
    funksiyasının törəməsini bilirik
  • 3:45 - 3:48
    bəs , x-in u funksiya əsasından
    v funksiyasının törəməsi nədir?
  • 3:48 - 3:53
    x-in u funksiya əsasından
    v funksiyasında, hardax görsək
  • 3:53 - 3:57
    biz bunu əvəz edirik, gəlin
    bir az daha səliqə yazaq,
  • 3:58 - 4:01
    biz bunu x-in u funksiyası
    ilə əvəz edirik
  • 4:01 - 4:05
    beləliklə, x-in u funksiya
    əsasından v funksiyası
  • 4:05 - 4:08
    bir bölünsün x-in u funksiyasına bərabər olacaq.
  • 4:08 - 4:11
    Bir bölünsün x-in u funksiyası bərabərdir,
  • 4:11 - 4:14
    bir bölünsün x-in u funksiyası
  • 4:16 - 4:18
    kvadrat kök altında x-ə bərabərdir.
  • 4:18 - 4:20
    Bir bölünsün kvadrat kök altında x.
  • 4:20 - 4:23
    Bunu müəyyən edirik ki,
  • 4:25 - 4:29
    Bir bölünsün kvadrat kök altında x-dir,
  • 4:29 - 4:31
    və bu x-in u funksiyasıını
    müəyyən edrik ki,
  • 4:31 - 4:35
    1/2 vurulsun x üstü mənfi 1/2-ə,
  • 4:36 - 4:40
    x üstü mənfi 1/2-ə,
    bunu təzədən 1/2 vurulsun
  • 4:40 - 4:42
    bir bölünsün x üstü mənfi
    1/2 kimi dəyişdirək ,
  • 4:42 - 4:46
    hansı ki, 1/2 vurulsun bir bölünsün
    kvadrat kök altında x ilə eynidir,
  • 4:46 - 4:51
    ya da bir bölünsün 2 kök
    altında x kimi yaza bilərik.
  • 4:51 - 4:55
    Bəs bununla nə əldə edəcəyik?
  • 4:55 - 4:58
    Bu da bərabər olacaq yaşılla yazdığımız
  • 4:58 - 5:02
    x-in u funksiya əsasından
    v funksiyası ,bir bölünsün kök altında x-ə.
  • 5:02 - 5:07
    vurulsun, vurulsun x-in u
    funksiyasının törəməsi də bir bölünsün 2
  • 5:08 - 5:12
    kök altında x. İndi bu nəyə bərabər olacaqdır?
  • 5:14 - 5:17
    Aha, indi bu bərabər olacaq
  • 5:17 - 5:20
    bunda ancaq cəbrdən istifadə edəcəyik,
  • 5:20 - 5:21
    bir bölünsün,
    2 və kök altında x
  • 5:21 - 5:24
    vurulsun kök altında
    x-miz bizə sadəcə x verir.
  • 5:24 - 5:26
  • 5:26 - 5:29
  • 5:29 - 5:31
  • 5:31 - 5:33
  • 5:33 - 5:35
  • 5:35 - 5:38
  • 5:38 - 5:39
  • 5:39 - 5:41
  • 5:41 - 5:43
  • 5:43 - 5:45
  • 5:45 - 5:47
  • 5:47 - 5:50
  • 5:50 - 5:52
  • 5:52 - 5:55
  • 5:55 - 5:57
  • 5:58 - 6:00
  • 6:00 - 6:02
  • 6:02 - 6:04
  • 6:04 - 6:07
  • 6:07 - 6:12
  • 6:12 - 6:14
  • 6:14 - 6:16
  • 6:16 - 6:20
  • 6:20 - 6:21
  • 6:21 - 6:24
  • 6:24 - 6:28
  • 6:28 - 6:29
  • 6:29 - 6:31
  • 6:31 - 6:34
  • 6:34 - 6:35
  • 6:35 - 6:37
  • 6:37 - 6:41
  • 6:42 - 6:43
Title:
Chain rule example
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
06:45

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions