< Return to Video

Mürəkkəb faiz artımında 72 qaydası

  • 0:01 - 0:03
    Keçən videomuzda biz, çox az
  • 0:03 - 0:07
    mürəkkəb faiz haqqında danışdıq. Nümunəmiz
  • 0:07 - 0:10
    davamlı deyil, çox banklarda görəcəyimiz
  • 0:10 - 0:11
    illik mürəkkəb faiz idi.
  • 0:11 - 0:14
    Amma bilmənizi istərdim ki,
  • 0:14 - 0:15
    baxmayaraq ki, İdeya asandır,
  • 0:15 - 0:17
    Hər il, həmin ildə başladığın
  • 0:17 - 0:18
    pulun 10%-ni əldə edirsən,
  • 0:18 - 0:21
    və bu mürəkkəbləşdirmə adlanır, çünki gələn il,
  • 0:21 - 0:23
    yalnız ilkin depozitə görə deyil,
  • 0:23 - 0:27
    həm də keçən illərdəki faizə görə
  • 0:27 - 0:28
    pul və ya faiz qazanırsan.
  • 0:28 - 0:30
    Ona görə, bu, mürəkkəb faiz adlanır.
  • 0:30 - 0:32
    İdeya olduqca asan olsa da,
  • 0:32 - 0:34
    gördük ki, riyaziyyat azca çaşdırıcı ola bilər.
  • 0:34 - 0:37
    Əgər uyğun kalkulyatorunuz varsa,
  • 0:37 - 0:39
    necə edilməyini bilirsinizsə,
  • 0:39 - 0:40
    bunları özünüz də hesablaya bilərsiz.
  • 0:40 - 0:43
    amma, onu ağılda şifahi etmək
  • 0:43 - 0:43
    demək olar ki, qeyri-mümkündür.
  • 0:43 - 0:45
    Məsələn,
  • 0:45 - 0:46
    sonuncu videonun sonunda,
  • 0:46 - 0:48
    Biz dedik, əgər 100$-ım olarsa və əgər mən,
  • 0:48 - 0:50
    1 ildə 10% ilə mürəkkəbləşdirsəm, bu,
  • 0:50 - 0:51
    həmin 1-in hardan gəldiyini göstərir. "Pulumu ikiqat artırmağa
  • 0:51 - 0:54
    mənə nə qədər vaxta başa gələr?" Və bu bərabərlik ilə bitir.
  • 0:54 - 0:56
    Bunu həll etmək üçün,
  • 0:56 - 0:56
    bunu başqa videolarda da göstərmişəm.
  • 0:56 - 0:57
    çox kalkulyatorlarda 1.1 əsaslı logarifma yoxdur,
  • 1:01 - 1:03
    Buna belə də deyə bilərsiz
  • 1:03 - 1:03
    x= logarifma (əsas10) 2/ log (əsas 1.1) 2.
  • 1:03 - 1:04
    Bu logarifma ( əsas 1.1) 2 hesablanması üçün başqa bir yoldur.
  • 1:04 - 1:11
    Bunu deyirəm...
  • 1:11 - 1:15
    Üzr istəyirəm.
  • 1:15 - 1:15
    Bu logarifma (əsas 10) 1.1 olmalıdır.
  • 1:15 - 1:16
    Bunu deyirəm, çünki əksər kalkulyatorlarda
  • 1:16 - 1:20
    log (əsas 10) funksiyası var
  • 1:20 - 1:22
    Və bu və bu bərabərdir.
  • 1:22 - 1:24
    və bunu digər videolarda sübut etmişəm.
  • 1:24 - 1:25
    "Bir ildə 10% ilə
  • 1:25 - 1:27
    pulumu ikiqat artırmağa nə qədər vaxt çəkər?"
  • 1:27 - 1:28
    demək üçün kalkulyatorda göstərməlisən,
  • 1:28 - 1:31
    və gəlin yoxlayaq bunu.
  • 1:31 - 1:32
    və gəlin burda yoxlayaq.
  • 1:32 - 1:34
    2 alınacaq,
  • 1:34 - 1:36
    və onun loqarifmasını tapmalıyıq.
  • 1:36 - 1:38
    0.3-dür, bölünür...
  • 1:38 - 1:40
    bölünür...
  • 1:40 - 1:43
    ...daha diqqətli olmaq üçün burada mötərizə açacam...
  • 1:43 - 1:44
    ...1.1 ilə bölünür və loqarifması,
  • 1:44 - 1:47
    və mötərizəni bağlıyırıq,
  • 1:47 - 1:51
    7.27 ilə bərabərdir, təqribən 7.3 il.
  • 1:51 - 1:53
    Bu təqribi 7.3 ilə bərabərdir.
  • 1:53 - 1:59
    Keçən videoda gördüyümüz kimi,
  • 1:59 - 2:03
    bunu qurmaq çox da önəmsiz deyil,
  • 2:03 - 2:04
    amma burdakı riyaziyi məsələni anlasaz belə,
  • 2:04 - 2:07
    ağlınızda bunu etmək asan deyil
  • 2:07 - 2:09
    hətta demək olar ki qeyri-mümkündür.
  • 2:09 - 2:11
    Sizə göstərəcəyim bu sualı
  • 2:11 - 2:13
    təxmin etmək üçün qaydadır.
  • 2:13 - 2:16
    Pulunuzu ikiqat artırmaq nə qədər vaxt çəkir?
  • 2:16 - 2:18
    Bu qayda,
  • 2:18 - 2:22
    72-ci Qayda adlanır.
  • 2:22 - 2:23
    Bəzən 70 ya 69 da ola bilər,
  • 2:23 - 2:27
    Amma Qayda 72 daha tipik olandır,
  • 2:27 - 2:30
    xüsusilə də müəyyən vaxt ərzində olan
  • 2:30 - 2:34
    mürəkkəb faiz haqqında danışırsızsa,
  • 2:34 - 2:36
    davamlı olan mürəkkəbləşdirmə bəlkə yox.
  • 2:36 - 2:38
    Davamlı mürəkkəbləşdirmə ilə,
  • 2:38 - 2:39
    69 və ya 70-ə yaxınlaşasız,
  • 2:39 - 2:40
    mən sizə bir saniyədə nə dəmək istədiyimi göstərəcəm.
  • 2:40 - 2:42
    Eyni suala cavab vermək üçün,
  • 2:42 - 2:45
    gəlin dəyək mənim illik 10% mürəkkəb faiz dərəcəm var,
  • 2:45 - 2:46
    illik mürəkkəbləşdirmə,
  • 2:46 - 2:52
    10 %-i Qayda 72-ni istifadə edərək,
  • 2:52 - 2:57
    illik faiz ilə mürəkkəbləşdirmək, mən deyirəm
  • 2:57 - 3:00
    pulumu ikiqat artırmağa nə qədər vaxt sərf edə bilərəm?
  • 3:00 - 3:03
    72-ni olduğu kimi götürürəm.
  • 3:03 - 3:04
    72-ni götürürəm.
  • 3:04 - 3:06
    Buna görə də bu Qayda 72 adlanır.
  • 3:07 - 3:08
    Onu faiz ilə bölürəm.
  • 3:08 - 3:09
    Faiz 10-dur.
  • 3:09 - 3:11
    onluq vəziyəti 0.1-dir,
  • 3:11 - 3:13
    amma bu, hər 100 faizə 10 dur.
  • 3:13 - 3:15
    Odur ki, 72/10 və 7.2 alırıq.
  • 3:15 - 3:18
    Bu illik idi, ona görə 7.2 il olur.
  • 3:18 - 3:23
    Əgər aylıq 10% mürəkkəbləşdirmə olsa idi,
  • 3:23 - 3:26
    7.2 ay olacaqdı.
  • 3:26 - 3:28
    Mən 7.2 il aldım hansı ki, bizim etdiyimiz
  • 3:28 - 3:30
    bütün uydurma riyaziyata çox yaxındır
  • 3:30 - 3:34
    Eynilə,
  • 3:34 - 3:38
    gəlin, mürəkkəb faiz dərəcəsi edirəm deyək...
  • 3:38 - 3:38
    Başqa bir məsələ edək.
  • 3:38 - 3:40
    Gəlin deyək 6% ilə mürəkkəbləşdirmə edirəm.
  • 3:40 - 3:42
    illik 6% mürəkkəb faiz edirəm deyək,
  • 3:42 - 3:46
    illik mürəkkəb faiz, və belə
  • 3:46 - 3:49
    Qayda 72-ni istifadə edərək,
  • 3:49 - 3:57
    72/6-nı götürürəm, və 6 alıram 72-nin içində 12 dəfədir.
  • 3:57 - 3:59
    Beləliklə, 6 % illik mürəkkəb faiz dərəcəsi ilə
  • 3:59 - 4:07
    mənə pulumu ikiqat artırmağa
  • 4:07 - 4:11
    12 ilə çəkəcək.
  • 4:11 - 4:13
    Gəlin görək bu işləyirmi.
  • 4:13 - 4:15
    Keçən dərsimizdə bunu həll etməyin başqa yolunu öyrəndik
  • 4:15 - 4:16
    gəlin buna x deyək olsun.
  • 4:16 - 4:19
    Bunun cavabı loqarifmaya yaxın olmalıdır,
  • 4:19 - 4:21
    nə isə əsaslı loqarifma 2 üzərindən bölünür...
  • 4:21 - 4:26
    Bu pulumuzu ikiqat artırmağı hardan aldığımızdır.
  • 4:26 - 4:31
    Burda 2, pulumuzu 2 dəfə artırmaq deməkdir,
  • 4:31 - 4:33
    loqarifma əsaslı fərq etmir, məsələn 10
  • 4:33 - 4:35
    bu halda, 1.1 əvəzinə 1.06 olacaq.
  • 4:35 - 4:39
    Artıq görə bilirsiz ki , bu biraz çətindir.
  • 4:39 - 4:43
    Kalkulyatorunuzu çıxarın.
  • 4:43 - 4:45
    2, loqarifmasının 1.06-ya bölüb, loqarifmasını tapdıqda
  • 4:45 - 4:47
    11.89 alınır, bu da təqribi 11.9-dur.
  • 4:47 - 4:58
    Bütün riyazi həlləri edəndə,
  • 4:58 - 5:03
    11.9 alırıq.
  • 5:03 - 5:05
    Bir daha, görürsüz,
  • 5:05 - 5:07
    bu çox yaxşı təxmindir,
  • 5:07 - 5:08
    və bu riyaziyyat,
  • 5:08 - 5:10
    bu riyaziyyatdan çox, çox, çox sadədir
  • 5:10 - 5:14
    Düşünürəm ki, çoxumuz bunu ağlımızda da edə bilərik.
  • 5:14 - 5:16
    Bu əslində insanları təsirləndirmək üçün yaxşı yoldur.
  • 5:16 - 5:18
    Sadəcə 72 rəqəminin necə daha yaxşı
  • 5:18 - 5:21
    olduğu hissini anlamaq üçün
  • 5:21 - 5:23
    mən vərəqdə qeyd etdim.
  • 5:23 - 5:25
    yaxşı, bu da fərqli faiz dərəcələridir.
  • 5:25 - 5:28
    Bu, ikiqat artırmağa sərf olunacaq əsl vaxtdır.
  • 5:28 - 5:31
    Mən əslində bu formuladan burada
  • 5:31 - 5:34
    pulu ikiqat artırmağa sərf edəcəyim əsl,
  • 5:34 - 5:36
    dəqiq vaxtı bilmək üçün istifadə edirəm.
  • 5:37 - 5:40
    Gəlin bunu il ilə deyək,
  • 5:40 - 5:42
    Əgər illik mürəkkəb faiz dərəcəsindən danışırıqsa,
  • 5:42 - 5:43
    1%-dirsə bu,
  • 5:43 - 5:46
    bu sənə pulunu ikiqat artırmağa 70 ilə başa gələcək.
  • 5:46 - 5:47
    25% də isə, pulunu ikiqat artırmaq,
  • 5:47 - 5:49
    3 ildən biraz çox olacaq.
  • 5:49 - 5:52
    Bu əsl, düzgün olandır.
  • 5:52 - 5:53
    bu düzgündür,
  • 5:53 - 5:56
    və mən bunu göy rəng edəcəm,
  • 5:56 - 5:58
    buradakı düzgün rəqəmdir.
  • 5:58 - 6:01
    Bu əsl olandır.
  • 6:01 - 6:05
    Orda olan əsl olandır.
  • 6:05 - 6:09
    Onu bura da əlavə etdim.
  • 6:09 - 6:12
    Əgər mavi xəttə baxsaz,
  • 6:12 - 6:14
    o əsldir.
  • 6:14 - 6:16
    Mən hamısını əlavə etmədim.
  • 6:16 - 6:17
    Mən düşündüm ki, bəlkə 4% ilə başladım.
  • 6:17 - 6:19
    Əgər 4%-ə baxsaz,
  • 6:19 - 6:22
    pulunuzu ikiqat artırmağa 17.6 il sərf edəcəksiz.
  • 6:22 - 6:23
    Beləliklə, 4%-ə 17,6 il lazımdır ki, pulunuzu ikiqat artırasız.
  • 6:23 - 6:26
    Mavi üzərində olan o nöqtədir.
  • 6:26 - 6:30
    5%-də bu sizə,
  • 6:30 - 6:32
    5%-də, bu sizə pulunuzu iki dəfə artırmağa
  • 6:32 - 6:34
    14 ilə çəkir. Bu həm də sizə
  • 6:34 - 6:39
    mürəkkəb faiz dərəcəsindən danışan zaman
  • 6:39 - 6:40
    hər faizin həqiqətən önəmli olması hissini verir.
  • 6:40 - 6:43
    2% olduqda,
  • 6:43 - 6:45
    pulunuzu iki dəfə artırmağa 35 il sərf edəcəksiz.
  • 6:45 - 6:46
    1% sizə 70 ilə,
  • 6:46 - 6:48
    ona görə pulunuzu iki dəfə daha tez ikiqat artırırsız.
  • 6:48 - 6:49
    Bu həqiqətən çox vacibdir,
  • 6:49 - 6:52
    xüsusilə də
  • 6:52 - 6:54
    pulu ikiqat, üçqat artırmaq haqqında fikirləşirsizsə,
  • 6:54 - 6:55
    onun üçün önəmlidir.
  • 6:55 - 6:57
    İndi, qırmızıda
  • 6:57 - 6:58
    burdakı qırmızıda
  • 6:58 - 7:00
    Qayda 72-nin nəyi proqnoz etdiyini dedim mən?
  • 7:00 - 7:02
    Bu Qaydanın nə olduğudur..
  • 7:02 - 7:05
    Əgər sadəcə 72 götürüb onu 1%-ə bölsəz,
  • 7:05 - 7:06
    72 alarsız.
  • 7:06 - 7:09
    Əgər 72/4 götürsəz, 18 alınar.
  • 7:09 - 7:10
    Qayda 72 isə deyir ki, bu sənə 4%-də
  • 7:10 - 7:13
    pulunu ikiqat artırmağa 18 ilə çəkəcək.
  • 7:13 - 7:17
    əsas cavab 17.7 il olanda,
  • 7:17 - 7:18
    alınan çox yaxındır.
  • 7:18 - 7:19
    Bu, qırmızı olandır.
  • 7:19 - 7:23
    Bu, qırmızı olandır.
  • 7:23 - 7:24
    Görə bilirsiz, ona görə bunu bura əlavə etdim,
  • 7:24 - 7:27
    əyrilər çox yaxındır.
  • 7:28 - 7:30
    Aşağı faiz dərəcəsi üçün,
  • 7:30 - 7:31
    aşağı faiz dərəcəsi üçün,
  • 7:31 - 7:33
    bu o faiz dərəcələridir ki, burda olanlardır,
  • 7:33 - 7:36
    Qayda 72,
  • 7:36 - 7:37
    Qayda 72, azca
  • 7:37 - 7:40
    azca pulunuzu iki dəfə artırmaq üçün olan zamanı
  • 7:40 - 7:42
    çox dəyərləndirir.
  • 7:42 - 7:44
    Daha yuxarı faiz dərəcəsi olduqca,
  • 7:44 - 7:46
    bu sizə pulunuzu iki dəfə artırmaq üçün olan zamanı
  • 7:46 - 7:48
    daha az dəyərləndirir.
  • 7:48 - 7:49
    Əgər düşünməli olsaz,
  • 7:49 - 7:52
    "72 həqiqətən yaxşı rəqəmdirmi?"
  • 7:52 - 7:54
    bu mənim etdiyimdir.
  • 7:54 - 7:55
    Əgər sadəcə faiz dərəcəsini götürüb onu
  • 7:55 - 7:58
    həqiqi artım vaxtı ilə vursanız,
  • 7:58 - 8:00
    burda rəqəmlər toplusu alacaqsınız.
  • 8:00 - 8:02
    Aşağı faiz dərəcələri üçün, 69 yaxşıdır.
  • 8:02 - 8:04
    Çox yuxarı faiz dərəcələri üçün, 78 yaxşı işləyir.
  • 8:04 - 8:06
    Əgər buna baxsanız,
  • 8:06 - 8:08
    72 yaxşı təxmin olaraq görünür.
  • 8:08 - 8:10
    Görə bilirsiniz ki, burda qrafik çəkmək
  • 8:10 - 8:11
    bizi 4%-dən 25%-ə qədər yaxşı götürdü.
  • 8:11 - 8:14
    hansı ki, çoxumuzun həyatımızın bir çox yerində
  • 8:14 - 8:17
    görəcəyimiz faiz dərəcələridir.
  • 8:17 - 8:20
    Ümid edirəm sizə faydalı gəldi.
  • 8:20 - 8:22
    Bu pulunuzu necə tez ikiqat artıra biləcəyinizi
  • 8:22 - 8:26
    anlayacağınız çox asan yoldur.
  • 8:26 - 8:27
    Gəlin əyləncə üçün birini də edək.
  • 8:27 - 8:29
    Mənim, bilmirəm, 4-üm var...
  • 8:29 - 8:30
    mmm, onu artıq etmişəm.
  • 8:30 - 8:32
    Gəlin deyək illik 9% mürəkkəb faiz dərəcəm var.
  • 8:32 - 8:36
    Pulumu ikiqat artırmaq
  • 8:36 - 8:37
    mənə nə qədər vaxta baş edəcək?
  • 8:37 - 8:43
    Deməli, 72 9= 8 il.
  • 8:43 - 8:44
    Pulumu iki dəfə artırmaq mənə 8 ilə olacaq.
  • 8:44 - 8:46
    Bu istifadə edilsə, əsl cavab...
  • 8:46 - 8:52
    Bu Qayda 72 ni istifadə edərək verilən təqribi cavabdır.
  • 8:52 - 8:55
    Əsl cavab, 9% 8.04 ildir.
  • 8:55 - 8:58
    Bir daha desək, biz ağlımızda
  • 8:58 - 9:00
    daha daha daha yaxşı təxmin etməyi bacardıq.
Title:
Mürəkkəb faiz artımında 72 qaydası
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
09:11

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions