-
Keçən videomuzda biz, mürəkkəb faiz
-
haqqında bir az danışdıq. Nümunəmiz
-
davamlı faiz yox, çox banklarda görəcəyimiz
-
illik mürəkkəb faiz idi.
-
Amma bilməliyik ki,
-
ana fikrin asan olmasına baxmayaraq
-
Hər il, həmin ilin əvvəlində balansda olan
-
pulun 10%-ni qazanırıq,
-
və bu mürəkkəb faiz artımı (kompondinq) adlanır, çünki gələn il,
-
yalnız ilkin depozitdən,
-
həm də keçən illərdə qazanılan faiz artımından
-
pul, yaxud da faiz əldə edirik.
-
Ona görə də, bu, mürəkkəb faiz adlanır.
-
Məntiq olduqca asan olsa da,
-
gördük ki, riyaziyyat bəzən bir az çaşdırıcı olur.
-
Əgər kalkulyatorunuz varsa,
-
və məsələnin necə həll edildiyini bilirsinizsə,
-
bunları özünüz də hesablaya bilərsiz.
-
Amma, bunu beynimizdə şifahi hesablamaq
-
demək olar ki, qeyri-mümkündür.
-
Məsələn,
-
sonuncu videonun sonunda,
-
Dedik ki, 100$-mız var və onu
-
1 ildə 10% mürəkkəb faizlə artırırıq.
-
Baxın bu 1 buradan gəlir. Bəs indi pulumu ikiqat artırmaq
-
üçün nə qədər vaxt lazımdır?
-
Bu bərabərliyi həll etmək üçün
-
digər videolarda da göstərdiyim kimi
-
çox kalkulyatorlarda 1,1 əsaslı loqarifma yoxdur,
-
Buna belə də deyə bilərsiz:
-
x=log (əsas10) 2/ log (əsas 1,1) 2.
-
Bu 1,1 əsaslı loqarifma 2 hesablamağın başqa bir yoludur.
-
Bunu deyirəm...
-
Üzr istəyirəm.
-
Bu loqarifma (əsas 10) 1,1 olmalıdır.
-
Bunu deyirəm, çünki əksər kalkulyatorlarda
-
log (əsas 10) funksiyası var
-
Və bu və bu bərabərdir.
-
və bunu digər videolarda sübut etmişəm.
-
"Bir ildə 10% ilə
-
pulumu ikiqat artırmağa nə qədər vaxt çəkər?"
-
demək üçün kalkulyatorda göstərməliyik,
-
və gəlin yoxlayaq bunu.
-
və gəlin burda yoxlayaq.
-
2 alınacaq,
-
və onun loqarifmasını tapmalıyıq.
-
0.3-dür, bölünür...
-
bölünür...
-
...daha diqqətli olmaq üçün burada mötərizə açacam...
-
...1,1 ilə bölünür və loqarifması,
-
və mötərizəni bağlıyırıq,
-
7.27 ilə bərabərdir, təqribən 7.3 il.
-
Bu təqribi 7.3 ilə bərabərdir.
-
Keçən videoda gördüyümüz kimi,
-
bunu qurmaq çox da önəmsiz deyil,
-
amma burdakı riyaziyi məsələni anlasaz belə,
-
bunu şifahi həll letmək asan deyil.
-
Hətta demək olar ki qeyri-mümkündür.
-
Sizə indi göstərəcəyim
-
sualın cavabını təxmin etmək üçün qaydadır.
-
Pulumuzu ikiqat artırmaq nə qədər vaxt çəkir?
-
Bu qayda,
-
72 Qaydası adlanır.
-
Bəzən 70, və ya 69 da ola bilər,
-
Amma adətən 72 Qaydası deyirik.
-
Xüsusilə də kəsilməz faiz artımından deyil,
-
müəyyən vaxt ərzində olan
-
.mürəkkəb faiz artımından danışanda, bu hal doğrudur.
-
Çünki kəsilməz faiz artımında
-
cavab 69 və ya 70-ə yaxın olur.
-
İndi nə demək istədiyimi göstərəcəm.
-
Eyni suala cavab vermək üçün,
-
gəlin deyək mənim illik 10% mürəkkəb faiz dərəcəm var,
-
illik mürəkkəb faiz artımı,
-
10 % mürəkkən faiz ilə artım
-
72 Qaydasından istifadə edərək pulumu ikiqat artırmağa
-
nə qədər vaxt lazım olduğunu tapacağam.
-
72-ni olduğu kimi götürürəm
-
və bura qeyd edirəm
-
Buna görə də bu Qayda 72 adlanır.
-
Onu verilən faizə bölürəm.
-
Bizim faiz dərəcəmiz 10-dur.
-
onluq kəsr şəklində 0,1-dir,
-
Bu hər 100-ə düşən 10 faizdir.
-
72-ni 10-a böləndə isə 7,2.
-
Artım illikdir, ona görə deyirik 7,2 il olur.
-
Əgər aylıq 10% artım olsa idi,
-
7,2 ay olacaqdı.
-
Mən 7,2 il aldım hansı ki, bizim etdiyimiz
-
bir növ əyləncəli riyaziyata oxşayır.
-
Gəlin buna oxşar
-
başqa bir mürəkkəb faiz artımı
-
məsələsinə baxaq.
-
Tutaq ki, 6% mürəkkəb faizlə artım
-
hesablayırıq və bu artım illikdir.
-
Bura da qeyd edək.
-
72 Qaydasını istifadə edərək,
-
72/6-nı hesablayıram, 72 12 dəfə 6-ya bərabərdir.
-
Beləliklə, 6 % illik mürəkkəb faiz dərəcəsi ilə
-
pulu ikiqat artırmaq
-
12 ilə çəkəcək.
-
Gəlin görək bu işləyirmi?
-
Keçən dərsimizdə bunu həll etməyin başqa yolunu öyrəndik
-
Gəlin buna x deyək.
-
Bunun cavabı loqarifmaya yaxın olmalıdır,
-
hər hansısa bir əsasdan loqarifma 2 üzərindən bölünür...
-
Bu pulumuzu ikiqat artırmağı hardan aldığımızdır.
-
Burda 2 pulumuzu 2 dəfə artırdığımızı göstərir
-
2 böl loqarifma 10 əsasdan
-
bu halda, 1,1 əvəzinə 1,06 olacaq.
-
Artıq görə bilirik ki , bu biraz çətindir.
-
Kalkulyatordan istifadə edək.
-
log(2) böl log(1,06) bərabərdir
-
11,89, yuvarlaqlaşdırdıqda 11,9 edir.
-
Bu riyazi əməliyyatdan sonra
-
11,9 alırıq.
-
Bir daha, görürük ki,
-
nəticə çox reallığa yaxındır.
-
və bu riyazi həll
-
digərindən qat-qat daha sadədir.
-
Düşünürəm ki, çoxumuz bunu ağlımızda da edə bilərik.
-
Bu həm də insanları təəccbləndirmək üçün yaxşı yoldur.
-
72 qaydasının necə yaxşı
-
işlədiyini anlamaq üçün
-
yazdıqlarımı cədvəldə qeyd edib, qrafik qurdum.
-
Burada müxtəlif faiz dərəcələri qeyd etmişəm.
-
Bu, məbləği ikiqat artırmağa sərf olunacaq əsl vaxtdır.
-
Mən əslində bu düsturdan burada
-
pulu ikiqat artırmağa sərf olunan
-
dəqiq vaxtı bilmək üçün istifadə edirəm.
-
Gəlin bunu il ilə ifadə edək,
-
Əgər illik mürəkkəb faiz dərəcəsindən danışırıqsa,
-
və bu faiz 1%-sə,
-
Pulu ikiqat artırmaq 70 ilə başa gələcək.
-
25%- olanda isə, pulu ikiqat artırmaq üçün
-
3 ildən biraz artıq zaman lazım olacaq.
-
Bu əsl nəticədir
-
və doğrudur.
-
Bunu göy rəngdə qeyd edəcəm.
-
Buradakı ədəd doğru və
-
real nəticəni əks etdirir.
-
Bu sütun bütünlüklə real nəticələri göstərir.
-
Onun da qrafikini burada qurmuşam.
-
Bu mavi xəttə baxsaq,
-
əsl nəticəni görərik.
-
Qrafikə bütün nöqtələri əlavə etmədim.
-
Düşündüm ki, 4%-dən başlasam yaxşı olar.
-
Əgər 4%-ə baxsaq,
-
pulu ikiqat artırmağa 17,6 il sərf olunacaq.
-
Beləliklə, 4%-lə ikiqat artım üçün 17,6 il lazımdır.
-
Bu nöqtə mavi qrafikin üstündə buraya düşür.
-
Əgər 5%-lə hesablasaq,
-
5% artımla, məbləği 2 dəfə artırmaq
-
14 il çəkir. Bu həm də bizə
-
mürəkkəb faiz artımında
-
hər faiz dərəcəsinin nə qədər önəmli olduğunu göstərir.
-
2% olduqda,
-
pulunuzu iki dəfə artırmağa 35 il sərf edəcəksiz.
-
1% sizə 70 ilə,
-
ona görə pulunuzu iki dəfə daha tez ikiqat artırırsız.
-
Bu həqiqətən çox vacibdir,
-
xüsusilə də
-
pulu ikiqat, üçqat artırmaq haqqında fikirləşirsinizsə,
-
onun üçün önəmlidir.
-
İndi, qırmızıda
-
burdakı qırmızıda
-
Qayda 72-nin nəyi proqnoz etdiyini dedim mən?
-
Bu Qaydanın nə olduğudur..
-
Əgər sadəcə 72 götürüb onu 1%-ə bölsəz,
-
72 alarsız.
-
Əgər 72/4 götürsəz, 18 alınar.
-
Qayda 72 isə deyir ki, bu sənə 4%-də
-
pulunu ikiqat artırmağa 18 ilə çəkəcək.
-
əsas cavab 17.7 il olanda,
-
alınan çox yaxındır.
-
Bu, qırmızı olandır.
-
Bu, qırmızı olandır.
-
Görə bilirsiz, ona görə bunu bura əlavə etdim,
-
əyrilər çox yaxındır.
-
Aşağı faiz dərəcəsi üçün,
-
aşağı faiz dərəcəsi üçün,
-
bu o faiz dərəcələridir ki, burda olanlardır,
-
Qayda 72,
-
Qayda 72, azca
-
azca pulunuzu iki dəfə artırmaq üçün olan zamanı
-
çox dəyərləndirir.
-
Daha yuxarı faiz dərəcəsi olduqca,
-
bu sizə pulunuzu iki dəfə artırmaq üçün olan zamanı
-
daha az dəyərləndirir.
-
Əgər düşünməli olsaz,
-
"72 həqiqətən yaxşı rəqəmdirmi?"
-
bu mənim etdiyimdir.
-
Əgər sadəcə faiz dərəcəsini götürüb onu
-
həqiqi artım vaxtı ilə vursanız,
-
burda rəqəmlər toplusu alacaqsınız.
-
Aşağı faiz dərəcələri üçün, 69 yaxşıdır.
-
Çox yuxarı faiz dərəcələri üçün, 78 yaxşı işləyir.
-
Əgər buna baxsanız,
-
72 yaxşı təxmin olaraq görünür.
-
Görə bilirsiniz ki, burda qrafik çəkmək
-
bizi 4%-dən 25%-ə qədər yaxşı götürdü.
-
hansı ki, çoxumuzun həyatımızın bir çox yerində
-
görəcəyimiz faiz dərəcələridir.
-
Ümid edirəm sizə faydalı gəldi.
-
Bu pulunuzu necə tez ikiqat artıra biləcəyinizi
-
anlayacağınız çox asan yoldur.
-
Gəlin əyləncə üçün birini də edək.
-
Mənim, bilmirəm, 4-üm var...
-
mmm, onu artıq etmişəm.
-
Gəlin deyək illik 9% mürəkkəb faiz dərəcəm var.
-
Pulumu ikiqat artırmaq
-
mənə nə qədər vaxta başa gələcək?
-
Deməli, 72/9= 8 il.
-
Pulumu iki dəfə artırmaq mənə 8 ilə olacaq.
-
Bu istifadə edilsə, əsl cavab...
-
Bu Qayda 72 ni istifadə edərək verilən təqribi cavabdır.
-
Əsl cavab, 9% 8,04 ildir.
-
Bir daha desək, biz ağlımızda
-
daha daha daha yaxşı təxmin etməyi bacardıq.