< Return to Video

Як малавянне можа даць вам свабоду

  • 0:01 - 0:02
    Такія справы.
  • 0:02 - 0:06
    Я дома, як, мяркую, і многія з вас.
  • 0:06 - 0:08
    І мы ўсе пачалі разумець,
  • 0:08 - 0:10
    як нашыя адносіны з самімі сабой,
  • 0:10 - 0:11
    адно з адным,
  • 0:11 - 0:13
    і з прасторай,
    у якой мы знаходзімся,
  • 0:13 - 0:16
    могуць глыбока паўплываць на наша
    пачуццё ідэнтычнасці і мэты.
  • 0:16 - 0:19
    Столькі ўсяго рэзка змянілася.
  • 0:19 - 0:22
    Зараз мы адчуваем аддаленасць,
    як ніколі раней.
  • 0:22 - 0:24
    Але што, калі б я вам сказала,
  • 0:24 - 0:28
    што можна знайсці спосаб
    праз ваша сэрца і рукі,
  • 0:28 - 0:30
    які дазволіць зноў наладзіць сувязі,
  • 0:30 - 0:34
    і што, дзякуючы гэтай практыцы
    і прыняццю цяперашняй сітуацыі,
  • 0:34 - 0:37
    я магла б дапамагчы вам
    перанастроіць розум так,
  • 0:37 - 0:40
    каб вы змаглі даследваць
    гэтую новую рэальнасць з радасцю,
  • 0:40 - 0:44
    энтузіязмам, уяўленнем і надзеяй?
  • 0:44 - 0:47
    Усё, што спатрэбіцца ‒ звычайны маркер.
  • 0:48 - 0:49
    Каб гэта атрымалася,
  • 0:49 - 0:51
    давайце вернемся да пачатку.
  • 0:51 - 0:54
    Вырастаючы ў сацыяльным жытле
    ў паўднёва-усходнім Лондане,
  • 0:54 - 0:56
    я была аўтсайдаркай.
  • 0:56 - 0:57
    Я старэйшая з шасці дзяцей,
  • 0:57 - 1:00
    і ўсе мае браты і сёстры
    выглядаюць вельмі па-англійску:
  • 1:00 - 1:03
    светлыя валасы, блакітныя вочы,
    вельмі мілыя.
  • 1:03 - 1:04
    І я:
  • 1:04 - 1:07
    напалову нігерыйка,
    цёмнаскурая, з афра-прычоскай.
  • 1:07 - 1:10
    Што адбываецца,
    калі ты выглядаеш інакш
  • 1:10 - 1:12
    і адчуваеш сябе іншай,
  • 1:12 - 1:14
    і шмат у чым пачынаеш думаць не так,
  • 1:14 - 1:17
    як усе навокал цябе?
  • 1:17 - 1:22
    Як знайсці выйсце з цёмнага,
    расісцкага, гамафобнага
  • 1:22 - 1:24
    і вельмі самотнага месца?
  • 1:24 - 1:26
    Менавіта тут
    на дапамогу прыходзіць маркер.
  • 1:27 - 1:28
    Я пачала маляваць.
  • 1:28 - 1:31
    Як бачыце, у мяне ёсць маркер,
  • 1:31 - 1:32
    і ён ведае, куды вядзе.
  • 1:32 - 1:35
    Я вельмі добра навучылася,
    як следаваць за ім.
  • 1:35 - 1:38
    Спачатку я шла за гэтай лініяй
  • 1:38 - 1:41
    і я вымалявала сабе шлях з культуры,
  • 1:41 - 1:44
    якая мне ўсё толькі забараняла.
  • 1:44 - 1:46
    Я давярала свайму маркеру,
  • 1:46 - 1:49
    і ён прывёў мяне ў Цэнтральны каледж
    Святога Марціна,
  • 1:49 - 1:51
    вельмі прэстыжную
    школу мастацтваў у Лондане,
  • 1:51 - 1:53
    якую я скончыла
    найлепшай на сваім курсе.
  • 1:53 - 1:57
    Аднак я хутка зразумела,
    што ў Лондане для мяне няма месца,
  • 1:57 - 2:00
    таму што, верце ці не,
  • 2:00 - 2:04
    але Англія па-ранейшаму функцыянуе
    і трымаецца
  • 2:04 - 2:05
    на класавым раздзяленні.
  • 2:05 - 2:11
    І ў мяне — маладой, чорнай,
    лесбіянкі мастачкі з працоўнай сям'і,
  • 2:11 - 2:12
    проста не было шанцаў.
  • 2:12 - 2:15
    Таму я з'ехала з Лондана
    і пераехала ў Японію,
  • 2:15 - 2:19
    дзе мяне ніхто не распытваў,
    адкуль я паходжу насамрэч.
  • 2:19 - 2:21
    Я проста была чарговай "гайдзін",
  • 2:21 - 2:24
    што, як ні дзіўна, азначае "аўтсайдэр".
  • 2:25 - 2:29
    Я была пагружана ў культуру,
    якая шануе творчасць і рамёствы,
  • 2:29 - 2:32
    дзе людзі ўдасканальваюць сваё
    рамяство на працягу пакаленняў.
  • 2:32 - 2:35
    Гэта культура,
    якая ўмее авалодаць часам і прасторай,
  • 2:35 - 2:38
    дзе мастакі могуць
    сапраўды тварыць свабодна.
  • 2:38 - 2:42
    Я знайшла месца, на якое не злавалася.
  • 2:42 - 2:44
    Токіа ні разу не пакрыўдзіў мяне.
  • 2:44 - 2:47
    Я больш не магла тварыць са злосці
  • 2:47 - 2:48
    ці ад болю.
  • 2:48 - 2:52
    Мне давялося смела дазволіць сабе
    тварыць з іншым натхненнем.
  • 2:53 - 2:56
    Я знайшла неверагодны інструмент,
  • 2:56 - 2:59
    які стаў больш за лінію на паперы.
  • 2:59 - 3:00
    Я знайшла тое,
  • 3:00 - 3:03
    што звязала мой розум з сэрцам,
  • 3:03 - 3:05
    а мае рукі — з усім навокал.
  • 3:05 - 3:08
    Я ўбачыла свет па-новаму.
  • 3:08 - 3:10
    Я знайшла сувязі ў закутках,
  • 3:10 - 3:13
    адшукала рашэнні да праблемаў,
    пра існаванне якіх я нават не ўяўляла.
  • 3:13 - 3:16
    Быццам бы свет з усімі яго
    пазітыўнымі і негатыўнымі месцамі
  • 3:16 - 3:18
    стаў раптам бачным.
  • 3:18 - 3:20
    І толькі ўбачыць гэта
    было дастаткова,
  • 3:20 - 3:21
    каб усе страхі зніклі.
  • 3:21 - 3:24
    Быццам мой маркер быў ліхтарыкам,
  • 3:24 - 3:26
    і невядомае ўсё яшчэ існавала,
  • 3:26 - 3:27
    але ўжо не пужала мяне.
  • 3:28 - 3:32
    Пасля пяці гадоў жыцця ў Японіі
    і фокусу на сваім рамястве,
  • 3:32 - 3:34
    я адчула, што мне патрэбны новы выклік.
  • 3:35 - 3:36
    Я пераехала ў Нью-Ёрк,
  • 3:36 - 3:38
    таму што гэта месца для мастакоў, праўда?
  • 3:38 - 3:41
    Мастаку трэба пераехаць
    у найвялікшы горад свету,
  • 3:41 - 3:42
    каб мець магчымасць
  • 3:42 - 3:46
    адчуць сябе абасалютна нябачным.
  • 3:47 - 3:50
    У гэты момант я пачала
    шчыра пытацца ў сябе,
  • 3:50 - 3:52
    "Хто ты такая?"
  • 3:52 - 3:55
    Я прачыналася зранку,
    і перш чым пачаць дзень,
  • 3:55 - 3:57
    я медытавала над гэтым пытаннем.
  • 3:57 - 3:59
    Трымаючы гэта пытанне ў галаве,
  • 3:59 - 4:00
    я працягвала маляваць.
  • 4:01 - 4:02
    Я шла ўслед за лініяй.
  • 4:02 - 4:04
    Я дазволіла ёй пракладаць мой шлях.
  • 4:04 - 4:06
    Узяць маркер,
  • 4:06 - 4:09
    які даступны сёння кожнаму і кожнай,
  • 4:09 - 4:12
    дазволіць сабе адпусціць
  • 4:12 - 4:16
    усе думкі, страхі, няпэўнасці —
  • 4:16 - 4:18
    усё, што перашкаджала мне
  • 4:18 - 4:20
    быць цалкам сабой —
  • 4:21 - 4:24
    гэта стала маім спосабам
    адчування свабоды.
  • 4:24 - 4:25
    Калі я прыехала ў Нью-Ёрк,
  • 4:25 - 4:28
    я не хацела жыць па правілах
    свету мастацтва.
  • 4:28 - 4:31
    Я працягвала тварыць як аўтсайдарка.
  • 4:31 - 4:33
    Я працягвала маляваць.
  • 4:33 - 4:36
    Цікаўнасць стала атрамантам
    для майго маркеру,
  • 4:36 - 4:38
    і я працягвала пагружацца глыбей.
  • 4:38 - 4:43
    З цягам часу я пачала ствараць
    надзейную, трывалую прастору для сябе,
  • 4:43 - 4:45
    прастору, якая належала толькі мне.
  • 4:45 - 4:47
    Першапачаткова гэта была адна мая спальня.
  • 4:47 - 4:50
    Але гэтая спальня апынулася
    ў "The New York Times",
  • 4:50 - 4:53
    і раптам я стала заўважнай і вядомай
  • 4:53 - 4:55
    за той свет, які я стварыла.
  • 4:56 - 4:57
    З таго часу,
  • 4:57 - 5:01
    я стварала і супрацоўнічала з самымі
    ўнікальнымі мастакамі і мастачкамі,
  • 5:01 - 5:03
    установамі і прасторамі,
  • 5:03 - 5:05
    ад экранаў на Таймс-сквер
  • 5:05 - 5:08
    да Нью-Ёркскага балету,
    для іх неверагоднай серыі пра творцаў,
  • 5:08 - 5:11
    дзеля якой я рабіла інтэрв'ю з некалькімі
    танцорамі і танцоркамі.
  • 5:11 - 5:14
    Іх гісторыі і словы сталі асновай
  • 5:14 - 5:17
    для больш за 30 малюнкаў і мастацкіх прац,
  • 5:17 - 5:19
    якія перанесліся на сцены калідораў,
  • 5:19 - 5:21
    вокны і падлогі.
  • 5:22 - 5:23
    Доўгі час
  • 5:24 - 5:27
    я марыла стварыць прастору
    для сузірання і паэзіі.
  • 5:27 - 5:28
    І ў 2019 годзе
  • 5:28 - 5:30
    я атрымала магчымасць
    зрабіць менавіта гэта
  • 5:30 - 5:32
    праз улады Губеранатарскай выспы
    (Нью-Ёрк).
  • 5:33 - 5:35
    Яны прадаставілі мне ідэальнае палатно
  • 5:35 - 5:38
    ў выглядзе былой ваеннай капліцы.
  • 5:38 - 5:39
    Пазнаёмцеся з "The May Room."
  • 5:40 - 5:44
    Вы бачыце малюнкі, натхнёныя гісторыяй
    выспы, на фасадзе,
  • 5:44 - 5:47
    заходзіце ўнутр, здымаеце абутак,
  • 5:47 - 5:49
    а на падлозе бачыце малюнак
    у выглядзе лабірынта,
  • 5:49 - 5:51
    які вяртае вас
    да вас.
  • 5:51 - 5:54
    Гэта запрашэнне супакоіцца.
  • 5:54 - 5:57
    Вы можаце ўбачыць фразы на сцяне.
  • 5:57 - 5:59
    "Будзьце мудрымі".
  • 5:59 - 6:01
    "Спі спакойна ўначы."
  • 6:01 - 6:03
    "Давайце выратуем дрэвы."
  • 6:03 - 6:06
    "Будзь", "будзьце", "давайце".
  • 6:06 - 6:09
    І пачынае здавацца,
    што гэтыя фразы зыходзяць ад вас саміх,
  • 6:09 - 6:11
    альбо глыбока западаюць у вас.
  • 6:12 - 6:15
    Я дазволіла сваім лініям стаць нечым
    накшталту мовы,
  • 6:15 - 6:17
    мовы, якая развіваецца,
    як самое жыццё.
  • 6:17 - 6:19
    І калі наступала цішыня,
  • 6:19 - 6:22
    я шукала сувязі праз размову,
  • 6:22 - 6:24
    задавала пытанні,
    каб пераадолець дыскамфорт.
  • 6:24 - 6:27
    Маляванне навучыла мяне
    ствараць свае правілы.
  • 6:28 - 6:32
    Яно навучыла мяне расплюшчваць вочы
    і бачыць не толькі тое, што ёсць,
  • 6:32 - 6:33
    але і тое, што можа быць.
  • 6:33 - 6:36
    І там, дзе сістэмы ламаюцца,
  • 6:36 - 6:37
    мы можам стварыць новыя,
  • 6:37 - 6:41
    якія сапраўды працуюць
    і прыносяць карысць усім людзям,
  • 6:41 - 6:43
    а не толькі некалькім абраным.
  • 6:43 - 6:46
    Маляванне навучыла мяне
    якасна ўзаемадзейнічаць са светам.
  • 6:46 - 6:50
    І я зразумела праз мову ліній,
  • 6:50 - 6:52
    што важна не столькі быць бачнай,
  • 6:52 - 6:55
    колькі мець дар бачыць,
    якім мы дзелімся з іншымі людзьмі,
  • 6:56 - 6:59
    і што сапраўдная свабода —
    гэта здольнасць бачыць.
  • 6:59 - 7:01
    Я не кажу пра гэта літаральна,
  • 7:01 - 7:04
    бо зрок — гэта ўсяго
    адзін са спосабаў бачання.
  • 7:04 - 7:08
    Я маю на ўвазе адчуванне свету напоўніцу,
  • 7:08 - 7:11
    магчыма, нават глыбей
    акурат у самыя складаныя моманты,
  • 7:11 - 7:14
    як той, з якім мы сёння маем справу.
  • 7:14 - 7:15
    Я Шантэл Марцін.
  • 7:15 - 7:16
    Я малюю.
  • 7:16 - 7:18
    І я запрашаю вас узяць маркер
  • 7:18 - 7:20
    і паглядзець, куды ён вас прывядзе.
  • 7:20 - 7:23
    (Музыка)
Title:
Як малавянне можа даць вам свабоду
Speaker:
Шантэл Марцін
Description:

Хто я? Каб адказаць на гэтае пытанне, мастачка Шантэл Марцін следавала за сваім маркерам. У гэтай неверагоднай візуальнай прамове, дзе мы можам пабачыць яе унікальную працу з фрыстайл-лініямі — намаляванымі паўсюль, ад экранаў Таймс-сквэр да целаў танцораў Нью-Ёркскага балету — Марцін дзеліцца тым, як яна знайшла свабоду і ўбачыла новыя перспектывы праз мастацтва. Паглядзіце, як маляванне можа звязаць ваш розум з сэрцам і паглыбіць вашую сувязь са светам.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:47

Belarusian subtitles

Revisions Compare revisions