Такія справы.

Я дома, як, мяркую, і многія з вас.

І мы ўсе пачалі разумець,

як нашыя адносіны з самімі сабой,

адно з адным,

і з прасторай,
у якой мы знаходзімся,

могуць глыбока паўплываць на наша
пачуццё ідэнтычнасці і мэты.

Столькі ўсяго рэзка змянілася.

Зараз мы адчуваем аддаленасць,
як ніколі раней.

Але што, калі б я вам сказала,

што можна знайсці спосаб
праз ваша сэрца і рукі,

які дазволіць зноў наладзіць сувязі,

і што, дзякуючы гэтай практыцы
і прыняццю цяперашняй сітуацыі,

я магла б дапамагчы вам
перанастроіць розум так,

каб вы змаглі даследваць 
гэтую новую рэальнасць з радасцю,

энтузіязмам, уяўленнем і надзеяй?

Усё, што спатрэбіцца ‒ звычайны маркер.

Каб гэта атрымалася,

давайце вернемся да пачатку.

Вырастаючы ў сацыяльным жытле 
ў паўднёва-усходнім Лондане,

я была аўтсайдаркай.

Я старэйшая з шасці дзяцей,

і ўсе мае браты і сёстры
выглядаюць вельмі па-англійску:

светлыя валасы, блакітныя вочы,
вельмі мілыя.

І я:

напалову нігерыйка,
цёмнаскурая, з афра-прычоскай.

Што адбываецца,
калі ты выглядаеш інакш

і адчуваеш сябе іншай,

і шмат у чым пачынаеш думаць не так,

як усе навокал цябе?

Як знайсці выйсце з цёмнага,
расісцкага, гамафобнага

і вельмі самотнага месца?

Менавіта тут
на дапамогу прыходзіць маркер.

Я пачала маляваць.

Як бачыце, у мяне ёсць маркер,

і ён ведае, куды вядзе.

Я вельмі добра навучылася,
як следаваць за ім.

Спачатку я шла за гэтай лініяй

і я вымалявала сабе шлях з культуры,

якая мне ўсё толькі забараняла.

Я давярала свайму маркеру,

і ён прывёў мяне ў Цэнтральны каледж
Святога Марціна,

вельмі прэстыжную
школу мастацтваў у Лондане,

якую я скончыла
найлепшай на сваім курсе.

Аднак я хутка зразумела,
што ў Лондане для мяне няма месца,

таму што, верце ці не,

але Англія па-ранейшаму функцыянуе 
і трымаецца

на класавым раздзяленні.

І ў мяне — маладой, чорнай,
лесбіянкі мастачкі з працоўнай сям'і,

проста не было шанцаў.

Таму я з'ехала з Лондана
і пераехала ў Японію,

дзе мяне ніхто не распытваў,
адкуль я паходжу насамрэч.

Я проста была чарговай "гайдзін",

што, як ні дзіўна, азначае "аўтсайдэр".

Я была пагружана ў культуру,
якая шануе творчасць і рамёствы,

дзе людзі ўдасканальваюць сваё
рамяство на працягу пакаленняў.

Гэта культура, 
якая ўмее авалодаць часам і прасторай,

дзе мастакі могуць
сапраўды тварыць свабодна.

Я знайшла месца, на якое не злавалася.

Токіа ні разу не пакрыўдзіў мяне.

Я больш не магла тварыць са злосці

ці ад болю.

Мне давялося смела дазволіць сабе
тварыць з іншым натхненнем.

Я знайшла неверагодны інструмент,

які стаў больш за лінію на паперы.

Я знайшла тое,

што звязала мой розум з сэрцам,

а мае рукі — з усім навокал.

Я ўбачыла свет па-новаму.

Я знайшла сувязі ў закутках,

адшукала рашэнні да праблемаў, 
пра існаванне якіх я нават не ўяўляла.

Быццам бы свет з усімі яго
пазітыўнымі і негатыўнымі месцамі

стаў раптам бачным.

І толькі ўбачыць гэта
было дастаткова,

каб усе страхі зніклі.

Быццам мой маркер быў ліхтарыкам,

і невядомае ўсё яшчэ існавала,

але ўжо не пужала мяне.

Пасля пяці гадоў жыцця ў Японіі
і фокусу на сваім рамястве,

я адчула, што мне патрэбны новы выклік.

Я пераехала ў Нью-Ёрк,

таму што гэта месца для мастакоў, праўда?

Мастаку трэба пераехаць
у найвялікшы горад свету,

каб мець магчымасць

адчуць сябе абасалютна нябачным.

У гэты момант я пачала
шчыра пытацца ў сябе,

"Хто ты такая?"

Я прачыналася зранку,
і перш чым пачаць дзень,

я медытавала над гэтым пытаннем.

Трымаючы гэта пытанне ў галаве,

я працягвала маляваць.

Я шла ўслед за лініяй.

Я дазволіла ёй пракладаць мой шлях.

Узяць маркер,

які даступны сёння кожнаму і кожнай,

дазволіць сабе адпусціць

усе думкі, страхі, няпэўнасці —

усё, што перашкаджала мне

быць цалкам сабой —

гэта стала маім спосабам
адчування свабоды.

Калі я прыехала ў Нью-Ёрк,

я не хацела жыць па правілах
свету мастацтва.

Я працягвала тварыць як аўтсайдарка.

Я працягвала маляваць.

Цікаўнасць стала атрамантам
для майго маркеру,

і я працягвала пагружацца глыбей.

З цягам часу я пачала ствараць
надзейную, трывалую прастору для сябе,

прастору, якая належала толькі мне.

Першапачаткова гэта была адна мая спальня.

Але гэтая спальня апынулася
ў "The New York Times",

і раптам я стала заўважнай і вядомай

за той свет, які я стварыла.

З таго часу,

я стварала і супрацоўнічала з самымі 
ўнікальнымі мастакамі і мастачкамі,

установамі і прасторамі,

ад экранаў на Таймс-сквер

да Нью-Ёркскага балету,
для іх неверагоднай серыі пра творцаў,

дзеля якой я рабіла інтэрв'ю з некалькімі
танцорамі і танцоркамі.

Іх гісторыі і словы сталі асновай

для больш за 30 малюнкаў і мастацкіх прац,

якія перанесліся на сцены калідораў,

вокны і падлогі.

Доўгі час

я марыла стварыць прастору
для сузірання і паэзіі.

І ў 2019 годзе

я атрымала магчымасць
зрабіць менавіта гэта

праз улады Губеранатарскай выспы 
(Нью-Ёрк).

Яны прадаставілі мне ідэальнае палатно

ў выглядзе былой ваеннай капліцы.

Пазнаёмцеся з "The May Room."

Вы бачыце малюнкі, натхнёныя гісторыяй 
выспы, на фасадзе,

заходзіце ўнутр, здымаеце абутак,

а на падлозе бачыце малюнак
у выглядзе лабірынта,

які вяртае вас
да вас.

Гэта запрашэнне супакоіцца.

Вы можаце ўбачыць фразы на сцяне.

"Будзьце мудрымі".

"Спі спакойна ўначы."

"Давайце выратуем дрэвы."

"Будзь", "будзьце", "давайце".

І пачынае здавацца,
што гэтыя фразы зыходзяць ад вас саміх,

альбо глыбока западаюць у вас.

Я дазволіла сваім лініям стаць нечым
накшталту мовы,

мовы, якая развіваецца,
як самое жыццё.

І калі наступала цішыня,

я шукала сувязі праз размову,

задавала пытанні,
каб пераадолець дыскамфорт.

Маляванне навучыла мяне
ствараць свае правілы.

Яно навучыла мяне расплюшчваць вочы
і бачыць не толькі тое, што ёсць,

але і тое, што можа быць.

І там, дзе сістэмы ламаюцца,

мы можам стварыць новыя,

якія сапраўды працуюць
і прыносяць карысць усім людзям,

а не толькі некалькім абраным.

Маляванне навучыла мяне 
якасна ўзаемадзейнічаць са светам.

І я зразумела праз мову ліній,

што важна не столькі быць бачнай,

колькі мець дар бачыць, 
якім мы дзелімся з іншымі людзьмі,

і што сапраўдная свабода — 
гэта здольнасць бачыць.

Я не кажу пра гэта літаральна,

бо зрок — гэта ўсяго
адзін са спосабаў бачання.

Я маю на ўвазе адчуванне свету напоўніцу,

магчыма, нават глыбей
акурат у самыя складаныя моманты,

як той, з якім мы сёння маем справу.

Я Шантэл Марцін.

Я малюю.

І я запрашаю вас узяць маркер

і паглядзець, куды ён вас прывядзе.

(Музыка)