Hoạt động bí ẩn của bộ não thiếu niên

Tại sao thanh thiếu niên dường như bốc đồng hơn và do đó, ít tự giác hơn những người trưởng thành? Nhà khoa học về thần kinh nhận thức Sarah-Jayne Blakemore so sánh vỏ não trước trán của thanh thiếu niên với người lớn, để chỉ ra cho chúng ta thấy hành vi thông thường của "tuổi teen" được gây ra như thế nào bởi bộ não đang lớn và phát triển của chúng.

Mười lăm năm trước đây,
có nhiều ý kiến cho rằng

phần lớn sự phát triển của não bộ

diễn ra trong những năm đầu
của cuộc đời.

Trở lại 15 năm về trước,
chúng ta không có khả năng

để khám phá bên trong bộ não
trên cơ thể sống' .

và theo dõi sự phát triển của nó
trong suốt cuộc đời.

Trong khoảng 10 năm trở lại đây,
do sự tiến bộ

trong công nghệ ghi hình ảnh não

như chụp cộng hưởng từ, hay MRI,

các nhà thần kinh học
đã bắt đầu khám phá bên trong

bộ não con người ở mọi lứa tuổi,
và theo dõi những thay đổi

trong cấu trúc và chức năng của não,

vì vậy chúng tôi sử dụng MRI
để tạo một bản chụp,

hay một bức ảnh với độ phân giải cao
về cấu trúc bên trong

của não người,
và chúng ta có thể đặt ra các câu hỏi

như có bao nhiêu chất xám trong não,

và nó thay đổi như thế nào theo lứa tuổi?

Và chúng tôi cũng sử dụng chức năng MRI,
gọi là fMRI,

để làm một video, một bộ phim,
về hoạt động của bộ não

khi những người tham dự
tham gia vào một số công việc

như suy nghĩ
hay cảm nhận một cái gì đó.

Vì vậy, nhiều phòng thí nghiệm trên toàn thế giới
đều đưa vào những kiểu nghiên cứu như thế này

và chúng ta thực sự có

một bức ảnh giàu nội dung và chi tiết
về sự phát triển của não bộ,

hình ảnh này
đã thay đổi hoàn toàn

cách mà chúng ta nghĩ
về sự phát triển của bộ não con người

bằng cách tiết lộ rằng
nó không chỉ phát triển trong thời thơ ấu,

mà thay vào đó, vẫn tiếp tục phát triển

trong suốt thời thanh thiếu niên
cho đến khi 20 hay 30 tuổi.

Vậy nên giai đoạn thiếu niên
được coi là giai đoạn trong cuộc đời

mà bắt đầu những thay đổi sinh học,
nội tiết tố, vật lý của tuổi dậy thì

và kết thúc khi một cá nhân

đạt đến một độ ổn định,
một vai trò độc lập trong xã hội.

(Cười)

Nó có thể tiếp diễn trong một thời gian dài. (Cười)

Một trong những vùng não mà
thay đổi đáng kể nhất

trong giai đoạn thiếu niên
được gọi là vỏ não ở trán.

Và đây là mô hình
của bộ não con người,

và đây là vỏ não ở trán,
ở ngay phía trước.

Vỏ não ở trán là một khu vực thú vị.

Ở người, nó lớn hơn rất nhiều
so với loài khác

và nó kéo theo
một loạt các đạc trưng như

chức năng nhận thức cao,
như việc ra quyết định,

lập kế hoạch,
lập kế hoạch những gì bạn sẽ làm vào ngày mai

hoặc tuần tới hoặc năm tới,
kiềm chế hành vi không phù hợp

ngăn bạn thốt ra
một cái gì đó thô lỗ

hoặc làm một cái gì đó
ngu ngốc.

Nó cũng tham gia
vào các tương tác xã hội,

hiểu biết về người khác,
và tự nhận thức về bản thân.

Vì vậy, các nghiên cứu MRI
về sự phát triển của khu vực này

đã cho thấy rằng
nó thực sự phải trải qua sự phát triển đáng kể

trong giai đoạn niên thiếu.

Vì vậy, nếu bạn nhìn vào
lượng chất xám, ví dụ,

lượng chất xám trong độ tuổi từ 4 đến 22

gia tăng trong thời thơ ấu,
đó là những gì bạn có thể nhìn thấy

trên biểu đồ này.
Và đỉnh điểm là tuổi chớm vị thành niên.

Các mũi tên
biểu thị cao điểm của lượng chất xám

trong vỏ não ở trán.
Bạn có thể thấy rằng đỉnh này sẽ xuất hiện

một vài năm muộn hơn ở bé trai
so với bé gái,

và đó có lẽ là vì thường thì
các chàng trai trải qua tuổi dậy thì

một vài năm muộn hơn
so với các cô gái,

và sau đó trong thời thiếu niên,
có một sự suy giảm đáng kể

lượng chất xám trong vỏ não ở trán.

Điều này nghe có vẻ xấu,
nhưng trên thực tế

đó là một quá trình phát triển
thực sự quan trọng,

bởi vì chất xám chứa các tế bào
và các kết nối giữa tế bào

các khớp thần kinh (xi-náp)
và sự suy giảm khối lượng chất xám

trong vỏ não trước trán

được cho là tương ứng
với sự cắt tỉa xi-náp,

loại bỏ
những xi-náp không mong muốn.

Đây là một quá trình thực sự quan trọng.
Nó phụ thuộc một phần vào

môi trường
mà động vật hoặc con người sống trong đó,

và xi-náp đang được sử dụng
được tăng cường,

và xi-náp không được sử dụng

trong môi trường cụ thể đó
sẽ bị cắt bỏ đi.

Bạn có thể nghĩ về nó
như việc cắt tỉa cành hoa hồng vậy.

Bạn cắt đi
những nhánh yếu hơn

do đó, các nhánh còn lại, những nhánh quan trọng,
có thể phát triển mạnh mẽ hơn,

và quá trình này,
có hiệu quả tinh chỉnh mô não

dựa theo môi trường của một loài cụ thể,

đang xảy ra ở vỏ não trước trán
và các vùng não khác

trong thời niên thiếu của con người.

Vì vậy, phương pháp thức hai của điều tra
mà chúng tôi sử dụng để theo dõi thay đổi

não giai đoạn niên thiếu
là MRI chức năng

để xem xét những thay đổi
trong hoạt động của não qua các năm

Vì vậy tôi sẽ chỉ cho bạn
một ví dụ từ phòng thí nghiệm của mình.

Trong phòng thí nghiệm của tôi,
chúng tôi quan tâm đến bộ não xã hội,

điều đó có nghĩa là
mạng lưới các vùng não

mà chúng tôi sử dụng
để hiểu và tương tác với người khác.

Vì vậy, tôi muốn trưng ra một bức ảnh
của một trò chơi bóng đá

để minh họa hai khía cạnh
về việc bộ não xã hội của bạn làm việc như thế nào

Thế nên,
đây là một trò chơi bóng đá. (Tiếng cười)

Michael Owen mới bỏ lỡ một mục tiêu,
và anh ấy nằm dài trên sân

và khía cạnh đầu tiên
của bộ não xã hội

rằng hình ảnh minh hoạ
theo cách thực sự độc đáo

về phản ứng về mặt xã hội và tình cảm
tự động và bản năng

trong vòng một tíc tắc
Michael Owen đã đá hỏng,

tất cả mọi người
đều làm điều tương tự với cánh tay của mình

và tương tự với khuôn mặt của họ,
thậm chí cả Michael Owen

anh ta nằm dài ra dọc theo sân cỏ,
làm điều tương tự với cánh tay của mình

và có lẽ
cũng có một biểu hiện tương tự trên khuôn mặt

và người duy nhất
không như thế

là những người đàn ông
áo vàng ở đằng sau — (cười) —

và tôi nghĩ rằng
họ đang ở sai khán đài,

và họ đang thực hiện
một phản ứng cảm xúc xã hội

mà tất cả chúng tai đều nhận ra ngay lập tức,
và đó là khía cạnh thứ hai

của não bộ xã hội
mà bức ảnh này đã minh hoạ rất tốt,

về việc chúng tôi đọc hành vi của người khác
tốt đến cỡ nào

thông qua hành động, cử chỉ của họ,
biểu hiện trên khuôn mặt của họ,

xét về khía cạnh những cảm xúc bên dưới
và những trạng thái tinh thần.

Vì vậy, bạn không cần phải vặn hỏi
bất kỳ ai trong số những người này.

Bạn có một linh cảm khá tốt
về những gì họ đang cảm thấy

và suy nghĩ
ở thời điểm chính xác này.

Đó là những gì chúng tôi quan tâm
khi nhìn vào phòng thí nghiệm của mình.

Trong phòng thí nghiệm của tôi,
chúng tôi đưa thanh thiếu niên và người lớn đến

để thực hiện quét não,
chúng tôi cung cấp cho họ một số công việc

bao gồm
suy nghĩ về người khác, tâm trí của họ,

các trạng thái tâm thần, cảm xúc,
và một trong những phát hiện

rằng chúng tôi đã tìm thấy một vài lần,
giống như các phòng thí nghiệm khác

trên thế giới cũng đã tìm ra
đó là một phần vỏ não trước trán

được gọi là phần giữa vỏ não trước trán,
được hiển thị bằng màu xanh trên màn hình,

và ngay ở giữa vỏ não trước trán

trên đường chính giữa
đầu của bạn.

Vùng này hoạt động nhiều hơn
ở thiếu niên, khi đưa ra

các quyết định xã hội
và suy nghĩ về người khác

hơn là ở người lớn,
và điều này là thực sự một ẩn dụ phân tích

cho chín nghiên cứu khác nhau
về lĩnh này từ các phòng lab khắp nơi trên thế giới,

và tất cả chúng đều hiển thị cùng một điều,
rằng hoạt động của phần giữa

vỏ não trước trán
suy giảm

trong thời niên thiếu.

Và chúng tôi nghĩ rằng
đó có thể là bởi vì thanh thiếu niên và người lớn

sử dụng phương pháp tinh thần
khác nhau,

các chiến lược nhận thức khác nhau,
để đưa ra quyết định xã hội,

và một cách để nhìn vào đó
là để thực hiện nghiên cứu hành vi

theo đó, chúng tôi đưa mọi người
vào phòng thí nghiệm

cung cấp cho họ
một số loại nhiệm vụ hành vi

và tôi sẽ chỉ cho bạn một ví dụ
về các loại nhiệm vụ mà chúng tôi sử dụng

trong phòng thí nghiệm.
Vì vậy hãy tưởng tượng rằng bạn đang tham gia

vào một trong những thí nghiệm của chúng tôi.
Bạn bước vào phòng thí nghiệm,

bạn thấy công việc được hệ thống hoá này.

Trong nhiệm vụ này,
bạn thấy một tập hợp các kệ sách.

Bây giờ, có một số vật phẩm trên các kệ này,
trên một vài cái,

và bạn sẽ nhận thấy
có một người đứng đằng sau

các kệ, và có một số vật
mà anh ta không thể nhìn thấy.

Chúng bị bịt kín,
từ góc nhìn của anh ta,

với một mẩu gỗ màu xám.

Đây là cùng một tập hợp các kệ
từ góc nhìn của anh ấy.

Để ý rằng
chỉ có một vài đồ vật mà anh ta có thể nhìn thấy,

trong khi có rất nhiều đồ vật khác
mà bạn có thể thấy được.

Bây giờ công việc của bạn
là di chuyển các đồ vật.

người điều hành,
đứng đằng sau các kệ,

sẽ hướng dẫn bạn
di chuyển chúng,

nhưng hãy nhớ rằng,
anh ta sẽ không yêu cầu bạn di chuyển

những món đồ mà anh ta không thể nhìn thấy.
Điều này dẫn đến một điều kiện thực sự thú vị

theo đó
dẫn đến một loại xung đột

giữa góc nhìn của bạn
và góc nhìn của người điều hành.

Vì vậy hãy tưởng tượng anh ta nói với bạn
để di chuyển chiếc xe tải phía trên bên trái.

Có ba chiếc xe tải ở đó.
Và bạn đang theo bản năng của mình

chọn lấy chiếc xe tải màu trắng,
bởi vì đó là chiếc xe tải phía trên

từ góc nhìn của bạn,
nhưng sau đó bạn cần phải ghi nhớ,

"Oh, anh ta không thể thấy chiếc xe đó,
thế có nghĩa là anh ta muốn mình

di chuyển chiếc màu xanh, "
là chiếc nằm bên trên

từ góc nhìn của anh ấy.
Bây giờ thì tin hay không,

những người lớn bình thường, khỏe mạnh, thông minh
như các bạn

phạm lỗi trong 50 phần trăm
thời gian thử nghiệm.

Họ di chuyển chiếc xe màu trắng
thay vì chiếc màu xanh.

Vì vậy, chúng tôi giao nhiệm vụ này
cho cả thanh thiếu niên và người lớn,

và chúng tôi cũng có
một điều kiện kiểm soát

khi mà không có người điều hành
và thay vào đó, chúng tôi cho họ một điều luật

Chúng tôi nói với họ,
được rồi, chúng ta sẽ làm y như vậy

nhưng lần này không có người điều hành.
Thay vào đó các bạn sẽ bỏ qua

các vật phẩm
trên nền màu xám đậm.

Bạn sẽ thấy rằng
đó chính xác là cùng một điều kiện,

chỉ là họ cần phải nhớ áp dụng quy tắc này

khi không có người điều hành

còn khi có đạo diển
họ cần phải nhớ

chú ý đến tầm nhìn của đạo diễn

trong khi anh ta
hướng dẫn hành vi cho họ.

Được rồi, nếu tôi chỉ cho bạn thấy
tỷ lệ phần trăm lỗi

trong một nghiên cứu quy mô lớn
mà chúng tôi đã làm,

Đây là trong một nghiên cứu
với các đối tượng từ bảy đến tuổi trưởng thành,

và những gì bạn sẽ thấy
là tỷ lệ phần trăm lỗi

trong nhóm người lớn
trong cả hai điều kiện,

màu xám là điều kiện có người điều hành,
và bạn thấy đấy

những người lớn thông minh của chúng ta
mắc lỗi trong khoảng 50 phần trăm

thời gian thử nghiệm,
trong khi lại mắc ít lỗi hơn

khi không có người điều hành,
khi mà họ chỉ việc

ghi nhớ quy luật
bỏ qua các đồ vật trên nền xám.

Mở rộng ra,
hai điều kiện này phát triển

theo chính xác cùng một cách.
Giữa giai đoạn cuối thời thơ ấu

và giữa thời thiếu niên,
đó là một sự cải thiện,

nói cách khác là một sự giảm lỗi,
trong cả hai cuộc thử nghiệm này,

trong cả hai điều kiện này.

Nhưng đó là khi
bạn so sánh hai nhóm cuối,

nhóm giữa tuổi thiếu niên
và nhóm người lớn

thực sự thú vị là

không có cải thiện nào
trong điều kiện không có người điều hành.

Nói cách khác,
tất cả những gì bạn cần làm là

ghi nhớ quy tắc và áp dụng nó
dường như đã được phát triển đầy đủ

khi bước vào giai đoạn giữa tuổi thiếu niên,
trong khi ngược lại,

Nếu nhìn vào
hai thanh màu xám phía cuối,

vẫn có sự cải thiện đáng kể
trong điều kiện có người điều hành

giữa gia đoạn giữa của tuổi thiếu niên
và tuổi trưởng thành,

Điều này có nghĩa là
khả năng để để ý đến

góc nhìn của một ai đó khác
khi hướng dẫn hành vi,

điều mà chúng ta vẫn làm
trong cuộc sống hàng ngày

là một cái gì đó mà vẫn còn đang phát triển
trong giai đoạn giữa và cuối tuổi thiếu niên

Vì vậy, nếu bạn có một con trai
hay con gái ở độ tuổi này

mà bạn nghĩ rằng
chúng có vấn đề trong việc để ý đến

quan điểm của người khác,
thì bạn đang đúng đấy. Và đây là lý do tại sao.

Chúng ta đôi khi cười nhạo
về các trẻ vị thành niên

Chúng nhại lại, thậm chí là thảm hoạ
trên các phương tiện truyền thông

vì các hành vi tiêu biểu thưở thiếu thời của chúng.
Chúng mạo hiểm,

đôi khi thất thường,
chúng rất vị kỷ.

Tôi có một câu chuyện thực sự tốt đẹp
từ một người bạn của mình

người nói rằng
điều ông nhận thấy nhiều nhất

ở hai đứa con gái thiếu niên của mình
trước và sau tuổi dậy thì

là mức độ bối rối
khi đứng trước anh ta.

Vì vậy, anh nói, "Trước tuổi dậy thì,
nếu hai đứa con gái của tôi

quậy tung một cửa hàng, tôi sẽ nói,
' Hey, dừng quậy nữa

và ba sẽ hát
bài hát yêu thích của các con,'

và ngay lập tức
chúng sẽ ngừng lại và anh ta sẽ hát

cho chúng nghe bài hát yêu thích của chúng.
Sau tuổi dậy thì, điều đó trở thành một mối đe dọa.

(Tiếng cười)

Khái niệm về việc cha của chúng
sẽ hát ở nơi công cộng

cũng đủ làm chúng hành xử tốt trở lại

Do đó, mọi người thường hỏi,

"Vâng, vậy tuổi thiếu niên có phải là
một hiện tượng gần đây không?

Nó là cái mà chúng ta đã phát minh ra,
gần đây. ở phương Tây ư?"

Và trên thực tế, câu trả lời có lẽ là không.
Có rất nhiều mô tả về thanh thiếu niên

trong lịch sử
mà nghe có vẻ

rất giống
với các mô tả chúng ta sử dụng ngày nay.

Có một câu nói nổi tiếng của Shakespeare
từ "The Winter's Tale"

nơi mà ông mô tả
tuổi thiếu niên như sau:

"Tôi sẽ ở đó
khi mà không có độ tuổi từ mười

và hai mươi ba,
hoặc tuổi trẻ đó sẽ ngủ say suốt phần còn lại;

khi mà không có gì xen giữa
ngoại trừ cặp kè với gái

có con, đối đầu với tổ tiên, ăn cắp và chiến đấu."
(Tiếng cười)

sau đó, ông tiếp tục thốt lên rằng,
"Đã nói rồi, bất kỳ cái gì

trừ những bộ não sục sôi
của tuổi nười chín và hai mươi hai

sẽ săn lấy
trong thời tiết này?" (Tiếng cười)

Như vậy, gần 400 năm về trước,
Shakespeare đã vẽ ra chân dung

của những thanh thiếu niên
cũng tương tự như điều mà chúng ta

miêu tả về chúng ngày hôm nay,
nhưng này nay chúng ta cố gắng thấu hiểu

hành vi của chúng
trên khía cạnh những thay đổi tiềm ẩn

xảy ra bên trong não bộ.

Lấy việc mạo hiểm làm ví dụ,
Chúng ta biết được rằng

thanh thiếu niên có xu hướng liều lĩnh.
Thực sự là như vậy

Chúng liều lĩnh hơn trẻ em
hay người lớn,

và chúng có thiên hướng
trở nên liều lĩnh

khi ở với bạn bè.
Đó là một động lức quan trọng

để trở nên độc lập
khỏi cha mẹ

và để gây ấn tượng của một trong những người bạn
ở tuổi thanh thiếu niên.

Nhưng bây giờ, chúng tôi cố gắng hiểu điều đó
xét về sự phát triển của một phần bộ não

được gọi là hệ thống rìa,

Vì vậy, tôi sẽ cho bạn thấy
hệ thống rìa màu đỏ

trên màn hình phía sau tôi đây,
và cũng nằm trên bộ não này.

Hệ thống rìa
nằm sâu bên trong não,

và có liên quan đến
những thứ như xử lý cảm xúc

và xử lý phần thưởng.
Nó mang lại cho bạn những cảm giác tưởng thưởng

khi làm cái gì đó vui vẻ,
bao gồm cả việc chấp nhận rủi ro.

Nó cho bạn một cú hích
để liều.

Và khu vực này,
các khu vực trong hệ thống rìa,

được tìm thấy
là vô cùng nhạy cảm với các cảm giác khen thưởng

khi chấp nhận rủi ro ở thanh thiếu niên
khi so sánh với người lớn,

vào thời điểm rất giống nhau,
vỏ não trước trán,

mà bạn có thể nhìn thấy, có màu xanh
trên màn hình ở đây,

ngăn không cho chúng ta
nhận lấy quá nhiều rủi ro

vẫn còn đang tiếp tục phát triển rất nhiều
ở thanh thiếu niên.

Vì vậy, nghiên cứu về não
đã chỉ ra rằng bộ não vị thành niên

phải trải qua
một sự phát triển thực sự khá sâu sắc,

và điều này là kết quả
của giáo dục, phục hồi chức năng,

và sự can thiệp.
Môi trường, bao gồm cả việc giảng dạy,

có thể định hình bộ não đang phát triển
ở tuổi thiếu niên ,

và chưa hết, nó chỉ là có liên hệ tương đối
với những gì chúng ta

thường xuyên giáo dục gần đây
thanh thiếu niên ở phương Tây.

Tất cả bốn ông bà của tôi,
ví dụ, bỏ học

trong giai đoạn đầu của thời niên thiếu.
Họ đã không có sự lựa chọn.

Và vẫn còn nhiều trường hợp như thế,
với rất nhiều, rất nhiều thanh thiếu niên

trên thế giới ngày nay.
Bốn mươi phần trăm thanh thiếu niên

không được tiếp cận với
giáo dục bậc trung học.

mà đây lại là giai đoạn mà não bộ

đặc biệt thích nghi và dễ uốn nắn.

Đó là một cơ hội tuyệt vời
để học tập và sáng tạo.

Vì vậy, những gì đôi khi
được coi là vấn đề

với thanh thiếu niên
-chấp nhận rủi ro cao, thiếu kiểm soát

quá vị kỷ — thì không nên bị kỳ thị.

Điều đó thực sự phản ánh
những thay đổi trong não

mà mang đến
một cơ hội tuyệt vời cho giáo dục

và phát triển xã hội.
Cảm ơn các bạn. (Vỗ tay)

(Vỗ tay)