< Return to Video

Askerlerimizi savaş için eğitiyoruz. Eve dönmeleri için de eğitelim!

  • 0:01 - 0:04
    Eski Vietnam deniz piyadesi, Carlos
  • 0:04 - 0:06
    3 kere nöbet için gönüllü oldu
  • 0:06 - 0:08
    ve her seferinde vuruldu.
  • 0:09 - 0:10
    1971 yılında, vücudunda
  • 0:10 - 0:11
    metal dedektörlerini
  • 0:11 - 0:14
    aktive eden bir çok fazla şarapnel parçası
  • 0:14 - 0:15
    bulunmasından dolayı
  • 0:15 - 0:16
    emekliye sevkedildi.
  • 0:16 - 0:19
    Gelecek 42 yıl boyunca,
    kabuslar,
  • 0:19 - 0:20
    toplum içerisinde aşırı kaygı,
  • 0:20 - 0:22
    yalnızlık
  • 0:22 - 0:23
    ve depresyon yaşadı.
  • 0:24 - 0:25
    Kendi kendini alkol ile
  • 0:25 - 0:26
    tedavi etmeye çalıştı.
  • 0:26 - 0:28
    Üç kez evlenip boşandı.
  • 0:29 - 0:30
    Carlos
  • 0:30 - 0:31
    post travmatik stres bozukluğu
  • 0:31 - 0:32
    hastasıydı.
  • 0:32 - 0:33
    Ben, insanlarin acilarini azaltmaya
  • 0:33 - 0:36
    çalışan bir psikoloğum.
  • 0:36 - 0:37
    Son 10 yıldır hedefim Carlos gibi
  • 0:37 - 0:40
    gazilerin muzdarip olduğu
  • 0:40 - 0:42
    PTSD diye adlandırılan bu hastalıktı.
  • 0:44 - 0:48
    Çok yakın zamana kadar PTSD bilinmiyordu.
  • 0:49 - 0:50
    Bu yüzden biz de
  • 0:50 - 0:52
    ne yapacağımızı bilmiyorduk.
  • 0:52 - 0:53
    Birkaç gaziye ağır ilaç
  • 0:53 - 0:54
    tedavisi uyguladık.
  • 0:54 - 0:55
    Diğerlerini hastaneye yatırdık
  • 0:55 - 0:58
    ve grup tedavisi uyguladık.
  • 0:58 - 0:59
    diğerlerini eve gönderip,
  • 1:00 - 1:02
    yaşadıklarını unutmalarını söyledik.
  • 1:04 - 1:05
    Çok yakın zamanda köpek terapisi
  • 1:05 - 1:08
    ve doğada dinlenme gibi
  • 1:08 - 1:09
    PTSD semptomlarını
  • 1:09 - 1:11
    uzun vadede yok etmeyecek
  • 1:11 - 1:12
    ancak geçici olarak stres azaltıcı
  • 1:12 - 1:15
    yöntemler denedik.
  • 1:15 - 1:16
    Fakat durum değişti.
  • 1:17 - 1:18
    Ben burada, PTSD'nin sadece
  • 1:18 - 1:21
    semptomlarını ve çokça gaziyi değil
  • 1:21 - 1:22
    kendisini de
  • 1:22 - 1:25
    iyileştirebileceğimizi söylüyorum
  • 1:25 - 1:27
    Yeni bir araştırma hangi tedavinin
  • 1:27 - 1:29
    septomları gidermeye yaradığını
  • 1:29 - 1:31
    ve hangisinin yaramadığını
  • 1:31 - 1:33
    tekrar tekrar gösterdi.
  • 1:34 - 1:37
    PTSD tedavisinin ordunun
  • 1:37 - 1:41
    asker eğitirken kullandığı yöntemlere
  • 1:41 - 1:44
    çok benzediği ortaya çıktı
  • 1:46 - 1:48
    Şimdi, savaşmak, bizim
  • 1:49 - 1:51
    başarılı olduğumuz bir alan.
  • 1:51 - 1:53
    İnsanlık tarihinin en erken zamanlarında
  • 1:54 - 1:55
    savaşlarımız başladı.
  • 1:56 - 2:00
    O zamandan beri, taş ve kas gücünden hayal
  • 2:01 - 2:02
    edilebilecek en yıkıcı
  • 2:02 - 2:05
    silah sistemlerini geliştirdik.
  • 2:06 - 2:07
    En yeni, son teknoloji
  • 2:07 - 2:09
    metotlar ile çalışıyoruz.
  • 2:09 - 2:11
    Savaşmakta gerçekten iyiyiz.
  • 2:12 - 2:14
    Askerleri savaş için eğitmekte iyiyiz.
  • 2:15 - 2:17
    Yine de, gazilerin yaşadıklarını
  • 2:17 - 2:18
    düşündüğümüzde
  • 2:19 - 2:21
    onları eve dönmeye hazırlamakta
  • 2:21 - 2:23
    iyi olmadığımızı farkediyoruz.
  • 2:24 - 2:25
    Peki neden?
  • 2:26 - 2:28
    Atalarımız savaşla iç içe yaşadılar
  • 2:29 - 2:32
    Yaşadıkları yerde savaştılar.
  • 2:32 - 2:35
    Evrim tarihinde çok yakın zamana kadar
  • 2:35 - 2:38
    eve geri gelmeyi düşünmeye gerek yoktu.
  • 2:38 - 2:40
    Çünkü hiç ayrılmadık.
  • 2:41 - 2:43
    Ancak iyi ki bugün çoğumuz
  • 2:44 - 2:45
    Daha huzurlu yerlerde yaşıyoruz.
  • 2:46 - 2:49
    Ve çatışma olduğunda özellikle ABD'de
  • 2:49 - 2:52
    askerlerimizi eğitecek
  • 2:53 - 2:55
    Dünya'nın
  • 2:55 - 2:57
    herhangi bir yerine gönderecek
  • 2:57 - 2:58
    işleri bittiğinde
  • 2:58 - 3:00
    onları huzurlu mahallelerine
  • 3:00 - 3:01
    geri getirecek teknolojiye sahibiz.
  • 3:02 - 3:03
    Sadece bir dakika
  • 3:03 - 3:05
    ne hissedebileceklerini düşünün
  • 3:06 - 3:09
    Bir gün Afganistan'da kıyım ve
  • 3:09 - 3:12
    ölümü gördükleri acımasız bir
  • 3:12 - 3:15
    çatışmanın ortasında iken, üç gün sonra
  • 3:15 - 3:17
    kendilerini çocuklarının
  • 3:17 - 3:18
    futbol maçına buz taşırken
  • 3:18 - 3:20
    bulan gazilerle
  • 3:20 - 3:20
    konuşmuştum.
  • 3:21 - 3:22
    "Tam bir karmaşa"
  • 3:22 - 3:24
    demişlerdi.
  • 3:24 - 3:25
    (Gülüşmeler)
  • 3:25 - 3:27
    Bu durum için kullanılan terim bu
  • 3:27 - 3:29
    ve gerçekten de tam bir karmaşa
  • 3:30 - 3:31
    Çünkü savaş için
  • 3:31 - 3:33
    saatlerce hazırlanıyorlar.
  • 3:33 - 3:35
    Ancak şimdi anlıyoruz ki
  • 3:35 - 3:39
    Sivil hayata da hazırlanmaları gerekiyor.
  • 3:40 - 3:41
    Her antrenman gibi
  • 3:42 - 3:43
    TSD'de süreklilik gerektirir,
  • 3:44 - 3:45
    Askeriye de.
  • 3:45 - 3:49
    silahı öylece verip, "işte tetik,
  • 3:49 - 3:52
    işte mühimmat hadi bakalım!" demiyoruz.
  • 3:52 - 3:55
    Onları nişan almada, ve bir sürü şeyde
  • 3:55 - 3:58
    tekrar silah kaldırıp nişan almak
  • 3:58 - 4:00
    kas hareketlerine yerleşene ve
  • 4:00 - 4:02
    hareketleri düşünmeyeceği
  • 4:02 - 4:04
    hayal edemeyeceğiniz en stresli
  • 4:04 - 4:06
    koşullarda yapana dek
  • 4:06 - 4:08
    eğitiyoruz.
  • 4:09 - 4:10
    Aynı şey
  • 4:10 - 4:11
    eğitim tabanlı tedavi için de
  • 4:11 - 4:12
    geçerlidir.
  • 4:12 - 4:14
    Bu tedavilerden ilki bilişsel tedavidir
  • 4:15 - 4:19
    ve bir tür zihinsel düzenlemedir.
  • 4:20 - 4:21
    Gaziler eve döndüklerinde
  • 4:21 - 4:23
    dünyayı çok tehlikeli bir yer
  • 4:23 - 4:26
    olarak algılamaya başlarlar.
  • 4:27 - 4:30
    Huzurlu bir dünya algısı yaratmaya
  • 4:30 - 4:33
    çalıştığınızda problemler başlar.
  • 4:33 - 4:36
    Hayali tehlikelerin endişesi içinde
  • 4:36 - 4:38
    boğulmaya başlarlar.
  • 4:38 - 4:41
    Ailenize ve arkadaşlarınıza güvenemezler.
  • 4:42 - 4:45
    Hayatımızda tehlike yok değil, var tabi
  • 4:47 - 4:49
    Ancak savaş ile karşılaştırıldığında
  • 4:49 - 4:51
    tehlikeyle karşılaşma ihtimali
  • 4:51 - 4:53
    günlük hayatta daha azdır.
  • 4:54 - 4:56
    Bu yüzden biz gazilere
  • 4:56 - 4:59
    tamamen dikkatsiz olmalarını önermeyiz.
  • 4:59 - 5:01
    Biz onlara bulundukları yere göre
  • 5:01 - 5:02
    dikkatli olmalarını söyleriz.
  • 5:02 - 5:04
    Eğer tehlikeli bir mahallede
  • 5:04 - 5:06
    iseniz, dikkatli olun.
  • 5:06 - 5:08
    Ailenizle dışarıda yemekte iseniz?
  • 5:08 - 5:09
    Gerek yok.
  • 5:10 - 5:12
    Gaziler, Amerika'da
  • 5:12 - 5:15
    örneğin el yapımı patlayıcı ile
  • 5:15 - 5:18
    karşılaşma ihtimallerini sistematik olarak
  • 5:18 - 5:21
    hesaplayabilmek için eğitilirler.
  • 5:22 - 5:24
    Yeterli pratik ile,
  • 5:24 - 5:27
    bu düzenlemeler kalıcı olur
  • 5:27 - 5:30
    Bir diğer tedavi maruz bırakma terapisidir
  • 5:30 - 5:32
    Bu bir alan eğitimidir
  • 5:32 - 5:34
    Var olan hızlılığı kanıtlanmış
  • 5:34 - 5:35
    en etkili eğitimdir.
  • 5:37 - 5:38
    Carlos'u hatılıyorsunuz
  • 5:38 - 5:40
    onun seçtiği tedavi buydu.
  • 5:40 - 5:42
    Egzersiz yaparak başladık;
  • 5:42 - 5:44
    Onun için biraz zorluydu
  • 5:44 - 5:46
    Markete gitmek,
  • 5:46 - 5:48
    AVM'ye, restorana gitmek
  • 5:48 - 5:50
    kapıya arkası dönük oturmak,
  • 5:51 - 5:52
    en önemlisi;
  • 5:53 - 5:55
    gittiği bu yerlerde durabilmek
  • 5:56 - 5:58
    Başlangıçta çok endişeliydi.
  • 5:58 - 6:00
    odayı, kaçış yollarını görebileceği
  • 6:00 - 6:01
    Silah olarak kullanabileceği
  • 6:01 - 6:03
    nesneler bulabileceği
  • 6:03 - 6:05
    yerlerde oturmak istedi.
  • 6:06 - 6:08
    Kalkmak istedi, ama kalkmadı.
  • 6:08 - 6:11
    Deniz Piyade'deki eğitimini hatırladı.
  • 6:11 - 6:13
    ve kendini kalmaya zorladı.
  • 6:14 - 6:15
    ve her bunu yaptığında
  • 6:15 - 6:17
    endişesi biraz azaldı.
  • 6:17 - 6:19
    Sonra biraz daha, biraz daha
  • 6:20 - 6:20
    Sonunda,
  • 6:21 - 6:24
    Halka açık yerlere oturmayı
  • 6:24 - 6:26
    yeniden öğrendi.
  • 6:26 - 6:28
    Keyif almaya başladı.
  • 6:30 - 6:32
    Çatışma alanında yaşadıklarının
  • 6:32 - 6:35
    kayıtlarını da tekrar tekrar dinledi.
  • 6:36 - 6:38
    Anılar ona daha fazla
  • 6:38 - 6:41
    endişe hissi vermeyene kadar dinledi.
  • 6:41 - 6:43
    Bu anıları öyle çok hatırladı ki,
  • 6:43 - 6:45
    beyni artık uykuda onları
  • 6:45 - 6:47
    hatırlama ihtiyacı hissetmedi.
  • 6:48 - 6:51
    Tedaviden bir yıl sonra onunla
  • 6:51 - 6:53
    konuştuğumda, bana
  • 6:53 - 6:56
    ''Doktor,43 yıldır
  • 6:56 - 6:59
    ilk kez kabus görmüyorum''
  • 6:59 - 7:02
    dedi.
  • 7:02 - 7:06
    Bu, bir anıyı silmekten farklıdır.
  • 7:06 - 7:07
    Gaziler daima
  • 7:07 - 7:09
    yaşadıklarını hatırlayacaklardır.
  • 7:09 - 7:12
    Ancak, yeterli pratik ile,
  • 7:12 - 7:16
    anılar, gittikçe daha az acı verir.
  • 7:17 - 7:20
    daha dün yaşanmış gibi hissetirmezler.
  • 7:20 - 7:24
    ve bu onlar için çok daha iyidir.
  • 7:26 - 7:28
    Başarması da zordur.
  • 7:29 - 7:32
    Her eğitim gibi herkeste işe yaramayabilir
  • 7:32 - 7:34
    Güven problemi olabilir.
  • 7:34 - 7:35
    Bazen bana
  • 7:35 - 7:37
    ''Orada hiç bulunmadıysan
  • 7:37 - 7:38
    bana nasıl yardım edebilirsin''
  • 7:38 - 7:39
    diye soruluyor
  • 7:39 - 7:40
    Anlaşılması mümkün.
  • 7:40 - 7:43
    Ama şu noktada,
  • 7:43 - 7:45
    askerlikten sosyal hayata dönerken
  • 7:45 - 7:46
    o ortamda bulunmuş birine
  • 7:46 - 7:48
    ihtiyacınız yoktur.
  • 7:48 - 7:52
    S avaş eğitimine ihtiyacınız yoktur.
  • 7:52 - 7:54
    Eve nasıl döneceğinize dair
  • 7:54 - 7:56
    eğitime ihtiyacınız vardır.
  • 7:59 - 8:01
    Son 10 yıldır çalışmalarımda
  • 8:02 - 8:05
    hayale gelebilecek en kötü deneyimleri
  • 8:05 - 8:07
    ayrıntılarıyla dinledim.
  • 8:07 - 8:08
    Her gün.
  • 8:09 - 8:10
    Kolay değildi.
  • 8:10 - 8:13
    Üzüldüğüm, duygusal olarak bunca şeyi
  • 8:13 - 8:15
    kaldıramadığım günler oldu.
  • 8:16 - 8:17
    Ama, bu eğitim temelli tedaviler
  • 8:17 - 8:20
    o kadar yararlı oldu ki
  • 8:20 - 8:22
    bu deneyimler benden ne götürdüyse
  • 8:22 - 8:24
    çok daha fazlasını edindim.
  • 8:24 - 8:25
    İnsanların
  • 8:25 - 8:27
    daha iyiye gittiğini gördüm
  • 8:27 - 8:29
    Hayatlarının değişimini gördüm.
  • 8:31 - 8:32
    Carlos şimdi
  • 8:32 - 8:34
    çocuklarıyla gidemediği gezilere
  • 8:34 - 8:37
    torunlarıyla gidebiliyor.
  • 8:38 - 8:41
    İlginç bir şekilde, 43 yıl çektikten sonra
  • 8:42 - 8:43
    Carlos sadece 10 haftalık
  • 8:43 - 8:45
    yoğun bir tedaviyle
  • 8:45 - 8:46
    hayatını geri alabildi.
  • 8:46 - 8:48
    Onunla konuştuğumda,
  • 8:48 - 8:52
    ''Giden yılları geri getiremem;
  • 8:52 - 8:56
    en azından şimdi kalan günlerimi
  • 8:56 - 9:00
    Huzur içinde geçirebilirim.''
  • 9:01 - 9:02
    Ve dedi ki:
  • 9:02 - 9:04
    ''Umarım yeni dönen askerler yardım
  • 9:04 - 9:07
    almak için benim kadar beklemezler''
  • 9:07 - 9:09
    demişti. Ben de öyle umuyorum.
  • 9:09 - 9:10
    Çünkü
  • 9:11 - 9:13
    Hayat gerçekten kısa,
  • 9:13 - 9:15
    Eğer savaştan sağ çıkacak kadar
  • 9:15 - 9:19
    ya da travma atlatacak kadar şanslıysanız,
  • 9:19 - 9:20
    Hayatın tadını çıkarmayı
  • 9:20 - 9:22
    kendinize borçlusunuz.
  • 9:22 - 9:24
    Bunu gerçekleştirmek için
  • 9:24 - 9:27
    eğitim almayı beklemeyin.
  • 9:29 - 9:31
    Savaşın sebep olduğu
  • 9:31 - 9:34
    sorunlara en iyi çözüm
  • 9:35 - 9:37
    Savaşa gitmemektir.
  • 9:38 - 9:40
    Ancak tür olarak henüz bu aşamada değiliz.
  • 9:41 - 9:42
    O aşamaya gelene kadar
  • 9:43 - 9:45
    Savaşa gönderdiğimiz çocuklarımızda
  • 9:45 - 9:48
    yarattığımız zihinsel ıstırabı
  • 9:49 - 9:51
    Azaltabiliriz.
  • 9:52 - 9:53
    Emin olmalıyız ki,
  • 9:54 - 9:57
    Onları savaşa gönderirken gösterdiğimiz
  • 9:57 - 10:00
    değer, enerji ve bilim onları
  • 10:00 - 10:03
    geri dönmeye
  • 10:03 - 10:07
    nasıl hazırladığımızda görülecektir.
  • 10:08 - 10:10
    Bu kadarını onlara borçluyuz.
  • 10:10 - 10:12
    Teşekkür ederim.
  • 10:12 - 10:14
    Alkış.
Title:
Askerlerimizi savaş için eğitiyoruz. Eve dönmeleri için de eğitelim!
Speaker:
Hector Garcia
Description:

Askerler savaşa gönderilmeden önce o tehlikeli ortamda ne yapmaları gerektiğine dair eğitilirler. Ancak PsikologHector Garcia'ya göre askerlerin savaştan sivil yaşama nasıl adapte olacaklarının da eğitimini almaları gerekir. Askerleri savaşa hazırlarken kullanılan yöntemleri kullanarak Garcia PTSD ( travma sonrası stres bozukluğu) hastası gazilere sivil yaşama alışmalarında yardımcı olmaya çalışıyor.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:31

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.