-
Gəlin
-
0-dan 1-ə
x-in kvadratı
-
vur 2 üstü x-in kubu dx-in müəyyən
inteqralını hesablayaq.
-
Həmişəki kimi videonu dayandırıb
-
ilk öncə özünüz hesablamağı
-
sınaya bilərsiniz.
-
Burada bir neçə maraqlı
məqam var.
-
İlk düşünəcəyimiz şey budur ki,
-
biz e üstü x-in törəməsini və ya
əks törəməsini
-
tapmağa öyrəşmişik, başqa əsasların
üstü x-ə yox.
-
Bilirik ki, e üstü x-in x-ə
görə törəməsi
-
e üstü x-dir və ya onun tərs törəməsi
-
e üstü x üstəgəl c-yə bərabərdir.
-
Burada
-
ədəd
-
x-in funksiyasına yüksəldildiyindən,
belə görünür ki,
-
biz əsası dəyişməliyik,
ancaq bunu necə edəcəyik?
-
Bunun üçün 2-ni
e ilə ifadə etməliyik.
-
e ilə ifadə olunanda 2 nəyə bərabər
olacaq?
-
2 bərabərdir e üstü
-
elə bir ədədə ki, 2-ni əldə edək.
-
2 almaq üçün e-ni
-
nəyə yüksəltməliyiq?
-
Bu, 2-nin natural loqarifmasıdır.
-
Təkrardan qeyd edək, 2-nin
natural loqarifması
-
e-ni yüksətdikdə bizə
-
2-ni verən ədəddir.
-
2-dir.
-
2-nin üstü x-in kubu nəyə bərabərdir?
-
Hər iki tərəfi x-in üstü 3-ə
-
yüksəldirik,
-
2 üstü x-in kubu,
-
əgər nəyinsə qüvvətini qüvvətə
yüksəltsək,
-
onda bu, e üstü
-
x-in kubu vur
-
2-nin natural loqarifması olacaq.
-
Bu artıq maraqlı görünür.
-
Gəlin bunu yenidən yazaq və
əslində gəlin
-
ilk öncə qeyri-müəyyən inteqrala
fokuslanaq və
-
onu anlamağa çalışaq.
-
Bundan sonra
-
biz müəyyən inteqralı da hesablaya bilərik.
-
İndi
-
x-in kvadratı vur
-
2 üstü x-in kubu dx-in qeyri-müəyyən
inteqralı haqda düşünək.
-
Bunun tərs törəməsini tapacağıq.
-
Burada
-
inteqral x-in kvadratı vur
-
ancaq 2 üstü x-in kubu yerinə
-
buradakıları ora yazırıq.
-
Gəlin kopyalayıb ora köçürüm.
-
Biz müəyyən etmişik ki,
bu,
-
2-nin üstü x-in kubuna bərabərdir.
-
Buraya köçürək.
-
dx yazmağı unutmayaq.
-
Əsası e-yə çevirə bildik,
-
bu biraz rahat gələ bilər, ancaq
-
bu hələ də çətin görünür.
-
Deyə bilərsiniz ki,
-
"Bəlkə u əvəzetməsi burada
rol oynaya bilər. "
-
Çünki burada x-in kubu vur
2-nin natural loqarifması kimi
-
uzun bir ifadə var, bunun törəməsi nədir?
-
Bu,
-
3 vur x-in kvadratı vur 2-nin natural
loqarifması və ya
-
3 vur 2-nin natural loqarifması vur x-in
kvadratı olacaq.
-
Bu, sadəcə sabit vur x-in kvadratıdır.
-
Burada x-in kvadratı var, yəni
bəlkə biraz işləsək
-
burada sabit də əldə edə bilərik.
-
Gəlin bu haqda düşünək.
-
Əgər bunu u olaraq təyin etsək,
-
yəni u bərabərdir
x-in kubu vur
-
2-nin natural loqarifması,
du nəyə bərabər olacaq?
-
du bərabər olacaq
-
2-nin loqrifması sabit olduğundan
-
3x-in kvadratı vur
2-nin natural loqarifması.
-
Vuruqların yerlərini
-
dəyişə bilərik.
-
Deyə bilərik ki, bu,
-
x-in kvadratı vur 3 vur 2-nin
natural loqarifmasına bərabərdir.
-
Bu da həmçinin loqarifmanın
xassəsi səbəbilə
-
x-in kvadratı vur 2 üstü 3-ün
natural loqarifmasına bərabər olur.
-
3 2-nin natural loqarifması
-
2 üstü 3-ün natural loqarifmasına
bərabərdir.
-
Bu da x-in kvadratı vur 8-in natural
loqarifmasına bərabərdir.
-
Baxaq, bu u-sa, du haradadır?
-
Burada dx-i unutmayaq.
-
dx yazmalıyıq, dx, dx, dx.
-
du haradadır? Burada dx-miz var.
Gəlin haşiyələyək.
-
Burada dx-miz var və burada da var.
-
Burada x-in kvadratı var,
burada da.
-
Bütün ehtiyacımız olan
-
8-in natural loqarifmasıdır.
-
Əslində, burada 8-in natural
loqarifması da olmalıdır və
-
bunu edə bilmək üçün
-
biz 8-in natural loqarifmasına vurmaq üçün
-
onu həm də ona bölməliyik.
-
Bunu burada edə bilərik,
-
8-in natural loqarifmasına bölə bilərik.
-
Bildiyimiz kimi sabit vur
-
hər hansı funksiyanın tərs törəməsi ilə
-
o funksiyanın tərs törəməsinin
sabitə vurulması eyni şeydir.
-
Bunu xaricə çıxara bilərik.
-
Yəni 1 böl 8-in natural loqarifması.
-
Gəlin indi bunu u və du-ya görə yazaq.
-
Bu, 1 böl
-
8-in natural loqarifması vur
-
e üstü u-nun tərs törəməsi, bu u-dur, du.
-
Bu vur bu vur isə du-dur.
-
Bunun nəyə bərabər olacağı
-
aydındır.
-
Bu,
-
1 böl 8-in natural
-
loqarifması vur
e üstü u və
-
inteqral tapdığımızdan
-
burada bir sabit üzərinə gələcək.
-
İndi isə əvəzetmənin tərsini
yerinə yetirəcəyik.
-
u-nun nə olduğunu artıq bilirik.
-
Bu ifadənin inteqralı
-
1 böl 8-in natural loqarifması
-
vur e üstü u yerinə,
artıq u-nun nə olduğunu bilirik,
-
x üstü 3 vur 2-nin natural loqarifması.
-
Buraya üstəgəl c də yazırıq.
-
İndi orijinal misala qayıdaq.
-
Biz sadəcə
-
bu nöqtələrdə tərs törəməni
hesablamalıyıq.
-
Gəlin yenidən yazaq.
-
Bunu köçürək.
-
Bu,
-
-1-də və
-
0-da hesablanan tərs törəmələrə
bərabər olacaq.
-
Sabitlər haqqında narahatlığa
-
əsas yoxdur, onlar islah olunacaqlar.
-
Gəlin ilk öncə
-
1-də hesablayaq.
-
1 böl
-
8-in natural loqarifması vur e üstü
1 üstü 3,
-
hansı ki 1-ə bərabərdir, vur 2-nin
-
natural loqarifması,
bu 1 ilə hesablandı.
-
Daha sonra biz 0-da hesablananı
çıxacağıq.
-
Bu olacaq, 1 böl
-
8-in natural loqarifması vur e üstü x
0-dır,
-
bütün bunlar 0-a bərabər olacaq.
-
e üstü 0 1-dir və
e-nin üstü
-
2-nin natural loqarifması,
2-yə bərabər olacaq,
-
bunu əvvəl müəyyən etmişdik,
-
2-yə bərabər olacaq.
-
İndi isə bizim 2 böl 8-in natural loqarifmamız
-
çıx 1 böl 8-in natural loqarifmamız var.
-
Bu isə 1 böl 8-in natural loqarifmasına
bərabər olacaq.
-
Beləcə, misalı bitirdik.