-
...
-
....
-
....
-
....
-
....
-
....
-
...
-
....
-
Ax kvadratı üstəgəl B üstəgəl C = 0.
-
Bu tənliyə əsasən x-in nəyə
-
bərabər olduğunu yazaq.
-
x = mənfi B müsbət və ya mənfi kökaltında
-
b kvadratı çıx 4 vur A vur C
-
böl 2A.
-
Bir nümunəyə nəzər salaq.
-
Bunun niyə belə yazıldığını
-
anlayacaqsınız.
-
Mənfi 9x kvadratı çıx
-
9x üstəgəl 6 = 0.
-
Burada A nəyə bərabərdir?
-
A x kvadratı həddinin əmsalıdır.
-
Burada x kvadratı həddinin əmsalı mənfi 9-dur.
-
Gəlin bunu yazaq.
-
A = mənfi 9 .
-
B nəyə bərabərdir?
-
B isə x həddinin əmsalıdır.
-
B də həmçinin mənfi 9-a bərabərdir.
-
C isə sabit həddir, 6-ya bərabərdir.
-
C = 6.
-
Bu qiymətləri buradakı bərabərlikdə
-
əvəz edək.
-
Mənfi B, yəni mənfi vur mənfi 9.
-
Bu, B-dir.
-
Müsbət və ya mənfi kökaltında B kvadratı,
yəni 81.
-
Doğrudur?
-
Mənfi 9 kvadratı.
-
Çıx 4 vur mənfi 9,
-
bu A-dır,
-
Vur C, yəni 6.
-
Məxrəcdə 2 vur mənfi 9,
-
yəni mənfi 18 yazılır.
-
2 vur mənfi 9, yəni 2A.
-
Bunu sadələşdirməyə çalışaq.
-
Mənfi mənfi 9 müsbət 9-dur.
-
Müsbət və ya mənfi kökaltında 81.
-
Davam edək.
-
Mənfi 4 vur mənfi 9.
-
Mənfi 4 vur mənfi 9 = müsbət 36.
-
Müsbət 36 vur 6 nəyə bərabərdir?
-
30 vur 6 = 180.
-
180 üstəgəl 36 = 216.
-
Üstəgəl 216.
-
180 üstəgəl 36 = 216.
-
Böl 2A.
-
2A mənfi 18-ə bərabərdir.
-
Sadələşdirək.
-
9 müsbət və ya mənfi kökaltında 81 üstəgəl 216.
-
Bunu 80 üstəgəl 217 kimi yaza bilərik.
-
297-yə bərabərdir.
-
Böl mənfi 18.
-
Bəzən kvadrat tənliyi həll edərkən
müşahidə edilən ən çətin
-
mərhələ ifadəni sadələşdirməkdir.
-
Bunu bir qədər sadələşdirməyə çalışaq.
-
Davam edək.
-
Bir ədədin rəqəmlər cəmi 9-ə bölünürsə,
-
deməli, həmin ədəd 9-a
-
bölünür.
-
Bu ədəd 9-a bölünür.
-
2 üstəgəl 9 üstəgəl 7 = 18.
-
Bu ədədi 9-a bölək.
-
Bunu digər tərəfdə yaza bilərik.
-
297 böl 9.
-
3 vur 27.
-
Cavab 33 olmalıdır, doğrudur?
-
9 müsbət və ya mənfi kökaltında
-
9 vur 33 böl mənfi 18.
-
9 tam kvadrat ədəddir.
-
Bunu belə yazmağımızı səbəbi bu idi.
-
9-u kökaltından çıxara bilərik.
-
O, tam kvadrat ədəddir.
-
Davam edək.
-
9 müsbət və ya mənfi 3 vur
-
kökaltında 33 böl mənfi 18.
-
Demək olar ki, cavabı tapdıq.
-
9, 3 və mənfi 18
-
3-ə bölünür.
-
Hər bir həddi 3-ə bölək.
-
3 müsbət və ya mənfi kökaltında 33 böl mənfi 6.
-
Bu qədər.
-
Gördüyünüz kimi belə tənliklərin ən çətin hissəsi
-
ifadəni sadələşdirməkdir.
-
Verilən ifadəni mümkün qədər
sadələşdirməyə çalışdıq.
-
Mənfi 9x kvadratı
-
çıx 9x üstəgəl 6.
-
Bu ifadəni 0-a bərabərləşdirən iki
-
qiymət tapmalıyıq.
-
x = 3 üstəgəl kökaltında 33
-
böl mənfi 6.
-
Yaxud x = 3 çıx kökaltında 33
-
böl mənfi 6.
-
..
-
..
-
..
-
..
-
..
-
Başqa bir nümunəyə nəzər salaq.
-
Mənfi 8x kvadratı
-
üstəgəl 5x üstəgəl 9.
-
Ümid edirəm ki, kvadrat tənliklərin necə
-
həll edildikləri yadınızdadır.
-
Burada da eyni üsuldan istifadə edəcəyik.
-
B 5-ə bərabərdir.
-
Bunu 0-a bərabərləşdiririk,
mənfi B.
-
Mənfi 5 müsbət və ya mənfi B kvadratı,
-
5 kvadratı = 25,
-
Mənfi 4 vur A, yəni mənfi 8,
-
vur C, yəni 9.
-
Böl 2 vur A.
-
A = mənfi 8, yəni böl mənfi 16.
-
Bu ifadəni sadələşdirək.
-
Mənfi 5 müsbət və ya mənfi
-
kökaltında 25.
-
Davam edək.
-
4 vur 8 = 32, mənfilər ixtisar edilir,
-
müsbət 32 vur 9.
-
Müsbət 32 vur 9 nəyə bərabərdir?
-
30 vur 9 = 270.
-
288.
-
Məncə
-
doğru hesabladıq.
-
288.
-
Böl mənfi 16.
-
Sadələşdirək.
-
Mənfi 5 müsbət və ya mənfi kökaltında,
25 üstəgəl
-
288 313-ə bərabərdir.
-
Böl mənfi 16.
-
Bunun doğruluğundan 100% əmin deyiləm.
-
Bunu yoxlamadıq.
-
313 ədədini tam kvadrat və başqa bir ədədin
-
hasili kimi yaza bilmərik.
-
Bu, sadə ədəddir.
-
Bunu yoxlaya bilərsiniz.
-
İfadəni sadələşdirdikdən sonra
-
bərabərliyin şərtini ödəyən iki
-
x qiymətini tapmalıyıq.
-
x = mənfi üstəgəl
-
kökaltıda 313 böl mənfi 16.
-
Yaxud x = mənfi 5 çıx
-
kökaltında 313 böl mənfi 16.
-
Doğru cavabı tapdıq.
-
...
-
...
-
...
-
...
-
...
-
..
-
...
-
...
-
...
-
...
Khan Academy
