1
00:00:00,890 --> 00:00:03,590
...

2
00:00:03,590 --> 00:00:05,660
....

3
00:00:05,660 --> 00:00:08,470
....

4
00:00:08,470 --> 00:00:11,170
....

5
00:00:11,170 --> 00:00:12,770
....

6
00:00:12,770 --> 00:00:15,430
....

7
00:00:15,430 --> 00:00:16,380
...

8
00:00:16,380 --> 00:00:19,650
....

9
00:00:19,650 --> 00:00:31,590
Ax kvadratı üstəgəl B üstəgəl C = 0.

10
00:00:31,590 --> 00:00:35,440
Bu tənliyə əsasən x-in nəyə

11
00:00:35,440 --> 00:00:38,970
bərabər olduğunu yazaq.

12
00:00:38,970 --> 00:00:47,610
x = mənfi B müsbət və ya mənfi kökaltında

13
00:00:47,610 --> 00:00:56,390
b kvadratı çıx 4 vur A vur C

14
00:00:56,390 --> 00:01:00,270
böl 2A.

15
00:01:00,270 --> 00:01:02,040
Bir nümunəyə nəzər salaq.

16
00:01:02,040 --> 00:01:02,690
Bunun niyə belə yazıldığını

17
00:01:02,690 --> 00:01:04,620
anlayacaqsınız.

18
00:01:04,620 --> 00:01:13,890
Mənfi 9x kvadratı çıx

19
00:01:13,890 --> 00:01:19,950
9x üstəgəl 6 = 0.

20
00:01:19,950 --> 00:01:22,230
Burada A nəyə bərabərdir?

21
00:01:22,230 --> 00:01:25,410
A x kvadratı həddinin əmsalıdır.

22
00:01:25,410 --> 00:01:29,820
Burada x kvadratı həddinin əmsalı mənfi 9-dur.

23
00:01:29,820 --> 00:01:30,620
Gəlin bunu yazaq.

24
00:01:30,620 --> 00:01:34,120
A = mənfi 9 .

25
00:01:34,120 --> 00:01:35,400
B nəyə bərabərdir?

26
00:01:35,400 --> 00:01:39,180
B isə x həddinin əmsalıdır.

27
00:01:39,180 --> 00:01:43,220
B də həmçinin mənfi 9-a bərabərdir.

28
00:01:43,220 --> 00:01:47,140
C isə sabit həddir, 6-ya bərabərdir.

29
00:01:47,140 --> 00:01:49,550
C = 6.

30
00:01:49,550 --> 00:01:52,070
Bu qiymətləri buradakı bərabərlikdə

31
00:01:52,070 --> 00:01:53,260
əvəz edək.

32
00:01:53,260 --> 00:01:59,600
Mənfi B, yəni mənfi vur mənfi 9.

33
00:01:59,600 --> 00:02:00,780
Bu, B-dir.

34
00:02:00,780 --> 00:02:08,110
Müsbət və ya mənfi kökaltında B kvadratı,
yəni 81.

35
00:02:08,110 --> 00:02:08,390
Doğrudur?

36
00:02:08,390 --> 00:02:10,030
Mənfi 9 kvadratı.

37
00:02:10,030 --> 00:02:14,720
Çıx 4 vur mənfi 9,

38
00:02:14,720 --> 00:02:16,140
bu A-dır,

39
00:02:16,140 --> 00:02:19,480
Vur C, yəni 6.

40
00:02:19,480 --> 00:02:23,950
Məxrəcdə 2 vur mənfi 9,

41
00:02:23,950 --> 00:02:25,630
yəni mənfi 18 yazılır.

42
00:02:25,630 --> 00:02:26,720
2 vur mənfi 9, yəni 2A.

43
00:02:29,230 --> 00:02:33,760
Bunu sadələşdirməyə çalışaq.

44
00:02:33,760 --> 00:02:37,930
Mənfi mənfi 9 müsbət 9-dur.

45
00:02:37,930 --> 00:02:46,480
Müsbət və ya mənfi kökaltında 81.

46
00:02:46,480 --> 00:02:47,900
Davam edək.

47
00:02:47,900 --> 00:02:50,270
Mənfi 4 vur mənfi 9.

48
00:02:50,270 --> 00:02:53,470
Mənfi 4 vur mənfi 9 = müsbət 36.

49
00:02:53,470 --> 00:02:58,310
Müsbət 36 vur 6 nəyə bərabərdir?

50
00:02:58,310 --> 00:03:01,330
30 vur 6 = 180.

51
00:03:01,330 --> 00:03:07,890
180 üstəgəl 36 = 216.

52
00:03:07,890 --> 00:03:10,980
Üstəgəl 216.

53
00:03:10,980 --> 00:03:14,490
180 üstəgəl 36 = 216.

54
00:03:14,490 --> 00:03:16,840
Böl 2A.

55
00:03:16,840 --> 00:03:19,570
2A mənfi 18-ə bərabərdir.

56
00:03:19,570 --> 00:03:20,740
Sadələşdirək.

57
00:03:20,740 --> 00:03:28,090
9 müsbət və ya mənfi kökaltında 81 üstəgəl 216.

58
00:03:28,090 --> 00:03:30,400
Bunu 80 üstəgəl 217 kimi yaza bilərik.

59
00:03:30,400 --> 00:03:38,040
297-yə bərabərdir.

60
00:03:38,040 --> 00:03:41,900
Böl mənfi 18.

61
00:03:41,900 --> 00:03:45,020
Bəzən kvadrat tənliyi həll edərkən 
müşahidə edilən ən çətin

62
00:03:45,020 --> 00:03:47,720
mərhələ ifadəni sadələşdirməkdir.

63
00:03:47,720 --> 00:03:50,860
Bunu bir qədər sadələşdirməyə çalışaq.

64
00:03:50,860 --> 00:03:53,090
Davam edək.

65
00:03:53,090 --> 00:03:56,490
Bir ədədin rəqəmlər cəmi 9-ə bölünürsə,

66
00:03:56,490 --> 00:03:58,320
deməli, həmin ədəd 9-a

67
00:03:58,320 --> 00:03:59,260
bölünür.

68
00:03:59,260 --> 00:03:59,950
Bu ədəd 9-a bölünür.

69
00:03:59,950 --> 00:04:02,510
2 üstəgəl 9 üstəgəl 7 = 18.

70
00:04:02,510 --> 00:04:04,600
Bu ədədi 9-a bölək.

71
00:04:04,600 --> 00:04:07,150
Bunu digər tərəfdə yaza bilərik.

72
00:04:07,150 --> 00:04:09,450
297 böl 9.

73
00:04:13,630 --> 00:04:16,190
3 vur 27.

74
00:04:16,190 --> 00:04:19,040
Cavab 33 olmalıdır, doğrudur?

75
00:04:19,040 --> 00:04:24,290
9 müsbət və ya mənfi kökaltında

76
00:04:24,290 --> 00:04:31,110
9 vur 33 böl mənfi 18.

77
00:04:31,110 --> 00:04:32,470
9 tam kvadrat ədəddir.

78
00:04:32,470 --> 00:04:34,650
Bunu belə yazmağımızı səbəbi bu idi.

79
00:04:34,650 --> 00:04:36,390
9-u kökaltından çıxara bilərik.

80
00:04:36,390 --> 00:04:37,390
O, tam kvadrat ədəddir.

81
00:04:37,390 --> 00:04:40,410
Davam edək.

82
00:04:40,410 --> 00:04:46,140
9 müsbət və ya mənfi 3 vur

83
00:04:46,140 --> 00:04:53,230
kökaltında 33 böl mənfi 18.

84
00:04:53,230 --> 00:04:54,570
Demək olar ki, cavabı tapdıq.

85
00:04:54,570 --> 00:04:57,840
9, 3 və mənfi 18

86
00:04:57,840 --> 00:05:00,650
3-ə bölünür.

87
00:05:00,650 --> 00:05:02,270
Hər bir həddi 3-ə bölək.

88
00:05:02,270 --> 00:05:14,370
3 müsbət və ya mənfi kökaltında 33 böl mənfi 6.

89
00:05:14,370 --> 00:05:15,610
Bu qədər.

90
00:05:15,610 --> 00:05:17,010
Gördüyünüz kimi belə tənliklərin ən çətin hissəsi

91
00:05:17,010 --> 00:05:20,110
ifadəni sadələşdirməkdir.

92
00:05:20,110 --> 00:05:22,750
Verilən ifadəni mümkün qədər
sadələşdirməyə çalışdıq.


93
00:05:22,750 --> 00:05:27,120
Mənfi 9x kvadratı

94
00:05:27,120 --> 00:05:30,550
çıx 9x üstəgəl 6.

95
00:05:30,550 --> 00:05:34,200
Bu ifadəni 0-a bərabərləşdirən iki

96
00:05:34,200 --> 00:05:35,970
qiymət tapmalıyıq.

97
00:05:35,970 --> 00:05:39,830
x = 3 üstəgəl kökaltında 33

98
00:05:39,830 --> 00:05:42,100
böl mənfi 6.

99
00:05:42,100 --> 00:05:45,860
Yaxud x = 3 çıx kökaltında 33

100
00:05:45,860 --> 00:05:50,160
böl mənfi 6.

101
00:05:50,160 --> 00:05:52,250
..

102
00:05:52,250 --> 00:05:53,370
..

103
00:05:53,370 --> 00:05:55,490
..

104
00:05:55,490 --> 00:05:59,550
..

105
00:05:59,550 --> 00:06:02,180
..

106
00:06:02,180 --> 00:06:05,890
Başqa bir nümunəyə nəzər salaq.

107
00:06:09,210 --> 00:06:16,780
Mənfi 8x kvadratı

108
00:06:16,780 --> 00:06:21,000
üstəgəl 5x üstəgəl 9.

109
00:06:21,000 --> 00:06:23,150
Ümid edirəm ki, kvadrat tənliklərin necə

110
00:06:23,150 --> 00:06:25,310
həll edildikləri yadınızdadır.

111
00:06:25,310 --> 00:06:26,630
Burada da eyni üsuldan istifadə edəcəyik.

112
00:06:26,630 --> 00:06:31,630
B 5-ə bərabərdir.

113
00:06:31,630 --> 00:06:34,160
Bunu 0-a bərabərləşdiririk,
mənfi B.

114
00:06:34,160 --> 00:06:39,790
Mənfi 5 müsbət və ya mənfi B kvadratı,

115
00:06:39,790 --> 00:06:44,030
5 kvadratı = 25,

116
00:06:44,030 --> 00:06:50,470
Mənfi 4 vur A, yəni mənfi 8,

117
00:06:50,470 --> 00:06:53,820
vur C, yəni 9.

118
00:06:53,820 --> 00:06:56,400
Böl 2 vur A.

119
00:06:56,400 --> 00:07:00,320
A = mənfi 8, yəni böl mənfi 16.

120
00:07:00,320 --> 00:07:04,090
Bu ifadəni sadələşdirək.

121
00:07:04,090 --> 00:07:09,440
Mənfi 5 müsbət və ya mənfi

122
00:07:09,440 --> 00:07:13,630
kökaltında 25.

123
00:07:13,630 --> 00:07:14,620
Davam edək.

124
00:07:14,620 --> 00:07:18,220
4 vur 8 = 32, mənfilər ixtisar edilir,

125
00:07:18,220 --> 00:07:21,520
müsbət 32 vur 9.

126
00:07:21,520 --> 00:07:24,480
Müsbət 32 vur 9 nəyə bərabərdir?

127
00:07:24,480 --> 00:07:26,720
30 vur 9 = 270.

128
00:07:26,720 --> 00:07:31,110
288.

129
00:07:31,110 --> 00:07:31,570
Məncə

130
00:07:31,570 --> 00:07:31,800
doğru hesabladıq.

131
00:07:36,130 --> 00:07:37,490
288.

132
00:07:37,490 --> 00:07:40,590
Böl mənfi 16.

133
00:07:40,590 --> 00:07:42,560
Sadələşdirək.

134
00:07:42,560 --> 00:07:47,760
Mənfi 5 müsbət və ya mənfi kökaltında,
25 üstəgəl

135
00:07:47,760 --> 00:07:51,340
288 313-ə bərabərdir.

136
00:07:56,950 --> 00:08:00,230
Böl mənfi 16.

137
00:08:00,230 --> 00:08:03,430
Bunun doğruluğundan 100% əmin deyiləm.

138
00:08:03,430 --> 00:08:04,570
Bunu yoxlamadıq.

139
00:08:04,570 --> 00:08:10,370
313 ədədini tam kvadrat və başqa bir ədədin

140
00:08:10,370 --> 00:08:11,690
hasili kimi yaza bilmərik.

141
00:08:11,690 --> 00:08:13,670
Bu, sadə ədəddir.

142
00:08:13,670 --> 00:08:15,600
Bunu yoxlaya bilərsiniz.

143
00:08:15,600 --> 00:08:18,200
İfadəni sadələşdirdikdən sonra

144
00:08:18,200 --> 00:08:21,840
bərabərliyin şərtini ödəyən iki

145
00:08:21,840 --> 00:08:24,940
x qiymətini tapmalıyıq.

146
00:08:24,940 --> 00:08:30,750
x = mənfi üstəgəl

147
00:08:30,750 --> 00:08:35,830
kökaltıda 313 böl mənfi 16.

148
00:08:35,830 --> 00:08:44,110
Yaxud x = mənfi 5 çıx

149
00:08:44,110 --> 00:08:49,660
kökaltında 313 böl mənfi 16.

150
00:08:49,660 --> 00:08:51,760
Doğru cavabı tapdıq.

151
00:08:51,760 --> 00:08:53,940
...

152
00:08:53,940 --> 00:08:55,860
...

153
00:08:55,860 --> 00:08:58,230
...

154
00:08:58,230 --> 00:09:00,370
...

155
00:09:00,370 --> 00:09:01,910
...

156
00:09:01,910 --> 00:09:03,140
..

157
00:09:03,140 --> 00:09:06,760
...

158
00:09:06,760 --> 00:09:10,370
...

159
00:09:10,370 --> 00:09:11,840
...

160
00:09:11,840 --> 00:09:13,140
...