< Return to Video

Last Judgement of Hunefer, from his tomb

  • 0:06 - 0:08
    Londondakı Britaniya muzeyindəyik
  • 0:08 - 0:11
    və bu otaq qədim Misir
  • 0:11 - 0:16
    mumyaları ilə doludur.
  • 0:16 - 0:19
    Hər il bura çoxlu turist gəlir.
  • 0:19 - 0:22
    Perqamentin üzərindəki bir
  • 0:22 - 0:23
    fraqmentə baxırıq.
  • 0:23 - 0:24
    Bu papirusdandır.
  • 0:24 - 0:27
    Papirus Nil çayının deltasında bitən,
  • 0:28 - 0:30
    kağız hazırlanmasında istifadə olunan qamış idi
  • 0:30 - 0:34
    və Orta əsrlərə qədər yazı yazmaq üçün istifadə
  • 0:34 - 0:36
    olunan ən vacib səth sayılırdı.
  • 0:36 - 0:40
    "Ölülər kitabı" adlandırdığımız kitabdan
    bir hissəyə baxırıq,
  • 0:40 - 0:43
    qədim misirlilərdə bu kitabın adı
    fərqli idi,
  • 0:43 - 0:45
    bu kitabın içində ölünün axirətdə
  • 0:45 - 0:48
    ehtiyac duyacağı dualar
  • 0:48 - 0:50
    və ayinlar yazılmışdı.
  • 0:50 - 0:53
    Onlarda piramida şəklində yazı Qədim Krallıq
  • 0:53 - 0:56
    dövrünə qədər uzanan adətdir.
  • 0:56 - 0:59
    Bunlar hamısı axirət haqqında yazılanlar idi,
  • 0:59 - 1:03
    daha sonra tabut üzərində yazılar və
  • 1:03 - 1:06
    Yeni Krallıq dövründə "Ölülər kitabı" adlandırdığımız
  • 1:06 - 1:09
    kitablar mövcud idi.
  • 1:09 - 1:11
    Bu yazılar bəzən bizim gördüyümüz kimi
  • 1:11 - 1:12
    papirus üzərində, bəzən isə
  • 1:12 - 1:14
    ölünün basdırıldığı kəfənin
  • 1:14 - 1:15
    üzərində yazılırdı.
  • 1:15 - 1:22
    Bu yazılar Qədim Krallıq dövründə sadəcə
    krallara məxsus idi, ancaq,
  • 1:22 - 1:27
    baxdığımız yazıda olduğu kimi daha sonra
    kral olmayan amma yenə də
  • 1:27 - 1:30
    yüksək təbəqəli insanlar üçün də
    istifadə olunmağa başladı.
  • 1:30 - 1:35
    Bu yazılar Hunefer adlanan katibin
    məzarından tapılmışdır.
  • 1:35 - 1:37
    Katiblərə rahiblər qədər hörmət ediirdi,
  • 1:37 - 1:40
    yəni baxdığımız adam Misir mədəniyyətində
  • 1:40 - 1:43
    böyük titulu olan, oxuyub yaza bilən biridir.
  • 1:43 - 1:46
    Bu yazılarla birlikdə dəfn olunan adamın
  • 1:46 - 1:49
    təsvirlərini görə bilirik və
  • 1:49 - 1:53
    əgər yazıların sol yuxarı hissəsinə baxsaq,
  • 1:53 - 1:55
    əyilmiş ağ geyimli Huneferi görərik, o,
  • 1:55 - 2:00
    burada tanrılar ilə danışır və
  • 2:00 - 2:03
    tanrılar yaşadığı gözəl həyatdan sonra
  • 2:03 - 2:05
    ona axirətdə yer verirlər.
  • 2:05 - 2:08
    Burada qərar səhnəsini görürük,
  • 2:08 - 2:11
    Huneferin yaxşı həyat yaşayıb yaşamadığına
  • 2:11 - 2:14
    axirətə layiq olduğuna qərar verilir,
  • 2:14 - 2:18
    digər tərəfdə sol küncdə yenə Huneferi görürük
  • 2:18 - 2:21
    bu dəfə o, yenə ağ kəfənini geyinib
    onun əlindən isə, qurd başlı
  • 2:21 - 2:26
    ölüm tanrısı olan ölüm, mumyalanma və
    məzarlıqlarla əlaqələndirilən
  • 2:26 - 2:28
    Anubis tutub, Anubisin
  • 2:28 - 2:32
    digər əlində isə
  • 2:32 - 2:34
    əbədi həyatın işarəsi
  • 2:34 - 2:39
    olan anx var.
  • 2:39 - 2:41
    Əgər sağa doğru davam etsək, Anubisi
  • 2:41 - 2:44
    əyilmiş şəkildə tərəzidə hərşeyin taraz
  • 2:44 - 2:49
    olduğunu ölçərkən görərik.
  • 2:49 - 2:52
    Tərəzinin sol tərəfində ölünün ürəyi var,
  • 2:52 - 2:57
    digər tərəfdə isə lələk dayanır.
  • 2:57 - 3:02
    Lələk Maata aiddir, onu tərəzinin
  • 3:02 - 3:05
    ən yuxarı hissəsində görə bilərik.
  • 3:05 - 3:09
  • 3:09 - 3:12
  • 3:12 - 3:16
  • 3:16 - 3:21
  • 3:21 - 3:27
  • 3:27 - 3:34
  • 3:34 - 3:40
  • 3:40 - 3:43
  • 3:43 - 3:47
  • 3:47 - 3:52
  • 3:52 - 3:55
  • 3:55 - 3:57
  • 3:57 - 4:00
  • 4:00 - 4:04
  • 4:04 - 4:07
  • 4:07 - 4:10
  • 4:10 - 4:16
  • 4:16 - 4:21
  • 4:21 - 4:26
  • 4:26 - 4:30
  • 4:30 - 4:35
  • 4:35 - 4:40
  • 4:40 - 4:44
  • 4:44 - 4:46
  • 4:46 - 4:49
  • 4:49 - 4:56
  • 4:56 - 4:59
  • 4:59 - 5:02
  • 5:02 - 5:06
  • 5:06 - 5:14
  • 5:14 - 5:21
  • 5:21 - 5:23
  • 5:23 - 5:28
  • 5:28 - 5:30
  • 5:30 - 5:34
  • 5:34 - 5:37
  • 5:37 - 5:40
  • 5:40 - 5:45
  • 5:45 - 5:50
  • 5:50 - 5:54
  • 5:54 - 5:57
  • 5:57 - 6:01
  • 6:01 - 6:06
  • 6:06 - 6:10
  • 6:10 - 6:14
  • 6:14 - 6:19
  • 6:19 - 6:24
  • 6:24 - 6:28
  • 6:28 - 6:30
  • 6:30 - 6:34
  • 6:34 - 6:37
  • 6:37 - 6:42
  • 6:42 - 6:47
  • 6:47 - 6:51
  • 6:51 - 6:55
  • 6:55 - 6:57
  • 6:57 - 7:00
  • 7:00 - 7:05
  • 7:05 - 7:09
  • 7:09 - 7:12
  • 7:13 - 7:16
  • 7:17 - 7:21
  • 7:21 - 7:23
  • 7:23 - 7:24
  • 7:24 - 7:28
Title:
Last Judgement of Hunefer, from his tomb
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
07:40

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions