Een radicaal plan om plastic afval op te ruimen

Plastic is een ongelooflijke stof voor de economie -- en de slechtst mogelijke stof voor het milieu, zegt ondernemer Andrew Forrest. In een talk die bedoeld is om het debat op gang te brengen, bespreken Forrest en hoofd van TED, Chris Anderson, een ambitieus plan om 's werelds grootste bedrijven een milieurevolutie te laten financieren -- en de transitie-industrie aan te zetten om al haar plastic uit gerecyclede materialen en niet meer uit fossiele brandstoffen te betrekken.

Chris Anderson: Je bent al een paar jaar
door dit probleem geobsedeerd.

Wat is het probleem, in je eigen woorden?

Andrew Forrest: Plastic.

Zo simpel.

Ons onvermogen om het te gebruiken
als een enorm energetisch product

en dat we het gewoon weggooien.

CA: We zien overal verspilling.

Extreem gesteld,
ziet het er een beetje zo uit.

Waar werd deze foto genomen?

AF: Dit is in de Filippijnen

en een heleboel rivieren,
dames en heren,

zien er net zo uit.

Dit is in de Filippijnen.

Zo is het in heel Zuidoost-Azië.

CA: Plastic wordt in de rivieren gegooid

en van daar gaat het uiteraard de zee in.

We zien het duidelijk op de stranden,

maar dat is niet eens je voornaamste zorg.

Het gaat eigenlijk
om er wat in zee gebeurt.

Zeg daar eens wat over.

AF: OK, dus kijk. Dank je, Chris.

Ongeveer vier jaar geleden

kreeg ik een stapelgek idee

en besloot om aan een doctoraat
in mariene ecologie te beginnen.

Het enge eraan was dat ik zeker
leerde over het leven in zee,

maar ik leerde meer over de dood in zee

en het enorme ecologische
afsterven van vis,

het mariene leven, zeezoogdieren,

met een biologie bijna als de onze,

waarvan er miljoenen,
zo niet ontelbare biljoenen,

afsterven door het plastic.

CA: Mensen vinden plastic lelijk,
maar stabiel. Toch?

Je gooit iets in de oceaan met het idee,
"Hè, daar gebeurt verder niks mee.

Kan toch geen kwaad, hè?"

AF: Kijk, Chris, het is
een geweldig product voor de economie.

Maar wel de ergst mogelijke
stof voor het milieu.

Het ergste aan plastics
is dat als ze in het milieu geraken,

ze uiteenvallen.

Ze houden nooit op met plastic te zijn.

Ze breken af in steeds
kleiner en kleiner wordende deeltjes

en het begint ons nu te dagen, Chris,

wat we in de mariene ecologie
al een paar jaar weten,

dat het ook mensen gaat treffen.

We weten nu dat nanoplastics,

die zeer kleine deeltjes plastic,
met hun negatieve lading

dwars door de poriën
van de huid kunnen gaan.

Dat is niet eens het slechte nieuws.

Het slechte nieuws is dat ze
dwars door de bloed-hersenbarrière gaan,

die beschermende coating
om je hersenen te beschermen.

Je hersenen zijn een amorfe, natte massa
met veel kleine elektrische ladingen.

Breng daar een negatief deeltje in --

in het bijzonder een negatief
deeltje met pathogenen --

die negatieve lading trekt
dingen met positieve ladingen aan,

zoals pathogenen, toxinen,

kwik, lood.

Dat is de nieuwe wetenschap
die we in de komende 12 maanden gaan zien.

CA: Ik dacht dat je me al had verteld
dat er al zo’n 600 plastic zakken

voor elke vis van ongeveer die grootte
in zee aanwezig zijn.

Ze breken af,

er komen er steeds meer

en we beginnen de gevolgen ervan
nog niet eens te zien.

AF: Nee, dat zien we nog niet.

Bij Ellen MacArthur Foundation
zitten een hoop goede wetenschappers

waarmee we een tijdje hebben samengewerkt.

Ik heb hun werk helemaal geverifieerd.

Ze zeggen dat er één ton plastic, Chris,

voor elke drie ton vis zal zijn,
niet tegen 2050 --

en ik word echt ongeduldig met mensen
die praten over 2050 -- maar tegen 2025.

Dat is om de hoek.

Dat is gewoon hier en nu.

Je hebt echt geen ton plastic nodig
om het zeeleven volledig uit te roeien.

Met minder dan dat gaat dat ook prima.

Dus moeten we er direct mee stoppen.
We hebben geen tijd meer.

CA: OK, je hebt een idee
om hier een eind aan te maken.

Je kwam daar niet op
als milieu-activist, zou ik zeggen,

maar als een zakenman, als een ondernemer

die zijn hele leven nagedacht heeft
over de wereldwijde economische systemen

en hoe ze werken.

En als ik het goed begrijp,

steunt je idee op helden
die er ongeveer zo uitzien.

Wat is haar beroep?

AF: Ze is een voddenraapster, Chris,

en er waren 15, 20 miljoen
voddenraapsters zoals zij,

totdat China stopte
met ieders afval op te nemen

en de prijs van plastic,
hoe laag hij ook was, instortte.

Dat leidde tot mensen zoals zij,

die nu -- ze is een kind, een schoolkind.

Ze zou op school moeten zitten.

Dat kan je wel bijna slavernij noemen.

Mijn dochter Grace en ik ontmoetten
honderden mensen zoals zij.

CA: En zo zijn er ook miljoenen
volwassenen over de hele wereld,

en in sommige sectoren

zorgen die ervoor dat we, bijvoorbeeld,

niet veel metaalafval
tegenkomen in de wereld.

AF: Ja, precies.

Dat kleine meisje is in feite
de held van het milieu.

Ze beconcurreert
een enorme petrochemische fabriek

even verderop,

een petrochemische fabriek
van 3,5 miljard dollar.

Dat is het probleem.

Er zit meer olie en gas
in plastic en stortplaatsen

dan in de hele olie- en gasbronnen
van de Verenigde Staten.

Dus is zij de held.

Zo ziet zo’n stortplaats eruit,
dames en heren,

olie en gas in vaste vorm.

CA: Er zit een enorme waarde in opgesloten

waarmee voddenrapers van over de wereld
hun boterham zouden kunnen verdienen.

Maar waarom kunnen ze dat niet?

AF: Omdat we te maken hebben met het feit

dat de prijs van plastic
uit fossiele brandstoffen

net iets te laag is

om recyclen van plastic uit plastic
economisch en winstgevend te maken.

Alle plastic bevat
bouwstenen uit olie en gas.

Plastics zijn 100 procent polymeer,
die weer 100 procent olie en gas zijn.

En je weet dat we in de wereld
genoeg plastic hebben

voor al onze behoeften.

En als we niet zorgen
dat plastic recyclen goedkoper wordt

dan plastic maken
uit fossiele brandstoffen,

dan blijft de wereld natuurlijk hangen
aan plastic uit fossiele brandstoffen.

CA: Dat is het fundamentele probleem,

de prijs voor het recyclen
van plastic ligt meestal hoger

dan de prijs om het
van nieuwe olie te maken.

Dat is het fundamentele probleem.

AF: Dus moeten we de regels
hier een beetje aanpassen, Chris.

Ik ben een grondstoffenprofessional.

Ik weet dat er vroeger overal
schroot, afvalijzer

en stukjes koper lagen,

vooral dan in de derde wereld.

De mensen gingen beseffen
dat ze waarde hadden.

Het zijn eigenlijk artikelen van waarde,

geen afval.

Nu zijn de dorpen,
de steden en de straten schoon,

je valt er niet meer
over het koper- of ijzerafval,

want het is een artikel van waarde,
het wordt gerecycled.

CA: Hoe wil jij dat
veranderen voor plastics?

AF: OK, Chris,

voor het grootste deel van dat doctoraat
deed ik aan onderzoek.

Het voordeel van een geslaagde ondernemer
is dat mensen je willen zien.

Andere ondernemers,

zelfs als je een beetje een showexemplaar
bent waarmee ze willen kennismaken,

zullen zeggen:

"OK, we gaan allemaal
naar Twiggy Forrest."

En zodra je daar bent,

kan je ze ondervragen.

Ik heb de meeste olie-, gas-
en levensmiddelenbedrijven

ter wereld bezocht

en er is een echte wil om te veranderen.

Er zijn wel een paar dinosauriërs
die hopen dat het goed gaat en niets doen,

maar toch is de wil er wel.

Ik legde uit

dat de zeven en een half miljard
mensen in de wereld

het echt niet verdienen
dat hun omgeving verdrinkt in plastic

en het leven in hun oceanen
uitsterft als gevolg van plastic.

Onderaan die keten vind je
de tienduizenden merken

waarvan wij allen
die hopen producten kopen,

maar er zijn slechts een honderdtal
grote harsproducenten,

grote petrochemische fabrieken,

die al die plastic
voor eenmalig gebruik uitspuwen.

CA: Dus honderd bedrijven

zitten aan de basis
van die 'voedselketen'.

AF: Ja.

CA: Wat wil je dan dat
die honderd bedrijven gaan doen?

AF: Ze moeten gewoon de waarde verhogen

van de plasticbouwstenen van olie en gas,

wat ik noem het ‘slechte plastic’,

verhoog daar de waarde van,

zodat wanneer het zich verspreid
via de merken en naar ons, de klanten,

we nauwelijks iets zullen merken
van de prijstoename van onze koffiekop,

Coke, Pepsi of wat dan ook.

CA: Iets als één cent extra?

AF: Minder. Een kwart cent,
een halve cent.

Het zal absoluut minimaal zijn.

Maar het maakt

dat elk stukje plastic ter wereld
een artikel van waarde wordt.

Waar het afvalprobleem het ergste is,

zeg maar Zuidoost-Azië, India,

gaat dat het meeste voordeel bieden.

CA: OK, het voelt alsof
er twee kanten aan zijn.

Een ervan is: als ze er
meer geld voor vragen,

maar dat teveel eruit halen

en het investeren -- in wat? --
een fonds dat wordt beheerd door iemand

om dit probleem van
–- wat? -- aan te pakken?

Waarvoor dient dan
dat extra aangerekend geld?

AF: Als ik aan echt grote bedrijven zeg:

"Kijk, ik wil dat jullie veranderen
en wel echt snel veranderen",

zullen ze me verveeld aankijken,

totdat ik zeg:
"Het is goed voor de zaken."

"OK, nu heb je mijn aandacht, Andrew."

Dus zeg ik: "Goed,
jullie moeten een bijdrage leveren

aan een overgangsfonds
voor milieu en industrie.

Binnen twee, drie jaar

kan de hele wereldwijde plasticindustrie

overstappen van het winnen
van bouwstenen uit fossiele brandstoffen

naar het winnen
van de bouwstenen uit plastic.

De technologie bestaat.

Ze is bewezen."

Ik heb twee miljardenindustrieën
vanuit het niets opgestart

en aangetoond dat de techniek
kan worden opgeschaald.

Ik zie minstens een dozijn technologieën
om alle soorten plastic te verwerken.

Zodra die technologieën
een economische marge hebben,

en dit geeft ze dat,

zal het mondiale publiek
al zijn plastic betrekken

uit bestaande plastics.

CA: Dus elke verkoop van nieuw plastic
draagt geld bij aan een fonds

dat wordt gebruikt
om de industrie over te schakelen

en gaat betalen voor dingen
zoals opruimen en andere zaken.

AF: Absoluut.

CA: Het heeft het
ongelooflijke neveneffect,

misschien het belangrijkste voordeel,

dat het een markt creëert.

Het zorgt dat er een enorme handel
in recyclebare plastic op gang komt

die miljoenen mensen ter wereld kan helpen

om de kost te verdienen
door het te verzamelen ervan.

AF: Ja, precies.

Het enige wat je doet:

plastic uit fossiele
brandstoffen is zoveel waard

en gerecyclede plastic is zoveel waard,

en dat verander je.

Dus is gerecycled plastic goedkoper.

Dit vind ik hieraan het leukste, Chris.

We storten 300 à 350 miljoen ton
plastic in het milieu.

Volgens de eigen berekeningen
van de olie- en gasbedrijven

gaat dat aangroeien tot 500 miljoen ton.

Dat is een aangroeiend probleem.

Maar elke ton ervan is polymeer.

Polymeer kost 1000 tot 1500 dollar/ton.

Dat is een half biljoen dollar
dat ondernemerschap zou kunnen aanwakkeren

en banen, kansen en overal
middelen van bestaan creëren,

vooral dan in de armste streken.

En toch gooien we het weg.

CA: Dit zou grote bedrijven
laten investeren in recyclingbedrijven,

letterlijk over de hele wereld --

AF: Over de hele wereld.

Omdat de technologie zo goedkoop is,

kan je ze inzetten
bij afvalhopen, in grote hotels,

vuilstortplaatsen, overal,

en hars maken van die afval.

CA: Nu ben je een filantroop

en je wil hier
eigen vermogen in investeren.

Welke rol speelt
filantropie in dit project?

AF: Ik denk dat we
40 à 50 miljoen dollar nodig hebben

om het op gang te brengen

en dan moet er ook
absolute transparantie zijn

zodat iedereen kan zien wat er gaande is.

Vanaf de harsproducenten
tot de producten voor de consument

krijgt iedereen te zien
wie het spel meespeelt,

wie de aarde beschermt,
en wie het niet kan schelen.

Het zal wekelijks
zowat één miljoen dollar kosten,

en we gaan dat
voor vijf jaar onderschrijven.

De totale bijdrage is ongeveer
300 miljoen US dollar.

CA: Wow.

Nu --

(Applaus)

Je sprak met andere bedrijven,
zoals de Coca-Cola’s van deze wereld,

die bereid zijn
om een hogere prijs te betalen,

ze willen een hogere prijs betalen,

zolang het eerlijk verloopt.

AF: Ja, dat is eerlijk.

Coca-Cola zou het niet leuk vinden
dat Pepsi meedeed,

tenzij de hele wereld wist
dat Pepsi niet meedeed.

Dan gaven ze er niet om.

Door die transparantie van de markt,

waarbij, als mensen proberen
het systeem te bedriegen,

de markt het kan zien,
de consument het kan zien.

De consument wil hierin een rol spelen.

Zeven en een half miljard mensen

willen niet dat 100 bedrijven
hun wereld om zeep helpen.

CA: Je vertelde ons
wat de bedrijven kunnen doen

en wat jij wil doen.

Wat kunnen de toehoorders doen?

AF: Ik zou willen dat wij allen

over de hele wereld

naar de website ‘noplasticwaste.org’ gaan.

Je neemt contact op
met de 100 harsproducenten

in jouw regio.

Je moet er ten minste één hebben

bij je e-mail-, Twitter-
of telefooncontacten

en je laat hen weten dat je wil dat ze
een bijdrage leveren aan een fonds --

dat de industrie
of de Wereldbank kan beheren,

het brengt tientallen miljarden
dollars per jaar op --

zodat jij de industrie de overgang
kan laten maken

om alle plastic uit plastic
en niet uit fossiele brandstof te maken.

Willen we niet.
Dat is slecht. Dit is goed.

En het kan de omgeving schoonmaken.

We hebben dan genoeg kapitaal,

tientallen miljarden dollars,
Chris, per jaar

voor het opruimen van de omgeving.

CA: Je zit in het recyclingbedrijf.

Is dit geen belangenconflict voor jou

of is het eerder een buitenkans voor je?

AF: Ja, ik zit in het ijzerertsbedrijf

en ik concurreer met de schroothandel,

en daarom liggen er geen resten
schroot om over te struikelen

en je teen aan te snijden:

omdat het wordt verzameld.

CA: Dit is niet je excuus voor de instap
in het plasticrecyclingbedrijf.

AF: Nee, ik ga deze actie toejuichen.

Dit wordt het internet van plasticafval.

Dit gaat een hausse-industrie
worden over de hele wereld

en vooral waar de meeste armoede is,
want daar is ook het meeste afval

en dat is de bron.

Dus ga ik het toejuichen
en een stapje terugzetten.

CA: We zijn in een tijdperk

waar zo veel mensen over de hele wereld

hunkeren naar een nieuwe,
regeneratieve economie

om deze grote productieketens,
deze grote industrieën,

fundamenteel te transformeren.

Het lijkt mij een gigantisch idee

en je gaat een heleboel
mensen nodig hebben

die je aanmoedigen
om dat te realiseren.

Bedankt om dit met ons te delen.

AF: Dank je zeer. Dank je, Chris.

(Applaus)