Depressie, het geheim dat we allemaal delen
-
0:04 - 0:08"Ik voelde een begrafenis
in mijn hersenen, -
0:08 - 0:10rouwenden liepen
heen en weer, -
0:10 - 0:13liepen, liepen
tot ik voelde -
0:13 - 0:16dat ze bij zinnen kwamen.
-
0:16 - 0:18Toen ze allemaal zaten,
-
0:18 - 0:20ging een dienst
slaan als een trom, -
0:20 - 0:22slaan, slaan,
tot ik voelde -
0:22 - 0:26dat mijn geest
was afgestompt. -
0:26 - 0:28Dan hoorde ik ze
een doos optillen -
0:28 - 0:30en over mijn ziel kraken
-
0:30 - 0:33met alweer dezelfde
loden laarzen. -
0:33 - 0:36De ruimte begon te tollen
-
0:36 - 0:38alsof de hemelen
een klok waren, -
0:38 - 0:40en het zijn
een oor -
0:40 - 0:43en ik en de stilte
een vreemde race, -
0:43 - 0:46verwoest, eenzaam, hier.
-
0:46 - 0:50Net toen brak
een plank in de rede, -
0:50 - 0:53en viel ik neer
en neer en neer -
0:53 - 0:56en ramde bij elke bots een wereld.
-
0:56 - 1:00Toen hield het weten op."
-
1:00 - 1:04We kennen depressie door metaforen.
-
1:04 - 1:07Emily Dickinson kon ze verwoorden,
-
1:07 - 1:10Goya kon ze uitbeelden.
-
1:10 - 1:12Het doel van kunst is grotendeels
-
1:12 - 1:16het beschrijven van dergelijke toestanden.
-
1:16 - 1:20Ik had mezelf altijd taai gevonden,
-
1:20 - 1:21iemand die een concentratiekamp
-
1:21 - 1:25zou kunnen overleven.
-
1:25 - 1:27In 1991 overkwamen mij een aantal verliezen.
-
1:27 - 1:29Mijn moeder stierf,
-
1:29 - 1:31een relatie liep stuk,
-
1:31 - 1:33ik kwam terug naar de Verenigde Staten
-
1:33 - 1:35na enkele jaren in het buitenland.
-
1:35 - 1:38Ik kwam ongeschonden door al die ervaringen.
-
1:38 - 1:42Maar drie jaar later, in 1994,
-
1:42 - 1:46verloor ik mijn interesse in bijna alles.
-
1:46 - 1:48Ik wilde de dingen
-
1:48 - 1:50die ik vroeger zo graag deed,
niet meer doen -
1:50 - 1:52zonder te weten waarom.
-
1:52 - 1:54Het tegendeel van depressie
-
1:54 - 1:57is niet geluk, maar vitaliteit,
-
1:57 - 1:58en elke vitaliteit
-
1:58 - 2:02leek me te ontglippen.
-
2:02 - 2:04Alles was me teveel.
-
2:04 - 2:06Alles was me teveel.
-
2:06 - 2:08Als ik thuiskwam
-
2:08 - 2:11en het rode lampje
van mijn antwoordapparaat knipperde, -
2:11 - 2:14dacht ik,
-
2:14 - 2:15in plaats van blij te zijn
iets te horen van mijn vrienden: -
2:15 - 2:18"Wat een hoop mensen
die ik nu weer moet terugbellen." -
2:18 - 2:21Als ik ging eten,
-
2:21 - 2:23dacht ik alleen maar
dat ik nu weer eten moest gaan halen, -
2:23 - 2:25het opdienen,
-
2:25 - 2:29het snijden, kauwen en slikken.
-
2:29 - 2:33Ik zag het als een lijdensweg.
-
2:33 - 2:36Wat bijna altijd onvermeld blijft
-
2:36 - 2:37bij discussies over depressie
-
2:37 - 2:40is dat je weet dat het belachelijk is.
-
2:40 - 2:43Je weet dat het belachelijk is,
terwijl je het meemaakt. -
2:43 - 2:45Al weet je dat het de meeste mensen lukt
-
2:45 - 2:47om naar hun berichten
te luisteren, te eten, -
2:47 - 2:49een douche te nemen,
-
2:49 - 2:50naar buiten te gaan
-
2:50 - 2:52zonder problemen,
-
2:52 - 2:55toch kan jij het niet aan
-
2:55 - 2:59en vind je geen manier
om het op te lossen. -
2:59 - 3:03Ik begon steeds minder te doen,
-
3:03 - 3:05minder te denken
-
3:05 - 3:08minder te voelen.
-
3:08 - 3:10Het was een gevoel van onbenulligheid.
-
3:10 - 3:12Dan kwam de angst.
-
3:12 - 3:15Als je me zou zeggen
-
3:15 - 3:16dat ik een hele maand
depressief zou zijn, -
3:16 - 3:20zou ik zeggen: "Als het in november
gedaan zal zijn, kan ik het aan." -
3:20 - 3:21Maar als je tegen me zou zeggen:
-
3:21 - 3:24"Je gaat de volgende maand
acute angst doormaken", -
3:24 - 3:26had ik nog liever
mijn polsen doorgesneden. -
3:26 - 3:28Het is dat gevoel
-
3:28 - 3:31dat je valt
-
3:32 - 3:34en de grond op je af komt,
-
3:34 - 3:36maar in plaats van een halve seconde
-
3:36 - 3:38heb je dat gevoel zes maanden lang.
-
3:38 - 3:41Een gevoel van altijd bang zijn,
-
3:41 - 3:45maar zelfs niet te weten
waar je bang van bent. -
3:45 - 3:47Ik begon te denken
-
3:47 - 3:51dat het te pijnlijk was
om te blijven leven. -
3:51 - 3:54De enige reden
om er geen einde aan te maken, -
3:54 - 3:57was dat ik anderen zou kwetsen.
-
3:57 - 4:00Op een dag werd ik wakker
-
4:00 - 4:02en dacht dat ik misschien
een beroerte had. -
4:02 - 4:05Ik lag als verlamd in bed,
-
4:05 - 4:07keek naar de telefoon en dacht:
-
4:07 - 4:10"Er is iets mis.
Ik moet om hulp bellen." -
4:10 - 4:12Maar ik kon mijn arm niet uitsteken,
-
4:12 - 4:15de telefoon pakken en bellen.
-
4:15 - 4:19Na vier uur liggen staren,
-
4:19 - 4:20ging de telefoon.
-
4:20 - 4:22Op de een of andere manier
lukte ik erin hem op te nemen. -
4:22 - 4:24Het was mijn vader,
-
4:24 - 4:27en ik zei:
"Ik zit met een serieus probleem. -
4:27 - 4:30We moeten iets doen."
-
4:30 - 4:33De volgende dag begon ik
-
4:33 - 4:35met medicatie en therapie.
-
4:35 - 4:38Ik moest ook zien af te rekenen
-
4:38 - 4:39met deze vreselijke vraag:
-
4:39 - 4:41“Als ik dan toch niet zo taai ben
-
4:41 - 4:44dat ik een concentratiekamp
zou overleven, -
4:44 - 4:46wie ben ik dan wel?
-
4:46 - 4:48Als ik pillen moet slikken,
-
4:48 - 4:51maken die me meer mezelf,
-
4:51 - 4:54of maken ze me iemand anders?
-
4:54 - 4:55En hoe voel ik me daarbij,
-
4:55 - 4:58iemand anders te zijn?”
-
4:58 - 5:01Ik had twee voordelen
toen ik de strijd aanging. -
5:01 - 5:04Ten eerste wist ik dat ik,
objectief gezien, -
5:04 - 5:06een mooi leven had,
-
5:06 - 5:08en dat ik alleen maar
hoefde te genezen, -
5:08 - 5:09om iets terug te vinden
-
5:09 - 5:11dat de moeite waard was
om voor te leven. -
5:11 - 5:14En ten tweede dat ik toegang had
tot een goede behandeling. -
5:14 - 5:18Toch kwam ik eruit en herviel,
-
5:18 - 5:20kwam eruit en herviel,
-
5:20 - 5:23kwam eruit en herviel,
-
5:23 - 5:25om ten slotte erachter te komen
-
5:25 - 5:27dat ik voor altijd
-
5:27 - 5:30medicatie en therapie
zou nodig hebben. -
5:30 - 5:32Ik dacht: "Is het een chemisch
-
5:32 - 5:34of een psychologisch probleem?
-
5:34 - 5:37Is er een chemische
of een filosofische behandeling nodig?" -
5:37 - 5:40Ik kwam er niet uit.
-
5:40 - 5:42Toen begreep ik
-
5:42 - 5:44dat we op beide gebieden
nog niet genoeg geavanceerd zijn -
5:44 - 5:46om het helemaal te verklaren.
-
5:46 - 5:49Zowel de chemische
als de psychologische behandeling -
5:49 - 5:51hebben beide hun rol te spelen.
-
5:51 - 5:55Depressie was iets
-
5:55 - 5:57dat zo diep met ons wezen
was vervlochten -
5:57 - 5:59dat het niet te scheiden was
-
5:59 - 6:01van ons karakter
en onze persoonlijkheid. -
6:01 - 6:03Behandeld worden
-
6:03 - 6:06voor depressie is verschrikkelijk.
-
6:06 - 6:08Het werkt niet erg goed.
-
6:08 - 6:10En kost stukken van mensen.
-
6:10 - 6:12Behandelingen hebben
ontelbare bijwerkingen. -
6:12 - 6:14Ze zijn rampzalig.
-
6:14 - 6:17Maar ik ben zo dankbaar
dat ik nu leef -
6:17 - 6:19en niet vijftig jaar geleden.
-
6:19 - 6:21Toen kon er bijna niets
aan worden gedaan. -
6:21 - 6:24Ik hoop dat 50 jaar na nu,
-
6:24 - 6:26als mensen over mijn behandelingen horen
-
6:26 - 6:28ze geschokt zullen zijn dat iedereen
-
6:28 - 6:31zo’n primitieve wetenschap
moest doorstaan. -
6:31 - 6:35Depressie is de fout in de liefde.
-
6:35 - 6:39Als je getrouwd zou zijn en denken:
-
6:39 - 6:42"Nou, als mijn vrouw sterft,
vind ik wel een andere", -
6:42 - 6:45zou dat niet de liefde zijn
die we kennen. -
6:45 - 6:47Liefde kan niet bestaan
-
6:47 - 6:50zonder de anticipatie van verlies,
-
6:50 - 6:52en dat spook van wanhoop
-
6:52 - 6:56kan de drijfveer van intimiteit zijn.
-
6:56 - 6:59Er zijn drie dingen
die mensen neigen te verwarren: -
6:59 - 7:03depressie, verdriet en droefheid.
-
7:03 - 7:06Verdriet is expliciet reactief.
-
7:06 - 7:09Als je iets of iemand kwijtraakt
en je je ongelooflijk ongelukkig voelt, -
7:09 - 7:11en je zes maanden later
-
7:11 - 7:14nog steeds diep triest bent,
maar je toch wat beter functioneert, -
7:14 - 7:16dan is het waarschijnlijk verdriet,
-
7:16 - 7:18en het zal waarschijnlijk
-
7:18 - 7:19uiteindelijk in zekere mate overgaan.
-
7:19 - 7:22Als je een catastrofaal verlies kent,
-
7:22 - 7:23en je je verschrikkelijk voelt,
-
7:23 - 7:26en je zes maanden later
nauwelijks kunt functioneren, -
7:26 - 7:29dan is het waarschijnlijk een depressie
die geactiveerd werd -
7:29 - 7:31door de rampzalige omstandigheden.
-
7:31 - 7:35Het traject vertelt ons veel.
-
7:35 - 7:38Mensen zien depressie
als gewoon verdriet. -
7:38 - 7:41Maar het is veel,
veel te veel droefheid, -
7:41 - 7:42veel te veel verdriet
-
7:42 - 7:45door een veel te kleine oorzaak.
-
7:45 - 7:48Door depressie te willen begrijpen,
-
7:48 - 7:51en door mensen te interviewen
die het hadden ervaren, -
7:51 - 7:54ontdekte ik dat er mensen waren
-
7:54 - 7:56die oppervlakkig een relatief
-
7:56 - 7:58milde depressie leken te hebben,
-
7:58 - 8:01er toch volkomen
door uitgeschakeld werden. -
8:01 - 8:03Terwijl andere mensen die,
-
8:03 - 8:04zoals ze het zelf beschreven,
-
8:04 - 8:07een vreselijk ernstige depressie hadden
-
8:07 - 8:09toch een normaal leven konden leiden
-
8:09 - 8:12tussen hun depressieve perioden.
-
8:12 - 8:14Ik wilde uitzoeken
-
8:14 - 8:16hoe het komt dat sommigen
-
8:16 - 8:18veerkrachtiger zijn.
-
8:18 - 8:20Wat zijn de mechanismen
-
8:20 - 8:22die mensen laten overleven?
-
8:22 - 8:25Ik interviewde veel mensen
-
8:25 - 8:27die leden aan een depressie.
-
8:27 - 8:29Een van de eersten
-
8:29 - 8:31beschreef depressie
-
8:31 - 8:34als een tragere manier van dood zijn.
-
8:34 - 8:36Goed dat ik dat hoorde
-
8:36 - 8:37omdat het me eraan herinnerde
-
8:37 - 8:39dat die trage manier van dood zijn
-
8:39 - 8:41kan leiden tot echt dood zijn,
-
8:41 - 8:43dat dit een ernstig iets was.
-
8:43 - 8:46Het is wereldwijd de ernstigste handicap.
-
8:46 - 8:49Elke dag sterven mensen eraan.
-
8:49 - 8:51Een van de mensen
met wie ik sprak -
8:51 - 8:53toen ik dit probeerde te begrijpen,
-
8:53 - 8:55was een geliefde vriendin
-
8:55 - 8:57die ik al vele jaren kende.
-
8:57 - 8:59Ze had een psychotische periode doorgemaakt
-
8:59 - 9:01in haar eerste jaar universiteit
-
9:01 - 9:04en was vervolgens
in een gruwelijke depressie vervallen. -
9:04 - 9:06Ze had de bipolaire ziekte
-
9:06 - 9:08of manische depressie,
zoals het toen heette. -
9:08 - 9:10Ze voelde zich vele jaren lang
-
9:10 - 9:12heel goed met lithium.
-
9:12 - 9:13Toen ze uiteindelijk
-
9:13 - 9:15geen lithium meer kreeg
-
9:15 - 9:17om te zien hoe ze het
zonder zou doen, -
9:17 - 9:19kreeg ze weer een psychose,
-
9:19 - 9:21en daarna de ergste depressie
-
9:21 - 9:23die ik ooit had gezien.
-
9:23 - 9:26Ze zat dagenlang
-
9:26 - 9:29bijna zonder te bewegen
-
9:29 - 9:32in het appartement van haar ouders.
-
9:32 - 9:35Toen ik haar jaren later
over die ervaring interviewde -- -
9:35 - 9:38ze heet Maggie Robbins
en is dichteres en psychotherapeute — -
9:38 - 9:42zei ze:
-
9:42 - 9:45"Ik zong de hele tijd
'Where Have All The Flowers Gone' -
9:45 - 9:48om me bezig te houden.
-
9:48 - 9:51Om wat mijn geest
tegen me zei te onderdrukken. -
9:51 - 9:56Die zei: “Je bent niets.
Je bent niemand. -
9:56 - 9:59Je verdient het zelfs niet om te leven.”
-
9:59 - 10:01Ik liep voortdurend rond
-
10:01 - 10:03met zelfmoordgedachten."
-
10:03 - 10:05Bij een depressie
-
10:05 - 10:07denk je niet dat je
een grijze sluier hebt omgehangen -
10:07 - 10:09en de wereld bekijkt door de nevel
-
10:09 - 10:11van een slecht humeur.
-
10:11 - 10:14Integendeel, je denkt
dat de sluier is weggenomen, -
10:14 - 10:16de sluier van geluk,
-
10:16 - 10:18en dat je nu ‘echt ziet’.
-
10:18 - 10:21Het is makkelijker
om schizofrenen te helpen. -
10:21 - 10:23Die ervaren dat er
iets vreemds in hen zit -
10:23 - 10:25dat moet worden uitgedreven.
-
10:25 - 10:27Maar dat gaat moeilijk
bij depressieve mensen. -
10:27 - 10:31Wij geloven dat we
net nu de waarheid zien. -
10:31 - 10:34Maar de waarheid liegt.
-
10:34 - 10:36Ik werd geobsedeerd door deze zin:
-
10:36 - 10:38"Maar de waarheid liegt."
-
10:38 - 10:41Ik ontdekte dat depressieve mensen
-
10:41 - 10:43veel waanvoorstellingen hebben.
-
10:43 - 10:45Ze zeggen: "Niemand houdt van me."
-
10:45 - 10:47Je antwoordt: "Ik hou van je,
-
10:47 - 10:49je vrouw houdt van je,
je moeder houdt van je." -
10:49 - 10:51Daarop kan je vrij gemakkelijk
een antwoord geven, -
10:51 - 10:53voor de meeste mensen dan toch.
-
10:53 - 10:55Maar wie depressief is,
zal ook zeggen: -
10:55 - 10:57"Wat we ook doen,
-
10:57 - 10:59op het einde gaan we allemaal dood."
-
10:59 - 11:01Of: "Er kan geen echte
communicatie bestaan -
11:01 - 11:03tussen twee menselijke wezens.
-
11:03 - 11:06Ieder van ons zit gevangen
in zijn eigen lichaam." -
11:06 - 11:07Daarop moet je zeggen:
-
11:07 - 11:09"Dat is waar,
-
11:09 - 11:11maar ik denk dat we ons
nu moeten concentreren -
11:11 - 11:12over wat gaan hebben als ontbijt."
-
11:12 - 11:15(Gelach)
-
11:15 - 11:16Heel veel tijd besteden ze
-
11:16 - 11:19niet aan het uitdrukken van ziekte,
maar van inzicht. -
11:19 - 11:22Wat zo raar is,
-
11:22 - 11:25is dat de meesten onder ons
deze existentiële vragen kennen, -
11:25 - 11:27maar er niet veel aandacht aan schenken.
-
11:27 - 11:29Een bepaalde studie
vond ik erg interessant. -
11:29 - 11:31Een groep van depressieve
-
11:31 - 11:33en een groep van niet-depressieve mensen
-
11:33 - 11:35werd gevraagd om gedurende een uur
een videospel te spelen. -
11:35 - 11:37Na afloop werd hen gevraagd
-
11:37 - 11:39hoeveel monstertjes
-
11:39 - 11:41ze gedood dachten te hebben.
-
11:41 - 11:43De depressieve groep
had het meestal juist op 10% na. -
11:43 - 11:45De depressieve groep
had het meestal juist op 10% na. -
11:45 - 11:47De niet-depressieve mensen
-
11:47 - 11:50schatten tussen 15 en 20 keer zo veel
-
11:50 - 11:52monstertjes — (gelach) —
-
11:52 - 11:56als ze er eigenlijk hadden gedood.
-
11:56 - 11:59Toen ik begon te schrijven
over mijn depressie, -
11:59 - 12:01vonden veel mensen
dat het zeer moeilijk moet zijn -
12:01 - 12:04om uit de kast te komen,
om het de mensen te laten weten. -
12:04 - 12:06Ze zeiden:
"Spreken de mensen nu anders met je?" -
12:06 - 12:08En ik zei: "Ja, dat is zo.
-
12:08 - 12:10Ze praten nu anders met mij
-
12:10 - 12:13omdat ze me nu ook gaan vertellen
over hun ervaringen, -
12:13 - 12:15of de ervaring van hun zuster
-
12:15 - 12:16of hun vriend.
-
12:16 - 12:19Nu weet ik
-
12:19 - 12:21dat depressie het familiegeheim is
-
12:21 - 12:24waar iedereen mee zit.
-
12:24 - 12:27Een paar jaar geleden
ging ik naar een conferentie, -
12:27 - 12:30en op de vrijdag
van die driedaagse conferentie, -
12:30 - 12:33nam een van de deelneemsters
me even apart, en zei: -
12:33 - 12:36"Ik lijd aan een depressie en
-
12:36 - 12:39ben er een beetje beschaamd over,
-
12:39 - 12:41maar ik neem deze medicatie
-
12:41 - 12:44en wilde weten wat u ervan denkt?"
-
12:44 - 12:47Ik probeerde haar
zo goed mogelijk advies te geven. -
12:47 - 12:48Toen zei ze:
-
12:48 - 12:51“Mijn man zou dit nooit begrijpen.
-
12:51 - 12:54Hij is iemand die hier
de zin niet kan van inzien, -
12:54 - 12:57dus vraag ik u
om het tussen ons te houden." -
12:57 - 12:59Ik zei: "Ja, dat is prima."
-
12:59 - 13:01Op de zondag van dezelfde conferentie,
-
13:01 - 13:04nam haar man me ook even apart
-
13:04 - 13:05en zei: "Mijn vrouw zou me
-
13:05 - 13:08geen echte man vinden als ze dit wist,
-
13:08 - 13:10maar ik zit met een depressie
-
13:10 - 13:12en ik neem er medicatie voor.
-
13:12 - 13:14Ik vroeg me af wat u ervan denkt?"
-
13:14 - 13:16Ze verborgen
-
13:16 - 13:18dezelfde medicijnen
op twee verschillende plaatsen -
13:18 - 13:20in dezelfde slaapkamer.
-
13:20 - 13:22Ik zei dat ik dacht
-
13:22 - 13:24dat communicatie
-
13:24 - 13:26misschien de oorzaak was
van sommige van hun problemen. -
13:26 - 13:30(Gelach)
-
13:30 - 13:32Maar ik werd ook getroffen
-
13:32 - 13:34door de lastige aard
-
13:34 - 13:36van dergelijke wederzijdse geheimhouding.
-
13:36 - 13:38Depressie is zo vermoeiend.
-
13:38 - 13:41Ze beneemt zoveel van je tijd en energie.
-
13:41 - 13:42Erover zwijgen
-
13:42 - 13:45maakt het alleen maar erger.
-
13:45 - 13:47Ik begon na te denken
over alle manieren -
13:47 - 13:49waarop mensen zich beter maken.
-
13:49 - 13:51Ik begon als medisch conservatief.
-
13:51 - 13:54Ik dacht dat er enkele therapieën
waren die werkten, -
13:54 - 13:55dat was duidelijk --
-
13:55 - 13:57je had medicatie,
-
13:57 - 13:58en bepaalde psychotherapieën,
-
13:58 - 14:01misschien ook elektroconvulsietherapie,
-
14:01 - 14:04en dat de rest onzin was.
-
14:04 - 14:05Maar toen ontdekte ik iets.
-
14:05 - 14:07Heb je hersenkanker,
-
14:07 - 14:09en je zegt dat 20 minuten
op je hoofd staan -
14:09 - 14:12elke ochtend
je een beter gevoel geeft, -
14:12 - 14:13dan kan het zijn dat je je beter voelt,
-
14:13 - 14:15maar je hebt nog altijd hersenkanker
-
14:15 - 14:17en je zal er waarschijnlijk
nog steeds aan sterven. -
14:17 - 14:20Maar als je zegt
dat je een depressie hebt -
14:20 - 14:22en 20 minuten per dag
op je hoofd staan -
14:22 - 14:24elke ochtend
je een beter gevoel geeft, dan werkt het, -
14:24 - 14:26omdat depressie een ziekte is
van hoe je je voelt. -
14:26 - 14:28Als je je beter voelt,
-
14:28 - 14:31dan ben je effectief
niet meer depressief. -
14:31 - 14:33Daarom werd ik veel toleranter
-
14:33 - 14:36voor de enorme wereld
van alternatieve behandelingen. -
14:36 - 14:38Ik krijg brieven, honderden brieven
-
14:38 - 14:41van mensen die me vertellen
over wat voor hen werkte. -
14:41 - 14:43Vandaag vroeg iemand me backstage
-
14:43 - 14:44over meditatie.
-
14:44 - 14:47Mijn favoriete brief
-
14:47 - 14:48kwam van een vrouw
-
14:48 - 14:51die schreef dat ze therapie
-
14:51 - 14:52en medicatie had geprobeerd.
Ze had vrijwel alles geprobeerd, -
14:54 - 14:56en nu had ze dé oplossing :
-
14:56 - 15:00kleine dingen maken met garen.
-
15:00 - 15:03(Gelach)
-
15:03 - 15:06Ze stuurde me er enkele van op.
(Gelach) -
15:06 - 15:10Ik draag ze nu niet.
-
15:10 - 15:12Ik stelde haar voor dat ze in het DSM
-
15:12 - 15:16ook obsessief-compulsieve stoornis
moest opzoeken. -
15:16 - 15:20Toch kreeg ik bij het zoeken
naar alternatieve behandelingen -
15:20 - 15:22oog voor andere behandelingen.
-
15:22 - 15:25Ik onderging een tribaal exorcisme in Senegal.
-
15:25 - 15:27Daar was een heleboel ramsbloed bij nodig.
-
15:27 - 15:29Ik zal niet ingaan op de details,
-
15:29 - 15:31maar een paar jaar daarna werkte ik
-
15:31 - 15:33in Rwanda aan een ander project.
-
15:33 - 15:36Ik beschreef die ervaring
toevallig aan iemand, -
15:36 - 15:38en hij zei: "Nou, weet je,
-
15:38 - 15:40dat is West-Afrika,
en we zijn hier in Oost-Afrika. -
15:40 - 15:41Onze rituelen verschillen nogal wat,
-
15:41 - 15:43maar we hebben wat rituelen
-
15:43 - 15:45die lijken op wat u net beschreef."
-
15:45 - 15:47Ik : "Oh."
Hij: "Ja, maar -
15:47 - 15:50we hadden last met westerse
geestelijke-gezondheidswerkers, -
15:50 - 15:52vooral zij die net na de genocide
naar hier kwamen." -
15:52 - 15:55Ik vroeg: "Wat voor problemen
hadden jullie?" -
15:55 - 15:56Hij zei: "Nou,
-
15:56 - 15:59ze deden zo’n bizarre dingen.
-
15:59 - 16:01Ze haalden mensen
niet naar buiten in de zon -
16:01 - 16:03waar ze zich beter zouden voelen.
-
16:03 - 16:06Ze gebruikten geen trommels of muziek
om het bloed sneller te laten stromen. -
16:06 - 16:08Ze betrokken er
de hele gemeenschap niet bij. -
16:08 - 16:09Ze veruitwendigden de depressie niet
-
16:09 - 16:11als een invasieve geest.
-
16:11 - 16:13In plaats daarvan namen ze
de mensen apart -
16:13 - 16:16in groezelige kamertjes
-
16:16 - 16:17en lieten ze een uur praten
-
16:17 - 16:20over de ellende
die ze hadden meegemaakt." -
16:20 - 16:25(Gelach) (Applaus)
-
16:25 - 16:27Hij zei: "We moesten hen vragen
om het land te verlaten." -
16:27 - 16:30(Gelach)
-
16:30 - 16:33Aan het andere eind
van de alternatieve behandelingen -
16:33 - 16:35moet ik het nu hebben
over Frank Russakoff. -
16:35 - 16:38Frank Russakoff
had de ergste depressie -
16:38 - 16:41die ik ooit heb gezien.
-
16:41 - 16:43Hij was constant depressief.
-
16:43 - 16:45Toen ik hem ontmoette
-
16:45 - 16:48kreeg hij elke maand
een elektroshockbehandeling. -
16:48 - 16:51Dan voelde hij zich
een week lang gedesoriënteerd. -
16:51 - 16:53Dan een week goed,
-
16:53 - 16:54maar dan ging het weer
een week bergafwaarts -
16:54 - 16:57naar nog eens
een elektroshockbehandeling. -
16:57 - 16:58Hij vertelde me:
-
16:58 - 17:01"Het is niet te harden.
-
17:01 - 17:02Ik kan zo niet verder,
-
17:02 - 17:05ik heb al gedacht
er een eind aan te maken -
17:05 - 17:06als ik niet beter word,
-
17:06 - 17:09maar ik hoorde over een protocol
-
17:09 - 17:11bij Massachusetts General
-
17:11 - 17:13dat cingulotomie heet,
een hersenoperatie. -
17:13 - 17:16Ik denk dat ik dat ga laten doen.
-
17:16 - 17:18Het verbaasde me
-
17:18 - 17:19dat iemand
-
17:19 - 17:22die zoveel slechte ervaringen
-
17:22 - 17:24met zoveel verschillende behandelingen
achter de rug had -
17:24 - 17:27nog steeds genoeg optimisme kon opbrengen
-
17:27 - 17:30om er nog maar eens
een uit te proberen. -
17:30 - 17:32Hij kreeg de cingulotomie,
-
17:32 - 17:34en ze was ongelooflijk succesvol.
-
17:34 - 17:35We zijn nu vrienden.
-
17:35 - 17:39Hij heeft nu een lieve vrouw
en twee mooie kinderen. -
17:39 - 17:42Hij schreef me de kerst
na de operatie een brief -
17:42 - 17:43en zei:
-
17:43 - 17:46"Mijn vader stuurde me dit jaar
twee geschenken. -
17:46 - 17:48Eerst een gemotoriseerd cd-rek
van The Sharper Image -
17:48 - 17:50dat ik echt niet nodig had,
-
17:50 - 17:52maar ik wist dat hij het mij gaf
-
17:52 - 17:53om te vieren dat ik nu op mezelf woon
-
17:53 - 17:55en een baan heb
waar ik van schijn te houden. -
17:55 - 17:57Het andere geschenk
-
17:57 - 17:59was een foto van mijn grootmoeder,
-
17:59 - 18:01die zelfmoord pleegde.
-
18:01 - 18:04Toen ik ze uitpakte,
begon ik te huilen. -
18:04 - 18:06Mijn moeder zei:
-
18:06 - 18:09“Zit je nu te huilen om familieleden
die je nooit hebt gekend?' -
18:09 - 18:13En ik zei:
“Ze had dezelfde ziekte als ik." -
18:13 - 18:16Ik zit nu te huilen
terwijl ik naar je schrijf. -
18:16 - 18:19Niet omdat ik zelf verdrietig ben,
maar ik besef nu -
18:19 - 18:21dat ik mezelf iets had kunnen aandoen.
-
18:21 - 18:23Mijn ouders hielpen me volhouden.
-
18:23 - 18:25Ook de dokters,
-
18:25 - 18:27en nu deze operatie.
-
18:27 - 18:30Ik leef nog en ben er dankbaar voor.
-
18:30 - 18:32We leven in de juiste tijd,
-
18:32 - 18:36zelfs als dat niet altijd zo aanvoelt."
-
18:36 - 18:38Ik werd getroffen
door het feit dat depressie -
18:38 - 18:39in grote lijnen wordt gezien
-
18:39 - 18:43als iets moderns, westers,
middenklasse. -
18:43 - 18:45Ik wilde nagaan hoe ze voorkwam
-
18:45 - 18:47in een allerlei andere contexten.
-
18:47 - 18:49Wat me het meest interesseerde was
-
18:49 - 18:51hoe depressie zich
bij arme mensen manifesteerde. -
18:51 - 18:53Ik ging na wat werd gedaan
-
18:53 - 18:55voor arme mensen met een depressie.
-
18:55 - 18:57Ik ontdekte dat arme mensen
-
18:57 - 19:00meestal niet werden
behandeld voor depressie. -
19:00 - 19:03Depressie is het resultaat
van genetische kwetsbaarheid -
19:03 - 19:06die vermoedelijk gelijkmatig
verdeeld is onder de bevolking, -
19:06 - 19:08en van uitlokkende omstandigheden
-
19:08 - 19:10die waarschijnlijk ernstiger zijn
-
19:10 - 19:12voor armere mensen.
-
19:12 - 19:14Als je een mooi leven hebt,
-
19:14 - 19:16maar je je toch de hele tijd ellendig voelt,
-
19:16 - 19:18denk je: "Waarom voel ik me zo?
-
19:18 - 19:20Ik moet depressief zijn."
-
19:20 - 19:22En je gaat op zoek
naar een behandeling. -
19:22 - 19:24Maar als je leven erbarmelijk is
-
19:24 - 19:26en je je de hele tijd ellendig voelt,
-
19:26 - 19:29dan denk je dat
dat nu eenmaal jouw leven is. -
19:29 - 19:30Het komt niet bij je op
om te denken -
19:30 - 19:32dat het misschien te behandelen is.
-
19:32 - 19:35Daarom hebben we in dit land
-
19:35 - 19:38een epidemie van depressies
bij arme mensen -
19:38 - 19:41die niet wordt onderkend,
niet wordt behandeld -
19:41 - 19:43en niet wordt aangepakt.
-
19:43 - 19:45Het is een tragedie op grote schaal.
-
19:45 - 19:47Ik ontmoette een academica
-
19:47 - 19:48bezig met een onderzoek
-
19:48 - 19:50in de sloppenwijken buiten D.C.
-
19:50 - 19:53Ze pikte er vrouwen uit die voor andere gezondheidsproblemen waren gekomen
-
19:53 - 19:55en diagnosticeerde hen met depressie.
-
19:55 - 19:58Daarna volgden zes maanden
van het experimentele protocol. -
19:58 - 20:00Een van hen, Lolly,
-
20:00 - 20:03vertelde dit.
-
20:03 - 20:06Ze had 7 kinderen.
-
20:06 - 20:08Ze zei:
-
20:08 - 20:11"Ik moest mijn baan opgeven
-
20:11 - 20:13omdat ik het huis niet meer uit kon.
-
20:13 - 20:15Ik heb mijn kinderen niets te zeggen.
-
20:15 - 20:18’s Morgens kunnen ze
niet rap genoeg de deur uitgaan. -
20:18 - 20:21Dan ik kruip ik terug in bed
en trek de dekens over mijn hoofd. -
20:21 - 20:23Tegen drie uur komen ze weer thuis,
-
20:23 - 20:24veel te snel.
-
20:24 - 20:27Ik neem hopen Tylenol (pijnstiller),
-
20:27 - 20:29om het even wat,
om te kunnen slapen. -
20:29 - 20:33Mijn man zegt
dat ik dom en lelijk ben. -
20:33 - 20:37Ik wou dat de pijn ophield."
-
20:37 - 20:39Ze doorliep het experimentele protocol
-
20:39 - 20:42en toen ik haar zes maanden later interviewde,
-
20:42 - 20:46had ze een baan in de kinderopvang
-
20:46 - 20:50voor de US Navy.
Ze had haar onheuse man verlaten -
20:50 - 20:52en zei tegen me:
-
20:52 - 20:54"Mijn kinderen zijn nu zoveel gelukkiger.
-
20:54 - 20:56De jongens en de meisjes
-
20:56 - 20:59hebben nu aparte kamers,
-
20:59 - 21:01maar ’s avonds liggen we allemaal
-
21:01 - 21:04samen gezellig in mijn bed
het huiswerk te maken. -
21:04 - 21:06Een wil predikant worden,
-
21:06 - 21:07een brandweerman,
-
21:07 - 21:10en één van de meisjes zegt
dat ze advocaat gaat worden. -
21:10 - 21:12Ze huilen niet meer.
-
21:12 - 21:15Ook het voortdurende ruziemaken is gestopt.
-
21:15 - 21:19Alles wat ik nu nodig heb,
zijn mijn kinderen. -
21:19 - 21:21Alles verandert,
-
21:21 - 21:26de manier waarop ik me kleed,
hoe ik me voel, wat ik doe. -
21:26 - 21:29Ik ben niet meer bang
om naar buiten te gaan, -
21:29 - 21:33en ik denk niet dat
die slechte gevoelens terug gaan komen. -
21:33 - 21:36Zonder dokter Miranda
lag ik nu nog steeds thuis -
21:36 - 21:40met de dekens over mijn hoofd,
-
21:40 - 21:42als ik tenminste nog in leven zou zijn.
-
21:42 - 21:46Ik vroeg de Heer
mij een engel te zenden. -
21:46 - 21:50Hij heeft mijn gebeden verhoord."
-
21:50 - 21:53Deze verhalen ontroerden me echt,
-
21:53 - 21:59en ik besloot er niet alleen een boek,
maar ook een artikel over te schrijven. -
21:59 - 22:01Ik kreeg een opdracht
van The New York Times Magazine -
22:01 - 22:03om over depressie bij de armen te schrijven.
-
22:03 - 22:04Toen ik mijn verhaal had ingeleverd,
-
22:04 - 22:06belde de redactrice me op en zei:
-
22:06 - 22:08"Dit kunnen we echt niet publiceren."
-
22:08 - 22:10Ik zei: "Waarom niet?"
-
22:10 - 22:12Ze zei: "Het is gewoon te vergezocht.
-
22:12 - 22:16Deze mensen bengelen
onderaan de samenleving, -
22:16 - 22:17krijgen een behandeling
van een paar maanden -
22:17 - 22:20en dat zou ze virtueel klaarstomen
om bankdirecteur te worden? -
22:20 - 22:22Het is gewoon te onwaarschijnlijk.
-
22:22 - 22:24Van zoiets heb ik zelfs nog nooit gehoord."
-
22:24 - 22:27Ik zei: "Het feit dat u er
nog nooit van hebt gehoord, -
22:27 - 22:30wijst erop dat het nieuws is.
-
22:30 - 22:36(Gelach) (Applaus)
-
22:37 - 22:40En jullie zijn een nieuwsmagazine."
-
22:40 - 22:43Na nog wat heen en weer gepalaver,
stemden ze in. -
22:43 - 22:45Maar ik denk
dat veel van wat ze zei -
22:45 - 22:47op een of andere rare manier
te maken had -
22:47 - 22:49met de afkeer die mensen
nog steeds hebben -
22:49 - 22:51van behandelingen.
-
22:51 - 22:52Alsof we door veel mensen
-
22:52 - 22:55uit de armere lagen
van de bevolking te behandelen, -
22:55 - 22:57hen zouden benadelen
-
22:57 - 22:59omdat we hen zouden veranderen.
-
22:59 - 23:01Het is een algemeen voorkomend
-
23:01 - 23:02vals moreel imperatief
-
23:02 - 23:05dat de behandeling van depressie,
-
23:05 - 23:07de medicijnen, enzovoort,
een kunstmatig ingrijpen -
23:07 - 23:09en onnatuurlijk is.
-
23:09 - 23:12Ik vind dat zeer misplaatst.
-
23:12 - 23:16Tanduitval is ook natuurlijk,
-
23:16 - 23:19maar ik zie toch niemand
actie voeren tegen tandpasta, -
23:19 - 23:21toch niet in mijn omgeving.
-
23:21 - 23:24Mensen zeggen wel eens:
"Is depressie -
23:24 - 23:26niet iets wat mensen
moeten ervaren? -
23:26 - 23:28Zijn ze geen gevolg van evolutie?
-
23:28 - 23:29Horen ze niet bij je persoonlijkheid?"
-
23:29 - 23:32Tegen hen zeg ik:
“Stemming is adaptief. -
23:32 - 23:36In staat zijn om verdriet, angst,
-
23:36 - 23:37vreugde, plezier
-
23:37 - 23:39en al die andere stemmingen te ervaren,
-
23:39 - 23:41is ongelooflijk waardevol.
-
23:41 - 23:44Een depressie is iets dat gebeurt
-
23:44 - 23:46als dat systeem het laat afweten.
-
23:46 - 23:48Het is maladaptief.
-
23:48 - 23:50Mensen zeggen wel eens:
-
23:50 - 23:52"Als ik het nog een jaartje volhoud,
-
23:52 - 23:54geraak ik er wel uit."
-
23:54 - 23:57Ik zeg dan altijd:
"Misschien raak je er wel uit, -
23:57 - 23:59maar je zult nooit opnieuw 37 zijn.
-
23:59 - 24:02Het leven is kort,
-
24:02 - 24:04en je hebt het
over een heel jaar weggooien.” -
24:04 - 24:06Denk daar eens over na."
-
24:06 - 24:08Het is een vreemd tekort
van de Engelse taal, -
24:08 - 24:10en van vele andere talen,
-
24:10 - 24:13dat we hetzelfde woord ‘depressie’ gebruiken
-
24:13 - 24:14om te beschrijven
hoe een kind zich voelt -
24:14 - 24:16als het regent op zijn verjaardag
-
24:16 - 24:19en om te beschrijven
hoe mensen zich voelen -
24:19 - 24:21net voordat ze zelfmoord plegen.
-
24:21 - 24:24Men zegt me: “Is het geen normaal verdriet,
maar dan een beetje erger?" -
24:24 - 24:27Ik denk dat dat klopt.
-
24:27 - 24:30Er is een zekere mate van continuïteit,
-
24:30 - 24:32maar het is dezelfde continuïteit
-
24:32 - 24:34als het hebben van een ijzeren hek
-
24:34 - 24:35met wat roest
-
24:35 - 24:38dat je kan wegwerken
met wat schuren en schilderen, -
24:38 - 24:41en wat er gebeurt als je je huis
100 jaar in de steek laat -
24:41 - 24:45en het doorroest totdat je nog
een hoopje stof over hebt. -
24:45 - 24:48Het is dat hoopje stof
-
24:49 - 24:52waar we ons mee moeten gaan bezighouden.
-
24:52 - 24:54Of mensen zeggen:
-
24:54 - 24:57"Nu slik je die gelukspillen,
en voel je je nu gelukkig?" -
24:57 - 24:59Neen.
-
24:59 - 25:01Maar ik voel me niet meer verdrietig
omdat ik moet gaan eten, -
25:01 - 25:04op mijn antwoordapparaat reageren
-
25:04 - 25:07of een douche nemen.
-
25:07 - 25:10Het voelt in feite eerder aan
-
25:10 - 25:12als droef zijn
zonder me nietig te voelen. -
25:12 - 25:17Ik voel me verdrietig
omdat er professioneel iets tegenvalt, -
25:17 - 25:19over kapotte relaties,
-
25:19 - 25:21over de klimaatsopwarming.
-
25:21 - 25:24Dat zijn de dingen
waar ik me nu verdrietig over voel. -
25:24 - 25:27Wat is de conclusie?
-
25:27 - 25:29Hoe komen mensen
met een beter leven -
25:29 - 25:32er doorheen, zelfs
met een zwaardere depressie? -
25:32 - 25:34Vanwaar komt die veerkracht?
-
25:34 - 25:37Na verloop van tijd kwam ik erachter
-
25:37 - 25:39dat de mensen
die hun ervaring ontkennen, -
25:39 - 25:42die zeggen:
"Ik was ooit depressief. -
25:42 - 25:44Daar wil ik niet meer aan denken
-
25:44 - 25:46Het leven gaat door."
-
25:46 - 25:48Ironisch genoeg zijn dat de mensen
-
25:48 - 25:51die er het meest problemen mee hebben.
-
25:51 - 25:54Negeren versterkt de depressie.
-
25:54 - 25:57Als je ze negeert,
wordt ze erger. -
25:57 - 26:00De mensen die het beter doen
-
26:00 - 26:02zijn degenen die kunnen aanvaarden
-
26:02 - 26:04dat ze deze aandoening hebben.
-
26:04 - 26:06Zij die hun depressie kunnen aanvaarden,
-
26:06 - 26:08vertonen veerkracht.
-
26:08 - 26:10Frank Russakoff zei me:
-
26:10 - 26:12"Als ik het opnieuw moest doormaken,
-
26:12 - 26:14denk ik niet dat ik het
zo nog zou aanpakken, -
26:14 - 26:16maar toch ben ik, vreemd genoeg, dankbaar
-
26:16 - 26:17voor wat ik ervaren heb.
-
26:17 - 26:21Ik ben blij dat ik 40 keer
in het ziekenhuis ben geweest. -
26:21 - 26:24Het leerde me zoveel over liefde,
-
26:24 - 26:26mijn relatie met mijn ouders
en mijn artsen -
26:26 - 26:31was zo kostbaar voor mij,
en zal dat altijd zijn." -
26:31 - 26:33En Maggie Robbins zei:
-
26:33 - 26:36"Ik deed vrijwilligerswerk
in een aidskliniek. -
26:36 - 26:39Ik praatte en praatte,
-
26:39 - 26:41en vond die mensen
-
26:41 - 26:43niet erg responsief, en ik dacht:
-
26:43 - 26:47"Dat is niet erg vriendelijk
of behulpzaam van ze." -
26:47 - 26:48Tot ik me realiseerde
-
26:48 - 26:50dat ze niet meer dan een paar minuten
-
26:50 - 26:53gebabbel wilden.
-
26:53 - 26:55Het was gewoon dat ik
-
26:55 - 26:58geen aids had en niet ging sterven,
-
26:58 - 27:01maar er toch kon mee omgaan
-
27:01 - 27:02dat dat voor hen wel zo was.
-
27:02 - 27:06Onze noden zijn onze belangrijkste troeven.
-
27:06 - 27:08Het blijkt dat ik geleerd heb
-
27:08 - 27:12alle dingen te geven
waar ik zelf nood aan had." -
27:12 - 27:14Iemands depressie waarderen
-
27:14 - 27:16voorkomt geen terugval,
-
27:16 - 27:19maar het kan het vooruitzicht van terugval
-
27:19 - 27:23en zelfs terugval zelf
gemakkelijker om dragen maken. -
27:23 - 27:25Het gaat er niet zozeer om
-
27:25 - 27:27een diepere betekenis te vinden
-
27:27 - 27:29en te beslissen
dat je depressie zeer zinvol was. -
27:29 - 27:31Het gaat om die betekenis zoeken
-
27:31 - 27:33en als ze terugkomt, denken:
-
27:33 - 27:35"Dit zal hels zijn,
-
27:35 - 27:37maar ik zal er iets van leren."
-
27:37 - 27:40Ik leerde van mijn eigen depressie
-
27:40 - 27:42hoe groot een emotie kan zijn,
-
27:42 - 27:45hoe ze reëler dan feiten kan worden,
-
27:45 - 27:48en ik vond dat die ervaring
-
27:48 - 27:51mij toeliet om positieve emoties te ervaren
-
27:51 - 27:54op een intensere en gerichtere manier.
-
27:54 - 27:58Het tegendeel van depressie
is niet geluk, -
27:58 - 27:59maar vitaliteit.
-
27:59 - 28:02Nu is mijn leven vitaal
-
28:02 - 28:05zelfs op de dagen dat ik verdrietig ben.
-
28:05 - 28:08Ik voelde die begrafenis in mijn hersenen,
-
28:08 - 28:10en ik zat naast de kolos
-
28:10 - 28:12aan de rand van de wereld,
-
28:12 - 28:14en ik ontdekte
-
28:14 - 28:16iets binnen mezelf
-
28:16 - 28:18wat ik een ziel zou noemen.
-
28:18 - 28:22Zo zou ik het nooit geformuleerd hebben
tot op die dag, 20 jaar geleden, -
28:22 - 28:27toen de hel mij
een verrassingsbezoekje kwam brengen. -
28:27 - 28:31Al haatte ik het depressief zijn
-
28:31 - 28:33en zou het opnieuw haten
als het terugkwam, -
28:33 - 28:36toch vond ik een manier
om van mijn depressie te houden. -
28:36 - 28:38Ik houd ervan omdat ze mij heeft gedwongen
-
28:38 - 28:41om vreugde te vinden
en vast te houden. -
28:41 - 28:44Ik hou ervan omdat ik elke dag besluit,
-
28:44 - 28:46soms speels,
-
28:46 - 28:48en soms tegen de reden van het moment,
-
28:48 - 28:51vast te houden aan de redenen om te leven.
-
28:51 - 28:55En dat, denk ik,
is een zeer bevoorrechte verrukking. -
28:55 - 28:59Bedankt.
-
28:59 - 29:02(Applaus)
- Title:
- Depressie, het geheim dat we allemaal delen
- Speaker:
- Andrew Solomon
- Description:
-
"Het tegendeel van depressie is niet geluk, maar vitaliteit, en het was vitaliteit die me op dat moment leek te ontglippen."
In een talk die zowel welsprekend als ontredderend is, neemt schrijver Andrew Solomon je mee naar de donkerste hoeken van zijn geest tijdens de jaren dat hij tegen depressie vocht. Dat leidde hem naar een verhelderende reis over de hele wereld voor interviews met anderen met depressie -- om tot zijn verbazing te ontdekken dat, hoe meer hij erover sprak, hoe meer mensen hun eigen verhalen kwijt wilden.
(Gefilmd op TEDxMet.) - Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 29:21
Els De Keyser edited Dutch subtitles for Depression, the secret we share | ||
Els De Keyser approved Dutch subtitles for Depression, the secret we share | ||
Els De Keyser accepted Dutch subtitles for Depression, the secret we share | ||
Els De Keyser edited Dutch subtitles for Depression, the secret we share | ||
Els De Keyser edited Dutch subtitles for Depression, the secret we share | ||
Els De Keyser edited Dutch subtitles for Depression, the secret we share | ||
Els De Keyser edited Dutch subtitles for Depression, the secret we share | ||
Els De Keyser edited Dutch subtitles for Depression, the secret we share |