The coming neurological epidemic

Saihesteko zerbait egiten ez badugu,

hurrengo 40 urteetan, gaixotasun neurologikoen epidemia

jasango dugu mundu mailan.

Burutapen alaia...

Mapa honetan, nazio urdin bakoitzaren

populazioaren % 20 baino gehiago 65 urtetik gorakoa da.

Hau da gaur egungo mundua.

Eta hau da zuen seme-alabek biziko dutena.

12.000 urtez, populazioaren adin banaketak

piramidearen itxura izan du, zaharrenak goian zirela.

Dagoeneko zapaltzen ari da.

2050ean zutabea izango da, eta alderantzikatzen hasiko da.

Hau da arrazoia.

1840tik aurrera, bizialdia bikoiztu baino gehiago egin da,

eta bost ordu luzatzen da egunero, gaur egun.

Eta honexegatik ez da guztiz ona:

65 urtetik gora, Alzheimerra edota

Parkinsona hartzeko arriskua esponentzialki hazten dira.

2050. urtean, 80 urtetik gorako 32 milioi pertsona inguru izango dira

Estatu Batuetan, eta zerbait egiten ez badugu,

erdiak Alzheimer gaixotasuna izango du,

eta 3 milioi pertsona gehiagok Parkinsona izango du.

Gaur egun, gaixotasun neurologiko horiek eta antzeko beste batzuk --

sendabiderik ez dutenak gainera --

trilioi bat dolarren herena kostatzen dira urtean, gutxi gorabehera.

2050ean trilioi bat baino gehiago izango dira.

Behar bezala tolestu beharko lukeen

proteina bat Origami ero bat bezala tolesten denean

hasten da Alzheimer gaixotasuna.

Lantzen ari garen bideetako bat zinta itsaskor molekular gisa

arituko diren medikamentuak diseinatzea da,

horiek proteina forma egokian mantendu dezaten.

Teknika horrek noduluak sortzea eragotziko luke;

izan ere, horrek hiltzen ditu burmuinaren zati handiak.

Burmuinaren zati ezberdinak erasotzen dituzten

beste gaixotasun neurologiko batzuk ere

tankerako noduluak eragiten dituzte.

Ondorioz, arazoaren konponbidea orokorra izan liteke,

eta baliteke gaixotasun neurologiko asko sendatzeko balio izatea,

eta ez Alzheimerra bakarrik.

Beste aldetik, minbiziarekiko lotura harrigarri bat dago;

izan ere, gaixotasun neurologikoak dituztenen artean

oso gutxi dira gainera minbizia dutenak.

Eta gutxi dira bide hori jarraitzen ari diren ikerleak,

baina gu, behintzat, erabat txundituta gaude.

Eremu horretan egiten ari diren lan garrantzitsuena eta sortzaileena

diru-emaile pribatuek finantzatzen dute.

Eta laguntza pribatu gehiagoren behar handia dago,

gobernuek ikerkuntza baztertu baitute, tamalez.

Bitartean, hau guztia noiz gertatuko den zain gauden bitartean,

hona hemen zuk zeuk egin dezakezuna.

Parkinsona jasateko arriskua murriztu nahi baduzu,

kafeinak babestu egiten du; inork ez daki zergatik.

Buruko zauriak txarrak dira. Parkinsona eragin dezakete.

Hegazti gripea ere ez da ideia ona.

Zure burua Alzeimerraren aurrean babesteko,

beno, dirudienez, arrain koipea ona da

Alzeimerraren arriskua murrizteko.

Odol presioa ere baxu mantendu beharko zenuke.

Izan ere, odol presio altu kronikoa

Altzeimerra izateko arrisku faktore garrantzitsuena da.

Baita glaukoma izateko arrisku faktorerik handiena ere.

Glaukoma begiaren Altzeimerra da.

Eta, noski, ondorio kognitiboei dagokienez,

«erabili edo galdu» printzipioa da nagusi.

Beraz, burua estimulatzea komeni zaizu.

Baina, beno! Hemen zaudeten nirekin dagoeneko.

Beraz, jadanik lantzen ari zarete aspektu hori.

Azkeneko ohar bat. Opaiguzue zorte ona ni bezalakoei, ados?

Izan ere, erlojua guztiontzako doa aurrera.

Eskerrik asko.