< Return to Video

Sürdürülebilirliğin karmaşık yolu | Olivia Tyler | TED Institute

  • 0:06 - 0:11
    Satın aldığınız, giydiğiniz ve yediğiniz
    şeylerin geldiği yeri biliyor musunuz?
  • 0:13 - 0:16
    Aldığınız şeylerin kimlerin
    elinden geçtiğini biliyor musunuz?
  • 0:16 - 0:17
    Bunu düşünür müsünüz?
  • 0:18 - 0:20
    Bunu önemser misiniz?
  • 0:20 - 0:22
    Ben de tıpkı herkes gibi bir tüketiciyim.
  • 0:22 - 0:25
    Bir şeyler alır, giyer ve yerim.
  • 0:25 - 0:28
    Ancak bunlar beni çok uzun süredir
    rahatsız eden sorular.
  • 0:29 - 0:30
    Neden mi?
  • 0:30 - 0:34
    Genellikle yaptıkları ve yapmadıkları
    pek çok şeyle görevli olan
  • 0:35 - 0:40
    çok büyük ve çok karmaşık
    kurumlarla çalışırım.
  • 0:40 - 0:41
    Benim rolüm de
  • 0:41 - 0:46
    operasyon yürüttükleri çevre
    ve toplulukların etkilerini azaltmak için
  • 0:46 - 0:49
    bu kurumlarda ve onların
    tedarik zincirlerinde çalışmaktır.
  • 0:49 - 0:53
    Yani kısacası, ben profesyonel bir
    sürdürülebilirlik çalışanıyım.
  • 0:54 - 0:57
    İyi haber şu ki pek çoğumuz
    sürdürülebilir mallar almak ister.
  • 0:58 - 1:02
    Giysilerimizi yapan insanlara
    adil bir ödeme yapıldığından
  • 1:02 - 1:06
    ve yediklerimizi üretmede çevreye
    zarar verilmediğinden emin olmak isteriz.
  • 1:07 - 1:12
    Aslında %66'mız sürdürülebilir mallara
    daha fazla ödeme yapmaya bile istekli.
  • 1:12 - 1:14
    Tabii ki, siz de ben de
    satın aldıklarımızda
  • 1:14 - 1:18
    sürdürülebilir biçimde kaynak
    temini yapıldığını bilmek isteriz.
  • 1:18 - 1:19
    Ama bunu nasıl bilebiliriz?
  • 1:19 - 1:25
    Bir sürü çok önemli
    ve geçerli soru sormamız gerekir.
  • 1:25 - 1:29
    Yalnız, minicik bir sorun var.
  • 1:29 - 1:34
    Satın aldığımız şeylerin
    tedarik zincirleri çok çok karmaşıktır.
  • 1:35 - 1:38
    Bunu biliyorum
    çünkü benim işim veri toplamak
  • 1:38 - 1:42
    ve bütün süreç boyunca onlara bakmak.
  • 1:42 - 1:44
    Bu inanılmaz derecede önemli bir iş.
  • 1:44 - 1:46
    Fakat şunu söyleyeyim, kolay değil.
  • 1:47 - 1:49
    Size bir örnek vereyim.
  • 1:49 - 1:51
    Tamam, burada, bu bir pasta.
  • 1:51 - 1:55
    Size bir kutlama güzelliği
    gibi görünüyor olabilir.
  • 1:55 - 2:01
    Benim içinse, potansiyel olarak
    sürdürülemez bir palmiye yağı kaynağı.
  • 2:02 - 2:04
    Palmiye yağı, eminim çoğunuz bilir,
  • 2:04 - 2:06
    oldukça korkunç bir tarımsal uygulamayla
  • 2:06 - 2:10
    ve orangutanların yaşam alanının
    yok edilmesiyle ilişkilendiriliyor
  • 2:10 - 2:12
    ve üretimi sürdürülebilir değil.
  • 2:12 - 2:16
    Yani konu bunun sürdürülebilir
    olup olmadığını düşünmek ise
  • 2:16 - 2:18
    bu pasta, mayınlı alan.
  • 2:18 - 2:21
    Pastayla başlayalım.
  • 2:21 - 2:24
    İçinde yağ var mı? Palmiye yağı mı?
  • 2:24 - 2:29
    Ağırlığının %8'i kadarsa
    pastanın içine ne kadar yağ girer?
  • 2:29 - 2:32
    Krema katmanlarında da
    palmiye yağı var mı,
  • 2:32 - 2:35
    yoksa raporlama eşiğinin
    altında mı kalmış?
  • 2:35 - 2:37
    Şekerli krema.
  • 2:37 - 2:40
    Bizim üreticimiz bunu
    başka bir üreticiden temin etmiş.
  • 2:40 - 2:43
    Üreticilerini de değiştirmişler.
  • 2:43 - 2:47
    Peki yeni üretici palmiye yağı konusunda
    bizden bilgilendirme almış mı?
  • 2:48 - 2:51
    Şu bildiğimiz palmiye yağı,
    sürdürülebilir mi?
  • 2:52 - 2:54
    Sertifikalı mı? Hangi yönteme göre?
  • 2:54 - 2:56
    Bizim dosyada sertifikalar var mı?
  • 2:57 - 2:59
    Pastanın üzerinde çikolata
    kırıntıları var mı?
  • 2:59 - 3:01
    Dalga mı geçiyorsunuz?
  • 3:01 - 3:05
    Tedarikçi bize verdiği şeylere
    kırıntı verilerini dahil etmiş mi?
  • 3:06 - 3:08
    Onlara telefon etmem gerekecek.
  • 3:08 - 3:10
    Ve böyle sürer gider.
  • 3:10 - 3:14
    Sadece bu örnekte bile, palmiye yağı
    sürdürülebilir olsun ya da olmasın,
  • 3:14 - 3:16
    yaklaşık 30 veri göstergesi var.
  • 3:16 - 3:19
    Üretim tesisinin koşullarını mı
    öğrenmek istiyorsunuz,
  • 3:19 - 3:23
    vegan mı, GDO'suz mu, organik mi,
    yoksa serbest otlatma mı?
  • 3:23 - 3:26
    O zaman, pek çok veri
    göstergesine daha ihtiyacınız olacak.
  • 3:26 - 3:30
    Bütün bunlar tek bir
    geçerli sorudan geliyor.
  • 3:31 - 3:34
    Peki bu neden sormamız gereken bir soru?
  • 3:35 - 3:40
    Şöyle ki satın aldığımız ürünlerin
    tedarik zincirlerinde
  • 3:40 - 3:42
    bir tür modern köle statüsünde
  • 3:42 - 3:44
    40.3 milyon insan raporladık.
  • 3:45 - 3:48
    Bunların yaklaşık %71'i kadın.
  • 3:48 - 3:51
    Şu anda altıncı büyük
    yok oluşun ortasındayız,
  • 3:51 - 3:54
    Antroposen veya insan
    çağının ortasındayız.
  • 3:54 - 3:57
    Çünkü bu etkiyi yapan biziz.
  • 3:58 - 4:00
    Bu hiç iyi değil.
  • 4:00 - 4:03
    Topladığım veriler,
    bir insan, bir yaşam alanı.
  • 4:03 - 4:07
    Şunu söylemek zorundayım, bazen
    bunu tabloların arasından göremiyorsun.
  • 4:07 - 4:09
    Fakat ben bu görüşü kaybedemem
  • 4:09 - 4:12
    çünkü bir şirketin daha
    sürdürülebilir bir karar vermesini
  • 4:12 - 4:14
    benim bu veri analizlerim sağlıyor.
  • 4:15 - 4:21
    Ancak şirketler bazen, sınırlı bilgi,
    cehalet veya kasten kaçınma yüzünden,
  • 4:21 - 4:25
    gereken bu görünürlüğe sahip olmuyor.
  • 4:26 - 4:29
    Bu şeffaflık eksikliği
    herkes için çok büyük bir sorun.
  • 4:30 - 4:33
    Doğrusu, geçen yıl yapılan
    küresel bir araştırmada,
  • 4:34 - 4:39
    üreticilerin %54'ünün, tedarik zincirleri
    ve sürdürülebilirlikle ilgili risklerde
  • 4:39 - 4:42
    bir görünürlüğe sahip olmadıkları bulundu.
  • 4:43 - 4:45
    Yani bir parça sorunumuz var.
  • 4:45 - 4:47
    Çok büyük bir boşluk var.
  • 4:48 - 4:51
    Peki, ya daha iyi bir yöntem varsa?
  • 4:51 - 4:55
    Bu tedarik zinciri meselelerini
    çözmemize yardım edecek,
  • 4:56 - 4:59
    daha hızlı ve doğru veri
    toplamanın bir yöntemi olsa?
  • 4:59 - 5:02
    Mutfak dolabımı açsam
    ve oradaki her şeyi tarayıp
  • 5:02 - 5:06
    oradaki şeylerin
    tam bilgi destesini elde edebilsem?
  • 5:06 - 5:09
    Kim üretmiş konusundan,
    nereden gelmiş konusuna,
  • 5:09 - 5:12
    menşei ülkesinden, tedarik zinciri
    boyunca sera gazı salınımına
  • 5:12 - 5:14
    ve fabrika koşullarına kadar
    bilgiler elde etsem?
  • 5:15 - 5:21
    Ya teknoloji bize sürdürülebilirlik
    şifresini kırmada yardım ederse?
  • 5:21 - 5:25
    Aslında endüstri bu tür bir
    teknolojiyi konuşlandırmaya başlıyor.
  • 5:25 - 5:27
    Bu, benim gibi insanların
  • 5:27 - 5:30
    alınan bilgilere göre
    daha çabuk davranmasını sağlıyor.
  • 5:30 - 5:33
    Mobil ve akıllı etiketlerle
    birleştirilmiş blok zincir,
  • 5:33 - 5:37
    Japonya'daki lokantalara sağlanan
    ton balığını izlemede kullanılıyor.
  • 5:38 - 5:41
    Ayrıca blok zincir,
    1.000 hindistan cevizi için
  • 5:41 - 5:44
    işçilere adil ödeme yapıldığını
    doğrulamakta da kullanılıyor.
  • 5:44 - 5:49
    Peki ya bizim tedarik zincirlerini
    öz denetim için düzenleyebilsek?
  • 5:49 - 5:52
    Veya sürdürülebilirlik
    verilerindeki açıkları
  • 5:52 - 5:54
    veya anormallikleri
    tanımlamada bunu yapsak?
  • 5:54 - 5:59
    Ya anlık yerine
    sürekli siparişler verebilsek?
  • 6:00 - 6:02
    Ya bir yapay zeka olarak
    makine öğrenmesini
  • 6:02 - 6:04
    ve blok zincirini
  • 6:04 - 6:07
    sadece tanımlama ve izleme için değil
  • 6:07 - 6:08
    aynı zamanda
  • 6:08 - 6:11
    ham maddeden nihai ürüne
  • 6:11 - 6:14
    bütün süreci doğru yürütülen
  • 6:14 - 6:18
    doğru şeyi onaylamak
    ve garanti etmek için birleştirsek?
  • 6:20 - 6:22
    İnanıyorum ki kuvvetli inancım,
  • 6:22 - 6:24
    bu tür veriler olacak
  • 6:24 - 6:26
    ve blok zincir, dijital teknoloji
    ve imza yoluyla,
  • 6:26 - 6:29
    hızlandırılmış süreç ve yapay zeka
  • 6:29 - 6:33
    daha önce bahsettiğim sorunları
    elimine etmek için
  • 6:33 - 6:35
    veri toplamamızı sağlamada
  • 6:35 - 6:37
    çok önemli olacak.
  • 6:38 - 6:40
    Bundan kaçınmamalıyız,
  • 6:40 - 6:42
    bunu benimsemeliyiz
  • 6:42 - 6:45
    çünkü sürüdürülebilirlik
    hepimizi etkiliyor.
  • 6:45 - 6:47
    Hepimizin mücadele etmesi gerekiyor.
  • 6:47 - 6:50
    Tüketiciler olarak sizin mücadeleniz;
  • 6:50 - 6:51
    satın aldığınız şeylerin
  • 6:51 - 6:53
    nereden geldiğini sormak
  • 6:53 - 6:55
    ve size verilen cevapları sorgulamak.
  • 6:55 - 6:57
    Mücadele, bu değişimleri
    yapmada hızlı davranan
  • 6:57 - 7:01
    hemfikir tedarikçilerle birlikte
    verilecek kurumsal bir mücadeledir.
  • 7:02 - 7:03
    Ve benim mücadelem de
  • 7:03 - 7:06
    günün zavallı tablolarını
    dikkatle incelemeye devam etmek
  • 7:06 - 7:09
    ve yarının teknolojisine
    bakan sağlam bir gözle
  • 7:09 - 7:12
    verileri analiz etmek ve ufalamak.
  • 7:14 - 7:16
    Bu size güçlü bir umut hissi vermeli,
  • 7:17 - 7:19
    yani çözümler var,
  • 7:19 - 7:21
    statükoyu zorlayarak
  • 7:21 - 7:23
    yaratıcı düşünerek
  • 7:23 - 7:26
    her zaman yaptığımız şeyler
    konusunda kafa yapımızı değiştirerek
  • 7:27 - 7:29
    giderek küçülen bu dünyada
  • 7:29 - 7:32
    tüketiciler ve kurumlar olarak
    davranışlarımızı yönetmede
  • 7:32 - 7:35
    oyunu değiştirmek için
  • 7:35 - 7:39
    yeni ve heyecan verici
    yöntemler benimseyebiilriz.
  • 7:39 - 7:41
    Teşekkür ederim.
  • 7:41 - 7:43
    (Alkışlar)
Title:
Sürdürülebilirliğin karmaşık yolu | Olivia Tyler | TED Institute
Description:

Satın aldığınız her şeyin nereden geldiğini biliyor musunuz? Olivia Tyler, tedarik zincirlerinde sürdürülebilirliğin uygulanmasında şirketlerin karşılaştığı zorluklara ışık tutuyor.

Bu konuşma, TED konferans formatı kullanılarak bir TEDx etkinliğinde yapılmış ancak yerel bir topluluk tarafından bağımsız olarak düzenlenmiştir. Daha fazla bilgi için http://ted.com/tedx adresini ziyaret edin

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
07:44

Turkish subtitles

Revisions