WEBVTT

00:00:06.055 --> 00:00:11.298
Satın aldığınız, giydiğiniz ve yediğiniz
şeylerin geldiği yeri biliyor musunuz?

00:00:12.557 --> 00:00:15.543
Aldığınız şeylerin kimlerin
elinden geçtiğini biliyor musunuz?

00:00:15.709 --> 00:00:17.355
Bunu düşünür müsünüz?

00:00:17.785 --> 00:00:19.542
Bunu önemser misiniz?

00:00:19.652 --> 00:00:22.329
Ben de tıpkı herkes gibi bir tüketiciyim.

00:00:22.329 --> 00:00:24.754
Bir şeyler alır, giyer ve yerim.

00:00:25.074 --> 00:00:28.196
Ancak bunlar beni çok uzun süredir 
rahatsız eden sorular.

00:00:28.568 --> 00:00:29.904
Neden mi?

00:00:30.100 --> 00:00:34.409
Genellikle yaptıkları ve yapmadıkları
pek çok şeyle görevli olan

00:00:34.649 --> 00:00:39.600
çok büyük ve çok karmaşık
kurumlarla çalışırım.

00:00:40.087 --> 00:00:41.452
Benim rolüm de

00:00:41.492 --> 00:00:45.732
operasyon yürüttükleri çevre
ve toplulukların etkilerini azaltmak için

00:00:45.732 --> 00:00:49.088
bu kurumlarda ve onların 
tedarik zincirlerinde çalışmaktır.

00:00:49.305 --> 00:00:53.220
Yani kısacası, ben profesyonel bir
sürdürülebilirlik çalışanıyım.

00:00:53.926 --> 00:00:57.343
İyi haber şu ki pek çoğumuz 
sürdürülebilir mallar almak ister.

00:00:57.666 --> 00:01:01.634
Giysilerimizi yapan insanlara 
adil bir ödeme yapıldığından

00:01:01.634 --> 00:01:05.547
ve yediklerimizi üretmede çevreye
zarar verilmediğinden emin olmak isteriz.

00:01:06.582 --> 00:01:11.748
Aslında %66'mız sürdürülebilir mallara
daha fazla ödeme yapmaya bile istekli.

00:01:11.748 --> 00:01:14.330
Tabii ki, siz de ben de
satın aldıklarımızda

00:01:14.330 --> 00:01:17.678
sürdürülebilir biçimde kaynak
temini yapıldığını bilmek isteriz.

00:01:17.795 --> 00:01:19.392
Ama bunu nasıl bilebiliriz?

00:01:19.392 --> 00:01:25.469
Bir sürü çok önemli
ve geçerli soru sormamız gerekir.

00:01:25.469 --> 00:01:28.875
Yalnız, minicik bir sorun var.

00:01:29.371 --> 00:01:34.275
Satın aldığımız şeylerin
tedarik zincirleri çok çok karmaşıktır.

00:01:34.568 --> 00:01:37.961
Bunu biliyorum
çünkü benim işim veri toplamak

00:01:37.961 --> 00:01:41.771
ve bütün süreç boyunca onlara bakmak.

00:01:41.771 --> 00:01:43.781
Bu inanılmaz derecede önemli bir iş.

00:01:43.781 --> 00:01:46.306
Fakat şunu söyleyeyim, kolay değil.

00:01:46.782 --> 00:01:48.651
Size bir örnek vereyim.

00:01:48.651 --> 00:01:51.204
Tamam, burada, bu bir pasta.

00:01:51.204 --> 00:01:54.978
Size bir kutlama güzelliği
gibi görünüyor olabilir.

00:01:55.485 --> 00:02:01.177
Benim içinse, potansiyel olarak 
sürdürülemez bir palmiye yağı kaynağı.

00:02:01.646 --> 00:02:03.749
Palmiye yağı, eminim çoğunuz bilir,

00:02:03.749 --> 00:02:06.486
oldukça korkunç bir tarımsal uygulamayla

00:02:06.486 --> 00:02:09.692
ve orangutanların yaşam alanının
yok edilmesiyle ilişkilendiriliyor

00:02:09.692 --> 00:02:11.758
ve üretimi sürdürülebilir değil.

00:02:11.931 --> 00:02:15.744
Yani konu bunun sürdürülebilir
olup olmadığını düşünmek ise

00:02:15.744 --> 00:02:17.978
bu pasta, mayınlı alan.

00:02:17.978 --> 00:02:20.712
Pastayla başlayalım.

00:02:21.317 --> 00:02:24.321
İçinde yağ var mı? Palmiye yağı mı?

00:02:24.321 --> 00:02:28.571
Ağırlığının %8'i kadarsa
pastanın içine ne kadar yağ girer?

00:02:28.982 --> 00:02:32.119
Krema katmanlarında da 
palmiye yağı var mı,

00:02:32.119 --> 00:02:35.265
yoksa raporlama eşiğinin
altında mı kalmış?

00:02:35.455 --> 00:02:36.950
Şekerli krema.

00:02:36.950 --> 00:02:40.477
Bizim üreticimiz bunu 
başka bir üreticiden temin etmiş.

00:02:40.477 --> 00:02:42.685
Üreticilerini de değiştirmişler.

00:02:42.685 --> 00:02:47.241
Peki yeni üretici palmiye yağı konusunda 
bizden bilgilendirme almış mı?

00:02:47.736 --> 00:02:51.476
Şu bildiğimiz palmiye yağı,
sürdürülebilir mi?

00:02:51.848 --> 00:02:53.623
Sertifikalı mı? Hangi yönteme göre?

00:02:53.623 --> 00:02:56.298
Bizim dosyada sertifikalar var mı?

00:02:56.759 --> 00:02:58.986
Pastanın üzerinde çikolata 
kırıntıları var mı?

00:02:58.986 --> 00:03:00.513
Dalga mı geçiyorsunuz?

00:03:00.631 --> 00:03:05.060
Tedarikçi bize verdiği şeylere 
kırıntı verilerini dahil etmiş mi?

00:03:05.644 --> 00:03:07.869
Onlara telefon etmem gerekecek.

00:03:07.869 --> 00:03:09.575
Ve böyle sürer gider.

00:03:09.930 --> 00:03:14.176
Sadece bu örnekte bile, palmiye yağı
sürdürülebilir olsun ya da olmasın,

00:03:14.176 --> 00:03:16.132
yaklaşık 30 veri göstergesi var.

00:03:16.132 --> 00:03:19.258
Üretim tesisinin koşullarını mı
öğrenmek istiyorsunuz,

00:03:19.258 --> 00:03:23.000
vegan mı, GDO'suz mu, organik mi,
yoksa serbest otlatma mı?

00:03:23.000 --> 00:03:26.352
O zaman, pek çok veri 
göstergesine daha ihtiyacınız olacak.

00:03:26.352 --> 00:03:29.924
Bütün bunlar tek bir
geçerli sorudan geliyor.

00:03:30.877 --> 00:03:34.334
Peki bu neden sormamız gereken bir soru?

00:03:34.521 --> 00:03:39.562
Şöyle ki satın aldığımız ürünlerin
tedarik zincirlerinde

00:03:39.562 --> 00:03:41.847
bir tür modern köle statüsünde

00:03:41.847 --> 00:03:44.422
40.3 milyon insan raporladık.

00:03:44.758 --> 00:03:47.644
Bunların yaklaşık %71'i kadın.

00:03:48.043 --> 00:03:51.399
Şu anda altıncı büyük
yok oluşun ortasındayız,

00:03:51.399 --> 00:03:54.198
Antroposen veya insan
çağının ortasındayız.

00:03:54.198 --> 00:03:57.007
Çünkü bu etkiyi yapan biziz.

00:03:57.563 --> 00:04:00.006
Bu hiç iyi değil.

00:04:00.028 --> 00:04:03.262
Topladığım veriler,
bir insan, bir yaşam alanı.

00:04:03.262 --> 00:04:06.835
Şunu söylemek zorundayım, bazen
bunu tabloların arasından göremiyorsun.

00:04:06.835 --> 00:04:09.141
Fakat ben bu görüşü kaybedemem

00:04:09.141 --> 00:04:11.987
çünkü bir şirketin daha
sürdürülebilir bir karar vermesini

00:04:11.987 --> 00:04:14.392
benim bu veri analizlerim sağlıyor.

00:04:15.096 --> 00:04:20.569
Ancak şirketler bazen, sınırlı bilgi,
cehalet veya kasten kaçınma yüzünden,

00:04:20.569 --> 00:04:24.773
gereken bu görünürlüğe sahip olmuyor.

00:04:25.512 --> 00:04:29.131
Bu şeffaflık eksikliği
herkes için çok büyük bir sorun.

00:04:29.671 --> 00:04:33.450
Doğrusu, geçen yıl yapılan
küresel bir araştırmada,

00:04:33.630 --> 00:04:38.785
üreticilerin %54'ünün, tedarik zincirleri
ve sürdürülebilirlikle ilgili risklerde

00:04:38.785 --> 00:04:41.919
bir görünürlüğe sahip olmadıkları bulundu.

00:04:42.584 --> 00:04:45.046
Yani bir parça sorunumuz var.

00:04:45.196 --> 00:04:47.434
Çok büyük bir boşluk var.

00:04:48.050 --> 00:04:50.573
Peki, ya daha iyi bir yöntem varsa?

00:04:50.573 --> 00:04:54.611
Bu tedarik zinciri meselelerini 
çözmemize yardım edecek,

00:04:55.901 --> 00:04:58.566
daha hızlı ve doğru veri 
toplamanın bir yöntemi olsa?

00:04:58.787 --> 00:05:01.586
Mutfak dolabımı açsam
ve oradaki her şeyi tarayıp

00:05:01.586 --> 00:05:05.695
oradaki şeylerin
tam bilgi destesini elde edebilsem?

00:05:06.178 --> 00:05:08.757
Kim üretmiş konusundan,
nereden gelmiş konusuna,

00:05:08.757 --> 00:05:11.945
menşei ülkesinden, tedarik zinciri
boyunca sera gazı salınımına

00:05:11.945 --> 00:05:14.293
ve fabrika koşullarına kadar
bilgiler elde etsem?

00:05:15.323 --> 00:05:20.598
Ya teknoloji bize sürdürülebilirlik
şifresini kırmada yardım ederse?

00:05:21.124 --> 00:05:24.834
Aslında endüstri bu tür bir
teknolojiyi konuşlandırmaya başlıyor.

00:05:25.056 --> 00:05:26.730
Bu, benim gibi insanların

00:05:26.730 --> 00:05:29.605
alınan bilgilere göre 
daha çabuk davranmasını sağlıyor.

00:05:29.605 --> 00:05:32.704
Mobil ve akıllı etiketlerle 
birleştirilmiş blok zincir,

00:05:32.704 --> 00:05:37.335
Japonya'daki lokantalara sağlanan 
ton balığını izlemede kullanılıyor.

00:05:37.965 --> 00:05:40.731
Ayrıca blok zincir,
1.000 hindistan cevizi için

00:05:40.731 --> 00:05:43.833
işçilere adil ödeme yapıldığını
doğrulamakta da kullanılıyor.

00:05:44.473 --> 00:05:48.613
Peki ya bizim tedarik zincirlerini
öz denetim için düzenleyebilsek?

00:05:48.703 --> 00:05:51.556
Veya sürdürülebilirlik
verilerindeki açıkları

00:05:51.556 --> 00:05:54.326
veya anormallikleri
tanımlamada bunu yapsak?

00:05:54.386 --> 00:05:59.072
Ya anlık yerine
sürekli siparişler verebilsek?

00:05:59.522 --> 00:06:02.335
Ya bir yapay zeka olarak 
makine öğrenmesini

00:06:02.335 --> 00:06:04.028
ve blok zincirini

00:06:04.028 --> 00:06:06.629
sadece tanımlama ve izleme için değil

00:06:06.629 --> 00:06:08.110
aynı zamanda

00:06:08.110 --> 00:06:10.741
ham maddeden nihai ürüne

00:06:10.741 --> 00:06:14.329
bütün süreci doğru yürütülen

00:06:14.329 --> 00:06:18.408
doğru şeyi onaylamak 
ve garanti etmek için birleştirsek?

00:06:19.678 --> 00:06:21.828
İnanıyorum ki kuvvetli inancım,

00:06:21.828 --> 00:06:23.516
bu tür veriler olacak

00:06:23.516 --> 00:06:26.205
ve blok zincir, dijital teknoloji 
ve imza yoluyla,

00:06:26.205 --> 00:06:29.144
hızlandırılmış süreç ve yapay zeka

00:06:29.144 --> 00:06:32.753
daha önce bahsettiğim sorunları
elimine etmek için

00:06:32.753 --> 00:06:35.011
veri toplamamızı sağlamada

00:06:35.011 --> 00:06:37.432
çok önemli olacak.

00:06:38.211 --> 00:06:40.313
Bundan kaçınmamalıyız,

00:06:40.313 --> 00:06:42.194
bunu benimsemeliyiz

00:06:42.194 --> 00:06:44.884
çünkü sürüdürülebilirlik
hepimizi etkiliyor.

00:06:44.884 --> 00:06:47.353
Hepimizin mücadele etmesi gerekiyor.

00:06:47.353 --> 00:06:50.147
Tüketiciler olarak sizin mücadeleniz;

00:06:50.147 --> 00:06:51.452
satın aldığınız şeylerin

00:06:51.452 --> 00:06:53.132
nereden geldiğini sormak

00:06:53.132 --> 00:06:55.078
ve size verilen cevapları sorgulamak.

00:06:55.108 --> 00:06:57.494
Mücadele, bu değişimleri
yapmada hızlı davranan

00:06:57.494 --> 00:07:01.391
hemfikir tedarikçilerle birlikte
verilecek kurumsal bir mücadeledir.

00:07:01.731 --> 00:07:03.259
Ve benim mücadelem de

00:07:03.259 --> 00:07:06.261
günün zavallı tablolarını 
dikkatle incelemeye devam etmek

00:07:06.261 --> 00:07:09.414
ve yarının teknolojisine
bakan sağlam bir gözle

00:07:09.414 --> 00:07:12.288
verileri analiz etmek ve ufalamak.

00:07:13.852 --> 00:07:16.494
Bu size güçlü bir umut hissi vermeli,

00:07:16.900 --> 00:07:18.992
yani çözümler var,

00:07:19.092 --> 00:07:21.404
statükoyu zorlayarak

00:07:21.404 --> 00:07:23.176
yaratıcı düşünerek

00:07:23.176 --> 00:07:26.479
her zaman yaptığımız şeyler 
konusunda kafa yapımızı değiştirerek

00:07:26.949 --> 00:07:29.265
giderek küçülen bu dünyada

00:07:29.265 --> 00:07:32.469
tüketiciler ve kurumlar olarak
davranışlarımızı yönetmede

00:07:32.469 --> 00:07:34.824
oyunu değiştirmek için

00:07:34.824 --> 00:07:38.515
yeni ve heyecan verici 
yöntemler benimseyebiilriz.

00:07:39.234 --> 00:07:41.012
Teşekkür ederim.

00:07:41.012 --> 00:07:43.003
(Alkışlar)