1
00:00:06,055 --> 00:00:11,298
Satın aldığınız, giydiğiniz ve yediğiniz
şeylerin geldiği yeri biliyor musunuz?

2
00:00:12,557 --> 00:00:15,543
Aldığınız şeylerin kimlerin
elinden geçtiğini biliyor musunuz?

3
00:00:15,709 --> 00:00:17,355
Bunu düşünür müsünüz?

4
00:00:17,785 --> 00:00:19,542
Bunu önemser misiniz?

5
00:00:19,652 --> 00:00:22,329
Ben de tıpkı herkes gibi bir tüketiciyim.

6
00:00:22,329 --> 00:00:24,754
Bir şeyler alır, giyer ve yerim.

7
00:00:25,074 --> 00:00:28,196
Ancak bunlar beni çok uzun süredir 
rahatsız eden sorular.

8
00:00:28,568 --> 00:00:29,904
Neden mi?

9
00:00:30,100 --> 00:00:34,409
Genellikle yaptıkları ve yapmadıkları
pek çok şeyle görevli olan

10
00:00:34,649 --> 00:00:39,600
çok büyük ve çok karmaşık
kurumlarla çalışırım.

11
00:00:40,087 --> 00:00:41,452
Benim rolüm de

12
00:00:41,492 --> 00:00:45,732
operasyon yürüttükleri çevre
ve toplulukların etkilerini azaltmak için

13
00:00:45,732 --> 00:00:49,088
bu kurumlarda ve onların 
tedarik zincirlerinde çalışmaktır.

14
00:00:49,305 --> 00:00:53,220
Yani kısacası, ben profesyonel bir
sürdürülebilirlik çalışanıyım.

15
00:00:53,926 --> 00:00:57,343
İyi haber şu ki pek çoğumuz 
sürdürülebilir mallar almak ister.

16
00:00:57,666 --> 00:01:01,634
Giysilerimizi yapan insanlara 
adil bir ödeme yapıldığından

17
00:01:01,634 --> 00:01:05,547
ve yediklerimizi üretmede çevreye
zarar verilmediğinden emin olmak isteriz.

18
00:01:06,582 --> 00:01:11,748
Aslında %66'mız sürdürülebilir mallara
daha fazla ödeme yapmaya bile istekli.

19
00:01:11,748 --> 00:01:14,330
Tabii ki, siz de ben de
satın aldıklarımızda

20
00:01:14,330 --> 00:01:17,678
sürdürülebilir biçimde kaynak
temini yapıldığını bilmek isteriz.

21
00:01:17,795 --> 00:01:19,392
Ama bunu nasıl bilebiliriz?

22
00:01:19,392 --> 00:01:25,469
Bir sürü çok önemli
ve geçerli soru sormamız gerekir.

23
00:01:25,469 --> 00:01:28,875
Yalnız, minicik bir sorun var.

24
00:01:29,371 --> 00:01:34,275
Satın aldığımız şeylerin
tedarik zincirleri çok çok karmaşıktır.

25
00:01:34,568 --> 00:01:37,961
Bunu biliyorum
çünkü benim işim veri toplamak

26
00:01:37,961 --> 00:01:41,771
ve bütün süreç boyunca onlara bakmak.

27
00:01:41,771 --> 00:01:43,781
Bu inanılmaz derecede önemli bir iş.

28
00:01:43,781 --> 00:01:46,306
Fakat şunu söyleyeyim, kolay değil.

29
00:01:46,782 --> 00:01:48,651
Size bir örnek vereyim.

30
00:01:48,651 --> 00:01:51,204
Tamam, burada, bu bir pasta.

31
00:01:51,204 --> 00:01:54,978
Size bir kutlama güzelliği
gibi görünüyor olabilir.

32
00:01:55,485 --> 00:02:01,177
Benim içinse, potansiyel olarak 
sürdürülemez bir palmiye yağı kaynağı.

33
00:02:01,646 --> 00:02:03,749
Palmiye yağı, eminim çoğunuz bilir,

34
00:02:03,749 --> 00:02:06,486
oldukça korkunç bir tarımsal uygulamayla

35
00:02:06,486 --> 00:02:09,692
ve orangutanların yaşam alanının
yok edilmesiyle ilişkilendiriliyor

36
00:02:09,692 --> 00:02:11,758
ve üretimi sürdürülebilir değil.

37
00:02:11,931 --> 00:02:15,744
Yani konu bunun sürdürülebilir
olup olmadığını düşünmek ise

38
00:02:15,744 --> 00:02:17,978
bu pasta, mayınlı alan.

39
00:02:17,978 --> 00:02:20,712
Pastayla başlayalım.

40
00:02:21,317 --> 00:02:24,321
İçinde yağ var mı? Palmiye yağı mı?

41
00:02:24,321 --> 00:02:28,571
Ağırlığının %8'i kadarsa
pastanın içine ne kadar yağ girer?

42
00:02:28,982 --> 00:02:32,119
Krema katmanlarında da 
palmiye yağı var mı,

43
00:02:32,119 --> 00:02:35,265
yoksa raporlama eşiğinin
altında mı kalmış?

44
00:02:35,455 --> 00:02:36,950
Şekerli krema.

45
00:02:36,950 --> 00:02:40,477
Bizim üreticimiz bunu 
başka bir üreticiden temin etmiş.

46
00:02:40,477 --> 00:02:42,685
Üreticilerini de değiştirmişler.

47
00:02:42,685 --> 00:02:47,241
Peki yeni üretici palmiye yağı konusunda 
bizden bilgilendirme almış mı?

48
00:02:47,736 --> 00:02:51,476
Şu bildiğimiz palmiye yağı,
sürdürülebilir mi?

49
00:02:51,848 --> 00:02:53,623
Sertifikalı mı? Hangi yönteme göre?

50
00:02:53,623 --> 00:02:56,298
Bizim dosyada sertifikalar var mı?

51
00:02:56,759 --> 00:02:58,986
Pastanın üzerinde çikolata 
kırıntıları var mı?

52
00:02:58,986 --> 00:03:00,513
Dalga mı geçiyorsunuz?

53
00:03:00,631 --> 00:03:05,060
Tedarikçi bize verdiği şeylere 
kırıntı verilerini dahil etmiş mi?

54
00:03:05,644 --> 00:03:07,869
Onlara telefon etmem gerekecek.

55
00:03:07,869 --> 00:03:09,575
Ve böyle sürer gider.

56
00:03:09,930 --> 00:03:14,176
Sadece bu örnekte bile, palmiye yağı
sürdürülebilir olsun ya da olmasın,

57
00:03:14,176 --> 00:03:16,132
yaklaşık 30 veri göstergesi var.

58
00:03:16,132 --> 00:03:19,258
Üretim tesisinin koşullarını mı
öğrenmek istiyorsunuz,

59
00:03:19,258 --> 00:03:23,000
vegan mı, GDO'suz mu, organik mi,
yoksa serbest otlatma mı?

60
00:03:23,000 --> 00:03:26,352
O zaman, pek çok veri 
göstergesine daha ihtiyacınız olacak.

61
00:03:26,352 --> 00:03:29,924
Bütün bunlar tek bir
geçerli sorudan geliyor.

62
00:03:30,877 --> 00:03:34,334
Peki bu neden sormamız gereken bir soru?

63
00:03:34,521 --> 00:03:39,562
Şöyle ki satın aldığımız ürünlerin
tedarik zincirlerinde

64
00:03:39,562 --> 00:03:41,847
bir tür modern köle statüsünde

65
00:03:41,847 --> 00:03:44,422
40.3 milyon insan raporladık.

66
00:03:44,758 --> 00:03:47,644
Bunların yaklaşık %71'i kadın.

67
00:03:48,043 --> 00:03:51,399
Şu anda altıncı büyük
yok oluşun ortasındayız,

68
00:03:51,399 --> 00:03:54,198
Antroposen veya insan
çağının ortasındayız.

69
00:03:54,198 --> 00:03:57,007
Çünkü bu etkiyi yapan biziz.

70
00:03:57,563 --> 00:04:00,006
Bu hiç iyi değil.

71
00:04:00,028 --> 00:04:03,262
Topladığım veriler,
bir insan, bir yaşam alanı.

72
00:04:03,262 --> 00:04:06,835
Şunu söylemek zorundayım, bazen
bunu tabloların arasından göremiyorsun.

73
00:04:06,835 --> 00:04:09,141
Fakat ben bu görüşü kaybedemem

74
00:04:09,141 --> 00:04:11,987
çünkü bir şirketin daha
sürdürülebilir bir karar vermesini

75
00:04:11,987 --> 00:04:14,392
benim bu veri analizlerim sağlıyor.

76
00:04:15,096 --> 00:04:20,569
Ancak şirketler bazen, sınırlı bilgi,
cehalet veya kasten kaçınma yüzünden,

77
00:04:20,569 --> 00:04:24,773
gereken bu görünürlüğe sahip olmuyor.

78
00:04:25,512 --> 00:04:29,131
Bu şeffaflık eksikliği
herkes için çok büyük bir sorun.

79
00:04:29,671 --> 00:04:33,450
Doğrusu, geçen yıl yapılan
küresel bir araştırmada,

80
00:04:33,630 --> 00:04:38,785
üreticilerin %54'ünün, tedarik zincirleri
ve sürdürülebilirlikle ilgili risklerde

81
00:04:38,785 --> 00:04:41,919
bir görünürlüğe sahip olmadıkları bulundu.

82
00:04:42,584 --> 00:04:45,046
Yani bir parça sorunumuz var.

83
00:04:45,196 --> 00:04:47,434
Çok büyük bir boşluk var.

84
00:04:48,050 --> 00:04:50,573
Peki, ya daha iyi bir yöntem varsa?

85
00:04:50,573 --> 00:04:54,611
Bu tedarik zinciri meselelerini 
çözmemize yardım edecek,

86
00:04:55,901 --> 00:04:58,566
daha hızlı ve doğru veri 
toplamanın bir yöntemi olsa?

87
00:04:58,787 --> 00:05:01,586
Mutfak dolabımı açsam
ve oradaki her şeyi tarayıp

88
00:05:01,586 --> 00:05:05,695
oradaki şeylerin
tam bilgi destesini elde edebilsem?

89
00:05:06,178 --> 00:05:08,757
Kim üretmiş konusundan,
nereden gelmiş konusuna,

90
00:05:08,757 --> 00:05:11,945
menşei ülkesinden, tedarik zinciri
boyunca sera gazı salınımına

91
00:05:11,945 --> 00:05:14,293
ve fabrika koşullarına kadar
bilgiler elde etsem?

92
00:05:15,323 --> 00:05:20,598
Ya teknoloji bize sürdürülebilirlik
şifresini kırmada yardım ederse?

93
00:05:21,124 --> 00:05:24,834
Aslında endüstri bu tür bir
teknolojiyi konuşlandırmaya başlıyor.

94
00:05:25,056 --> 00:05:26,730
Bu, benim gibi insanların

95
00:05:26,730 --> 00:05:29,605
alınan bilgilere göre 
daha çabuk davranmasını sağlıyor.

96
00:05:29,605 --> 00:05:32,704
Mobil ve akıllı etiketlerle 
birleştirilmiş blok zincir,

97
00:05:32,704 --> 00:05:37,335
Japonya'daki lokantalara sağlanan 
ton balığını izlemede kullanılıyor.

98
00:05:37,965 --> 00:05:40,731
Ayrıca blok zincir,
1.000 hindistan cevizi için

99
00:05:40,731 --> 00:05:43,833
işçilere adil ödeme yapıldığını
doğrulamakta da kullanılıyor.

100
00:05:44,473 --> 00:05:48,613
Peki ya bizim tedarik zincirlerini
öz denetim için düzenleyebilsek?

101
00:05:48,703 --> 00:05:51,556
Veya sürdürülebilirlik
verilerindeki açıkları

102
00:05:51,556 --> 00:05:54,326
veya anormallikleri
tanımlamada bunu yapsak?

103
00:05:54,386 --> 00:05:59,072
Ya anlık yerine
sürekli siparişler verebilsek?

104
00:05:59,522 --> 00:06:02,335
Ya bir yapay zeka olarak 
makine öğrenmesini

105
00:06:02,335 --> 00:06:04,028
ve blok zincirini

106
00:06:04,028 --> 00:06:06,629
sadece tanımlama ve izleme için değil

107
00:06:06,629 --> 00:06:08,110
aynı zamanda

108
00:06:08,110 --> 00:06:10,741
ham maddeden nihai ürüne

109
00:06:10,741 --> 00:06:14,329
bütün süreci doğru yürütülen

110
00:06:14,329 --> 00:06:18,408
doğru şeyi onaylamak 
ve garanti etmek için birleştirsek?

111
00:06:19,678 --> 00:06:21,828
İnanıyorum ki kuvvetli inancım,

112
00:06:21,828 --> 00:06:23,516
bu tür veriler olacak

113
00:06:23,516 --> 00:06:26,205
ve blok zincir, dijital teknoloji 
ve imza yoluyla,

114
00:06:26,205 --> 00:06:29,144
hızlandırılmış süreç ve yapay zeka

115
00:06:29,144 --> 00:06:32,753
daha önce bahsettiğim sorunları
elimine etmek için

116
00:06:32,753 --> 00:06:35,011
veri toplamamızı sağlamada

117
00:06:35,011 --> 00:06:37,432
çok önemli olacak.

118
00:06:38,211 --> 00:06:40,313
Bundan kaçınmamalıyız,

119
00:06:40,313 --> 00:06:42,194
bunu benimsemeliyiz

120
00:06:42,194 --> 00:06:44,884
çünkü sürüdürülebilirlik
hepimizi etkiliyor.

121
00:06:44,884 --> 00:06:47,353
Hepimizin mücadele etmesi gerekiyor.

122
00:06:47,353 --> 00:06:50,147
Tüketiciler olarak sizin mücadeleniz;

123
00:06:50,147 --> 00:06:51,452
satın aldığınız şeylerin

124
00:06:51,452 --> 00:06:53,132
nereden geldiğini sormak

125
00:06:53,132 --> 00:06:55,078
ve size verilen cevapları sorgulamak.

126
00:06:55,108 --> 00:06:57,494
Mücadele, bu değişimleri
yapmada hızlı davranan

127
00:06:57,494 --> 00:07:01,391
hemfikir tedarikçilerle birlikte
verilecek kurumsal bir mücadeledir.

128
00:07:01,731 --> 00:07:03,259
Ve benim mücadelem de

129
00:07:03,259 --> 00:07:06,261
günün zavallı tablolarını 
dikkatle incelemeye devam etmek

130
00:07:06,261 --> 00:07:09,414
ve yarının teknolojisine
bakan sağlam bir gözle

131
00:07:09,414 --> 00:07:12,288
verileri analiz etmek ve ufalamak.

132
00:07:13,852 --> 00:07:16,494
Bu size güçlü bir umut hissi vermeli,

133
00:07:16,900 --> 00:07:18,992
yani çözümler var,

134
00:07:19,092 --> 00:07:21,404
statükoyu zorlayarak

135
00:07:21,404 --> 00:07:23,176
yaratıcı düşünerek

136
00:07:23,176 --> 00:07:26,479
her zaman yaptığımız şeyler 
konusunda kafa yapımızı değiştirerek

137
00:07:26,949 --> 00:07:29,265
giderek küçülen bu dünyada

138
00:07:29,265 --> 00:07:32,469
tüketiciler ve kurumlar olarak
davranışlarımızı yönetmede

139
00:07:32,469 --> 00:07:34,824
oyunu değiştirmek için

140
00:07:34,824 --> 00:07:38,515
yeni ve heyecan verici 
yöntemler benimseyebiilriz.

141
00:07:39,234 --> 00:07:41,012
Teşekkür ederim.

142
00:07:41,012 --> 00:07:43,003
(Alkışlar)