< Return to Video

ပါစကယ် တြိဂံ၏ သင်္ချာဆိုင်ရာ လျို့ဝှက်ချက်များ - Wajdi Mohamed Ratemi

  • 0:08 - 0:11
    ဒါက သပ်သပ်ရပ်ရပ် စီစဉ်ထားတဲ့
    ကိန်း အပုံလိုက်ကြီးနှယ် ပုံပေါ်နိုင်ပါတယ်၊
  • 0:11 - 0:15
    ဒါပေမဲ့၊ ဒါဟာ တကယ်တော့
    သင်္ချာဆိုင်ရာ ရတနာသိုက် တစ်ခုပါ။
  • 0:15 - 0:19
    အိန္ဒိယ သင်္ချာပညာရှင်တွေက ဒါကို
    မေရုတောင်ရဲ့ လှေကားထစ်များလို့ ခေါ်ပါတယ်။
  • 0:19 - 0:21
    အီရန်မှာ၊ ဒါက Khayyam တြိဂံပါ။
  • 0:21 - 0:24
    ပြီးတော့ တရုတ်မှာ၊ ဒါက Yang Hui ရဲ့
    တြိဂံပါ။
  • 0:24 - 0:28
    အနောက်တိုင်းကမ္ဘာ အများစုအတွက်တော့
    ပြင်သစ်သင်္ချာ ပညာရှင်
  • 0:28 - 0:31
    Blaise Pascal အမည်အစွဲပြုကာ
    ဒါကို Pascal's Triangle လို့ခေါ်တာ
  • 0:31 - 0:35
    နောက်မှမွေးပြီး ကိုဦးလို့ အမည်ပေးသလို
    တစိတ်တော့ လွန်လေမလားပဲ၊
  • 0:35 - 0:37
    ဒါပေမဲ့ သူ အများကြီး
    ပါဝင်ဆောက်ရွက်ထားခဲ့ရတာပါ။
  • 0:37 - 0:42
    ဒါဆို တကမ္ဘာလုံးက သင်္ချာပညာရှင်တွေကို
    ဖမ်းစားနိုင်လွန်းတာ ဘယ်လို အချက်မျိုးပါလဲ။
  • 0:42 - 0:46
    အချုပ်အားဖြင့်၊ ဒါက ပုံစံကွဲ အသွယ်သွယ်နဲ့
    လျို့ဝှက်ချက်တွေ ရှိတာပါ။
  • 0:46 - 0:49
    ပထမဦးစဆုံး
    ဒါကို ပေါ်ထွက်လာစေတဲ့ ပုံစံရှိပါတယ်။
  • 0:49 - 0:54
    စ စခြင်း တစ်နဲ့ ၎င်းရဲ့ တဘက်တချက်စီက
    သုညတွေကို စိတ်ကူးကြည့်ပါ။
  • 0:54 - 0:59
    သူတို့ကို တစ်စုံချင်းတွဲလို့ ပေါင်းပါက
    နောက် အတန်း တစ်တန်း ရပါလိမ့်မယ်။
  • 0:59 - 1:02
    အခု၊ ဒါကိုပဲ အထပ်ထပ် လုပ်ပါ။
  • 1:02 - 1:06
    ဆက်လုပ်သွားလိုက်ပါ၊ တကယ်တော့
    ပါစကယ် တြိဂံဟာ အန္တတိုင်ရှိပေမဲ့လည်း
  • 1:06 - 1:09
    ဒီလိုမျိုးနဲ့ သင် အဆုံးသတ်ပါလိမ့်မယ်။
  • 1:09 - 1:15
    အခု အတန်း တစ်တန်းစီမှာ (x+y)^n ပုံစံရှိ
    ဒွိနာမကိန်းတွဲ ဖြန့်စီခြင်းရဲ့
  • 1:15 - 1:19
    မြောက်ဖော်ကိန်း ဆိုတာတွေ ရပါပြီ၊
  • 1:19 - 1:21
    ဒီမှာ n ဟာ အတန်း အရေအတွက်ဖြစ်ပြီး
  • 1:21 - 1:24
    တို့တွေ ရေတွက်ခြင်းကို သုညမှ စရေပါမယ်။
  • 1:24 - 1:27
    ဒီတော့၊ n = 2 နဲ့ညီပြီး ဒါကို ဖြန့်ရင်
  • 1:27 - 1:31
    သင် ရမှာ (x^2) + 2xy + (y^2) ပါ။
  • 1:31 - 1:34
    မြောက်ဖော်ကိန်းတွေ သို့မဟုတ်
    ကိန်းရှင်တွေရဲ့ ရှေ့မှ ကိန်းတွေဟာ
  • 1:34 - 1:38
    ပါစကယ် တြိဂံရဲ့ အတန်းတစ်ခုမှာရှိတဲ့
    ကိန်းတွေ အတိုင်းပါပဲ။
  • 1:38 - 1:43
    n = 3 ထားပြီး ဒီလို ဖြန့်ပါက အတူတူပဲ
    ဖြစ်နေအုံးမှာပါ။
  • 1:43 - 1:48
    ဒီတြိဂံဟာ ဒီမြောက်ဖော်ကိန်းတွေကို
    ကြည့်ဖို့ လျင်မြန်၊ လွယ်ကူတဲ့ နည်းလမ်းပါ။
  • 1:48 - 1:50
    ဒါပေမဲ့ ဒီထက်ပိုပါတယ်။
  • 1:50 - 1:53
    ဥပမာ၊ အတန်းတစ်ခုစီက
    ကိန်းတွေကို ပေါင်းပါ၊ ဒါဆို
  • 1:53 - 1:56
    နှစ်ကို အစဉ်လိုက် ပါဝါတင်ပြီးသားတွေကို
    ရလာပါလိမ့်မယ်။
  • 1:56 - 2:01
    ဒါမှမဟုတ် အတန်းတစ်တန်းက ကိန်းတစ်လုံးစီကို
    နေရာအလိုက် ဖြန့်ချလိုက်ပါ။
  • 2:01 - 2:08
    တနည်းအာဖြင့်၊ ဒုတိယ အတန်းက
    (1x1) + (2x10) + (1x100) ဖြစ်ပါတယ်။
  • 2:08 - 2:12
    သင် ရမှာ 121၊ ဒါက 11^2 ပါ။
  • 2:12 - 2:16
    ဆဌမအတန်းမှ ကိန်းကို
    ဒါမျိုးလုပ်တဲ့အခါ ဘာဖြစ်မလဲ ကြည့်ရအောင်။
  • 2:16 - 2:25
    ပေါင်းလဒ်က 1,771,561မို့ ဒါက 11^6..
    စသည်ဖြင့် ရှေ့ဆက်နိုင်ပါတယ်။
  • 2:25 - 2:28
    ဂျီဩမေတြိဆိုင်ရာ အသုံးတွေလည်း ရှိပါတယ်။
  • 2:28 - 2:30
    ထောင့်တန်းလိုင်းတွေကို ကြည့်ပါ။
  • 2:30 - 2:34
    ပထမနှစ်တန်းဟာ တစ်တွေချည်းပဲရယ်၊
    သဘာ၀ကိန်း ဝါ အပေါင်းကိန်းပြည့်တွေရယ်မို့
  • 2:34 - 2:37
    သိပ်စိတ်ဝင်စား စရာမကောင်းပါဘူး။
    ဒါပေမဲ့ နောက်ထပ်
  • 2:37 - 2:41
    ထောင့်တန်းလိုင်းက ကိန်းတွေကိုတော့
    တြိဂံဆိုင်ရာ ကိန်းတွေ လို့ခေါ်ပါတယ်။
  • 2:41 - 2:43
    အကြောင်းက ဒီ အလုံးတွေ အများကြီး ယူလိုက်ရင်
  • 2:43 - 2:46
    ဒါတွေကို သုံးနားညီ တြိဂံတွေအဖြစ်
    ထပ်နိုင်လို့ပါ။
  • 2:46 - 2:49
    နောက်က ထောင့်တန်းလိုင်းမှာ
    လေးမျက်နှာဒုချွန်ကိန်းတွေ ရှိပါတယ်
  • 2:49 - 2:55
    ဆင်တူတာကြောင့်၊ ဒီစက်လုံး များစွာကို
    လေးမျက်နှာဒုချွန်အဖြစ် ထပ်နိုင်ပါတယ်။
  • 2:55 - 2:58
    သို့မဟုတ်၊ မကိန်းတွေအားလုံးကို
    ပုံဖော်လိုက်ရင် ဘယ်နှယ့်ရှိစ။
  • 2:58 - 3:01
    တြိဂံမှာ အတန်းနည်းတဲ့အခါ ဒါက
    ပုံ သိပ်မပေါ်ပေမဲ့
  • 3:01 - 3:03
    အတန်းတွေ ထောင်ချီလာရင်တော့
    ဂျီဩမေတြီအရ
  • 3:03 - 3:07
    ပုံစံ ထပ်ကြိမ်ပြုချက် ရလာမှာပါ
    ဒါကို Sierpinski's Triangle လို့ခေါ်ပါတယ်။
  • 3:07 - 3:11
    ဒီတြိဂံတွေက သင်္ချာဆိုင်ရာ
    အနုပညာဖြစ်ရုံသာမက၊
  • 3:11 - 3:13
    ၎င်းက အသုံးလည်း သိပ်ဝင်ပါတယ်
  • 3:13 - 3:15
    အထူးအားဖြင့် ဖြစ်တန်စွမ်းရယ်၊
    ကိန်းရွေးခြယ် စီစဉ်နိုင်တဲ့
  • 3:15 - 3:19
    နည်းလမ်း အရေအတွက်ရယ်ကို
    တွက်ချက်မှုပြုလုပ်ချိန်မှာပါ။
  • 3:19 - 3:20
    သင်က ကလေးငါးယောက် ယူချင်တယ်
  • 3:20 - 3:22
    ပြီးတော့ မ ၃၊ ကျား ၂ ရဖို့
    သင့်..
  • 3:22 - 3:27
    စိတ်ကူးယဉ် မိသားစုရဲ့ ဖြစ်တန်းစွမ်းကို
    သိခြင်တယ် ဆိုပါတော့။
  • 3:27 - 3:28
    ဒွိနာမကိန်းတွဲ ဖြန့်စီခြင်းအရ
  • 3:28 - 3:32
    မ အပေါင်း ကျား၊ ဒါကို တစ်ကွင်းလုံး
    ငါးထပ် တင်ပါ့မယ်။
  • 3:32 - 3:34
    ဒီတော့ ပဉ္စမမြောက်အတန်းထံ ရှု့ပါ
  • 3:34 - 3:37
    အဲဒီမှာ ပထမကိန်းက မ ငါးယောက်၊
  • 3:37 - 3:40
    နောက်ဆုံးမှာက ကျား ငါးယောက်ဖြစ်လာမယ်။
  • 3:40 - 3:43
    တတိယကိန်းဟာ ကျွန်တော်တို့ ရှာနေတဲ့
    အရာ ပါပဲ။
  • 3:43 - 3:47
    အတန်းထဲက ဖြစ်တန်စွမ်းတွေ အားလုံးရဲ့
    ပေါင်းလဒ်အပေါ် တစ်ဆယ်ကို တည်ပါ။
  • 3:47 - 3:51
    ဒီတော့ 10/32, ဝါ 31.25% ပါ။
  • 3:51 - 3:55
    သင့် သူငယ်ချင်း ဆယ့်နှစ်ယောက် အဖွဲ့ထဲက
    ကစားသမား ငါးဦးပါတဲ့ ဘက်စကတ်ဘော-
  • 3:55 - 3:57
    တစ်သင်းစာ ကျပန်းရွေးထုတ်ရင်
  • 3:57 - 4:00
    ငါးယောက်တဖွဲ့ အဖွဲ့ဘယ်လောက်များ
    ဒီထဲက ရွေးထုတ်နိုင်မှာလဲ။
  • 4:00 - 4:05
    ကိန်းရွေးခြယ် စီစဉ်နည်းအရ၊ ဒီပုစ္ဆာကို
    ဆယ့်နှစ်ဦးထဲက ငါးဦးရွေးတယ်လို့
  • 4:05 - 4:07
    ပြောနိုင်လိမ့်မယ်၊ ဒီ ပုံသေနည်းသုံးလျက်
  • 4:07 - 4:12
    တွက်နိုင်တယ်၊ ဒါမှမဟုတ် တြိဂံပေါ်က
    ဆယ့်နှစ်တန်းမြောက်မှာ ခြောက်ခုမြောက်က
  • 4:12 - 4:13
    ရှိတာကို ကြည့်ရုံနဲ့ အဖြေရပါတယ်။
  • 4:13 - 4:15
    ပါစကယ်ရဲ့ တြိဂံထဲက ပုံစံတွေဟာ
  • 4:15 - 4:19
    သင်္ချာပညာရပ်ရဲ့သပ်ရပ်စွာ ရက်ဖောက်ထားတဲ့
    အစိတ်အပိုင်းအတွက် အထောက်အထားတစ်ခုပါ။
  • 4:19 - 4:23
    ပြီးတော့၊ လျှို့ဝှက်ချက် အသစ်များစွာကို
    ယနေ့ထိ ဖော်ထုတ်နေဆဲဖြစ်ပါတယ်။
  • 4:23 - 4:27
    ဥပမာ၊ သင်္ချာပညာရှင်တွေက ဒီလိုမျိုး
    ဗဟုကိန်းတန်းတွေကို ဖြန့်စီဖို့ရာ
  • 4:27 - 4:30
    မကြာမီက နည်းလမ်းရှာတွေ့ခဲ့ပါတယ်။
  • 4:30 - 4:32
    နောက်ထပ် တို့ရှာတွေ့မှာ ဘာဖြစ်လာမလဲ။
  • 4:32 - 4:34
    ဟုတ်ပြီ၊ ဒါက သင့်အပေါ် မူတည်ပါတယ်။
Title:
ပါစကယ် တြိဂံ၏ သင်္ချာဆိုင်ရာ လျို့ဝှက်ချက်များ - Wajdi Mohamed Ratemi
Speaker:
Wajdi Mohamed Ratemi
Description:

သင်ခန်းစာအပြည့်အစုံကြည့်ရန်: http://ed.ted.com/lessons/the-mathematical-secrets-of-pascal-s-triangle-wajdi-mohamed-ratemi ။

Pascal's triangle ဟာ ရုတ်တရက်ကြည့်လိုက်ရင် ကိန်းတွေကို သပ်သပ်ရပ်ရပ် စီစဉ်ထားတဲ့ အထပ်တစ်ခုလို မြင်ရမှာပါ၊ တကယ်တော့ ဒါက သင်္ချာဆိုင်ရာ ရတနာသိုက်တစ်ခုပါ။ ဒါပေမဲ့ ဒါက တကမ္ဘာတဝန်းက သင်္ချာပညာရှင်တွေ စိတ်ဝင်စားအောင်လုပ်နိုင်တာ ဘာဖြစ်လို့ပါလဲ။ Wajdi Mohamed Ratemiက Pascal's Triangle ရဲ့ ပုံစံအသွယ်သွယ်နဲ့ လျို့ဝှက်ချက်တွေကို ထုတ်ဖော်ပြသပါတယ်။

သင်ခန်းစာတင်ဆက်သူ- Wajdi Mohamed Ratemi၊ ရုပ်သံလှုပ်ရှားမှုပုံရိပ်- Henrik Malmgren။

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:50

Burmese subtitles

Revisions