< Return to Video

Вучыцца чытаць па-кітайску... з лёгкасцю!

  • 0:01 - 0:03
    Я расла на Тайване
  • 0:03 - 0:04
    ў сям'і каліграфера.
  • 0:04 - 0:07
    Самым дарагім успамінам дзяцінства
  • 0:07 - 0:10
    была мая маці, калі яна паказвала прыгажосць,
  • 0:10 - 0:13
    абрысы і форму кітайскіх іерогліфаў.
  • 0:13 - 0:15
    З таго часу я зачаравана
  • 0:15 - 0:18
    гэтай надзвычайнай мовай.
  • 0:18 - 0:20
    Але для некарыстальнікаў
  • 0:20 - 0:24
    яна здаецца непраходнай нібы Кітайская Сцяна.
  • 0:24 - 0:26
    Апошнімі гадамі я раздумвала,
  • 0:26 - 0:28
    як бы зламаць гэтую сцяну,
  • 0:28 - 0:31
    каб кожны, хто хоча, змог бы ўбачыць
  • 0:31 - 0:35
    і зразумець прыгажосць гэтай вытанчанай мовы.
  • 0:35 - 0:39
    Я пачала думаць пра новы метад
  • 0:39 - 0:42
    хуткага вывучэння кітайскай мовы.
  • 0:42 - 0:46
    З пяці гадоў я пачала вывучаць як пісаць
  • 0:46 - 0:49
    кожную рысачку для пэўнага іерогліфа
  • 0:49 - 0:52
    ў правільнай паслядоўнасці.
  • 0:52 - 0:54
    Я вывучала новыя іерогліфы штодзённа
  • 0:54 - 0:56
    цягам наступных пятнаццаці гадоў.
  • 0:56 - 0:58
    Сёння ў нас толькі пяць хвілін,
  • 0:58 - 1:02
    лепш было б мець прасцейшы і хутчэйшы спосаб.
  • 1:02 - 1:06
    Кітайскі вучоны ведае каля 20 000 іерогліфаў.
  • 1:06 - 1:11
    Каб валодаць мовай спатрэбіцца толькі 1000.
  • 1:11 - 1:15
    Веданне 200 найбольш ужываных дазволіць вам
  • 1:15 - 1:18
    зразумець 40 адсоткаў простай літаратуры -
  • 1:18 - 1:21
    дастаткова каб зразумець дарожныя знакі, меню ў рэстаране,
  • 1:21 - 1:24
    галоўную думку інтэрнэт-старонак
  • 1:24 - 1:25
    або газет.
  • 1:25 - 1:28
    Сёння я пакажу як працуе метад
  • 1:28 - 1:30
    на прыкладзе васьмі іерогліфаў.
  • 1:30 - 1:31
    Вы гатовыя?
  • 1:31 - 1:34
    Адкройце ваш рот як мага шырэй,
  • 1:34 - 1:36
    пакуль ён не зробіцца квадратным.
  • 1:36 - 1:39
    И вы атрымліваеце "рот"
  • 1:39 - 1:42
    А гэта чалавек, які ідзе шпацыраваць.
  • 1:42 - 1:45
    "Чалавек".
  • 1:45 - 1:48
    А вось "агонь" - іерогліф падобны да чалавека
  • 1:48 - 1:50
    з дзвюма рукамі,
  • 1:50 - 1:52
    які быццам бы апантанна крычыць:
  • 1:52 - 1:56
    "Ратуйце! Гару!" -
  • 1:56 - 2:00
    Насамрэч гэты іерогліф паходзіць з формы полымя,
  • 2:00 - 2:04
    вы можаце запомніць любы з гэтых спосабаў.
  • 2:04 - 2:06
    Гэта дрэва.
  • 2:06 - 2:08
    "Дрэва".
  • 2:08 - 2:13
    Гэта "гара".
  • 2:13 - 2:15
    "Сонца".
  • 2:17 - 2:22
    "Месяц".
  • 2:22 - 2:24
    "Дзверы".
  • 2:24 - 2:30
    Падобны на дзверы ў салун з вестэрнаў.
  • 2:30 - 2:34
    Я называю гэтыя восем іерогліфаў каранямі.
  • 2:34 - 2:35
    З іх дапамогай
  • 2:35 - 2:39
    можна пабудаваць яшчэ шмат іерогліфаў.
  • 2:39 - 2:41
    "Чалавек"
  • 2:41 - 2:45
    Калі ёсць хтосьці за ім - гэта азначае "ісці следам".
  • 2:45 - 2:48
    Як кажуць,
  • 2:48 - 2:51
    два -кампанія, тры - "натоўп".
  • 2:51 - 2:54
    А тут быццам чалавек выпрастаў шырока рукі
  • 2:54 - 2:59
    і кажа "вось такі быў вялікі".
  • 2:59 - 3:03
    Калі чалавек у роце - ён "у пастцы".
  • 3:03 - 3:09
    Ён у турме, як Ёна ў кіце.
  • 3:09 - 3:12
    Адно дрэва - гэта проста "дрэва". Два дрэвы побач - "лес".
  • 3:12 - 3:16
    Тры дрэвы - і атрымоўваецца "пушча".
  • 3:16 - 3:20
    Пакладзі дашку пад дрэва - і будзе "падмурак".
  • 3:20 - 3:24
    А рот над дрэвам - "дурань". (Смех)
  • 3:24 - 3:26
    Лёгка запомніць,
  • 3:26 - 3:31
    бо дрэва, якое размаўляе - гэта неяк па-дурацку.
  • 3:31 - 3:33
    Памятаеце агонь?
  • 3:33 - 3:36
    Два агні побач - і будзе "спякотна".
  • 3:36 - 3:38
    Тры агні - "полымя"
  • 3:38 - 3:43
    Намалюй агонь пад двума дрэвамі і атрымаеш "гарэнне".
  • 3:43 - 3:46
    Для нас сонца - гэта крыніца дабрабыту.
  • 3:46 - 3:48
    Два сонцы разам - "заможні".
  • 3:48 - 3:51
    Тры сонцы - "бліскаўкі".
  • 3:51 - 3:53
    Сонца і месяц побач азначае
  • 3:53 - 3:54
    "яркасць".
  • 3:54 - 3:58
    Таксама гэта азначае "заўтра" - пасля дня і ночы.
  • 3:58 - 4:03
    Сонца ўздымаецца над гарызонтам. "Світанак".
  • 4:03 - 4:06
    "Дзверы". Дашка ў дзвярах -
  • 4:06 - 4:08
    "засаўка".
  • 4:08 - 4:11
    Рот у дзвярах "пытацца".
  • 4:11 - 4:14
    Тук-тук. Ці ёсць хто дома?
  • 4:14 - 4:17
    Чалавек, які крадзецца ўздоўж дзвярэй -
  • 4:17 - 4:20
    спрабуе "уцякаць", "знікаць".
  • 4:20 - 4:22
    Злева - "жанчына".
  • 4:22 - 4:24
    Дзве жанчыны разам і будзе "спрэчка".
  • 4:24 - 4:26
    (Смех)
  • 4:26 - 4:33
    Тры жанчыны - асцярожна, гэта "блудадзейства".
  • 4:33 - 4:36
    Цяпер мы ведаем амаль 30 іерогліфаў.
  • 4:36 - 4:40
    Дзякуючы гэтаму метаду, выкарыстоўваючы восемь каранёў
  • 4:40 - 4:42
    можна пабудаваць 32 іерогліфа.
  • 4:42 - 4:43
    З наступных васьмі іерогліфаў -
  • 4:43 - 4:46
    яшчэ 32.
  • 4:46 - 4:48
    Даволі лёгка
  • 4:48 - 4:50
    вы можаце вывучыць некалькі соцен іерогліфаў,
  • 4:50 - 4:53
    што на ўзроўні васьмігадовага кітайца.
  • 4:53 - 4:56
    Пасля таго, як мы вывучылі іерогліфы, мы можам пачаць будаваць фразы.
  • 4:56 - 4:59
    Напрыклад, гара і агонь побач -
  • 4:59 - 5:02
    вогненная гара. "Вулкан".
  • 5:02 - 5:05
    Вядома, што Японія - краіна ўзыходзячага сонца.
  • 5:05 - 5:09
    Тут сонца на падмурку зямлі,
  • 5:09 - 5:12
    таму што Японія знаходзіцца на ўсходзе ад Кітая.
  • 5:12 - 5:16
    Такім чынам, сонца разам з падмуркам - "Японія".
  • 5:16 - 5:19
    Чалавек каля Японіі -
  • 5:19 - 5:22
    японец.
  • 5:22 - 5:25
    Іерогліф злева - дзве гары,
  • 5:25 - 5:27
    адна на адной.
  • 5:27 - 5:30
    У старадаўнім Кітаі гэта азначала "выгнанне",
  • 5:30 - 5:32
    таму што кітайскія імператары высылалі сваіх ворагаў
  • 5:32 - 5:35
    у выгнанне за горы.
  • 5:35 - 5:40
    У нашы дні, "выгнанне" ператварылася ў "выходзіць".
  • 5:40 - 5:42
    Рот, які кажа вам выходзіць -
  • 5:42 - 5:44
    гэта "выхад".
  • 5:44 - 5:48
    Гэты слайд нагадвае мне, што хопіць балбатаць
  • 5:48 - 5:50
    і пара сыходзіць са сцэны. Дзякую.
  • 5:50 - 5:54
    (Апладэсменты)
Title:
Вучыцца чытаць па-кітайску... з лёгкасцю!
Speaker:
ШааЛань Сюэ
Description:

Замежнікам цяжка вучыцца гутарыць па-кітайску. Але вучыцца чытаць прыгожыя, часта комплексныя іерогліфы магчыма значна прасцей. Шаалань распавядае, як суадносіць выявы іерогліфаў з іх значэннем і рушыць ад простых формаў да больш складаных паняццяў. Называйце гэта - Chineasy (кіта-лёгка).

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:10

Belarusian subtitles

Revisions