< Return to Video

Een smogzuiger en andere magische stadsontwerpen

  • 0:00 - 0:03
    Herinner je je nog
    die lichtgevende sterretjes
  • 0:03 - 0:06
    op het plafond in je kindertijd?
  • 0:06 - 0:07
    Ja?
  • 0:07 - 0:08
    Het is licht.
  • 0:08 - 0:10
    Het is puur licht.
  • 0:10 - 0:12
    Ik denk dat ik er
    veel te lang naar staarde
  • 0:12 - 0:13
    toen ik een jaar of vijf was.
  • 0:13 - 0:15
    Het is zo mooi:
  • 0:15 - 0:17
    geen energierekening, geen onderhoud.
  • 0:17 - 0:18
    Het is er.
  • 0:18 - 0:21
    Twee jaar geleden gingen we naar het lab
  • 0:21 - 0:24
    om ze met de deskundigen
    duurzamer en intenser te maken.
  • 0:24 - 0:28
    Tegelijkertijd kregen we
    een verzoek van deze man --
  • 0:28 - 0:31
    Van Gogh, de beroemde
    Van Gogh Stichting --
  • 0:31 - 0:35
    die zijn 125ste verjaardag
    in Nederland wilde vieren.
  • 0:35 - 0:37
    Ze vroegen me:
  • 0:37 - 0:40
    "Kun je een plek in Nederland maken
  • 0:40 - 0:42
    waar hij zich opnieuw levend zou voelen?"
  • 0:42 - 0:44
    Ik vond die vraag heel leuk,
  • 0:44 - 0:48
    vandaar dat we deze twee verschillende
    werelden gingen verbinden.
  • 0:49 - 0:51
    Zo werken mijn hersenen nu eenmaal.
  • 0:51 - 0:52
    (Gelach)
  • 0:52 - 0:55
    Ik zou hier een uur mee
    kunnen doorgaan, maar oké --
  • 0:55 - 0:56
    (Gelach)
  • 0:56 - 0:58
    Dit is ons resultaat:
  • 0:58 - 1:01
    een fietspad dat overdag
    door de zon wordt opgeladen
  • 1:01 - 1:04
    en ‘s nachts nagloeit, tot wel acht uur.
  • 1:04 - 1:05
    (Applaus)
  • 1:05 - 1:06
    Dank je.
  • 1:06 - 1:11
    ... zinspelend op een toekomst
    die energievriendelijk moet zijn
  • 1:11 - 1:12
    en verbanden leggend
  • 1:12 - 1:16
    waar Van Gogh in 1883
    letterlijk liep en woonde.
  • 1:16 - 1:19
    Je mag er elke avond gratis op,
    zonder toegangskaartje.
  • 1:19 - 1:22
    Mensen ervaren de schoonheid
    van fietsen door de sterrenhemel
  • 1:22 - 1:24
    en denken na over
    groene energie en veiligheid.
  • 1:24 - 1:28
    Ik wil plaatsen creëren waar mensen
    zich weer verbonden voelen.
  • 1:29 - 1:32
    Het was op een of andere manier
    leuk om deze projecten te ontwerpen
  • 1:32 - 1:35
    samen met de industrie
    en de infrastructuurbedrijven.
  • 1:35 - 1:37
    Toen belden die sjeiks van Qatar:
  • 1:37 - 1:38
    "Hoeveel voor 10 kilometer?"
  • 1:38 - 1:39
    (Gelach)
  • 1:39 - 1:42
    Ja, echt, zulke rare
    oproepen krijg je dan.
  • 1:42 - 1:43
    Maar het is fascinerend
  • 1:43 - 1:47
    dat dit geen eenmalig gebeuren is.
  • 1:47 - 1:50
    Ik denk dat dit soort creatief denken,
    dit soort verbindingen --
  • 1:50 - 1:51
    de nieuwe economie zijn.
  • 1:51 - 1:54
    Het World Economic Forum,
    de denktank in Genève,
  • 1:54 - 1:56
    deed een interview
    met een heleboel slimme mensen
  • 1:56 - 1:57
    over de hele wereld
  • 1:57 - 2:00
    met de vraag: "Wat zijn
    de top 10 vaardigheden
  • 2:00 - 2:03
    die u en ik nodig hebben
    om succesvol te worden?"
  • 2:03 - 2:05
    Wat hier zo interessant aan is,
  • 2:05 - 2:08
    is dat het niet gaat om geld
  • 2:08 - 2:10
    of dat je echt goed bent in C++,
  • 2:10 - 2:14
    al zijn dat nuttige vaardigheden
    om te hebben, moet ik toegeven.
  • 2:14 - 2:16
    Maar kijk eens naar
    nummer drie, creativiteit;
  • 2:16 - 2:18
    nummer twee, kritisch denken;
  • 2:18 - 2:21
    nummer één, complexe problemen oplossen --
  • 2:21 - 2:26
    allemaal dingen waar een robot
    of een computer heel slecht in is.
  • 2:26 - 2:30
    Dat maakt me erg optimistisch,
    zeer hoopvol voor de nieuwe wereld,
  • 2:30 - 2:33
    dat in deze hypertechnologische wereld
  • 2:33 - 2:35
    onze menselijke vaardigheden --
  • 2:35 - 2:36
    ons verlangen naar empathie,
  • 2:36 - 2:38
    ons verlangen naar nieuwsgierigheid,
  • 2:38 - 2:40
    ons verlangen naar schoonheid --
  • 2:40 - 2:42
    opnieuw zullen worden gewaardeerd
  • 2:42 - 2:45
    en we in een wereld zullen leven
    waar creativiteit ons ware kapitaal is.
  • 2:47 - 2:49
    Een creatief proces als dat --
  • 2:49 - 2:51
    ik weet niet hoe het voor jullie werkt,
  • 2:51 - 2:54
    maar in mijn hoofd
    begint het altijd met een vraag:
  • 2:54 - 2:55
    waarom?
  • 2:56 - 2:58
    Waarom geeft een kwal licht?
  • 2:58 - 3:00
    Of een vuurvliegje?
  • 3:00 - 3:02
    Of waarom accepteren we vervuiling?
  • 3:02 - 3:04
    Dit is vanuit mijn kamer
    in Peking drie jaar geleden.
  • 3:04 - 3:06
    Links zie je een goede dag
    -- een zaterdag.
  • 3:06 - 3:09
    Ik kan de auto's,
    de mensen en de vogels zien:
  • 3:09 - 3:11
    het leven is oké
    in een dichtbevolkte stad.
  • 3:11 - 3:13
    Maar rechts --
  • 3:13 - 3:15
    allemachtig.
  • 3:15 - 3:17
    Vervuiling -- laag op laag.
  • 3:17 - 3:20
    Ik kon de andere kant
    van de stad niet eens zien.
  • 3:20 - 3:21
    Dat beeld maakte me erg verdrietig.
  • 3:21 - 3:25
    Dat is niet de mooie toekomst
    die we hier bij TED voor ogen hebben --
  • 3:25 - 3:26
    dit is horror.
  • 3:26 - 3:28
    We leven vijf tot zes jaar korter;
  • 3:28 - 3:30
    kinderen krijgen longkanker
    als ze zes jaar oud zijn.
  • 3:31 - 3:33
    Op een vreemde, mooie manier
  • 3:33 - 3:37
    werd ik toen geïnspireerd
    door de smog van Beijing.
  • 3:38 - 3:41
    Regeringen over de hele wereld
    vechten hun oorlog tegen smog,
  • 3:41 - 3:44
    maar ik wilde iets maken in het nu.
  • 3:44 - 3:49
    Dus besloten we om de grootste smogzuiger
    in de wereld te bouwen.
  • 3:49 - 3:51
    Hij zuigt vervuilde lucht op, reinigt ze
  • 3:51 - 3:52
    en geeft ze vervolgens terug.
  • 3:53 - 3:54
    Wij bouwden de eerste.
  • 3:55 - 3:57
    Hij zuigt per uur 30.000 kubieke meter op,
  • 3:57 - 4:01
    reinigt ze op nanoniveau --
    de pm 2,5-, pm 10-deeltjes --
  • 4:01 - 4:03
    met zeer weinig elektrische energie
  • 4:03 - 4:06
    en geeft vervolgens de schone lucht terug.
  • 4:06 - 4:08
    We hebben nu parken en speeltuinen
  • 4:08 - 4:12
    die 55 tot 75 % schoner zijn
    dan de rest van de stad.
  • 4:12 - 4:14
    (Applaus)
  • 4:14 - 4:15
    Ja!
  • 4:15 - 4:16
    (Applaus)
  • 4:16 - 4:17
    En ...
  • 4:17 - 4:20
    En ongeveer elke maand
  • 4:20 - 4:24
    gaat het open als een ruimteschip --
  • 4:24 - 4:28
    als een Marilyn Monroe met de --
    nou ja, je weet wel.
  • 4:28 - 4:29
    (Gelach)
  • 4:29 - 4:31
    Dus dit ...
  • 4:31 - 4:33
    dit is het spul dat we vangen.
  • 4:33 - 4:35
    Dit is Beijingsmog.
  • 4:36 - 4:37
    Dit zit nu in onze longen.
  • 4:37 - 4:41
    Naast een snelweg wonen is hetzelfde
    als 17 sigaretten per dag roken.
  • 4:41 - 4:42
    Zijn we gek geworden?
  • 4:42 - 4:43
    Wanneer hebben we dat gewild?
  • 4:44 - 4:47
    We hadden emmers van dit smerige goedje
  • 4:47 - 4:49
    in onze studio,
  • 4:49 - 4:51
    en op een maandagochtend
    vroegen we ons af:
  • 4:52 - 4:54
    "Shit, wat doen we ermee? Weggooien?"
  • 4:54 - 4:55
    Zoals: "Help!"
  • 4:55 - 4:57
    Toen realiseerde we ons: nee, nee, nee --
  • 4:57 - 4:59
    afval zou niet moeten bestaan.
  • 4:59 - 5:01
    Afval voor de een
    moet voedsel voor de ander zijn.
  • 5:02 - 5:04
    Hier, ik geef het even door.
  • 5:05 - 5:06
    Doe het niet in je koffie.
  • 5:06 - 5:07
    (Gelach)
  • 5:07 - 5:10
    We realiseerden ons dat het
    voor 42% uit koolstof bestond
  • 5:10 - 5:14
    en koolstof onder hoge druk
    geeft natuurlijk ...
  • 5:15 - 5:16
    diamanten.
  • 5:16 - 5:20
    Daardoor geïnspireerd
    persten we het 30 minuten samen --
  • 5:20 - 5:21
    (Krakend geluid)
  • 5:21 - 5:23
    en maakten we smogvrije ringen.
  • 5:23 - 5:25
    (Gelach)
  • 5:25 - 5:27
    Door het geven van -- ja, echt!
  • 5:27 - 5:28
    Door zo een ring te geven,
  • 5:28 - 5:31
    schenk je 1.000 kubieke meter schone lucht
  • 5:31 - 5:32
    aan de stad waar de toren staat.
  • 5:33 - 5:34
    (Applaus)
  • 5:34 - 5:35
    Ik heb er hier een --
  • 5:35 - 5:36
    (Applaus)
  • 5:36 - 5:39
    Een kleine zwevende kubus.
  • 5:40 - 5:41
    Ik geef er je een.
  • 5:41 - 5:43
    Geen aanzoek, maak je geen zorgen.
  • 5:43 - 5:45
    (Gelach)
  • 5:45 - 5:46
    Gaat het?
  • 5:46 - 5:47
    Je kunt hem laten zien.
  • 5:47 - 5:51
    We zetten ze online --
    Kickstarter campagne, crowdfunding.
  • 5:51 - 5:52
    Mensen begonnen ze te bestellen,
  • 5:52 - 5:55
    maar nog belangrijker:
    ze betaalden vooraf.
  • 5:55 - 5:57
    Met het geld dat we
    met de sieraden verdienden,
  • 5:57 - 6:00
    konden we de eerste toren bouwen.
  • 6:01 - 6:02
    En dat schiet op!
  • 6:02 - 6:05
    Zo veranderde afval
    van het probleem in de oplossing.
  • 6:05 - 6:07
    Maar ook de feedback van de gemeenschap --
  • 6:07 - 6:08
    dit is een bruiloftspaar uit India.
  • 6:08 - 6:10
    Hij deed zijn aanzoek
    met de smogvrije ring
  • 6:10 - 6:12
    als een teken van ware schoonheid,
  • 6:12 - 6:14
    als een teken van hoop.
  • 6:14 - 6:16
    En ze zei ja.
  • 6:16 - 6:18
    (Gelach)
  • 6:18 - 6:21
    Ik hou zo veel van deze foto
    om zo veel verschillende redenen.
  • 6:21 - 6:22
    (Gelach)
  • 6:22 - 6:25
    Nu toert het project door China,
  • 6:25 - 6:28
    in feite met de steun
    van de centrale overheid van China.
  • 6:28 - 6:31
    Het eerste doel is om lokaal
    schone lucht in parken te creëren
  • 6:31 - 6:33
    en dat werkt nu al heel goed --
  • 6:33 - 6:35
    55% - 75% zuiverder.
  • 6:35 - 6:37
    Tegelijkertijd
  • 6:37 - 6:38
    werken we samen met de ngo's,
  • 6:38 - 6:39
    met de gouverneurs,
  • 6:39 - 6:41
    met de studenten,
  • 6:41 - 6:42
    met de technici
  • 6:42 - 6:45
    aan de vraag: "Hoe maken we
    een hele stad smogvrij?"
  • 6:45 - 6:47
    Het gaat over de droom van schone lucht.
  • 6:47 - 6:49
    We doen workshops.
    Nieuwe ideeën komen op.
  • 6:49 - 6:51
    Dit zijn smogvrije fietsen die --
  • 6:51 - 6:55
    ik ben Nederlander, toch?
    Ik heb nu eenmaal ‘fiets-dna’ in me --
  • 6:55 - 6:56
    die de vervuilde lucht opzuigen,
  • 6:56 - 6:58
    ze reinigt en weer uitstoot,
  • 6:58 - 6:59
    in de strijd tegen de auto,
  • 6:59 - 7:01
    in de viering van de fiets.
  • 7:01 - 7:05
    Dus werken we nu
    aan een soort ‘package deal’,
  • 7:05 - 7:08
    waarbij we zeggen:
    "Smogvrije torens, smogvrije ringen."
  • 7:09 - 7:12
    We gaan naar de bestuurders
    van deze wereld en zeggen:
  • 7:12 - 7:17
    "We garanderen een korte-termijnreductie
    van vervuiling tussen de 20 en 40%.
  • 7:17 - 7:19
    Hier tekenen, alstublieft."
  • 7:19 - 7:21
    Ja?
  • 7:21 - 7:22
    (Applaus)
  • 7:22 - 7:23
    Dank je.
  • 7:24 - 7:25
    (Applaus)
  • 7:25 - 7:28
    Het gaat allemaal over het combineren
  • 7:28 - 7:30
    van nieuwe technologie
    met creatief denken.
  • 7:30 - 7:32
    Begin je er eenmaal over na te denken
  • 7:32 - 7:34
    dan is er zo veel dat je kunt verzinnen,
  • 7:34 - 7:36
    zo veel meer dat je kunt doen.
  • 7:36 - 7:38
    We werkten aan dansvloeren
  • 7:38 - 7:41
    die elektriciteit opwekken
    wanneer je erop danst.
  • 7:41 - 7:43
    Deze ontwierpen we in 2008.
  • 7:43 - 7:45
    Hij gaat acht of negen
    millimeter op en neer
  • 7:45 - 7:47
    en produceert zo 25 watt.
  • 7:47 - 7:51
    De gemaakte elektriciteit gebruiken we
    voor de verlichting van de dj-cabine.
  • 7:51 - 7:53
    Soms is het duurzaam
  • 7:53 - 7:55
    om méér te doen in plaats van minder.
  • 7:55 - 7:57
    Maar ook op grotere schaal:
  • 7:57 - 8:00
    in Nederland, waar ik vandaan kom,
    leven we onder de zeespiegel.
  • 8:00 - 8:03
    Om deze schoonheden --
  • 8:03 - 8:08
    de Afsluitdijk: 32 kilometer,
    met de hand gebouwd in 1932 --
  • 8:08 - 8:10
    leven we met het water,
  • 8:10 - 8:11
    vechten we met het water,
  • 8:11 - 8:13
    proberen we harmonie te vinden,
  • 8:14 - 8:15
    maar soms vergeten we dat.
  • 8:16 - 8:18
    Daarom maakten we ‘Waterlicht’,
  • 8:18 - 8:20
    een combinatie van LED's en lenzen
  • 8:20 - 8:23
    die laten zien hoe hoog
    het waterpeil zou zijn --
  • 8:23 - 8:24
    het gemiddelde verschil --
  • 8:25 - 8:26
    als we stoppen.
  • 8:26 - 8:29
    Als we vandaag allemaal
    naar huis gaan en zeggen:
  • 8:29 - 8:31
    "Ach, iemand anders
    zal het wel voor ons doen."
  • 8:31 - 8:34
    Of dat we wachten op de overheid of zo.
  • 8:34 - 8:35
    Dat kan dus niet.
  • 8:35 - 8:36
    Het gaat fout.
  • 8:36 - 8:39
    We plaatsten dit in openbare
    ruimtes over de hele wereld.
  • 8:39 - 8:41
    Duizenden mensen kwamen opdagen.
  • 8:41 - 8:42
    (Applaus)
  • 8:42 - 8:43
    Dank je.
  • 8:44 - 8:47
    Jullie zijn te aardig, echt.
    Dat is niet goed voor een ontwerper.
  • 8:48 - 8:50
    Duizenden mensen kwamen opdagen
  • 8:50 - 8:51
    en sommigen waren echt bang.
  • 8:51 - 8:52
    Ze gingen weg.
  • 8:52 - 8:55
    Ze hadden de overstromingen
    in 1953 meegemaakt.
  • 8:55 - 8:56
    Anderen waren erdoor gebiologeerd.
  • 8:56 - 8:58
    Kunnen we drijvende steden maken?
  • 8:58 - 9:01
    Kunnen we elektriciteit
    genereren uit eb en vloed?
  • 9:02 - 9:05
    Daarom denk ik dat het zo belangrijk is
    om ervaringen te hebben --
  • 9:05 - 9:06
    collectieve ervaringen --
  • 9:06 - 9:10
    waardoor mensen zich verbonden voelen
    met een visie, met een toekomst
  • 9:10 - 9:12
    en die ze aanzet tot wat mogelijk is.
  • 9:13 - 9:14
    Maar tegelijkertijd
  • 9:14 - 9:19
    is dit soort dingen
    natuurlijk niet eenvoudig.
  • 9:19 - 9:20
    Het is een strijd.
  • 9:20 - 9:21
    Het is mijn ervaring
  • 9:21 - 9:24
    dat een heleboel mensen weliswaar
    zeggen dat ze innovatie willen --
  • 9:24 - 9:27
    het volgende, het nieuwe, de toekomst --
  • 9:27 - 9:30
    maar zodra je met een nieuw idee komt,
  • 9:30 - 9:36
    is er de rare neiging om op elk nieuw idee
    te antwoorden met twee woorden.
  • 9:37 - 9:38
    Welke zijn?
  • 9:38 - 9:40
    (Publiek gist)
  • 9:40 - 9:42
    Nee, niet "Hoeveel?"
    Het is nog vervelender.
  • 9:42 - 9:43
    (Gelach)
  • 9:43 - 9:44
    Kom nou, jongens.
  • 9:44 - 9:47
    Of jullie zijn echt gezegend volk.
    Dat is echt goed.
  • 9:47 - 9:48
    "Ja, maar." Erg goed.
  • 9:48 - 9:52
    "Ja, maar: het is te duur,
    te goedkoop, te snel, te traag,
  • 9:52 - 9:55
    te mooi, te lelijk,
    het is onmogelijk, het bestaat al."
  • 9:55 - 9:59
    Ik hoorde dat alles over
    hetzelfde project in dezelfde week.
  • 9:59 - 10:01
    Ik raakte echt, echt geïrriteerd.
  • 10:01 - 10:05
    Ik kreeg grijs haar, kleedde me
    in het zwart als een echte architect.
  • 10:05 - 10:07
    (Gelach)
  • 10:07 - 10:11
    Op een ochtend werd ik wakker
    en zei: "Daan, hou op.
  • 10:11 - 10:12
    Dit trekt je naar beneden.
  • 10:12 - 10:14
    Je moet hier iets mee doen.
  • 10:14 - 10:17
    Gebruik het als een ingrediënt,
    een component."
  • 10:17 - 10:22
    Dus besloten we om de beroemde
    ‘Ja, maar’-stoel te maken.
  • 10:23 - 10:26
    (Gelach)
  • 10:26 - 10:30
    Dit is een bestaande stoel van
    Friso Kramer, een Nederlands design.
  • 10:30 - 10:32
    Maar we hebben hem wat ge‘update’,
  • 10:32 - 10:35
    een beetje ge‘hack’t, zeg maar.
  • 10:35 - 10:38
    Hier plaatsten we wat stemherkenning.
  • 10:39 - 10:42
    Zit je op die stoel
  • 10:42 - 10:45
    en je zegt die twee verschrikkelijke,
  • 10:45 - 10:50
    creativiteit-vernietigende,
    vervelende woordjes --
  • 10:50 - 10:51
    (Gelach)
  • 10:51 - 10:52
    krijg je een korte
  • 10:52 - 10:54
    (Gelach)
  • 10:54 - 10:56
    maar vrij intense,
  • 10:56 - 10:58
    kleine schok op je achterwerk.
  • 10:58 - 11:00
    (Gelach)
  • 11:00 - 11:01
    (Applaus)
  • 11:01 - 11:02
    en --
  • 11:02 - 11:03
    (Applaus)
  • 11:03 - 11:05
    en dat werkt, ja, dat werkt.
  • 11:05 - 11:08
    Sommige klanten gingen weg,
    waren echt boos.
  • 11:08 - 11:10
    Gelukkig bleven de goeden.
  • 11:10 - 11:12
    En natuurlijk passen we
    het ook toe op onszelf.
  • 11:12 - 11:15
    Maar dames en heren,
    laten we niet bang te zijn.
  • 11:15 - 11:17
    Laten we nieuwsgierig zijn, toch?
  • 11:17 - 11:20
    En, weet je, als je nu door TED grasduint
  • 11:20 - 11:21
    en de andere sprekers hoort
  • 11:22 - 11:24
    en de energie van de menigte voelt,
  • 11:24 - 11:28
    herinner ik me dit citaat
    van de Canadese auteur Marshall McLuhan
  • 11:28 - 11:30
    die ooit zei:
  • 11:30 - 11:32
    "Op ruimteschip Aarde
  • 11:32 - 11:34
    zijn er geen passagiers.
  • 11:34 - 11:36
    We zijn allemaal bemanning."
  • 11:37 - 11:39
    Ik vind dit zo mooi.
  • 11:39 - 11:41
    Zo mooi!
  • 11:41 - 11:43
    We zijn niet alleen consumenten;
    we zijn makers:
  • 11:43 - 11:44
    we nemen beslissingen,
  • 11:44 - 11:45
    we doen nieuwe uitvindingen,
  • 11:45 - 11:47
    we dromen nieuwe dromen.
  • 11:47 - 11:53
    Ik denk dat als we vandaag nog meer
    op een dergelijke manier gaan denken
  • 11:54 - 11:57
    er nog een hele nieuwe wereld
    te ontdekken valt.
  • 11:58 - 12:00
    Oké, dank je.
  • 12:00 - 12:02
    (Applaus)
  • 12:02 - 12:03
    Dank je.
  • 12:03 - 12:05
    (Applaus)
Title:
Een smogzuiger en andere magische stadsontwerpen
Speaker:
Daan Roosegaarde
Description:

Daan Roosegaarde maakt gebruik van technologie en creatief denken om fantasievolle, aarde-vriendelijke ontwerpen te produceren. Hij presenteert zijn laatste projecten -- van een fietspad in Eindhoven, waar hij De Sterrennacht herinterpreteert om mensen te doen nadenken over groene energie, tot Beijing, waar hij een smogzuiger ontwikkelde om de lucht in de lokale parken te zuiveren, naar een dansvloer die elektriciteit opwekt om een dj-cabine te voeden. Bekijk de visie van Roosegaarde voor een toekomst waar creativiteit ons echte kapitaal is.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:18

Dutch subtitles

Revisions