Điều tôi đã khám phá ra ở bãi rác thành phố New York

Người dân thành phố New York thải ra 11.000 tấn rác thải mỗi ngày. Mỗi ngày! Thống kê đáng kinh ngạc này chỉ là một trong những lý do Robin Nagle bắt đầu dự án nghiên cứu của mình về Phòng Vệ Sinh Môi Trường của thành phố. Cô ấy đã đi trên các con đường, sử dụng chổi cơ học, thậm chí lái xe tải chở rác. Nhờ tất cả những điều đó, cô ấy có thể trả lời câu hỏi nghe có vẻ đơn giản nhưng phức tạp: Ai dọn dẹp sau khi chúng ta xả rác?

Khi tôi khoảng 10 tuổi

tôi và bố đi cắm trại cùng nhau

ở dãy núi Adirondack,
nó là một vùng đất hoang dã

ở phía bắc New York

Đó là một ngày thật đẹp.

Cánh rừng sáng lấp lánh.

Mặt trời chiếu vào
làm cho những chiếc lá trông như kính màu,

và nếu chúng tôi không đi trên con đường ấy,

chúng tôi gần như sẽ nghĩ rằng mình là

những người đầu tiên đi trên mảnh đất đó.

Chúng tôi đi đến khu vực cắm trại.

Có một cái nhà chòi ở trên sườn dốc

nhìn ra một hồ nước óng ánh tuyệt đẹp,

lúc đó, tôi đã khám phá ra
một điều khủng khiếp.

Đằng sau cái nhà chòi đó là một đống rác

có lẽ là 40 bộ vuông (khoảng 12 mét vuông)

với những hạch trái táo bị hư

và lá nhôm (dùng để gói thức ăn) được cuộn tròn,

và một chiếc giày sneaker bị hư

Tôi đã ngạc nhiên,

vô cùng tức giận, và cực kỳ bối rối.

Những người cắm trại đã rất lười biếng

để đem đi những thứ mà họ mang đến,

Họ cho rằng ai sẽ dọn dẹp cho họ chứ?

Tôi luôn băn khoăn về câu hỏi đó,

và nó đã đơn giản hoá đi chút ít

Ai dọn những rác thải đó
sau khi chúng ta sử dụng chúng?

Bạn định hình lại

hoặc bất cứ nơi đâu bạn nói đến "chúng ta"

Ai dọn dẹp rác thải cho cho chúng ta ở Istanbul?

Ai dọn dẹp rác thải cho chúng ta ở Rio

hay ở Paris, ở London?

Ở New York,

Phòng Vệ Sinh Môi Trường
dọn dẹp rác thải do chúng ta thải ra,

một con số lên đến 11.000 tấn rác thải

và 2.000 tấn rác tái chế mỗi ngày.

Tôi đã muốn tìm hiểu rõ hơn.

Tôi muốn biết ai là người làm công việc này,

những người mặc đồng phục

và chịu đựng gánh nặng rác thải này
sẽ trông như thế nào?

Tôi đã bắt đầu một dự án nghiên cứu về họ.

Tôi ngồi trong những chiếc xe tải,
đi bộ trên các con đường nhỏ

và phỏng vấn những người làm tại các cơ quan đó

trên khắp cả nước,

tôi đã học được rất nhiều điều,

nhưng tôi vẫn chỉ là 1 người ngoài cuộc.

Tôi cần phải đi sâu vào công việc ấy.

Vì thế tôi nhận công việc lao công.

Và thế là giờ đây, tôi không chỉ ngồi trong các chiếc xe tải.
Tôi đã lái những chiếc xe tải đó.

Tôi đã sử dụng những chiếc chổi cơ học
và cũng đã cào tuyết.

Đó là một đặc ân đáng ghi nhận

và là một bài học tuyệt vời.

Mọi người hỏi về mùi của rác thải.

Tất nhiên là có mùi,
nhưng mùi đó không đến nỗi như bạn nghĩ,

vào những ngày khi mà mùi đó thực sự hôi,

bạn sẽ làm quen với nó rất nhanh.

Nhưng bạn phải mất một thời gian dài
để làm quen với việc mang vác

Tôi biết những người
đã làm công việc này trong nhiều năm

cơ thể của họ điều chỉnh để chịu được

sức nặng trên cơ thể mình

hàng tấn rác thải mỗi tuần.

Có những nguy hiểm luôn rình rập.

Theo Cục Thống kê Lao động,

lao công là
một trong mười công việc nguy hiểm nhất

ở nước Mỹ,

và tôi hiểu được lý do tại sao.

Bạn di chuyển trên đường hàng ngày,

và xe cộ chạy rất nhanh xung quanh bạn.

Chỉ muốn vượt qua bạn, vì thế thường thì

người lái xe ô tô không tập trung.

Điều này thực sự rất tệ cho những người lao công.

Lúc đó chính rác thải
mang đầy những mối nguy hiểm

rác thải thường bay ra khỏi xe tải

và gây ra những mối nguy hiểm khủng khiếp

Tôi cũng đã hiểu được
sự tàn nhẫn của rác thải.

Khi bạn bước xuống đường

và nhìn thành phố từ đằng sau xe tải,

bạn bắt đầu hiểu

rác thải là điều tồn tại tự nhiên.

Nó không ngừng được tạo ra.

Cũng giống như
một hình thức của sự hô hấp hay tuần hoàn.

Rác thải luôn luôn trong quá trình vận động.

Có những sự kỳ thị tồn tại.

Bạn mặc bộ đồng phục lao công,
và bạn trở thành người vô hình

cho đến khi một ai đó
cảm thấy khó chịu với bạn vì bất cứ lý do gì

ví dụ như chiếc xe tải của bạn
làm cản trở giao thông,

hay bạn nghỉ giải lao quá gần nhà của họ,

hay việc bạn uống cà phê
ở nơi mà họ dùng bữa,

bọn họ sẽ đến và chỉ trích bạn,

và nói với bạn rằng
họ không muốn bạn ở gần họ.

Tôi thấy sự kỳ thị này thật phi lý,

bởi vì tôi hoàn toàn tin rằng những người lao công

là lực lượng lao động quan trọng nhất

trên các con đường của thành phố, với 3 lý do.

Họ là những người đầu tiên
bảo vệ sức khoẻ của cộng đồng.

Nếu họ không đem những rác thải này đi

một cách hiệu quả và nhanh chóng mỗi ngày,

rác thải sẽ bắt đầu rơi vãi
mà không có gì bất cứ sự ngăn chặn nào,

và những mối nguy hiểm
đi kèm theo nó đe doạ đến chúng ta

theo nhiều cách.

Những căn bệnh mà chúng ta đã kiếm soát được
ở một giới hạn nào đó trong nhiều thập kỷ, thế ký

sẽ bùng phát trở lại và bắt đầu làm hại chúng ta.

Nền kinh tế cần những người lao công.

Nếu chúng ta không vứt đi những thứ cũ kỹ

thì sẽ không có chỗ cho những thứ mới,

và rồi cỗ máy nền kinh tế

sẽ bắt đầu có những dấu hiệu hoạt động không tốt
khi mà sự tiêu dùng vẫn được diễn ra không ngừng.

Tôi không bào chữa cho chủ nghĩa tư bản,
tôi chỉ đang chỉ ra mối quan hệ giữa chúng.

Và đó là cái mà tôi gọi

tốc độ trung bình cần thiết hằng năm

Ý tôi là

chúng ta đã thích nghi nhanh chóng với việc vận động

trong thời hiện đại này.

Chúng ta thường không quan tâm,
sửa chữa, dọn dẹp, thu gom

ly cà phê mà chúng ta uống, chiếc túi đựng đồ,

chai nước.

Chúng ta sử dụng chúng, vứt chúng đi,
chúng ta chẳng nhớ gì về chúng,

bởi vì chúng ta biết rằng sẽ có những người

dọn dẹp chúng.

Vì thế hôm nay tôi muốn đề nghị một vài cách

suy nghĩ về việc dọn dẹp vệ sinh

để cải thiện sự kỳ thị này

và đưa họ vào cuộc trò chuyện này

về cách để làm cho một thành phố
trở nên bền vững và nhân văn

Công việc của họ, theo tôi, là một nghi thức

Họ ở trên đường tất cả các ngày, đều đặn.

Ở nhiều thành phố, họ mặc đồng phục.

Bạn biết rằng khi nào bạn cần đến họ.

Và công việc của họ
giúp chúng ta làm công việc của mình.

Họ gần như là một hình thức của sự bảo đảm.

Công việc hằng ngày mà họ vẫn duy trì

giữ cho chúng ta an toàn khỏi chính chúng ta,

khỏi những thứ rác rưởi,
những bộ đồ cũ nát vứt đi,

và công việc hằng ngày của họ
sẽ luôn được diễn ra

dù cho có bất cứ chuyện gì.

Vào một ngày sau ngày 11 tháng 09 năm 2001,

tôi nghe thấy tiếng gầm
của chiếc xe tải chở rác trên đường,

tôi đã ôm đứa con trai nuôi của mình
chạy xuống cầu thang

và ở đó có một người đàn ông
đang tái chế lại giấy

như công việc
anh ta vẫn làm vào mỗi ngày thứ 4.

Tôi đã cảm ơn anh ta
vì vẫn tiếp tục công việc của mình

vào ngày hôm đó
và những ngày khác,

rồi tôi bắt đầu khóc.

Anh ta nhìn tôi,

và ông chỉ gật đầu rồi nói,

"Chúng ta sẽ ổn

Chúng ta sẽ ổn cả thôi."

Một thời gian ngắn sau đó, tôi bắt đầu

nghiên cứu của mình về việc dọn dẹp vệ sinh,

và tôi đã gặp lại người đàn ông ấy.

Anh ta lên là Paulie,
và chúng tôi đã làm việc cùng nhau nhiều lần,

chúng tôi đã trở thành những người bạn tốt.

Tôi muốn tin rằng Paulie đã nói đúng.

Chúng ta rồi sẽ ổn thôi.

Nhưng trong việc nỗ lực để định hình lại

cách mà chúng ta tồn tại trên hành tinh này

Chúng ta phải tính đến

tất cả những chi phí,
gồm có chi phí nhân lực

lao động thực tế

Và chúng ta cũng được thông tin đầy đủ

để tiếp cận với những người làm công việc đó

và nắm bắt công việc của họ

theo cách mà chúng ta suy nghĩ

cách chúng ta tạo nên các hệ thống bền vững

những hệ thống có thể giải thoát chúng ta
khỏi việc tái chế rác thải

đó là một thành công đáng kể trong 40 năm qua,

ở nước Mỹ và các nước trên khắp thế giới,

và nâng chúng ta
lên một chân trời rộng lớn hơn

nơi mà chúng ta
nhìn vào các hình thức khác của sự lãng phí

có thể được giảm bớt đi

từ hoạt động sản xuất
và các nguồn lực công nghiệp.

Rác thải của thành phố,
cái mà chúng ta nghĩ tới khi chúng ta nói về rác

chiếm 3% lượng rác của cả nước.

Đó là một thống kê đáng chú ý.

Mỗi ngày bạn trải qua

theo dòng đời của mình,

lần tới, khi bạn nhìn thấy một người

đang dọn dẹp vệ sinh,

hãy dành ra một khoảnh khắc
để công nhận họ.

Dành ra một khoảnh khắc
để nói cảm ơn.

(tiếng vỗ tay)