Jak zwykła kąpiel doprowadziła do sformułowania prawa Archimedesa - Mark Salata

Obejrzyj całą lekcję tutaj: http://ed.ted.com/lessons/mark-salata-how-taking-a-bath-led-to-archimedes-principle

Opowieści o odkryciach i wynalazkach często zaczynają się od problemu, który wymaga rozwiązania. Wezwany przez króla do zbadania sprawy podejrzanego złotnika, starożytny Grecki matematyk, Archimedes przypadkiem odkrywa regułę, która uczyni go sławnym.

Lekcja autorstwa Marka Salaty z Amdon Consulting,
animacja autorstwa TED-Ed.

Czasami najlepsze momenty,
by się czegoś nauczyć

to te, kiedy czegoś nie rozumiemy.

Kiedy zaczynamy się zastanawiać
i zadawać pytania.

Takich momentów było w historii wiele

i doprowadziły do prawdziwie niesamowitych odkryć.

Ta historia będzie tego przykładem.

Był sobie kiedyś człowiek o imieniu Archimedes.

Urodził się w 287 roku p.n.e.
w mieście Syrakuzy na Sycylii.

Był on greckim matematykiem, fizykiem, inżynierem,

wynalazcą i astronomem.

Pewnego dnia Archimedes
został wezwany przez króla Sycylii

by sprawdzić, czy ten nie został
oszukany przez złotnika.

Król oznajmił, że dał złotnikowi dokładną ilość złota

potrzebną do wykonania korony.

Jednak, kiedy była już gotowa,
król podejrzewał, że złotnik go oszukał

i przetopił trochę srebra do korony,

zatrzymując trochę złota dla siebie.

Król poprosił Archimedesa
o rozwiązanie tego problemu.

Był jednak pewien haczyk, nie mógł on
w żaden sposób uszkodzić korony.

Pewnego dnia biorąc kąpiel,

Archimedes zauważył, że poziom wody
w wannie podniósł się

i przepełnił ją, jak ten się w niej zanurzył.

Nagle uświadomił sobie, że to,
jak dużo wody zostało wylane poza wanne

zależało od tego jak głęboko się zanurzył.

To odkrycie sprawiło,
że podekscytowany wyskoczył z wanny

i pobiegł nago przez ulicę krzycząc "Eureka!"

Co w starożytnej grece oznaczało "Znalazłem to!"

Co znalazł?

Znalazł sposób rozwiązania problemu króla.

Widzicie, Archimedes musiał
sprawdzić masę właściwą korony,

czy była taka sam,
jak w masa właściwa czystego złota.

Masa właściwa - gęstość, to stosunek masy pewnej ilości substancji do zajmowanej przez nią objętości.

Czyste złoto jest bardzo gęste, srebro natomiast nie.

Zatem, jeśli korona zawierałaby srebro
miałaby mniejszą masę właściwą.

Jednak niezależnie z czego byłaby wykonana,
kształt, czyli objętość,

pozostałby taka sama.

Zatem, mierząc masę i objętość korony

Zatem, mierząc masę i objętość korony

mógł się dowiedzieć ile wynosi jej masa właściwa.

Jednak nie łatwo zmierzyć objętość korony,
bo ma nieregularny kształt,

inny od sześcianu czy kuli.

Nie można zmierzyć i pomnożyć jego wielkości
jak w przypadku innych kształtów.

Archimedes wpadł na pomysł,

by zanurzyć koronę w wodzie

i sprawdzić o ile podniósł się jej poziom.

W ten sposób mógł zmierzyć jej objętość

i obliczyć masę właściwą.

Jeśli korona byłaby lżejsza od czystego złota,

oznaczałoby to, że złotnik oszukał króla.

Wieść głosi, że kiedy Archimedes przeprowadził test

okazało się, że tak się właśnie stało.

Złotnik przetopił do niej trochę srebra.

Dzisiaj, metodę obliczenia objętości ciała
poprzez jego sile wyporu w wodzie,

nazywamy Prawem Archimedesa.
Następnym razem, kiedy będziesz brać kapiel

zaobserwuj Prawo Archimedesa w akcji

i może nawet wpadniesz
na własny genialny pomysł.