[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:14.00,0:00:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Czasami najlepsze momenty,\Nby się czegoś nauczyć
Dialogue: 0,0:00:16.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,to te, kiedy czegoś nie rozumiemy.
Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy zaczynamy się zastanawiać\Ni zadawać pytania.
Dialogue: 0,0:00:21.00,0:00:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Takich momentów było w historii wiele
Dialogue: 0,0:00:23.00,0:00:25.00,Default,,0000,0000,0000,,i doprowadziły do prawdziwie niesamowitych odkryć.
Dialogue: 0,0:00:25.00,0:00:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Ta historia będzie tego przykładem.
Dialogue: 0,0:00:27.00,0:00:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Był sobie kiedyś człowiek o imieniu Archimedes.
Dialogue: 0,0:00:29.00,0:00:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Urodził się w 287 roku p.n.e.\Nw mieście Syrakuzy na Sycylii.
Dialogue: 0,0:00:32.00,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Był on greckim matematykiem, fizykiem, inżynierem,
Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:37.00,Default,,0000,0000,0000,,wynalazcą i astronomem.
Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Pewnego dnia Archimedes \Nzostał wezwany przez króla Sycylii
Dialogue: 0,0:00:40.00,0:00:43.00,Default,,0000,0000,0000,,by sprawdzić, czy ten nie został\Noszukany przez złotnika.
Dialogue: 0,0:00:43.00,0:00:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Król oznajmił, że dał złotnikowi dokładną ilość złota
Dialogue: 0,0:00:46.00,0:00:48.00,Default,,0000,0000,0000,,potrzebną do wykonania korony.
Dialogue: 0,0:00:48.00,0:00:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Jednak, kiedy była już gotowa, \Nkról podejrzewał, że złotnik go oszukał
Dialogue: 0,0:00:52.00,0:00:54.00,Default,,0000,0000,0000,,i przetopił trochę srebra do korony,
Dialogue: 0,0:00:54.00,0:00:56.00,Default,,0000,0000,0000,,zatrzymując trochę złota dla siebie.
Dialogue: 0,0:00:56.00,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Król poprosił Archimedesa \No rozwiązanie tego problemu.
Dialogue: 0,0:00:59.00,0:01:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Był jednak pewien haczyk, nie mógł on \Nw żaden sposób uszkodzić korony.
Dialogue: 0,0:01:04.00,0:01:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Pewnego dnia biorąc kąpiel,
Dialogue: 0,0:01:06.00,0:01:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Archimedes zauważył, że poziom wody \Nw wannie podniósł się
Dialogue: 0,0:01:09.00,0:01:12.00,Default,,0000,0000,0000,,i przepełnił ją, jak ten się w niej zanurzył.
Dialogue: 0,0:01:12.00,0:01:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Nagle uświadomił sobie, że to, \Njak dużo wody zostało wylane poza wanne
Dialogue: 0,0:01:15.00,0:01:18.00,Default,,0000,0000,0000,,zależało od tego jak głęboko się zanurzył.
Dialogue: 0,0:01:18.00,0:01:21.00,Default,,0000,0000,0000,,To odkrycie sprawiło, \Nże podekscytowany wyskoczył z wanny
Dialogue: 0,0:01:21.00,0:01:24.00,Default,,0000,0000,0000,,i pobiegł nago przez ulicę krzycząc "Eureka!"
Dialogue: 0,0:01:24.00,0:01:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Co w starożytnej grece oznaczało "Znalazłem to!"
Dialogue: 0,0:01:27.00,0:01:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Co znalazł?
Dialogue: 0,0:01:29.00,0:01:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Znalazł sposób rozwiązania problemu króla.
Dialogue: 0,0:01:31.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Widzicie, Archimedes musiał \Nsprawdzić masę właściwą korony,
Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:37.00,Default,,0000,0000,0000,,czy była taka sam, \Njak w masa właściwa czystego złota.
Dialogue: 0,0:01:37.00,0:01:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Masa właściwa - gęstość, to stosunek masy pewnej ilości substancji do zajmowanej przez nią objętości.
Dialogue: 0,0:01:40.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Czyste złoto jest bardzo gęste, srebro natomiast nie.
Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Zatem, jeśli korona zawierałaby srebro \Nmiałaby mniejszą masę właściwą.
Dialogue: 0,0:01:48.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Jednak niezależnie z czego byłaby wykonana, \Nkształt, czyli objętość,
Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,pozostałby taka sama.
Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Zatem, mierząc masę i objętość korony
Dialogue: 0,0:01:55.00,0:01:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Zatem, mierząc masę i objętość korony
Dialogue: 0,0:01:57.00,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,mógł się dowiedzieć ile wynosi jej masa właściwa.
Dialogue: 0,0:01:59.00,0:02:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Jednak nie łatwo zmierzyć objętość korony,\Nbo ma nieregularny kształt,
Dialogue: 0,0:02:02.00,0:02:04.00,Default,,0000,0000,0000,,inny od sześcianu czy kuli.
Dialogue: 0,0:02:04.00,0:02:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Nie można zmierzyć i pomnożyć jego wielkości \Njak w przypadku innych kształtów.
Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Archimedes wpadł na pomysł,
Dialogue: 0,0:02:11.00,0:02:13.00,Default,,0000,0000,0000,,by zanurzyć koronę w wodzie
Dialogue: 0,0:02:13.00,0:02:16.00,Default,,0000,0000,0000,,i sprawdzić o ile podniósł się jej poziom.
Dialogue: 0,0:02:16.00,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,W ten sposób mógł zmierzyć jej objętość
Dialogue: 0,0:02:18.00,0:02:21.00,Default,,0000,0000,0000,,i obliczyć masę właściwą.
Dialogue: 0,0:02:21.00,0:02:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli korona byłaby lżejsza od czystego złota,
Dialogue: 0,0:02:23.00,0:02:26.00,Default,,0000,0000,0000,,oznaczałoby to, że złotnik oszukał króla.
Dialogue: 0,0:02:26.00,0:02:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Wieść głosi, że kiedy Archimedes przeprowadził test
Dialogue: 0,0:02:29.00,0:02:33.00,Default,,0000,0000,0000,,okazało się, że tak się właśnie stało.
Dialogue: 0,0:02:33.00,0:02:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Złotnik przetopił do niej trochę srebra.
Dialogue: 0,0:02:36.00,0:02:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Dzisiaj, metodę obliczenia objętości ciała \Npoprzez jego sile wyporu w wodzie,
Dialogue: 0,0:02:39.00,0:02:42.00,Default,,0000,0000,0000,,nazywamy Prawem Archimedesa. \NNastępnym razem, kiedy będziesz brać kapiel
Dialogue: 0,0:02:42.00,0:02:45.00,Default,,0000,0000,0000,,zaobserwuj Prawo Archimedesa w akcji
Dialogue: 0,0:02:45.00,9:59:59.99,Default,,0000,0000,0000,,i może nawet wpadniesz \Nna własny genialny pomysł.