< Return to Video

Vì sao nên đọc "451ºF" ?

  • 0:06 - 0:08
    "Đốt là một cái thú.
  • 0:08 - 0:11
    Được thấy thứ này thứ nọ
    bị ngốn ngấu dần,
  • 0:11 - 0:14
    được thấy chúng đen đi và biến dạng."
  • 0:14 - 0:19
    451 độ F mở đầu bằng
    một ngọn lửa cuộn trào
  • 0:19 - 0:22
    và sớm thôi, ta sẽ biết được thứ gì
    lớn dần lên theo ngọn lửa.
  • 0:22 - 0:24
    Tiểu thuyết của Ray Bradbury
    mở ra một thế giới
  • 0:24 - 0:28
    nơi sách bị cấm trong
    mọi mặt của cuộc sống -
  • 0:28 - 0:32
    từ sở hữu đến đọc sách.
  • 0:32 - 0:37
    Montag, nhân vật chính, là lính phóng hỏa
    chịu trách nhiệm tìm và đốt sách.
  • 0:37 - 0:40
    Niềm vui của anh
    dần bị thay thế bởi sự nghi ngờ,
  • 0:40 - 0:45
    câu chuyện đặt ra câu hỏi làm thế nào
    giữ được sự tỉnh táo trong một xã hội
  • 0:45 - 0:50
    mà tự do biểu đạt và trí tò mò
    đều bị thiêu rụi dưới ngọn lửa.
  • 0:50 - 0:54
    Trong thế giới của Montag,
    truyền thông độc quyền thông tin,
  • 0:54 - 0:58
    chặn đường mọi suy nghĩ tự do.
  • 0:58 - 1:01
    Trên tàu điện ngầm, tiếng quảng cáo
    rộn rã vượt qua những vách ngăn.
  • 1:01 - 1:06
    Ở nhà, Mildred, vợ của Montag
    dành toàn bộ thời gian để nghe đài,
  • 1:06 - 1:10
    ba bức tường trong phòng khách của họ
    gắn đầy những màn hình.
  • 1:10 - 1:14
    Ở chỗ làm, mùi dầu hỏa bám đầy
    trên người đồng đội của anh,
  • 1:14 - 1:19
    những kẻ chỉ hút thuốc
    và theo dấu chuột máy cho qua ngày.
  • 1:19 - 1:23
    Khi có chuông báo, họ tràn lên
    chiếc xe có hình thù như một con rồng lửa,
  • 1:23 - 1:27
    đôi khi, đốt các thư viện
    cháy thành tro.
  • 1:27 - 1:31
    Việc đốt các chồng sách ngày này
    qua tháng nọ như những con "bướm đêm,"
  • 1:31 - 1:37
    đôi lúc làm Montag nhớ đến
    những quyển sách mà anh lén giấu ở nhà.
  • 1:37 - 1:40
    Dần dần, anh bắt đầu tự vấn
    về công việc của chính mình.
  • 1:40 - 1:44
    Anh nhận ra bản thân
    luôn cảm thấy bất ổn -
  • 1:44 - 1:48
    nhưng lại thiếu ngôn từ để biểu đạt
    trong một xã hội
  • 1:48 - 1:53
    mà nói đến "ngày xửa ngày xưa"
    cũng là một tội chết.
  • 1:53 - 1:55
    451 độ F mô tả
    một thế giới được cai trị bởi
  • 1:55 - 1:59
    sự giám sát, máy móc và thực tế ảo -
  • 1:59 - 2:04
    một viễn cảnh đã được dự đoán,
    đồng thời, khắc họa nỗi lo của thời đại.
  • 2:04 - 2:09
    Cuốn tiểu thuyết được xuất bản năm 1953
    đỉnh điểm của Chiến tranh lạnh.
  • 2:09 - 2:15
    Thời kì của những hoang tưởng và lo sợ
    phủ khắp nước Mỹ
  • 2:15 - 2:21
    được củng cố bởi sự ngăn chặn thông tin
    và sự tàn bạo của giới cầm quyền.
  • 2:21 - 2:24
    Tựu chung, quá trình săn đuổi này
  • 2:24 - 2:29
    nhắm đến các văn, nghệ sĩ
    đi ngược với tư tưởng Cộng sản.
  • 2:29 - 2:32
    Bradbury cảnh báo
    về sự đàn áp văn hóa nghiêm trọng này.
  • 2:32 - 2:36
    Ông tin rằng nó tạo tiền đề nguy hại
    cho những kiểm soát trong tương lai,
  • 2:36 - 2:39
    nhắc nhớ về sự tàn lụi
    của Thư viện Alexandria
  • 2:39 - 2:42
    và hành động đốt sách
    của chế độ Phát xít.
  • 2:42 - 2:46
    Ông đã khai thác
    mối liên hệ rợn người này trong 451 độ F,
  • 2:46 - 2:49
    cũng là nhiệt độ để giấy cháy.
  • 2:49 - 2:53
    Rất nhiều tranh cãi đã nổ ra
    xung quanh tính đúng đắn của con số,
  • 2:53 - 2:55
    nhưng vị thế của tiểu thuyết
    vẫn không hề lung lay,
  • 2:55 - 2:58
    nó được xem là cuốn tiểu thuyết
    phản địa đàng kinh điển.
  • 2:58 - 3:03
    Tiểu thuyết phản địa đàng phóng đại
    những thói xấu trong xã hội
  • 3:03 - 3:07
    và hậu quả khi các thói xấu đó
    bị đẩy đến đỉnh điểm.
  • 3:07 - 3:09
    Trong những câu chuyện phản địa đàng,
  • 3:09 - 3:13
    các nhà cầm quyền
    thường ban những lệnh cấm vô lý.
  • 3:13 - 3:15
    Nhưng trong 451 độ F,
  • 3:15 - 3:18
    Montag nhận ra
    chính sự thờ ơ của đám đông
  • 3:18 - 3:20
    mới là nguyên nhân
    dẫn đến chế độ hiện hành.
  • 3:20 - 3:23
    Chính phủ viện vào
    khả năng tập trung ngắn hạn
  • 3:23 - 3:26
    và nỗi khao khát
    những hình thức giải trí tầm thường,
  • 3:26 - 3:29
    khiến guồng quay của lý tưởng
    cháy rụi thành tro.
  • 3:29 - 3:34
    Văn hóa không còn, trí tưởng tượng
    và biểu đạt cá nhân cũng dần biến mất.
  • 3:34 - 3:36
    Thậm chí, cả cách người ta nói năng
    cũng bị rút ngắn
  • 3:36 - 3:42
    như khi Beatty, cấp trên của Montag
    mô tả sự trỗi dậy của văn hóa đại chúng:
  • 3:42 - 3:47
    "Tua nhanh, Montag. Nhấn? Ảnh?
    Nhìn, Mắt, Giờ, Tách, Đây,
  • 3:47 - 3:53
    Kia, Chuyển, Tốc Độ, Lên, Xuống,
    Trong, Ngoài, Tại Sao, Ai, Gì, Đâu, Ờ, Ừm!
  • 3:53 - 3:58
    Bang! Bùm Bụp, Bing, Bong, Boom!
    Tiếp thu-tiếp thu, tiếp thu-tiếp-tiếp thu.
  • 3:58 - 4:04
    Chính trị? Một cột, hai câu, một tiêu đề!
    Trong khoảng không, mọi thứ tan biến!"
  • 4:04 - 4:07
    Trong thế giới vô cảm này,
    Montag nhận ra
  • 4:07 - 4:11
    thật khó để chống đối
    khi không còn lại gì để bám víu.
  • 4:11 - 4:14
    Cùng với tất cả, 451 độ F
    phác họa bức tranh mà ở đó,
  • 4:14 - 4:17
    tư tưởng cá nhân
    trên bờ vực tàn lụi -
  • 4:17 - 4:19
    và ngụ ngôn
    về một xã hội đồng lõa
  • 4:19 - 4:22
    với sự lụi tàn của chính nó.
Title:
Vì sao nên đọc "451ºF" ?
Speaker:
Iseult Gillespie
Description:

Xem bài giảng đầy đủ tại: https://ed.ted.com/lessons/why-should-you-read-fahrenheit-451-iseult-gillespie

Tiểu thuyết của Ray Bradbury mở ra một thế giới nơi sách, sở hữu thậm chí đọc sách cũng đều bị cấm đoán. Montag, nhân vật chính, là một lính phóng hỏa có trách nhiệm đốt bỏ sách. Tiểu thuyết đặt ra câu hỏi: Làm thế nào giữ được sự tỉnh táo trong một xã hội mà ý chí tự do, biểu đạt cá nhân và trí tò mò đều bị thiêu trong biển lửa? Iseult Gillespie sẽ chia sẻ những điều khiến cuốn tiểu thuyết phản địa đàng này trở thành một tác phẩm kinh điển.

Bài học bởi Iseult Gillespie, đạo diễn Anton Bogaty.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:22

Vietnamese subtitles

Revisions