< Return to Video

چگونه قند بر مغز اثر می‌گذارد - نیکول آونا

  • 0:07 - 0:09
    بیسکویت، کلوچه،
  • 0:09 - 0:11
    آبنبات
  • 0:11 - 0:12
    کیک،
  • 0:12 - 0:15
    بستنی قیفی.
  • 0:15 - 0:17
    دهانت آب افتاد؟
  • 0:17 - 0:18
    ایا ولع خوردن دسر دارید؟
  • 0:18 - 0:19
    چرا؟
  • 0:19 - 0:20
    در مغز چه اتفاقی می افتد
  • 0:20 - 0:24
    که مقاومت در برابر غذاهای شیرین را خیلی سخت میکند؟
  • 0:24 - 0:24
    قند یک اصطلاح کلی
  • 0:24 - 0:27
    برای تعریف مجموعهای از مولکولها
  • 0:27 - 0:28
    به نام کربوهیدرات هاست،
  • 0:28 - 0:31
    و این در غذای ها و نوشیدنیهای بسیار زیادی پیدا میشود.
  • 0:31 - 0:34
    فقط به برچسب شیرنی مواد غذایی که میخرید نگاه کنید.
  • 0:34 - 0:35
    گلوکوز
  • 0:35 - 0:36
    فراکتوز،
  • 0:36 - 0:37
    ساکاروز،
  • 0:37 - 0:37
    مالتوز،
  • 0:37 - 0:38
    لاکتوز،
  • 0:38 - 0:39
    دکستروز
  • 0:39 - 0:40
    و نشاسته
  • 0:40 - 0:41
    همه اینها شکل هایی از قند هستند.
  • 0:41 - 0:44
    همینطور شربت ذرت،
  • 0:44 - 0:44
    آبمیوه،
  • 0:44 - 0:45
    شکر خام،
  • 0:45 - 0:47
    و عسل سرشار از فروکتوز هستند،
  • 0:47 - 0:49
    و وجود قند تنها در آبنبات و دسر نیست،
  • 0:49 - 0:51
    این به سُس گوجه فرنگی،
  • 0:51 - 0:52
    ماست،
  • 0:52 - 0:53
    میوه خشک،
  • 0:53 - 0:54
    آب طعمدار
  • 0:54 - 0:56
    و یا غلات بصورت انرژی بار نیز اضافه میشوند.
  • 0:56 - 0:57
    چونکه قندها همه جا هستند،
  • 0:57 - 0:58
    بسیار مهم است که بفهمیم
  • 0:58 - 1:00
    چگونه مغز از آنها متاثر میشود.
  • 1:00 - 1:02
    چه اتفاقی میافتد وقتی که قندی را در دهانتان میگذارید؟
  • 1:02 - 1:04
    آیا خوردن کمی قند
  • 1:04 - 1:05
    باعث میشود که قند بیشتری طلب کنید؟
  • 1:05 - 1:07
    کمی برشتوک بخورید.
  • 1:07 - 1:08
    شکر موجود در آن
  • 1:08 - 1:11
    گیرنده های طعم شیرین
  • 1:11 - 1:13
    که پرزهای چشایی در دهان تان هستند فعال میشوند.
  • 1:13 - 1:16
    این گیرندهها پیامی را به ساقه اصلی مغز میفرستند،
  • 1:16 - 1:17
    و از آنجا، بصورت شاخه ای به بسیاری
  • 1:17 - 1:19
    بخش های جلویی مغز پخش می شود،
  • 1:19 - 1:22
    که کرتکس مغز یکی از آنهاست.
  • 1:22 - 1:24
    بخشهای مختلف کرتکس
  • 1:24 - 1:26
    طعمهای مختلف را پردازش میکنند:
  • 1:26 - 1:26
    تلخی،
  • 1:26 - 1:27
    شوری،
  • 1:27 - 1:28
    خوش طعمی،
  • 1:28 - 1:30
    و موضوع مورد نظر ما، شیرینی .
  • 1:30 - 1:31
    از اینجا، این پیام
  • 1:31 - 1:33
    سیستم پاداش مغز را فعال میکند.
  • 1:33 - 1:35
    این سیستم پاداش مجموعه ای از
  • 1:35 - 1:37
    فعالیت های الکتریکی و شیمیایی
  • 1:37 - 1:40
    در سراسر مناطق مختلف مغز هست.
  • 1:40 - 1:41
    یک شبکه پیچیده است،
  • 1:41 - 1:44
    اما برای پاسخ دادن به سوال ناخودآگاهی کمک میکند:
  • 1:44 - 1:46
    آیا باید باز هم بخورم؟
  • 1:46 - 1:47
    آیا هنگامی که کیک شکلاتی مادر بزرگ را میخورید
  • 1:47 - 1:50
    این احساس خوب دوست داشتنی را دارید؟
  • 1:50 - 1:51
    این سیستم تحریک کننده ذائقه شماست که میگوید،
  • 1:51 - 1:53
    " مووووم بله!"
  • 1:53 - 1:55
    و این تنها با خوراکی فعال نمیشود.
  • 1:55 - 1:56
    رفتارهای جمعی،
  • 1:56 - 1:57
    رفتارهای جنسی
  • 1:57 - 1:57
    مواد مخدر
  • 1:57 - 1:59
    چند مثال کوچکی هستند
  • 1:59 - 2:00
    برای فعال کردن
  • 2:00 - 2:03
    سیستم پاداش مغز.
  • 2:03 - 2:05
    اما بیش از حد فعال کردن این سیستم پاداش
  • 2:05 - 2:08
    یکسری اتفاقات بد را در بدن ایجاد میکند:
  • 2:08 - 2:09
    از دست دادن کنترل،
  • 2:09 - 2:10
    ولع در خوردن،
  • 2:10 - 2:13
    و افزایش مقاوت بدن در برابر قند.
  • 2:13 - 2:15
    اجازه دهید که به خوردن کمی برشتوک برگردیم.
  • 2:15 - 2:17
    برشتوک به داخل معده شما رفته
  • 2:17 - 2:19
    و در نهایت وارد روده ها می شود.
  • 2:19 - 2:20
    و حدس بزنید چه میشه؟
  • 2:20 - 2:22
    در آنجا نیز گیرندهای قند وجود دارد.
  • 2:22 - 2:23
    آنها پرزهای چشایی نیستند،
  • 2:23 - 2:25
    اما پیام به مغز
  • 2:25 - 2:27
    میفرستند که تو سیر هستی
  • 2:27 - 2:29
    یا اینکه بدن شما باید انسولین بیشتری تولید کند
  • 2:29 - 2:31
    تا با قند اضافی که شما خوردید مقابله کند.
  • 2:31 - 2:32
    واحد ارزشی
  • 2:32 - 2:35
    سیستم پاداش ما دوپامین هست،
  • 2:35 - 2:37
    یک ماده مهم شیمیایی یا ناقل عصبی .
  • 2:37 - 2:40
    در ناحیه جلویی مغز تعداد زیادی گیرنده دوپامین وجود دارد.
  • 2:40 - 2:42
    اما آنها بطور یکسان توزیع نشدهاند.
  • 2:42 - 2:45
    برخی از مناطق شامل خوشه متراکم از گیرندههاست،
  • 2:45 - 2:46
    و این نقاط متراکم دوپامین
  • 2:46 - 2:48
    بخشی از سیستم پاداش مغز هستند.
  • 2:48 - 2:50
    موادی مخدری مانند الکل،
  • 2:50 - 2:50
    نیکوتین،
  • 2:50 - 2:51
    و هروئین
  • 2:51 - 2:53
    دوپامین ها را بسیار فعال میکنند،
  • 2:53 - 2:56
    که منجر میشود که برخی از مردم به طور مداوم در جستجوی آنها باشند،
  • 2:56 - 2:59
    به عبارت دیگر، معتاد میشوند.
  • 2:59 - 3:01
    قند نیز باعث آزاد شدن دوپامین در بدن می شود،
  • 3:01 - 3:03
    اما نه به شدت مواد مخدر.
  • 3:03 - 3:06
    و شکر در میان خوراکیهای دوپامین نادر است.
  • 3:06 - 3:09
    برای مثال، بروکلی هیچ اثری ندارد،
  • 3:09 - 3:10
    که احتمالا بیانگر اینه
  • 3:10 - 3:13
    که چرا خوراندن سبزیجات به کودکان بسیار دشوار است.
  • 3:13 - 3:14
    در مورد غذای های سالم صحبت شد،
  • 3:14 - 3:16
    فرض کنیم شما گرسنه هستید
  • 3:16 - 3:18
    و تصمیم دارید که غذای متعادل و مناسبی بخورید.
  • 3:18 - 3:20
    شما میخورید، و سطح دوپامین شما در
  • 3:20 - 3:21
    سپستم پاداشی متراک مغز بالا می رود.
  • 3:21 - 3:25
    اما اگر شما هر روز غذای مشابهی را بخورید،
  • 3:25 - 3:27
    سطح بالا رفتن دوپامین کم و کمتر میشود،
  • 3:27 - 3:29
    و در نهایت از بین میروید.
  • 3:29 - 3:31
    زیرا هنگامی که موضوع غذا مطرح میشود
  • 3:31 - 3:33
    مغز تکامل یافته تا توجه بیشتری
  • 3:33 - 3:35
    به غذای جدید و یا طعم و مزه جدید بکند.
  • 3:35 - 3:36
    چرا؟
  • 3:36 - 3:37
    به دو دلیل:
  • 3:37 - 3:39
    اول برای تشخیص غذاهایی که بد هستند و فاسد شده اند
  • 3:39 - 3:42
    و دوم اینکه، هر چه تنوع بیشتری
  • 3:42 - 3:43
    در برنامه غذاییمان داشته باشیم
  • 3:43 - 3:44
    احتمال اینکه مواد غذایی
  • 3:44 - 3:46
    که نیاز داریم را دریافت کنیم بیشتر خواهد شد.
  • 3:46 - 3:47
    برای اینکه تنوع غذایی را بالا نگه داریم،
  • 3:47 - 3:50
    باید قادر باشیم که غذایی جدید را تشخیص دهیم،
  • 3:50 - 3:51
    و مهم تر از آن اینکه،
  • 3:51 - 3:54
    ما نیاز به حفظ خوردن غذاهای جدید را داریم
  • 3:54 - 3:56
    و به همین دلیل است که سطح دوپامین کاملا پائین میاید
  • 3:56 - 3:57
    هنگای که یک خوراکی خسته کننده میشود.
  • 3:57 - 3:59
    خُب حالا برگردیم به غذا.
  • 3:59 - 4:00
    اگر شما بجای غذای
  • 4:00 - 4:02
    سالم و متعادل،
  • 4:02 - 4:04
    غذای سرشار و غنی از قند را بخوردید؟
  • 4:04 - 4:06
    اگر شما به ندرت قند بخورید
  • 4:06 - 4:07
    و یا اینکه غذای زیادی در هر وعده نخورید
  • 4:07 - 4:10
    اثر مشابهی مثل غذای متعادل خواهد داشت.
  • 4:10 - 4:11
    اما اگر خیلی زیاد بخورید،
  • 4:11 - 4:14
    عکس العمل دوپامین به سطح مناسب نخواهد رسید.
  • 4:14 - 4:15
    به عبارت دیگر، خوردن قند زیاد
  • 4:15 - 4:18
    احساس پاداش را تداوم می بخشد.
  • 4:18 - 4:21
    و بدین ترتیب، قند رفتاری مشابه مواد مخدر خواهد داشت.
  • 4:21 - 4:23
    و به همین دلیل است که بعضی از افراد
  • 4:23 - 4:25
    به خوراکیهای شیرین و قندی معتاد می شوند.
  • 4:25 - 4:27
    خُب، دوباره به تمامی قندهای متفاوت فکر کنید.
  • 4:27 - 4:29
    هریک از آنها منحصر بفرد هستند،
  • 4:29 - 4:31
    اما هر بار که هر کدام از این قندها را میخورید،
  • 4:31 - 4:33
    تاثیر زنجیره ای متناوبی در مغز ایجاد کرده
  • 4:33 - 4:35
    که احساس پاداش را بوجود می آورد.
  • 4:35 - 4:37
    بیش از حد خوردن، و بکرات خوردن،
  • 4:37 - 4:39
    باعث ایجاد فعالیت زیاد دوپامین خواهد شد.
  • 4:39 - 4:41
    بله، بدین ترتیب، خوردن زیاد قند
  • 4:41 - 4:43
    میتواند اثرات اعتیادآور در مغز داشته باشد،
  • 4:43 - 4:46
    اما یک برش کیک آسیبی به شما نمیزند.
Title:
چگونه قند بر مغز اثر می‌گذارد - نیکول آونا
Speaker:
Nicole Avena
Description:

نمایش درس کامل:
http://ed.ted.com/lessons/how-sugar-affects-the-brain-nicole-avena

هنگامی که شما چیزی را که با شکر قاطی شده می خورید، پُرزهای چشایی شما، روده هایتان و و مغز، همه متوجه آن می‌شوند. این فعال شدن سیستم پاداش متفاوت ازچگونگی واکنش بدن در پردازش مواد اعتیاد آور مانند الکل یا نیکوتین نیست - بیش از حد قند خوردن دوپامین را بالا برده و ولع شما برای خوردن را بیششتر میکند.
"نیکول اونا" توضیح میدهد که چرا می بایست در حد اعتدال از شیرینی لذت برد.

درس های نیکول اونا، انیمیشن های STK Films.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:03

Persian subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.