< Return to Video

Triết lý của tôi về một cuộc sống hạnh phúc: Sam Berns tại TEDxMidAtlantic 2013

  • 0:18 - 0:20
    Xin chào tất cả mọi người
  • 0:20 - 0:22
    Tôi là Sam
  • 0:22 - 0:24
    và tôi vừa bước sang tuổi 17.
  • 0:24 - 0:28
    vài năm trước, trước khi trở thành
    học sinh cấp III, tôi đã mong muốn
  • 0:28 - 0:33
    chơi trống lười (snare drum)
    trong đội diễu hành trường Foxboro
  • 0:33 - 0:36
    và đó là một ước mơ
    mà tôi phải đạt được.
  • 0:36 - 0:38
    Nhưng một bộ trống lười
    kèm theo dây đai
  • 0:38 - 0:40
    nặng hơn 18 ký mỗi chiếc
  • 0:40 - 0:43
    và tôi thì lại mắc một căn bệnh
    gọi là Progeria (chứng già trước tuổi)
  • 0:43 - 0:47
    Để bạn hiểu rõ hơn,
    tôi chỉ nặng khoảng gần 30 ký
  • 0:47 - 0:52
    Vì thế, tôi không thể đeo một cái trống
    với kích thước thông thường
  • 0:52 - 0:56
    nên chỉ huy đội diễu hành
    đã phân công cho tôi chơi
  • 0:56 - 0:59
    bộ gõ trong suốt nửa
    thời gian diễn ra bài biểu diễn.
  • 0:59 - 1:01
    Bộ gõ rất thú vị.
  • 1:01 - 1:05
    Nó bao gồm các nhạc cụ gõ
    phụ trợ rất tuyệt.
  • 1:05 - 1:09
    ví dụ như trống bongo,
    trống lục lạc (timpani)
  • 1:09 - 1:11
    rồi trống định âm (timbale)
    và chuông mõ (cowbell)
  • 1:11 - 1:13
    Thế nên là nó lý thú lắm.
  • 1:13 - 1:18
    Nhưng lại chẳng liên quan gì đến
    diễu hành và tôi thực sự suy sụp
  • 1:18 - 1:21
    Tuy nhiên, chẳng điều gì
    ngăn cản được tôi
  • 1:21 - 1:24
    chơi trống lười trong ban nhạc diễu hành
  • 1:24 - 1:25
    trong nửa thời gian còn lại
    của show diễn.
  • 1:25 - 1:30
    Vì vậy, gia đình tôi và tôi
    đã làm việc với một kỹ sư để thiết kế
  • 1:30 - 1:32
    một cái dây đai đeo trống lười
  • 1:32 - 1:36
    nhẹ hơn và giúp tôi đeo vào dễ hơn.
  • 1:36 - 1:40
    Làm việc với nhau liên tục,
    cuối cùng chúng tôi đã làm được
  • 1:40 - 1:44
    một bộ trống lười
    chỉ nặng còn gần 3 ký.
  • 1:44 - 1:48
    (Vỗ tay)
  • 1:48 - 1:52
    Tôi chỉ muốn cho các bạn
    biết thêm một chút về bệnh Progeria.
  • 1:52 - 1:58
    Hiện nay, căn bệnh này chỉ ảnh hưởng tới
    khoảng 350 đứa trẻ trên toàn thế giới
  • 1:58 - 2:01
    Thế nên, đây là một bệnh hiếm gặp,
  • 2:01 - 2:03
    và những ảnh hưởng của Progeria
    bao gồm:
  • 2:03 - 2:07
    da dẻ nhăn nheo,
    nhẹ cân, chậm phát triển,
  • 2:07 - 2:09
    và bệnh tim mạch.
  • 2:09 - 2:13
    Năm ngoái, mẹ tôi và đội ngũ
    các nhà khoa học của bà
  • 2:13 - 2:17
    công bố công trình nghiên cứu đầu tiên
    về chữa trị Progeria,
  • 2:17 - 2:19
    và vì thế, tôi đã được phỏng vấn trên NPR
    (Đài phát thanh công cộng quốc gia Hoa Kỳ)
  • 2:19 - 2:22
    và John Hamiton đã hỏi tôi:
  • 2:22 - 2:24
    " Điều quan trọng nhất
  • 2:24 - 2:27
    mà mọi người nên biết về em là gì?"
  • 2:27 - 2:29
    Và câu trả lời của tôi đơn giản là
  • 2:29 - 2:32
    Tôi có một cuộc sống rất hạnh phúc.
  • 2:32 - 2:36
    (Vỗ tay)
  • 2:36 - 2:40
    Vì thế, bất chấp những trở ngại
    trong cuộc sống,
  • 2:40 - 2:43
    mà phần lớn chúng là do
    chứng già trước tuổi gây ra
  • 2:43 - 2:45
    tôi không muốn mọi người
    thương hại mình.
  • 2:45 - 2:48
    Tôi không bao giờ
    màng tới những trở ngại đó,
  • 2:48 - 2:51
    và tôi có thể xoay xở vượt qua được.
    Vì thế, tôi ở đây hôm nay
  • 2:51 - 2:56
    để chia sẻ với các bạn triết lí
    để có một cuộc sống hạnh phúc.
  • 2:56 - 3:01
    Theo tôi, có ba khía cạnh,
  • 3:01 - 3:05
    Đây là câu nói của Ferris Bueller
    (nhân vật chính trong
  • 3:05 - 3:09
    Ferris Bueller’s Day Off )
    Khía cạnh đầu tiên là
  • 3:09 - 3:12
    Tôi cảm thấy ổn với những điều
    cuối cùng mình vẫn không thể làm được
  • 3:12 - 3:14
    bởi vì còn nhiều việc khác
    mà tôi có thể làm.
  • 3:14 - 3:17
    Bây giờ mọi người thỉnh thoảng
    hỏi tôi những câu kiểu như
  • 3:17 - 3:19
    "Sống chung với bệnh này
    thật cực cho cậu lắm phải không?"
  • 3:19 - 3:23
    hay "Những khó khăn nào cậu phải
    đối mặt hàng ngày do bệnh?"
  • 3:23 - 3:26
    và tôi muốn nói rằng,
    cho dù mắc chứng già trước tuổi,
  • 3:26 - 3:29
    phần lớn thời gian của tôi
    là suy nghĩ về những điều
  • 3:29 - 3:32
    chẳng liên quan gì
    tới căn bệnh đó hết.
  • 3:32 - 3:36
    Không có nghĩa rằng tôi phớt lờ
    phần tiêu cực của những trở ngại đó.
  • 3:36 - 3:38
    Khi không thể làm được việc như
  • 3:38 - 3:43
    chạy một quãng đường dài,
    hay đi tàu lượn siêu tốc,
  • 3:43 - 3:45
    Tôi biết những gì mình không thể
    hưởng được ở trên đời.
  • 3:45 - 3:48
    Nhưng bù lại, tôi chọn việc
    tập trung vào các hoạt động
  • 3:48 - 3:52
    mà tôi có thể trải nghiệm
    những điều mà tôi yêu thích,
  • 3:52 - 3:56
    ví dụ như hướng đạo sinh,
    hay âm nhạc, hay truyện tranh,
  • 3:56 - 3:59
    hay bất cứ đội thể thao nào
    mà tôi yêu thích ở Boston.
  • 3:59 - 4:02
    Vâng, vì thế --- (Cười)
  • 4:02 - 4:06
    Tuy nhiên, đôi lúc tôi cần
    tìm cách làm khó mình
  • 4:06 - 4:08
    bằng cách thực hiện
    một vài điều chỉnh,
  • 4:08 - 4:12
    tôi muốn xếp chúng vào
    danh mục "có thể làm được"
  • 4:12 - 4:15
    Một ví dụ là chiếc trống vừa rồi đấy.
  • 4:15 - 4:17
    Đây là clip
  • 4:17 - 4:19
    tôi chơi bài nhạc
    trong phim Người Nhện
  • 4:19 - 4:22
    với Ban nhạc diễu hành
    của trường cấp 3 Foxboro
  • 4:22 - 4:24
    vài năm trước
  • 4:24 - 4:26
    (video)
  • 4:27 - 4:32
    ♫ Ca khúc chủ đề phim Người Nhện ♫
  • 5:07 - 5:11
    (Vỗ tay)
  • 5:11 - 5:13
    Cảm ơn các bạn.
  • 5:13 - 5:15
    Cảm ơn các bạn, vâng, vì thế ---
  • 5:15 - 5:16
    Điều đó thực sự thú vị,
  • 5:16 - 5:20
    và như thế tôi đã có thể
    đạt được giấc mơ của mình
  • 5:20 - 5:22
    là chơi trống lười
    trong ban nhạc diễu hành.
  • 5:22 - 5:25
    khi tôi tin là tôi có thể làm
    vì tất cả những giấc mơ của mình.
  • 5:25 - 5:30
    Mong rằng các bạn cũng đạt được giấc mơ
    với niềm tin như vậy
  • 5:30 - 5:32
    Khía cạnh tiếp theo
    trong triết lý của tôi là
  • 5:32 - 5:37
    quanh tôi là những người
    tôi muốn ở cùng,
  • 5:37 - 5:39
    những người có phẩm chất tốt đẹp.
  • 5:39 - 5:43
    Tôi cực kì may mắn khi
    có một gia đình tuyệt vời,
  • 5:43 - 5:46
    những người luôn ủng hộ tôi
    trong mọi mặt của cuộc sống.
  • 5:46 - 5:48
    và tôi cũng thực sự may mắn
    khi có
  • 5:48 - 5:51
    một nhóm bạn thân
    thật sự ở trường.
  • 5:51 - 5:55
    Giờ chúng tôi là kiểu những chàng ngốc,
    nhiều đứa là tên quái dị
  • 5:55 - 5:57
    nhưng thực sự vui
    khi ở bên nhau,
  • 5:57 - 6:00
    và chúng tôi giúp đỡ lẫn nhau
    khi cần.
  • 6:00 - 6:05
    Chúng tôi đến với nhau
    vì chính con người thật của mình.
  • 6:05 - 6:07
    Đây là khi chúng tôi tụ tập với nhau.
  • 6:07 - 6:09
    Chúng tôi giờ đã vào cấp III
  • 6:09 - 6:15
    và là người dạy kèm cho
    các đàn em của nhóm
  • 6:15 - 6:17
    là một tập thể đoàn kết.
  • 6:17 - 6:20
    Điều tôi yêu thích khi
    ở trong một ban nhạc,
  • 6:20 - 6:23
    chính là âm nhạc kết nối
    chúng tôi với nhau,
  • 6:23 - 6:28
    là đúng đắn, là chân thực,
    và nó làm tôi quên đi căn bệnh của mình.
  • 6:28 - 6:30
    Tôi không còn lo lắng về nó nữa
  • 6:30 - 6:34
    mỗi khi cảm thấy thật tuyệt
    khi được chơi nhạc ,
  • 6:34 - 6:37
    Nhưng dù đã làm một bộ phim tài liệu
  • 6:37 - 6:39
    lên truyền hình một vài lần,
  • 6:39 - 6:41
    tôi luôn cảm thấy
    mình hạnh phúc nhất
  • 6:41 - 6:46
    khi ở bên cạnh những
    người thân quen, mỗi ngày.
  • 6:46 - 6:49
    Họ mang đến những ảnh hưởng
    tích cực tới cuộc sống của tôi,
  • 6:49 - 6:55
    cũng như tôi hi vọng mình cũng
    sẽ tác động như thế tới họ.
  • 6:55 - 6:58
    (Vỗ tay)
  • 6:58 - 6:59
    Cảm ơn các bạn.
  • 6:59 - 7:01
    Vì thế, điểm cốt yếu ở đây,
  • 7:01 - 7:05
    chính là tôi hi vọng các bạn hãy
    trân quý và yêu mến gia đình mình,
  • 7:05 - 7:08
    yêu mến bạn bè,
    yêu mến anh em,
  • 7:08 - 7:12
    và biết ơn
    những người dạy kèm của bạn,
  • 7:12 - 7:14
    và cộng đồng xung quanh,
  • 7:14 - 7:17
    bởi vì họ là khía cạnh thực nhất
    trong cuộc sống hàng ngày,
  • 7:17 - 7:21
    họ có thể tạo ra tác động tích cực
    thực sự có ý nghĩa.
  • 7:21 - 7:24
    Khía cạnh thứ ba là,
  • 7:24 - 7:26
    hãy luôn tiến lên phía trước.
  • 7:26 - 7:30
    Có người nói, có thể các bạn
    cũng biết ông, ông ấy tên là Walt Disney,
  • 7:30 - 7:31
    đây là một trong những câu nói
    ưa thích của tôi .
  • 7:31 - 7:34
    "Tôi luôn luôn cố gắng
    trông chờ một điều gì đó.
  • 7:34 - 7:37
    Một điều có thể khiến cuộc sống của tôi
    trở nên giàu có hơn."
  • 7:37 - 7:39
    nó không cần phải thật to lớn.
  • 7:39 - 7:41
    nó có thể là bất kì điều gì từ
  • 7:41 - 7:44
    tôi việc trông chờ
    cuốn truyện tranh sắp xuất bản,
  • 7:44 - 7:46
    hay chuẩn bị cho kì nghì lớn
    của gia đình
  • 7:46 - 7:49
    hay tụ tập với các bạn,
  • 7:49 - 7:52
    cùng đi xem trận bóng đá
    sắp tới của trường.
  • 7:52 - 7:55
    Tuy nhiên, tất cả những việc đó
    giữ tôi tập trung
  • 7:55 - 7:58
    và biết rằng tương lai tươi sáng
    luôn ở phía trước,
  • 7:58 - 8:02
    và có thể giúp tôi vượt qua
    những khó khăn có thể sẽ đến.
  • 8:02 - 8:08
    Giờ đây, ý chí đó bao gồm cả việc
    suy nghĩ luôn hướng về phía trước
  • 8:08 - 8:11
    tôi cố gắng để không lãng phí năng lượng
    cho việc than thân trách phận
  • 8:11 - 8:15
    bởi vì như thế sẽ chỉ khiến tôi
    mãi bế tắc trong một nghịch lý,
  • 8:15 - 8:19
    mà trong đó không có chỗ cho hạnh phúc
    hay bất cứ xúc cảm nào khác.
  • 8:19 - 8:23
    Giờ đây, không phải tôi cố ý lờ đi
    mỗi khi cảm thấy tồi tệ,
  • 8:23 - 8:25
    tôi đơn giản là chấp nhận nó,
  • 8:25 - 8:28
    để nó bước vào,
    để nhận biết nó,
  • 8:28 - 8:32
    và làm việc mình cần làm
    để vượt qua nó.
  • 8:32 - 8:35
    Khi còn nhỏ, tôi muốn
    trở thành một kĩ sư.
  • 8:35 - 8:37
    tôi muốn trở thành
    một nhà sáng chế,
  • 8:37 - 8:40
    người có thể phóng thế giới
    vào một tương lai tốt đẹp hơn.
  • 8:40 - 8:42
    Điều này có lẽ đến từ tình yêu
    với trò xếp hình Lego
  • 8:42 - 8:45
    và sự tự do thể hiện
    mà tôi cảm nhận được
  • 8:45 - 8:48
    khi chơi trò xếp hình.
  • 8:48 - 8:53
    Và nó cũng xuất phát từ gia đình tôi
    và những người người dạy kèm của tôi,
  • 8:53 - 8:58
    những người luôn khiến tôi cảm thấy
    hoàn thiện và tích cực về bản thân,
  • 8:58 - 9:01
    Bây giờ thì tham vọng của tôi
    đã thay đổi đôi chút
  • 9:01 - 9:04
    tôi muốn đi sâu
    về ngành sinh vật học,
  • 9:04 - 9:08
    có thể là sinh học tế bào,
    hoặc di truyền học,
  • 9:08 - 9:12
    hoặc hóa sinh, hoặc thực ra
    là cái gì cũng được.
  • 9:12 - 9:16
    Đây là một người bạn của tôi,
    người mà tôi kính trọng,
  • 9:16 - 9:19
    ngài Francis Collins,
    giám đốc của NIH,
  • 9:19 - 9:23
    và đây là chúng tôi ở TEDMED năm ngoái,
    đang trò chuyện.
  • 9:23 - 9:26
    Tôi cảm thấy dù chọn
    trở thành bất cứ ai,
  • 9:26 - 9:30
    tôi tin rằng mình có thể
    làm thay đổi thế giới.
  • 9:30 - 9:34
    Và khi nỗ lực thay đổi thế giới,
    tôi sẽ hạnh phúc.
  • 9:34 - 9:37
    Khoảng 4 năm trước,
  • 9:37 - 9:39
    HBO bắt đầu làm một bộ phim tài liệu
    về tôi và gia đình tôi ,
  • 9:39 - 9:42
    tên là 'Cuộc sống - theo như Sam nghĩ"
    (Life according to Sam)
  • 9:42 - 9:46
    Đó là một trải nghiệm khá tuyệt,
    nhưng cũng đã 4 năm trước rồi.
  • 9:46 - 9:50
    và như bất kì ai,
    góc nhìn của tôi dần thay đổi,
  • 9:50 - 9:54
    và dần chín chắn hơn,
    như lựa chọn sự nghiệp đầy hứa hẹn.
  • 9:54 - 9:59
    tuy nhiên, một vài điều vẫn không đổi
    trong suốt thời gian đó.
  • 9:59 - 10:03
    Như tư duy của tôi,
    và triết lý đối với cuộc đời.
  • 10:03 - 10:05
    Vì vậy tôi muốn cho các bạn xem
  • 10:05 - 10:08
    một clip về tôi lúc nhỏ
    trích từ bộ phim,
  • 10:08 - 10:11
    mà tôi cảm giác
    là hiện thân cho triết lý đó.
  • 10:11 - 10:13
    (video)
  • 10:13 - 10:16
    Tôi hiểu nó hơn
    về mặt di truyền học
  • 10:16 - 10:20
    vì thế bây giờ nó đã bớt biểu hiện ra.
  • 10:20 - 10:21
    Nó từng kiểu như là
  • 10:21 - 10:24
    điều mà ngăn cản tôi
    làm tất cả những việc này,
  • 10:24 - 10:27
    những việc mà có thể khiến
    những đứa trẻ khác tử vong
  • 10:27 - 10:30
    những việc mà khiến người lớn
    cảm thấy bị áp lực,
  • 10:30 - 10:35
    và bây giờ nó là một thứ
    protein không bình thường
  • 10:35 - 10:39
    làm yếu đi cấu trúc các tế bào
  • 10:40 - 10:42
    Nhưng
  • 10:42 - 10:45
    nó không còn là gánh nặng
    với tôi nữa bởi vì giờ đây
  • 10:45 - 10:48
    tôi không phải cứ nghĩ rằng
  • 10:48 - 10:52
    chứng già trước tuổi
    là một vật thể hữu hình tồn tại.
  • 10:56 - 10:58
    Thế nào nhỉ, khá là hay ho, phải không?
  • 10:58 - 11:02
    (Vỗ tay)
  • 11:02 - 11:03
    Cảm ơn các bạn.
  • 11:03 - 11:06
    Các bạn có thể nhận thấy tôi đã
    nghĩ theo cách như vậy trong nhiều năm qua
  • 11:06 - 11:10
    Nhưng tôi chưa bao giờ thực sự phải
    áp dụng những khía cạnh trong triết lý của mình
  • 11:10 - 11:14
    cùng lúc vào một thử nghiệm
    cho tới Tháng Một vừa rồi.
  • 11:14 - 11:19
    Tôi bị ốm, viêm phế quản,
    và phải nằm viện vài ngày,
  • 11:19 - 11:24
    tôi bị tách ra khỏi mọi mặt
    của đời sống hằng ngày
  • 11:24 - 11:25
    khiến tôi cảm thấy
  • 11:25 - 11:28
    kiểu như thấy mình
    chỉ là cái dạng này thôi.
  • 11:28 - 11:31
    Nhưng hiểu rằng
    mình rồi sẽ khỏi ốm,
  • 11:31 - 11:34
    và hi vọng rằng
    mình sẽ lại khỏe mạnh,
  • 11:34 - 11:37
    giúp tôi tiếp tục tiến lên phía trước.
  • 11:37 - 11:39
    đôi lúc, tôi đã phải trở nên dũng cảm,
  • 11:39 - 11:41
    điều đó không phải lúc nào cũng dễ dàng.
  • 11:41 - 11:43
    Đôi lúc, tôi nao núng,
  • 11:43 - 11:44
    tôi đã trải qua những ngày thật tồi tệ,
  • 11:44 - 11:48
    nhưng tôi nhận ra rằng
    dũng cảm thật chẳng dễ dàng gì.
  • 11:48 - 11:52
    Và với tôi, tôi cảm thấy nó mới chính là
    con đường để tiến về phía trước.
  • 11:52 - 11:54
    Vâng, nói chung,
  • 11:54 - 11:58
    Tôi không lãng phí năng lượng cho việc
    cảm thấy thương hại bản thân.
  • 11:58 - 12:01
    Tôi để mình được bao quanh bởi
    những người tôi muốn ở bên
  • 12:01 - 12:03
    và tôi tiếp tục tiến lên phía trước.
  • 12:03 - 12:07
    Vì thế, với triết lý này,
    tôi hi vọng tất cả các bạn,
  • 12:07 - 12:09
    bất kể trở ngại của bạn là gì,
  • 12:09 - 12:12
    đều có thể có một cuộc sống
    cực kì hạnh phúc.
  • 12:12 - 12:13
    Ồ, khoan, chờ một chút,
  • 12:13 - 12:16
    một lời khuyên nhỏ nữa ---
  • 12:16 - 12:17
    (Cười)
  • 12:17 - 12:20
    đừng bao giờ bỏ lỡ một bữa tiệc
    mà bạn có thể tham gia.
  • 12:20 - 12:22
    Tối mai ở trường tôi sẽ diễn ra
    đêm khiêu vũ
  • 12:22 - 12:24
    và tôi sẽ tới đó.
  • 12:24 - 12:26
    Cảm ơn các bạn rất nhiều
  • 12:26 - 12:31
    (Vỗ tay)
Title:
Triết lý của tôi về một cuộc sống hạnh phúc: Sam Berns tại TEDxMidAtlantic 2013
Description:

Sam được chẩn đoán mắc chứng già trước tuổi năm cậu lên 2. Trong bài nói chuyện đầy truyền cảm của mình, cậu chia sẻ triết lý của bản thân để có được một cuộc sống hạnh phúc.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
12:46

Vietnamese subtitles

Revisions Compare revisions