-
Policzmy całkę nieoznaczoną z pierwiastka kwadratowego z 7x+9 dx.
-
Moje pierwsze pytanie brzmi: czy to dobry przykład na całkowanie przez podstawienie?
-
Jeśli tu popatrzycie, możecie pomyśleć, że naturalnym pomysłem będzie oznaczenie jako u 7x+9
-
ale czy widać gdzieś tu pochodną tego wyrażenia?
-
Zobaczmy, oznaczamy u jako 7x+9, jaka będzie pochodna u względem x?
-
Pochodna u względem x to po prostu będzie 7.
-
Pochodna 7x to 7, pochodna 9 to 0. Czy zatem widzimy gdzieś tu siódemkę?
-
Cóż, niezbyt. Ale co moglibyśmy zrobić, żeby siódemka się pojawiła, ale wartość całki się nie zmieniła?
-
Cóż, fajną rzeczą - i widywaną wiele razy, kiedy liczymy całki
-
liczby mogą bardzo łatwo wchodzić lub wychodzić spod całki.
-
Przypominam, że jeśli mamy całkę z
-
powiedzmy jakiaś liczba a razy jakaś funkcja f(x) dx, to jest to samo co
-
a razy całka z f(x)dx. Całka z liczby razy funkcja jest równe
-
liczba razy całka z funkcji. Zostawię to tu z boku.
-
Wiedząc to, czy możemy przez coś pomnożyć i podzielić, żeby pokazało się 7?
-
Cóż, możemy pomnożyć i podzielić przez 7. Wyobraźcie to sobie teraz. Przepiszmy naszą wyjściową całkę
-
narysuję strzałkę, żeby nie wchodzić na to, co już napisałem.
-
Możemy przepisać naszą wyjściową całkę jako równą całce
-
z 1/7 razy 7 razy pierwiastek z 7x+9 dx
-
I jeśli chcemy, możemy wyciągnąć 1/7 przed całkę
-
nie musimy, ale możemy to przepisać jako
-
1/7 razy całka z 7 razy pierwiastek kwadratowy z 7x+9 dx.
-
Zatem, gdybyśmy powiedzieli "u jest równe 7x+9", czy widać gdzieś tu jego pochodną?
-
Pewnie! 7 jest tutaj. Wiemy, że du, jeśli chcemy to zapisać w formie różniczkowej
-
du jest równe 7 razy dx. Czyli du jest równe 7 dx. Ta część tutaj jest równa du
-
i widzimy gdzie jest nasze u, będzie to po prostu 7x+9.
-
To jest nasze u. Przepiszmy więc naszą całkę jako wyrażenie od u.
-
Będzie ona równa 1/7 razy całka z
-
i przerzucę 7 na koniec, żebyśmy mogli po prostu napisać
-
pierwiastek z u du. 7 razy dx to du.
-
I, jeśli chcemy, możemy to przepisać jako u do potęgi 1/2, łatwiej nam wtedy zobaczyć
-
że tak naprawdę całkujemy funkcję potęgową, co umiemy robić. Przepisujemy to zatem
-
1/7 razy całka z u do potęgi 1/2 du. I postaram się teraz wyjaśnić.
-
To u mogłem napisać na biało. Chcę ten sam kolor du, bo jest to to samo du, co tutaj.
-
Więc, jaka jest całka z u do potęgi 1/2?
-
Cóż, zwiększamy wykładnik o 1, więc będzie to równe
-
i nie mogę zapomnieć o 1/7 na początku.
-
Czyli będzie to 1/7 razy, jeśli zwiększymy wykładnik o 1, będzie to równe
-
u do potęgi 3/2 (1/2 plus 1 to półtora, czyli 3/2) i musimy pomnożyć to nowe wyrażenie przez odwrotność 3/2
-
czyli 2/3. I zachęcam was, byście sprawdzili, że pochodna 2/3 razy u do 3/2 to istotnie u do potęgi 1/2.
-
Mamy już to i skoro mnożymy to wszystko przez 1/7
-
możemy tu jeszcze dorzucić plus C, które może być pewną stałą
-
i jeśli chcemy, możemy pomnożyć nawias przez 1/7. Dostaniemy wtedy 1/7 razy 2/3 to 2/21 razy u^(3/2)
-
i 1/7 razy stała, co da nam po prostu jakąś inną stałą
-
mogę zatem napisać tu stałą. Tamtą mogę nazwać C1, zaś tą mogę nazwać C2
-
ale tak naprawdę to po prostu jakaś stała. I gotowe, och, właściwie to jeszcze nie.
-
Mamy odpowiedź, ale jako wyrażenie od u. Musimy jeszcze odwrócić podstawienie.
-
Będzie to zatem 2/21 razy u do (3/2), a wiemy, czemu jest równe u,
-
u jest równe 7x+9. Użyję nowego koloru, żeby złagodzić trochę monotonię.
-
Czyli będzie to równe 2/21 razy 7x+9 do potęgi 3/2 plus C.
-
I gotowe! Jesteśmy w stanie wziąć dość brzydko wyglądającą całkę i zdać sobie sprawę
-
iż, mimo że to nie było od początku tak oczywiste, całkowanie przez podstawienie tutaj działa.