مانای چیه كه په‌نابه‌ر بیت؟ بێندیتا بێرتی و ئیڤلین بۆرگمان
-
0:07 - 0:09،لە سەرانسەری جیهاندا
-
0:09 - 0:13نزیکى 60 ملیۆن کەس هەیە کە ناچاربوون
نیشتیمانەکانى خۆیان بەجێبهێڵن -
0:13 - 0:17بۆ هەڵهاتن لە شەڕ، توندوتیژى و زۆردارى.
-
0:17 - 0:20زۆرێک لەمانە بوونەتە ئاوارەى ناوخۆ
-
0:21 - 0:25واتە ماڵەکانى خۆیانیان بەجێهێشتووە
.بەڵام هەر لە وڵاتەکەى خۆیاندان -
0:25 - 0:31وە ئەوانى تر سنوورەکانیان بڕیوە و بە دواى
.پەناگەیەکدان لە دەرەوەى وڵاتەکەى خۆیان -
0:31 - 0:34.ئەوانە وەک پەنابەر ئاماژەیان پێدەدرێت
-
0:34 - 0:37بەڵام ئەم دەستەواژەیە بە
تەواوى ماناى چییە؟ -
0:37 - 0:40،جیهان بۆ هەزارەها ساڵە پەنابەرى تێدا بووە
-
0:40 - 0:45بەڵام پێناسەی مۆدێرن بۆ ئەم تێرمه لە
كۆنگرهى 1951ى نەتەوە یەکگرتووەکاندا دانرا -
0:45 - 0:47پەیوەست بە دۆخى پەنابەرانەوە
-
0:47 - 0:52لە وەڵامى ئهو زۆرداری و دهربهدهربونهی
.خهڵك له جەنگى جیهانى دووەم -
0:52 - 0:57ئەمە پێناسەى پەنابەر دەکات وەک یەکێک
،کە لە دەرەوەى وڵاتەکەى خۆیدایە -
0:57 - 1:00وە ناتوانێت بگەڕێتەوە بۆ نیشتیمانەکەى خۆى
-
1:00 - 1:04.بە هۆى ترسى چەوساندنەوە
-
1:04 - 1:09ئەو چەوساندنەوەیە ڕەنگە بە هۆى
.نەژادیانەوە، دین یاخوود ڕەگەز، بێت -
1:09 - 1:13ئەندامبوونیان لە گروپێکى کۆمەڵایەتى
،تایبەت یان بۆچوونى سیاسی -
1:13 - 1:17وە زۆربەى جار پەیوەندى بە
.شەڕ و توندوتیژییەوە هەیە -
1:17 - 1:21ئەمڕۆ، بە نزیکەیی نیوەى
،پەنابەرانى جیهان منداڵانن -
1:21 - 1:23،هەندێکیان سهرپهرشتاریان لەگەڵدا نییە
-
1:23 - 1:27ئەم دۆخەش وایانلێدەکات کە
.تووشى کارکردن بن منداڵان -
1:27 - 1:30.یاخوود دەستدرێژى سێکسى ببنەوە
-
1:30 - 1:32.چیرۆکى هەر پەنابەرێک جیاوازە
-
1:32 - 1:37وە زۆرینەیان بە گەشتى مەترسیداردا
.تێدەپەڕن کە دهرئەنجامیان دیار نییە -
1:37 - 1:40بەڵام پێش ئەوەى دەست بکەین
،بەوەى گەشتەکانیان چى تێدایە -
1:40 - 1:41.با شتێک ڕوونبکەینەوە
-
1:41 - 1:44سەرلێشێوانى زۆر هەیە لەبارەى
جیاوازى نێوان دەستەواژەکانی -
1:44 - 1:47(کۆچبەر) و (پەنابەر)
-
1:47 - 1:50کۆچبەر) بۆ ئەوانە)
بەکاردێت کە وڵاتەکانیان بەجێدەهێڵن -
1:50 - 1:54بە ئەو هۆکارانەى کە
پەیوەندى بە زۆردارییەوە نییە -
1:54 - 1:56وەک گەڕان بە دواى هەلى ئابوورى باشتردا
-
1:56 - 2:00یاخوود بەجێهێشتنى ناوچە وشکبووەکان
.و گەڕان بۆ بارودۆخێکى باشتر -
2:00 - 2:03زۆرێک خەڵک هەیە لە سەرانسەرى
جیهاندا کە دهربهدهربوون -
2:03 - 2:05،بە هۆى کارەساتە سرووشتییەکانەوە
-
2:05 - 2:07،نەبوونى ئاسایشى خۆراکى
-
2:07 - 2:08وە تەنگانە و دژوارى دیکەوە.
-
2:08 - 2:11بەڵام یاساى نێودەوڵەتى، ڕاست بێ یان هەڵە
-
2:11 - 2:17تەنها دان بەوانەدا دەنێت وەک پەنابەر کە
.بەهۆى توندوتیژى و ململانێوە هەڵهاتوون -
2:18 - 2:21کەواتە چى ڕوودەدات کاتێک
یەکێک لە وڵاتەکەیەوە هەڵدێت؟ -
2:21 - 2:24زۆرینەى گەشتى پەنابەرەکان
درێژ و پڕ لە مەترسییە -
2:24 - 2:28كە گەیشتنیان سنوورداره به
.ئاو و خواردن و پەناگە -
2:28 - 2:31لهبهر ئهوهی کۆچەکە
،لەپڕو پێشبینى نەکراوه -
2:31 - 2:33،سامان و موڵکەکان لەوانەیە بەجێبهێڵدرێن
-
2:33 - 2:38وە ئەو کەسانەى لە ململانێدا کۆچدەکەن
،زۆرکات دۆسیە پێویستەکانیان پێنییە -
2:38 - 2:43وەک ڤیزە بو سواربوونى فڕۆکە و چونە ناو
.وڵاتى ترەوە بە شێوەیەکى یاسایى -
2:43 - 2:46هۆکارى دارایى و سیاسیش ڕێگرییان
لێدهکات لە گەشتکردن -
2:46 - 2:48.بە ڕێگاى ستاندارد
-
2:48 - 2:52ئەمە ماناى وایە ئەوان دەتوانن تەنها
،لە ڕێگاى زهمینی و دەریاییەوە بڕۆن -
2:52 - 2:55وە ڕەنگە ژیانیان بخەنە
دەستى قاچاخچییەکانەوە -
2:55 - 2:57.بۆ ئەوەى یارمەتییان بدەن سنوورەکان ببڕن
-
2:57 - 3:00گەرچى هەندێک بە دواى
،سەلامەتییەوەن لەگەڵ خێزانەکانیاندا -
3:00 - 3:04هەندێکى تر بە تەنها هەوڵى ڕۆشتن دەدەن
وخۆشەویستەکانیان بە جێدەهێڵن -
3:04 - 3:07.بە هیواى ئەوەى ڕۆژێک پێیان شادبنەوە
-
3:07 - 3:10ئەم جیابوونەوەیە ڕەنگە زۆر ئازاربەخش
.بێ و درێژ بێت بەرگەنەگیرێت -
3:10 - 3:14لە کاتێکدا زیاتر لە نیوەى
،پەنابەرانى جیهان لە شارەکاندان -
3:14 - 3:18هەندێکجار یەکەم وێستكهی
،کەسى هەڵهاتوو کەمپى پەنابەرانە -
3:18 - 3:23UN بە گشتى لەلایەن ئاژانسی پەنابەرانى
.یا حکومەتى لۆكهڵی بەڕێوەدەبرێت -
3:23 - 3:27کەمپى پەنابەرەکان وا دانراوە
,کە پێکهاتەیەکى کاتى بێت -
3:27 - 3:31وە پەناگەیەکى كاتی بدات بە نیشتەجێکانى تا
،ئهو كاتهی بە سەلامەتى دهگەڕێنەوە -
3:31 - 3:33.لە وڵاتی میوان بمێننهوه
-
3:33 - 3:35.یاخوود لە وڵاتێکى تردا نیشتەجێ بکرێن
-
3:35 - 3:40بەڵام هەڵبژاردەى نیشتەجێکردن و مانەوە
.بۆ ماوەیەکى زۆر بە گشتى سنووردارە -
3:40 - 3:44زۆرێک لە پەنابەرەکان هیچ هەڵبژاردەیەکیان
نیهماونەتهوە لە کەمپەکان بۆ چەندین ساڵ -
3:44 - 3:47.وە هەندێکجار بۆ دهیان ساڵ
-
3:47 - 3:51لە وڵاتە نوێیەکەدا، یەکەم هەنگاوى
یاسایى بۆ کەسە ئاوارەکە -
3:51 - 3:53.داواکردنى پەنابەرییە
-
3:53 - 3:56لەم خاڵەدا، ئەوان داواکارى مافى پەنابەرین
-
3:56 - 4:01وە بە فەرمى بە پەنابەر ناناسرێن
.تاکو داواکارییەکەیان قبوڵدەکرێت -
4:01 - 4:05لە کاتێکدا کە زۆرینەى وڵاتان
،لەسەر یەک پێناسە بۆ پەنابەر کۆکن -
4:05 - 4:10وڵاتى خانەخوێ بەرپرسە لە بەدواداچوون و
چاودێریکردنى هەموو داواکارییەکى پەنابەرى -
4:10 - 4:14وە بڕیاردان لەسەر ئەوەى ئایا داواکارەکان
.دەتوانرێت مافی پەنابەرییان پێ ببەخشرێت -
4:14 - 4:17ڕێنمایى وڵاتە جیاوازەکان دەکرێت بگۆڕدرێت
.و بە شێوەیەکى زۆر جیاواز بێت -
4:17 - 4:20وڵاتى خانەخوێ چەندین ئەرکى هەیە
-
4:20 - 4:23بەرامبەر ئەو کەسانەى کە
،بە پەنابەر دانیان پێداناون -
4:23 - 4:28وەک مسۆگەرکردنى چاودێرى
.تەندرووستى و جیانەکردنەوەیان -
4:28 - 4:32سەرەکیترین بەرپرسیاریەتى بەرامبەر
،پەنابەرەکان نەگەڕاندنەوەیانە -
4:32 - 4:35ئەم بنەمایە ڕێگرى لە نەتەوەکە
دەکات کە تاکێک بنێرێت -
4:35 - 4:39بۆ وڵاتێک کە ژیان و
.ئازادی لە مەترسییدا بێت -
4:39 - 4:42لە ڕاستیدا، هەرچۆنێک بێت پەنابەرەکان
لە زۆرینەى حاڵەتەکاندا قوربانی -
4:42 - 4:45.ناجێگیرى و مامەڵەى جیاکارین
-
4:45 - 4:50ئەوان ناچارن ژیانیان بونیادبنێنەوە بە
بهرهنگاربوونەوەی ترس لە بیانییەکان -
4:50 - 4:51.و ڕەگەزپەرستى
-
4:51 - 4:54لە زۆرینەى حاڵەتەکاندا ئەوان ڕێیان
پێنادرێت کە بچنە هێزى کارەوە -
4:54 - 4:57وە بە تەواوى پشتیان بە
. یارمەتییە مرۆییەکان بەستووە -
4:57 - 5:01سەرەڕاى ئەوەش زۆرێک لە منداڵە
پەنابەرەکان لە دەرەوەى خوێندنگادان -
5:01 - 5:05بە هۆى نەبوونى سەرمایە بۆ
.دەستەبەرکردنى پرۆگرامى خوێندن -
5:05 - 5:07گەر بگەڕێیتەوە دواوە بە
،ناو مێژووى خێزانەکەتدا -
5:07 - 5:11ئەگەرى ئەوە هەیە کە بۆت
،دەربکەوێت لە چەند خاڵێکدا -
5:11 - 5:14باو و باپیرانت ناچارکراون کە
،شوێنەکانى خۆیان بەجێبهێڵن -
5:14 - 5:19گەر لەبەر هەڵهاتن بوبێ لە شەڕ
.یاخوود جیاکارى و زۆردارى -
5:19 - 5:23شتێکى باشدەبێت بۆ ئێمە
گەر چیرۆکى ئەوانمان بەبیر بێتەوە -
5:23 - 5:26کاتێک ئێستا دەبیستین
،کە پەنابەرێک ئاوارەبووە -
5:26 - 5:28و دەگەڕێت بە دواى نیشتیمانێکى نوێ دا.
- Title:
- مانای چیه كه په‌نابه‌ر بیت؟ بێندیتا بێرتی و ئیڤلین بۆرگمان
- Speaker:
- Benedetta Berti and Evelien Borgman
- Description:
-
more » « less
نزیكه‌ی 60 ملیۆن كه‌س له جیهاندا ناچاركراون ماڵه‌كانیان جێبهێڵن به هۆی شه‌ره و توندوتیژی جیاكاریه‌وه. زۆربه‌ی ئه‌وانه له‌ناوه‌خۆ دهربهدهربوون، به‌ومانایه‌ی ماڵه‌كانیان جێهێشتووه به‌ڵام هێشتا هه‌ر له ووڵاتی خۆیان. هه‌ندێكی تریان به ئاواره ناسراون له ده‌ره‌وه‌ی ووڵات په‌ناهه‌نده‌بوون. به‌ڵام تێرمه‌كه مانای چیه؟ بێندیتا بێرتی و ئیڤلین بۆرگمان بۆمان ڕون ده‌كه‌نه‌وه.
وانەیەک لەلایەن بێندیتا بێرتی و ئیڤلین بۆرگمان ئامادەکراوە و کاری ئەنیمەیشنی بۆکراوە لەلایەن TED-Ed.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:43
|
Ahmed Yousify approved Kurdish subtitles for What does it mean to be a refugee? | |
|
|
Ahmed Yousify edited Kurdish subtitles for What does it mean to be a refugee? | |
|
|
Ahmed Yousify edited Kurdish subtitles for What does it mean to be a refugee? | |
|
|
Ahmed Yousify edited Kurdish subtitles for What does it mean to be a refugee? | |
|
Taban Khdir accepted Kurdish subtitles for What does it mean to be a refugee? | |
|
|
Taban Khdir edited Kurdish subtitles for What does it mean to be a refugee? | |
|
|
Taban Khdir edited Kurdish subtitles for What does it mean to be a refugee? | |
|
payam zahir edited Kurdish subtitles for What does it mean to be a refugee? |