0:00:07.385,0:00:08.660
،لە سەرانسەری جیهاندا

0:00:08.660,0:00:13.376
نزیکى 60 ملیۆن کەس هەیە کە ناچاربوون [br]نیشتیمانەکانى خۆیان بەجێبهێڵن

0:00:13.376,0:00:17.056
بۆ هەڵهاتن لە شەڕ، توندوتیژى و زۆردارى.

0:00:17.086,0:00:20.361
زۆرێک لەمانە بوونەتە ئاوارەى ناوخۆ

0:00:20.591,0:00:24.808
واتە ماڵەکانى خۆیانیان بەجێهێشتووە [br].بەڵام هەر لە وڵاتەکەى خۆیاندان

0:00:25.428,0:00:30.724
وە ئەوانى تر سنوورەکانیان بڕیوە و بە دواى [br].پەناگەیەکدان لە دەرەوەى وڵاتەکەى خۆیان

0:00:30.724,0:00:33.668
.ئەوانە وەک پەنابەر ئاماژەیان پێدەدرێت

0:00:34.378,0:00:36.888
بەڵام ئەم دەستەواژەیە بە [br]تەواوى ماناى چییە؟

0:00:37.098,0:00:40.073
،جیهان بۆ هەزارەها ساڵە پەنابەرى تێدا بووە

0:00:40.133,0:00:44.563
بەڵام پێناسەی مۆدێرن بۆ ئەم تێرمه لە [br]كۆنگرهى 1951ى نەتەوە یەکگرتووەکاندا دانرا

0:00:44.563,0:00:46.520
پەیوەست بە دۆخى پەنابەرانەوە [br]

0:00:46.840,0:00:52.358
لە وەڵامى ئهو زۆرداری و دهربهدهربونهی[br].خهڵك له جەنگى جیهانى دووەم

0:00:52.358,0:00:57.036
ئەمە پێناسەى پەنابەر دەکات وەک یەکێک[br]،کە لە دەرەوەى وڵاتەکەى خۆیدایە

0:00:57.036,0:00:59.852
وە ناتوانێت بگەڕێتەوە بۆ نیشتیمانەکەى خۆى

0:00:59.852,0:01:03.751
.بە هۆى ترسى چەوساندنەوە

0:01:03.751,0:01:08.753
ئەو چەوساندنەوەیە ڕەنگە بە هۆى[br].نەژادیانەوە، دین یاخوود ڕەگەز، بێت

0:01:08.753,0:01:12.882
ئەندامبوونیان لە گروپێکى کۆمەڵایەتى [br]،تایبەت یان بۆچوونى سیاسی

0:01:12.882,0:01:16.964
وە زۆربەى جار پەیوەندى بە[br].شەڕ و توندوتیژییەوە هەیە

0:01:16.964,0:01:20.847
ئەمڕۆ، بە نزیکەیی نیوەى [br]،پەنابەرانى جیهان منداڵانن

0:01:20.847,0:01:23.441
،هەندێکیان سهرپهرشتاریان لەگەڵدا نییە

0:01:23.441,0:01:27.092
ئەم دۆخەش وایانلێدەکات کە[br].تووشى کارکردن بن منداڵان

0:01:27.092,0:01:29.845
.یاخوود دەستدرێژى سێکسى ببنەوە

0:01:29.845,0:01:31.966
.چیرۆکى هەر پەنابەرێک جیاوازە

0:01:31.966,0:01:36.811
وە زۆرینەیان بە گەشتى مەترسیداردا [br].تێدەپەڕن کە دهرئەنجامیان دیار نییە

0:01:36.811,0:01:39.600
بەڵام پێش ئەوەى دەست بکەین[br]،بەوەى گەشتەکانیان چى تێدایە

0:01:39.600,0:01:41.197
.با شتێک ڕوونبکەینەوە

0:01:41.197,0:01:44.222
سەرلێشێوانى زۆر هەیە لەبارەى [br]جیاوازى نێوان دەستەواژەکانی

0:01:44.222,0:01:46.570
(کۆچبەر) و (پەنابەر)

0:01:46.570,0:01:50.062
کۆچبەر) بۆ ئەوانە) [br]بەکاردێت کە وڵاتەکانیان بەجێدەهێڵن

0:01:50.062,0:01:53.799
بە ئەو هۆکارانەى کە[br]پەیوەندى بە زۆردارییەوە نییە

0:01:53.799,0:01:56.198
وەک گەڕان بە دواى هەلى ئابوورى باشتردا

0:01:56.198,0:02:00.127
یاخوود بەجێهێشتنى ناوچە وشکبووەکان[br].و گەڕان بۆ بارودۆخێکى باشتر

0:02:00.237,0:02:03.309
زۆرێک خەڵک هەیە لە سەرانسەرى[br]جیهاندا کە دهربهدهربوون

0:02:03.309,0:02:05.060
،بە هۆى کارەساتە سرووشتییەکانەوە

0:02:05.060,0:02:06.624
،نەبوونى ئاسایشى خۆراکى

0:02:06.624,0:02:08.406
وە تەنگانە و دژوارى دیکەوە.

0:02:08.406,0:02:10.714
بەڵام یاساى نێودەوڵەتى، ڕاست بێ یان هەڵە

0:02:10.714,0:02:16.876
تەنها دان بەوانەدا دەنێت وەک پەنابەر کە [br].بەهۆى توندوتیژى و ململانێوە هەڵهاتوون

0:02:17.696,0:02:21.218
کەواتە چى ڕوودەدات کاتێک[br]یەکێک لە وڵاتەکەیەوە هەڵدێت؟

0:02:21.218,0:02:24.470
زۆرینەى گەشتى پەنابەرەکان[br]درێژ و پڕ لە مەترسییە

0:02:24.470,0:02:28.215
كە گەیشتنیان سنوورداره به[br].ئاو و خواردن و پەناگە

0:02:28.215,0:02:30.934
لهبهر ئهوهی کۆچەکە [br]،لەپڕو پێشبینى نەکراوه

0:02:30.934,0:02:33.102
،سامان و موڵکەکان لەوانەیە بەجێبهێڵدرێن

0:02:33.102,0:02:37.876
وە ئەو کەسانەى لە ململانێدا کۆچدەکەن [br]،زۆرکات دۆسیە پێویستەکانیان پێنییە

0:02:37.876,0:02:42.631
وەک ڤیزە بو سواربوونى فڕۆکە و چونە ناو [br].وڵاتى ترەوە بە شێوەیەکى یاسایى

0:02:42.631,0:02:46.410
هۆکارى دارایى و سیاسیش ڕێگرییان [br]لێدهکات لە گەشتکردن

0:02:46.410,0:02:48.190
.بە ڕێگاى ستاندارد

0:02:48.190,0:02:51.813
ئەمە ماناى وایە ئەوان دەتوانن تەنها [br]،لە ڕێگاى زهمینی و دەریاییەوە بڕۆن

0:02:51.813,0:02:54.760
وە ڕەنگە ژیانیان بخەنە [br]دەستى قاچاخچییەکانەوە

0:02:54.760,0:02:57.164
.بۆ ئەوەى یارمەتییان بدەن سنوورەکان ببڕن

0:02:57.164,0:03:00.033
گەرچى هەندێک بە دواى[br]،سەلامەتییەوەن لەگەڵ خێزانەکانیاندا

0:03:00.033,0:03:03.973
هەندێکى تر بە تەنها هەوڵى ڕۆشتن دەدەن [br]وخۆشەویستەکانیان بە جێدەهێڵن

0:03:03.973,0:03:06.847
.بە هیواى ئەوەى ڕۆژێک پێیان شادبنەوە

0:03:06.847,0:03:10.190
ئەم جیابوونەوەیە ڕەنگە زۆر ئازاربەخش[br].بێ و درێژ بێت بەرگەنەگیرێت

0:03:10.190,0:03:13.880
لە کاتێکدا زیاتر لە نیوەى [br]،پەنابەرانى جیهان لە شارەکاندان

0:03:13.880,0:03:18.465
هەندێکجار یەکەم وێستكهی[br]،کەسى هەڵهاتوو کەمپى پەنابەرانە

0:03:18.465,0:03:23.414
UN بە گشتى لەلایەن ئاژانسی پەنابەرانى [br].یا حکومەتى لۆكهڵی بەڕێوەدەبرێت

0:03:23.414,0:03:26.757
کەمپى پەنابەرەکان وا دانراوە[br],کە پێکهاتەیەکى کاتى بێت

0:03:26.757,0:03:30.659
وە پەناگەیەکى كاتی بدات بە نیشتەجێکانى تا [br]،ئهو كاتهی بە سەلامەتى دهگەڕێنەوە

0:03:30.659,0:03:32.626
.لە وڵاتی میوان بمێننهوه

0:03:32.626,0:03:35.138
.یاخوود لە وڵاتێکى تردا نیشتەجێ بکرێن

0:03:35.138,0:03:39.762
بەڵام هەڵبژاردەى نیشتەجێکردن و مانەوە [br].بۆ ماوەیەکى زۆر بە گشتى سنووردارە

0:03:39.762,0:03:44.284
زۆرێک لە پەنابەرەکان هیچ هەڵبژاردەیەکیان [br]نیهماونەتهوە لە کەمپەکان بۆ چەندین ساڵ

0:03:44.284,0:03:47.440
.وە هەندێکجار بۆ دهیان ساڵ

0:03:47.440,0:03:51.106
لە وڵاتە نوێیەکەدا، یەکەم هەنگاوى[br]یاسایى بۆ کەسە ئاوارەکە

0:03:51.106,0:03:53.135
.داواکردنى پەنابەرییە

0:03:53.135,0:03:56.067
لەم خاڵەدا، ئەوان داواکارى مافى پەنابەرین

0:03:56.067,0:04:01.472
وە بە فەرمى بە پەنابەر ناناسرێن[br].تاکو داواکارییەکەیان قبوڵدەکرێت

0:04:01.472,0:04:04.943
لە کاتێکدا کە زۆرینەى وڵاتان [br]،لەسەر یەک پێناسە بۆ پەنابەر کۆکن

0:04:04.943,0:04:09.683
وڵاتى خانەخوێ بەرپرسە لە بەدواداچوون و[br]چاودێریکردنى هەموو داواکارییەکى پەنابەرى

0:04:09.683,0:04:13.816
وە بڕیاردان لەسەر ئەوەى ئایا داواکارەکان [br].دەتوانرێت مافی پەنابەرییان پێ ببەخشرێت

0:04:13.816,0:04:17.355
ڕێنمایى وڵاتە جیاوازەکان دەکرێت بگۆڕدرێت [br].و بە شێوەیەکى زۆر جیاواز بێت

0:04:17.355,0:04:19.820
وڵاتى خانەخوێ چەندین ئەرکى هەیە

0:04:19.820,0:04:22.618
بەرامبەر ئەو کەسانەى کە[br]،بە پەنابەر دانیان پێداناون

0:04:22.618,0:04:27.874
وەک مسۆگەرکردنى چاودێرى[br].تەندرووستى و جیانەکردنەوەیان

0:04:27.874,0:04:31.891
سەرەکیترین بەرپرسیاریەتى بەرامبەر[br]،پەنابەرەکان نەگەڕاندنەوەیانە

0:04:31.891,0:04:35.139
ئەم بنەمایە ڕێگرى لە نەتەوەکە [br]دەکات کە تاکێک بنێرێت

0:04:35.139,0:04:38.723
بۆ وڵاتێک کە ژیان و [br].ئازادی لە مەترسییدا بێت

0:04:38.723,0:04:42.381
لە ڕاستیدا، هەرچۆنێک بێت پەنابەرەکان[br]لە زۆرینەى حاڵەتەکاندا قوربانی

0:04:42.381,0:04:45.378
.ناجێگیرى و مامەڵەى جیاکارین

0:04:45.378,0:04:49.606
ئەوان ناچارن ژیانیان بونیادبنێنەوە بە [br]بهرهنگاربوونەوەی ترس لە بیانییەکان

0:04:49.606,0:04:50.974
.و ڕەگەزپەرستى

0:04:50.974,0:04:54.192
لە زۆرینەى حاڵەتەکاندا ئەوان ڕێیان[br]پێنادرێت کە بچنە هێزى کارەوە

0:04:54.192,0:04:57.135
وە بە تەواوى پشتیان بە[br]. یارمەتییە مرۆییەکان بەستووە

0:04:57.135,0:05:01.135
سەرەڕاى ئەوەش زۆرێک لە منداڵە[br]پەنابەرەکان لە دەرەوەى خوێندنگادان

0:05:01.135,0:05:04.845
بە هۆى نەبوونى سەرمایە بۆ[br].دەستەبەرکردنى پرۆگرامى خوێندن

0:05:04.845,0:05:07.434
گەر بگەڕێیتەوە دواوە بە [br]،ناو مێژووى خێزانەکەتدا

0:05:07.434,0:05:11.061
ئەگەرى ئەوە هەیە کە بۆت[br]،دەربکەوێت لە چەند خاڵێکدا

0:05:11.061,0:05:13.878
باو و باپیرانت ناچارکراون کە [br]،شوێنەکانى خۆیان بەجێبهێڵن

0:05:13.878,0:05:19.246
گەر لەبەر هەڵهاتن بوبێ لە شەڕ [br].یاخوود جیاکارى و زۆردارى

0:05:19.246,0:05:23.299
شتێکى باشدەبێت بۆ ئێمە [br]گەر چیرۆکى ئەوانمان بەبیر بێتەوە

0:05:23.299,0:05:25.594
کاتێک ئێستا دەبیستین [br]،کە پەنابەرێک ئاوارەبووە

0:05:25.594,0:05:28.307
و دەگەڕێت بە دواى نیشتیمانێکى نوێ دا.