< Return to Video

Alliances that led to World War One

  • 0:01 - 0:05
    Cənub-Şərqi Avropadakı regional döyüşdən
  • 0:05 - 0:09
    fərqli olaraq, Birinci Dünya Müharibəsinin
  • 0:09 - 0:11
    dünya müharibəsinə çevrilməsinin səbəbi,
  • 0:11 - 0:15
    dünyada onilliklərlə inkişaf edən ittifaqlar
  • 0:15 - 0:18
    olmuşdur. Bunu sizə daha aydın izah
  • 0:18 - 0:21
    etmək üçün ittifaqların bir qismini
  • 0:21 - 0:23
    yazmadım. Bu gördüyünüz isə
  • 0:23 - 0:24
    sadəcə qısaldılmış versiyasıdır.
  • 0:24 - 0:27
    Əlavə olaraq bir çox ittifaqlarda var idi
  • 0:27 - 0:29
    lakin mən, 1914-cü ildə bütün Avropanın
  • 0:29 - 0:33
    bir-biri ilə müharibə vəziyyətində
  • 0:33 - 0:35
    olmasına səbəb olan xüsusi
  • 0:35 - 0:37
    ittifaqları seçərək yazdım.
  • 0:37 - 0:40
    Gəlin 75 il geriyə gedək. Birinci Dünya
  • 0:40 - 0:42
    Müharibəsi 1914-cü ildə başlamışdı. Bundan
  • 0:42 - 0:47
    75 il öncə, 1839-da London müqaviləsi
  • 0:47 - 0:50
    imzalandı və bu müqavilə, bir çox şeyə səbəb oldu.
  • 0:50 - 0:53
    Burada 7-ci maddə Böyük Britaniyanın
  • 0:53 - 0:55
    Belçikanın neytrallığını qorumağa razı olması,
  • 0:55 - 0:58
    Birinci Dünya Müharibəsinin isə başlanması ilə əlaqədardır.
  • 0:58 - 1:00
    Burada siz sual verə bilərsiniz ki,
  • 1:00 - 1:02
    "Bu 75 illik bir müqavilədir,
  • 1:02 - 1:03
    niyə bu qədər önəmlidir?"
  • 1:03 - 1:05
    və əslində bu çox yaxşı sualdır.
  • 1:05 - 1:07
    Bütün bu ittifaqların bir- biri ilə
  • 1:07 - 1:08
    müharibə səbəbinin bunlar olub-olmadığı
  • 1:08 - 1:11
    haqda çox gözəl bir sualdır.
  • 1:11 - 1:13
    Bəlkə də, bunlar sadəcə bəhanə idi?
  • 1:13 - 1:15
    "Sənə müharibə elan etməliyəm"
  • 1:15 - 1:17
    demək üçün
  • 1:17 - 1:19
    leqal bir bəhanə.
  • 1:19 - 1:20
    Əsl səbəb isə digərinin
  • 1:20 - 1:22
    imperatorluğunu nəzarət altına almaq,
  • 1:22 - 1:25
    güc göstərmək, daha çox
  • 1:25 - 1:26
    torpaq əldə etmək
  • 1:26 - 1:28
    və digər bir çox şeylər idi.
  • 1:28 - 1:30
    -Kim bilir ki, başqa nə ola bilər?-
  • 1:30 - 1:34
    Lakin 1839-cu ildə Britaniya İmperiyasının
  • 1:34 - 1:40
    Belçikanı qorumaq üçün leqal əsası oldu.
  • 1:40 - 1:44
    İndi isə 40 il irəliyə, 1879-cu ilə gedək.
  • 1:44 - 1:47
    Burada yeni yaranmış, 1871-ci ildə Fransa-Prussiya
  • 1:47 - 1:50
    müharibəsindən çıxan Almaniya İmperatorluğu var.
  • 1:50 - 1:54
    Almaniya İmperatorluğu, əslində
  • 1:54 - 1:57
    Prussiyanın təməlində qurulan
  • 1:57 - 1:59
    bir Almaniya krallığıdır.
  • 1:59 - 2:00
    Onlar Fransa döyüşündə
  • 2:00 - 2:03
    dəyərli torpaqları aldıqlarına görə,
  • 2:03 - 2:05
    paranoyaya qapıldılar ki, Fransa intiqam almaq istəyir.
  • 2:05 - 2:09
    Buna görə də, Ruslar barədə paranoyakdırlar.
  • 2:09 - 2:13
    Onların həmçinin Avstriya-Macarlarları ilə
  • 2:13 - 2:15
    müəyyən əlaqələri var idi.
  • 2:15 - 2:19
    Beləcə 1879-cu ildə Rusiya hücumundan bir-birini qorumaq üçün
  • 2:19 - 2:22
    Almaniya və Avstriya-Macarıstan arasında
  • 2:22 - 2:25
    İkili İttifaq müqaviləsi imzalandı.
  • 2:25 - 2:28
    Rusiya onların ortaq düşməni olduğu üçün
  • 2:28 - 2:31
    bunu fərqli rənglə işarəliyək.
  • 2:31 - 2:33
    Onlar bir-birini qoruyacaqlar.
  • 2:33 - 2:36
    Beləliklə bu ittifaq Almaniya İmperiyasını,
  • 2:36 - 2:38
    müharibəyə girəcəyi təqdirdə,
  • 2:38 - 2:41
    qorunulacağı üçün yaxşı hiss etdirirdi.
  • 2:41 - 2:44
    Əgər siz müharibələrdə
  • 2:44 - 2:46
    baş verən diplomatiyaları bilirsinizsə,
  • 2:46 - 2:48
    dost olmağa başlayanları görsəniz,
  • 2:48 - 2:50
    onların bir-biri ilə müharibəyə başladıqlarını da,
  • 2:50 - 2:53
    görə bilərsiniz. Buna görə də,
  • 2:53 - 2:54
    müharibə zamanı
  • 2:54 - 2:56
    qorunmaq üçün, başqa ittifaqlar
  • 2:56 - 2:59
    və ya başqa dostluqar da qurulurdu.
  • 2:59 - 3:02
    Beləliklə, 1892-ci ildə Fransızlar və
  • 3:02 - 3:04
    Ruslar arasında Fransa-Rusiya Hərbi
  • 3:04 - 3:05
    Konvensiyası quruldu.
  • 3:05 - 3:07
    Bu bir ittifaq idi.
  • 3:07 - 3:11
    Gəlin bunu çəhrayı rənglə işarələyək.
  • 3:11 - 3:16
    Fransa və Rusiya arasında bir ittifaq var.
  • 3:16 - 3:21
    Nəhayət 1900-cü ili əvvəlli və 1904-1907-ci illər
  • 3:21 - 3:22
    arasında bir sıra müqavilələr imzalandı.
  • 3:22 - 3:24
    Burada "Antanta" müqavilələr deməkdir.
  • 3:24 - 3:27
    Bu müqavilə Britaniya-Fransa və
  • 3:27 - 3:29
    Britaniya-Rusiya İmperiyaları arasında
  • 3:29 - 3:33
    yaxşı əlaqə olması üçün quruldu.
  • 3:33 - 3:34
    Bunlar rəsmi əlaqə olmasa da,
  • 3:34 - 3:36
    onlar bir-birləri ilə
  • 3:36 - 3:37
    digər imperiya fəthlərində
  • 3:37 - 3:39
    baş verənlərlə bağlı,
  • 3:39 - 3:41
    bir çox məsələni
  • 3:41 - 3:44
    həll edə bildilər.
  • 3:44 - 3:47
    Onlar Üçlü Antantanı yaratdılar.
  • 3:47 - 3:50
    Bu, Britaniya, Fransa və Rusiya
  • 3:50 - 3:53
    İmperiyası arasında idi.
  • 3:53 - 3:57
    Digər tərəfdə isə
  • 3:57 - 4:00
    Üçlü İttifaq qurulmuşdu
  • 4:00 - 4:01
    Bu, Almaniya,
  • 4:01 - 4:02
    Avstriya-Macarıstan və
  • 4:02 - 4:06
    İtaliya arasında qurulmuşdu.
  • 4:06 - 4:09
    Birinci Dünya Müharibəsində iştirak
  • 4:09 - 4:12
    etdiyini baxmayaraq, İtaliyanın
  • 4:12 - 4:14
    Üçlü İttifaqda olmasının səbəbi, İtaliya
  • 4:14 - 4:16
    ilə Almaniya arasında olan müqavilə idi.
  • 4:16 - 4:19
    Müharibə başlayandan sonra
  • 4:19 - 4:24
    İtaliya Almaniya və Avstriya-Macarıstan
  • 4:24 - 4:27
    tərəfinə keçmədi. O müttəfiqlərinin
  • 4:27 - 4:29
    yəni, Üçlü Antantanın tərəfinə keçdi.
  • 4:29 - 4:31
    Və bu da, Cənub-Şərqi Avropada regional
  • 4:31 - 4:36
    döyüşün niyə ümumavropa müharibəsinə
  • 4:36 - 4:42
    çevrildiyini olduqca gözəl izah edir.
Title:
Alliances that led to World War One
Description:
more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
04:43

Azerbaijani subtitles

Incomplete

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.