Bu kadar veri ile ne yapacağız?
-
0:01 - 0:04Teknoloji bize çok şey getirdi:
-
0:04 - 0:07Aya ayak basılması, İnternet,
-
0:07 - 0:09insan geninin sıralanabilmesi.
-
0:09 - 0:13Fakat aynı zamanda en derin
korkularımızın çoğunu da tetikliyor -
0:13 - 0:15ve yaklaşık 30 yıl önce
-
0:15 - 0:17kültür eleştirmeni Neil Postman,
-
0:17 - 0:19bu etkileşimi harika bir şekilde işleyen
-
0:19 - 0:22"Ölesiye Eğlenelim" isimli kitabı yazdı.
-
0:22 - 0:24Kitapta, George Orwell ve
-
0:24 - 0:26Aldous Huxley'nin distopik görüşlerini
-
0:26 - 0:30karşılaştırırken şöyle diyordu:
-
0:30 - 0:33Orwell, tutsak bir topluma
-
0:33 - 0:35dönüşeceğimizden kaygılıydı.
-
0:35 - 0:39Huxley, anlamsız bir kültüre
dönüşmemizden korkuyordu. -
0:39 - 0:41Orwell, gerçeğin bizden
-
0:41 - 0:43saklanacağından ve Huxley,
-
0:43 - 0:45ilgisizlikler diyarında boğulacağımızdan
-
0:45 - 0:48endişeleniyordu.
-
0:48 - 0:50Kısaca, iki seçenek var:
-
0:50 - 0:52Ya 'Big Brother' bizi izleyecekti
-
0:52 - 0:55ya da biz 'Big Brother'ı izleyecektik.
-
0:55 - 0:57(Gülüşmeler)
-
0:57 - 0:59Fakat bu böyle olmak zorunda değil.
-
0:59 - 1:02Biz bilgi ve teknolojinin pasif
tüketicileri değiliz. -
1:02 - 1:04Bunların hayatımızdaki rollerini ve
-
1:04 - 1:07nasıl anlam çıkaracağımızı belirliyoruz,
-
1:07 - 1:08fakat bunu yapmak için en azından
-
1:08 - 1:12nasıl düşündüğümüz gibi nasıl
-
1:12 - 1:14kodladığımıza da dikkat etmeliyiz.
-
1:14 - 1:17Sorular sormak zorundayız, zor sorular,
-
1:17 - 1:19bu şekilde bir şeyleri saymaktan öteye
-
1:19 - 1:21onları anlamaya başlayabiliriz.
-
1:21 - 1:24Sürekli dünyada ne kadar veri olduğu
-
1:24 - 1:26hakkında hikâyeler dinliyoruz
-
1:26 - 1:28ama söz konusu büyük veri
-
1:28 - 1:30ve onu yorumlamaktaki zorluklar olunca,
-
1:30 - 1:32verinin büyüklüğü çok da önemli değil.
-
1:32 - 1:35Verilerin hareket etme hızı
-
1:35 - 1:37ve çok çeşitli veri türleri var.
-
1:37 - 1:40Birkaç tane örnek vermek gerekirse:
-
1:40 - 1:42Görüntüler,
-
1:42 - 1:46yazı,
-
1:46 - 1:48video,
-
1:48 - 1:50ses.
-
1:50 - 1:53Tüm bu farklı verilerin ortak noktası ise,
-
1:53 - 1:55insanlar tarafından yaratılmış
-
1:55 - 1:58ve bir içeriğe sahip olmalarıdır.
-
1:58 - 2:00Şu anda Chicago Illinois Üniversitesi'nden,
-
2:00 - 2:02Sağlık Medya İşbirliği adında
-
2:02 - 2:05veri bilimci bir grup, Hastalık
Kontrol Merkezi -
2:05 - 2:08ile birlikte insanların
sigarayı bırakması -
2:08 - 2:09hakkında nasıl konuştuğunu,
-
2:09 - 2:12elektronik sigaralar için söylenenleri
-
2:12 - 2:15ve bu insanların sigarayı bırakması için
-
2:15 - 2:17nasıl yardımcı olabileceklerini
-
2:17 - 2:19bulmak için çalışıyorlar.
-
2:19 - 2:21İşin ilginç yanı, insanların
-
2:21 - 2:23sigara içme hakkında nasıl konuştuğunu
-
2:23 - 2:25anlamanız için öncelikle, "içmek"
-
2:25 - 2:27derken neden bahsettiklerini
anlamanız gerekiyor. -
2:27 - 2:31Twitter'da dört ana başlıkta toplamışlar:
-
2:31 - 2:34Öncelikle, "Sigara içmek".
-
2:34 - 2:37İkinci olarak, "Ot içmek".
-
2:37 - 2:40Üçüncü sırada: "Dumanı tüten pirzolalar"
-
2:40 - 2:43ve son olarak, "Hatun, bir içim su".
-
2:43 - 2:46(Gülüşmeler)
-
2:46 - 2:49Sonra da mesela şunu düşünmek gerekiyor:
-
2:49 - 2:51Elektronik sigaralar hakkında
ne konuşuyorlar? -
2:51 - 2:53İnsanların bunu yapmasının birçok yolu var
-
2:53 - 2:55ve görsellerden de görebileceğiniz gibi
-
2:55 - 2:58karmaşık bir sorgu türü.
-
2:58 - 3:01Bunun bize hatırlattığı şey ise,
-
3:01 - 3:04dilin insanlar tarafından yaratıldığı,
-
3:04 - 3:06insanların dağınık ve karmaşık olduğu
-
3:06 - 3:09ve metafor, jargon ve argo kullanmamız.
-
3:09 - 3:12Hem de bunu birçok farklı dilde
7/24 yapmamız -
3:12 - 3:15ve bir yolunu bulur bulmaz değiştirmemiz.
-
3:15 - 3:20Peki şimdi CDC (Hastalık Kontrol
Merkezi)'nin yayınladığı, -
3:20 - 3:23boğazında bir delik olan kadını gösteren
-
3:23 - 3:25oldukça görsel ve rahatsız edici
-
3:25 - 3:27bu televizyon reklamları,
-
3:27 - 3:29gerçekten insanların sigarayı
-
3:29 - 3:31bırakmasına yardımcı oldu mu?
-
3:31 - 3:35Sağlık Medya İşbirliği, veri limitlerini
sınırlandırdı -
3:35 - 3:37ama bu reklamlar hakkında
şuna karar verdiler -
3:37 - 3:40— onları görmüş olabilirsiniz —
-
3:40 - 3:42Bu reklamlar, insanları şok edici bir
-
3:42 - 3:44düşünce sürecine sokarak etkiler
-
3:44 - 3:48ve bu sonraki davranışlara da
etkide bulunabilir. -
3:48 - 3:52Bu projede benim takdir ettiğim
ve hayran olduğum, -
3:52 - 3:53insanların gerçek ihtiyaçlarına
-
3:53 - 3:57dayanması gerçeğinden başka,
-
3:57 - 4:00bir ilgisizlik denizinin karşısında,
-
4:00 - 4:05cesaretin harika bir örnek olmasıdır.
-
4:05 - 4:08Bu nedenle, sadece yorumlama
zorluklarına neden olan -
4:08 - 4:11büyük veri değildir, çünkü kabul edelim,
-
4:11 - 4:13insanlar olarak, herhangi bir veri
miktarını almada, -
4:13 - 4:16ne kadar küçük olursa olsun
ve bozulursa bozulsun, -
4:16 - 4:17çok zengin bir tarihe sahibiz.
-
4:17 - 4:21Uzun yıllar önce, eski başkan
Ronald Reagan'ın, -
4:21 - 4:24gerçekler aptalca şeylerdir açıklaması
-
4:24 - 4:25yaptığı için çok eleştirildiğini
-
4:25 - 4:29hatırlayabilirsin.
-
4:29 - 4:31Açık konuşalım, bu açıklama bir
dil sürçmesiydi. -
4:31 - 4:34Gerçekte Boston Katliamı davalarında,
-
4:34 - 4:36John Adams'ın İngiliz askerlerini
savunmasını - -
4:36 - 4:40"Gerçekler acıdır"'ı alıntılamaya çalıştı.
-
4:40 - 4:42Aslında, söylediği şeyde tesadüfi
bir bilgeliğin -
4:42 - 4:46parçası olduğunu düşünüyorum,
-
4:46 - 4:48çünkü gerçekler acıdır,
-
4:48 - 4:51ama bazen aynı zamanda aptalcadır.
-
4:51 - 4:53Bunun benim için neden
çok önemli olduğu -
4:53 - 4:57hakkında kişisel bir öykü
anlatmak istiyorum. -
4:57 - 4:59Bir nefes almam gerekiyor.
-
4:59 - 5:02Oğlum Isaac'e, 2 yaşındayken,
-
5:02 - 5:04otizm tanısı konuldu
-
5:04 - 5:07ve mutlu, neşeli, sevgi dolu,
-
5:07 - 5:09şefkatli küçük adamdı
-
5:09 - 5:12ama sözcük sayısı - o sırada hiç yoktu -
iletişimsel mimikler -
5:12 - 5:14ve kısa göz teması gibi şeylerin
-
5:14 - 5:17bakıldığı gelişimsel
değerlendirme ölçümleri, -
5:17 - 5:21onun gelişimsel düzeyinin,
-
5:21 - 5:239 aylık bir bebeğin gelişim düzeyinde
-
5:23 - 5:27olduğunu gösterdi.
-
5:27 - 5:30Tanı gerçeklere dayalı olarak doğruydu
-
5:30 - 5:33ama tüm hikâye bu değildi.
-
5:33 - 5:35Yaklaşık bir buçuk yıl sonra,
-
5:35 - 5:37hemen hemen 4 yaşındayken,
-
5:37 - 5:39bir gün bilgisayarın önünde,
-
5:39 - 5:45kadınlar üzerine Google görsel
arama yaparken buldum. -
5:45 - 5:48"Kidın" yazılmış.
-
5:48 - 5:51Her obsesif ebeveynin
yapacağı şeyi yaptım; -
5:51 - 5:53daha önce neyin aranmış
olduğunu görmek için -
5:53 - 5:56hemen "geri" düğmesine
tıklamaya başladım. -
5:56 - 5:58Arananlar sırasıyla; erkekler,
-
5:58 - 6:06okul, otobüs ve bilgisayardı.
-
6:06 - 6:08Buz kesildim,
-
6:08 - 6:10çünkü O'nun okuması bir yana harfleri
-
6:10 - 6:12söyleyebildiğini bilmiyorduk.
-
6:12 - 6:14"Isaac, Bunu nasıl yaptın?" diye sordum.
-
6:14 - 6:16Isaac bana çok ciddi bir şekilde baktı
-
6:16 - 6:20ve "Kutunun içine yazılır" dedi.
-
6:20 - 6:23İletişimi kendi kendine öğreniyordu.
-
6:23 - 6:26Ama biz yanlış yere bakıyorduk
-
6:26 - 6:29ve bu, değerlendirmelerin ve analizlerin,
-
6:29 - 6:31bir ölçümü — bu vakada, sözel iletişim —
olduğundan -
6:31 - 6:34fazla ve yaratıcı sorun çözme gibi
diğer ölçümleri az -
6:34 - 6:39değerlendirdiğinde olan şeydir.
-
6:39 - 6:42İletişim, Isaac için zordu
-
6:42 - 6:44ve bu yüzden bilmesi gereken şeyi
-
6:44 - 6:47öğrenmek için geçici bir çözüm buldu.
-
6:47 - 6:48Bunu düşündüğünüzde, çok mantıklı geliyor,
-
6:48 - 6:51çünkü bir soru oluşturmak,
-
6:51 - 6:53gerçekten karmaşık bir süreçtir.
-
6:53 - 6:56Ama o, arama kutusuna bir kelime yazarak
-
6:56 - 7:00kendi kendine çoğu şeyi yapabildi.
-
7:00 - 7:03Bundan dolayı bu küçük an,
-
7:03 - 7:05benim ve ailemizin üzerinde derin
-
7:05 - 7:07bir etki bıraktı.
-
7:07 - 7:10Onunla ilgili olan şeye ilişkin referans
sistemimizin değişmesine -
7:10 - 7:12ve biraz daha az endişelenmemize ve
-
7:12 - 7:15becerikliliğini daha fazla takdir etmemize
-
7:15 - 7:17yardım etti.
-
7:17 - 7:20Gerçekler aptalca şeylerdir.
-
7:20 - 7:23Yanlış kullanıma açıktır, inatçıdırlar
-
7:23 - 7:24ya da başka türlü.
-
7:24 - 7:27Emily Willinghan adında, bilim insanı olan
bir arkadaşım var. -
7:27 - 7:30Kısa bir süre önce Forbes için
-
7:30 - 7:32"Otizmle İlgili En Tuhaf 10 Gerçek"
-
7:32 - 7:34başlıklı bir makale yazdı.
-
7:34 - 7:37Bütünüyle bir listeydi.
-
7:37 - 7:40İnternet her şey için suçlanır, doğru mu?
-
7:40 - 7:44Elbette anneler de.
-
7:44 - 7:46Aslında daha fazlası var.
-
7:46 - 7:49"Anne" kategorisinde bir sürü var.
-
7:49 - 7:54Listenin oldukça dolu ve ilginç
olduğunu burada görebilirsiniz. -
7:54 - 7:56Ben şahsen otoyolların yakınında hamile
-
7:56 - 8:00kalmanın büyük bir hayranıyım.
-
8:00 - 8:01En sonuncusu ilginç,
-
8:01 - 8:04çünkü "buzdolabı anne" terimi,
-
8:04 - 8:07gerçekte otizmin nedeni için
-
8:07 - 8:08orijinal hipotezdi ve
-
8:08 - 8:11soğuk ve sevgi göstermeyen birisi
anlamına gelmekteydi. -
8:11 - 8:13Bu noktada, "Tamam Susan,
-
8:13 - 8:14veri alabilir, bilgi alabilirsin,
-
8:14 - 8:17bir şeyleri anlamlandırabilirsin"
diye düşünüyor olabilirsiniz. -
8:17 - 8:21Bu doğru, kesinlikle doğru
-
8:21 - 8:26ancak zorluk, bunun dışında
-
8:26 - 8:29kendimize anlam çıkarmayı
-
8:29 - 8:31denemek için fırsatımız olmasıdır.
-
8:31 - 8:37Açıkçası veri anlam oluşturmaz.
Biz yaparız. -
8:37 - 8:40Dolayısıyla iş adamları, tüketiciler,
-
8:40 - 8:42hastalar, vatandaşlar olarak
-
8:42 - 8:45sorumluluğa sahibiz.
-
8:45 - 8:47Kritik düşünme becerilerimize odaklanmaya
-
8:47 - 8:50daha fazla zaman harcamalıyız
diye düşünüyorum. -
8:50 - 8:51Neden?
-
8:51 - 8:54Çünkü tarihimizde bu noktada,
-
8:54 - 8:56defalarca duyduğumuz gibi,
-
8:56 - 8:58yıldırım hızıyla eksabayt verileri
-
8:58 - 9:00işleyebiliriz
-
9:00 - 9:03ve çok daha hızlı ve etkili bir biçimde
kötü kararlar alma -
9:03 - 9:05potansiyeline sahibiz.
-
9:05 - 9:10Geçmişte yaptığımızdan
çok daha büyük bir etkiyle. -
9:10 - 9:12Müthiş, değil mi?
-
9:12 - 9:15Dolayısıyla bunun yerine yapmamız
gereken şey, -
9:15 - 9:17etik, felsefe, sözbilim,
toplumlar ve sosyoloji -
9:17 - 9:20ve sosyal bilimler gibi şeyler üzerine
-
9:20 - 9:25daha fazla vakit harcamak,
-
9:26 - 9:28çünkü onlar bize büyük veriler için
-
9:28 - 9:31çok önemli içerik sağlar ve
-
9:31 - 9:33iyi eleştirel düşünürler olmamıza
yardım ederler. -
9:33 - 9:38Sonuçta, bir tartışmada bir sorun
-
9:38 - 9:40fark edebilirsem, bunun sayılarla
ya da kelimelerle -
9:40 - 9:43ifade edilip edilmediği çok önemli değil.
-
9:43 - 9:46Bu,
-
9:46 - 9:50onay ön yargılarını ve yanlış
ilişkileri kendi kendimize -
9:50 - 9:52bulmayı öğrenme ve 30 metreden çıplak
-
9:52 - 9:54bir duygusal çağrıyı fark etme
-
9:54 - 9:56anlamına gelir,
-
9:56 - 9:58çünkü bir şeylerden sonra
gerçekleşen şeyler, -
9:58 - 10:01ondan dolayı oldu anlamına gelmez,
zorunlu olarak -
10:01 - 10:03ve bir saniye ukalalık etmeme izin
verirseniz, -
10:03 - 10:08Romalılar buna,
"önceki olayı bir sonrakinin -
10:08 - 10:11nedeni gösterme yanlışı" derler.
-
10:11 - 10:15Bu, demografi gibi disiplinleri
sorgulama anlamına gelir. -
10:15 - 10:17Neden? Çünkü aslında yapmayı
düşündüğümüz ve olduğumuz -
10:17 - 10:20şeylerin verilerinin aksine,
cinsiyetimiz, -
10:20 - 10:21yaşımız ve nerede yaşadığımız
-
10:21 - 10:24hakkında varsayımlara dayanırlar.
-
10:24 - 10:26Bu verilere sahip olduğumuz için
-
10:26 - 10:29gizlilik ayarlarına ve tüketici
tercihlerine -
10:29 - 10:33yeterince önem vermeliyiz
-
10:33 - 10:36ve bundan öteye,
-
10:36 - 10:38sonuçtaki hipotezimiz,
-
10:38 - 10:41kullandığımız yöntemler
-
10:41 - 10:43ve güvenilirliğimiz anlaşılır olmalı.
-
10:43 - 10:46Lise'de matematik hocamın dediği gibi,
-
10:46 - 10:47hesaplamanı göster,
-
10:47 - 10:51çünkü yöntemini göstermezsen,
-
10:51 - 10:53hangi adımları atmadığını bilemem
-
10:53 - 10:55ve ne tür soruları sorduğunu bilmezsem,
-
10:55 - 10:58hangi soruları sormadığını bilemem.
-
10:58 - 11:00Kendimize şunu sormalıyız,
-
11:00 - 11:01gerçekten en zor soru aslında:
-
11:01 - 11:05Veri bunları bize gerçekten gösterdi mi,
-
11:05 - 11:07yoksa sonuçlar bizi rahatlığa ve
-
11:07 - 11:11başarılı olduğumuza dair hisse
mi kaptırdı? -
11:11 - 11:14Bu yüzden Sağlık Medya İşbirliği,
-
11:14 - 11:15projelerinin bitiminde,
-
11:15 - 11:19oldukça görsel ve rahatsız edici
-
11:19 - 11:21sigara karşıtı reklamlar açığa
çıkardığı korku -
11:21 - 11:25hakkında %87 oranında tvit aldılar
-
11:25 - 11:27ama insanlar sigarayı bıraktı
-
11:27 - 11:30sonucunu vardılar mı?
-
11:30 - 11:33Hayır. Bu, bilim, büyü değil.
-
11:33 - 11:36Veri gücünün
-
11:36 - 11:39kilidini açmak istiyorsak,
-
11:39 - 11:42totaliter bir rejimin Orwell görüşüne,
-
11:42 - 11:45değersiz bir geleceğin bir Huxley görüşüne
-
11:45 - 11:49ya da her ikisinin korkunç karışımlarına
-
11:49 - 11:52körü körüne gitmek zorunda değiliz.
-
11:52 - 11:54Yapmamız gereken şey,
-
11:54 - 11:57saygıyla ve Sağlık Medya İşbirliği gibi
-
11:57 - 11:59örneklerden ilham alarak
-
11:59 - 12:01eleştirel düşünce
değerlendirmesi yapmaktır. -
12:01 - 12:04Süper kahraman filmlerinde
söyledikleri gibi, -
12:04 - 12:05iyilik için gücümüzü kullanalım.
-
12:05 - 12:08Teşekkürler.
-
12:08 - 12:10(Alkışlar)
- Title:
- Bu kadar veri ile ne yapacağız?
- Speaker:
- Susan Etlinger
- Description:
-
Bir veri kümesi daha rahat hissetmeni sağlıyor mu? Daha mı başarılı? O zaman yorumun büyük ihtimalle yanlış. Etkileyici bir konuşmada, Susan Etlinger, daha fazla ve daha fazla veri elde ettiğimizde eleştirel düşünme becerilerimizi geliştirmemiz gerektiğini açıklıyor. Çünkü gerçekten onları anlamak için hesaplama işlemlerinin ötesine taşımak zordur.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:23
Eren Gokce approved Turkish subtitles for What do we do with all this big data? | ||
Eren Gokce edited Turkish subtitles for What do we do with all this big data? | ||
Eren Gokce edited Turkish subtitles for What do we do with all this big data? | ||
Sancak Gülgen accepted Turkish subtitles for What do we do with all this big data? | ||
Sancak Gülgen edited Turkish subtitles for What do we do with all this big data? | ||
Yunus ASIK edited Turkish subtitles for What do we do with all this big data? | ||
Yunus ASIK edited Turkish subtitles for What do we do with all this big data? | ||
Yunus ASIK edited Turkish subtitles for What do we do with all this big data? |