< Return to Video

İzdihamı önleyen hayat kurtaran bir buluş

  • 0:01 - 0:02
    Büyükbabam altı yıl önce
  • 0:02 - 0:07
    tanık olduğu dehşeti
    bana anlattığında dokuz yaşındaydım,
  • 0:07 - 0:10
    memleketimiz Nashik, Hindistan'da
  • 0:10 - 0:12
    izdihamlarda 39 kişi ölmüştü.
  • 0:12 - 0:16
    2003 yılı Kumbh Mela zamanıydı,
  • 0:16 - 0:19
    dünyanın en büyük dini
    toplantılarından biri.
  • 0:19 - 0:23
    12 yılda bir 30 milyonun üzerinden Hindu
  • 0:23 - 0:25
    sadece 1,5 milyon insan için
  • 0:25 - 0:27
    inşa edilen şehrimize hücum ediyor
  • 0:27 - 0:29
    ve 45 gün burada kalıyorlar.
  • 0:30 - 0:33
    Asıl amaç Godavari nehrinde yıkanarak
  • 0:33 - 0:35
    tüm günahlardan arınmak.
  • 0:36 - 0:38
    İzdihamlar her an yaşanabilir
  • 0:38 - 0:41
    çünkü yoğun kalabalık
    çok yavaş hareket eder.
  • 0:42 - 0:46
    Nashik dışında bu toplanma
    Hindistan'da değişik sıklıklarla
  • 0:46 - 0:48
    3 ayrı yerde daha yapılır,
  • 0:48 - 0:51
    ve 2001 ile 2014 arasında,
  • 0:51 - 0:56
    2400'ün üzerinde insan
    bu izdihamlarda hayatlarını kaybettiler.
  • 0:57 - 0:59
    Beni en çok üzen şey
  • 0:59 - 1:04
    her Kumbh Mela töreninde
    etrafta gördüğüm insanların
  • 1:04 - 1:08
    şehrin kaderine teslim olarak
    ve onlarca kişinin önlenemeyen
  • 1:08 - 1:09
    ölümlerine şahit olması.
  • 1:09 - 1:11
    Bunu değiştirmek istedim
  • 1:11 - 1:14
    neden buna bir çözüm
    bulamayayım diye düşündüm.
  • 1:14 - 1:16
    Çünkü bunun yanlış olduğu ortadaydı.
  • 1:16 - 1:19
    Erken yaşta kodlama öğrenmiş
    ve tasarımcı olmuş biri olarak
  • 1:19 - 1:21
    bu çılgın fikri değerlendirmek istedim.
  • 1:21 - 1:22
    (Gülüşmeler)
  • 1:22 - 1:24
    Tasarımcılar her zaman bir yol bulur!
  • 1:24 - 1:27
    Bir sistem inşa etmek gibi
    çılgınca bir fikir geldi aklıma,
  • 1:27 - 1:29
    bu insan akışını düzenlememe
    yardım edebilir
  • 1:29 - 1:32
    2015'teki Kumbh Mela'da
    kullanılabilirdi,
  • 1:32 - 1:36
    böylece daha az izdiham
    ve nihayet daha az ölüm olurdu.
  • 1:36 - 1:39
    Bu bana imkânsız bir görev gibi geldi.
  • 1:39 - 1:40
    büyük bir hayal,
  • 1:40 - 1:43
    özellikle de 15 yaşında biri için,
  • 1:43 - 1:46
    yine de rüyam 2015'te gerçek oldu,
  • 1:46 - 1:50
    sadece izdihamları
    ve yoğunluklarını
  • 1:50 - 1:53
    başarmakla kalmadık,
  • 1:53 - 1:55
    ayrıca 2015 yılını
  • 1:55 - 1:59
    hiç izdiham olmayan
    ilk Nashik Kumbh Mela olmasını sağladıkç
  • 2:00 - 2:05
    (Alkışlar)
  • 2:05 - 2:07
    Tarihte ilk kez
  • 2:07 - 2:10
    bu toplanma hiç kayıp vermeden geçti.
  • 2:10 - 2:12
    Peki bunu nasıl başardık?
  • 2:13 - 2:16
    Her şey 2014 yılında
    MIT Media Lab tarafından düzenlenen
  • 2:16 - 2:18
    Kumbhathon isminde
    bir inovasyon çalıştayına
  • 2:18 - 2:20
    katılmamla başladı,
  • 2:20 - 2:25
    çalıştayın amacı Kumbh Mela'nın
    zorluklarını çözmekti.
  • 2:26 - 2:30
    İzdiham problemini çözebilmemiz için
  • 2:30 - 2:32
    üç şeyi bilmemiz gerekiyordu:
  • 2:33 - 2:35
    gelen insan sayısı, yer
  • 2:35 - 2:39
    ve dakika başına düşen
    insan geçiş oranı.
  • 2:39 - 2:43
    Dolayısıyla bu üç değişkeni anlayabilmek
    için yeni bir teknoloji arayışına girdik.
  • 2:44 - 2:48
    İnsanları belirlemek için
    radyo frekanslı araçlar kullanılabilir mi?
  • 2:48 - 2:52
    Sonra fark ettik ki
    bu yöntem çok pahalı ve pratik değil,
  • 2:52 - 2:54
    30 milyon kart dağıtılması gerekirdi.
  • 2:55 - 2:58
    Görüntü işleme özelliği olan
    CCTV kameraları kullabilir miydik?
  • 2:58 - 3:00
    Yine o ölçekte kalabalık için çok pahalı,
  • 3:00 - 3:03
    taşınamaz olması nedeniyle
    birçok dezavantajı var
  • 3:03 - 3:06
    ve yağmur yağması halinde
    tamamen kullanılmaz oluyor
  • 3:06 - 3:08
    ki bu Kumbh Mela'da sıkça olur.
  • 3:09 - 3:11
    Baz istasyonlarından gelen veriyi
    kullanabilir miydik?
  • 3:12 - 3:14
    Kulağa harika bir çözüm gibi geliyor
  • 3:14 - 3:16
    ama işin tuhaf kısmı,
  • 3:16 - 3:19
    Kumbh Mela gibi etkinliklerde
  • 3:19 - 3:21
    çoğu insan cep telefonu taşımaz.
  • 3:21 - 3:25
    ayrıca veriler bizim için
    yeterince ayrıntılı olmazdı.
  • 3:25 - 3:27
    Biz de gerçek zamanlı
    bir teknoloji istedik,
  • 3:27 - 3:30
    düşük maliyetli, sağlam ve su geçirmez,
  • 3:30 - 3:33
    verinin işlenmesi kolay olmalıydı.
  • 3:34 - 3:36
    Böylece Ashioto'yu icat ettik,
  • 3:36 - 3:38
    Japoncada "ayak izi" anlamına geliyor,
  • 3:38 - 3:42
    basınç sensörleri olan
    taşınabilir bir hasırdan oluşuyor ,
  • 3:42 - 3:45
    böylece üzerinde yürüyen
    insanları sayabiliyor,
  • 3:45 - 3:47
    internet üzerinden de veriyi
  • 3:47 - 3:50
    oluşturduğumuz ileri veri analiz
    yazılımına gönderiyor.
  • 3:50 - 3:54
    Fazla sayım ya da iki kez sayma gibi
    muhtemel hatalar
  • 3:54 - 3:57
    tasarımsal müdahelelerle aşıldı.
  • 3:57 - 4:00
    Birçok farklı hâlini denedikten sonra
    hasırın en uygun genişliğinin
  • 4:00 - 4:03
    45 cm olduğuna karar verdik
  • 4:03 - 4:05
    ve bir insanın ortalama adım
    uzunluğunu gözlemledik.
  • 4:05 - 4:09
    Aksi hâlde insanlar
    sensörü atlayabilirdi.
  • 4:09 - 4:12
    karton ve alüminyum folyoyla
    kavram kanıtlama için
  • 4:12 - 4:15
    üç gün geçirerek başladık.
  • 4:15 - 4:16
    (Gülüşmeler)
  • 4:16 - 4:18
    Cidden çalıştı.
  • 4:18 - 4:21
    Alüminyum kompozit panel
    ve pizoelektrikli plakalar ile
  • 4:21 - 4:22
    bir başkasını inşa ettik,
  • 4:22 - 4:26
    bu plakalar basınç altında
    küçük bir elektirik sinyali üretiyorlar.
  • 4:27 - 4:30
    restoranlar, alışveriş merkezleri,
    tapınaklar gibi halka açık yerlerde
  • 4:30 - 4:34
    insanların tepkisini görmek için
  • 4:34 - 4:36
    30'un üzerinde deneme yaptık.
  • 4:36 - 4:40
    Bu denemeleri yapmamıza izin verdiler
  • 4:40 - 4:45
    çünkü şehrin sorunları için çalışmamız
    onları sevindirdi.
  • 4:45 - 4:49
    Ben 15'imdeydim ve ekip arkadaşlarım da
    20'lerinin başlarındaydılar.
  • 4:50 - 4:54
    Sensörleri boyadığımızda
  • 4:54 - 4:57
    insanlar korktu ve şöyle sorular
    sormaya başladılar,
  • 4:57 - 4:59
    ''Üzerine basarsam elektrik çarpar mı?''
  • 4:59 - 5:00
    (Gülüşmeler)
  • 5:00 - 5:05
    Yerde elektrikli bir sensör
    olduğu çok belli olduğunda ise
  • 5:05 - 5:06
    üzerinden atlıyorlardı.
  • 5:06 - 5:07
    (Gülüşmeler)
  • 5:07 - 5:10
    Biz de bu sensöre bir kapak
    yapmaya karar verdik,
  • 5:10 - 5:14
    böylece insanlar yerde ne olduğuyla
    ilgili endişelenmeyeceklerdi.
  • 5:14 - 5:15
    birkaç denemeden sonra
  • 5:15 - 5:18
    endüstriyel bir sensör
    kullanmaya karar verdik,
  • 5:18 - 5:21
    tehlikeli alanlarda bir emniyet
    işaretçisi olarak kullanılan
  • 5:21 - 5:23
    bu sensör,
  • 5:23 - 5:25
    ve kapak olarak
  • 5:25 - 5:26
    siyah neopren kauçuk levha.
  • 5:26 - 5:29
    siyah kauçuk kullanmanın başka bir faydası
  • 5:29 - 5:33
    yüzeyinde toz doğal olarak toplanıyor
  • 5:33 - 5:36
    ve böylece zeminde kamufle oluyor.
  • 5:36 - 5:41
    Ayrıca sensörün 12 milimetreden
    yüksek olmadığına da emin olmalıydık.
  • 5:41 - 5:43
    aksi takdirde insanlar takılabilirlerdi,
  • 5:43 - 5:45
    ki bu da tekrar bir izdiham demek.
  • 5:46 - 5:50
    (Gülüşmeler)
  • 5:50 - 5:51
    Bunu hiç istemeyiz.
  • 5:51 - 5:53
    (Gülüşümeler)
  • 5:53 - 5:57
    Sadece 10 milimetre kalınlığında
    bir sensör tasarlayabildik.
  • 5:57 - 6:00
    Şimdi gerçek zamanlı bir sunucuya
    tüm veri gönderilebiliyordu,
  • 6:00 - 6:02
    Yerdeki tüm cihazları hesaba katarak
  • 6:02 - 6:05
    bir ısı haritası çıkartabiliyorduk.
  • 6:05 - 6:09
    Kalabalığın hareketi yavaşladığında
    ya da insan yoğunluğu
  • 6:09 - 6:12
    istenen eşiğin üstüne çıktığında
    yetkililer uyarı alabiliyordu.
  • 6:13 - 6:18
    Bu hasırların beşini 2015'te
    Nashik'teki Kumbh Mela'da kurduk
  • 6:18 - 6:20
    ve 18 saatte yarım milyondan
  • 6:20 - 6:22
    fazla insan saydık,
  • 6:22 - 6:26
    datanın gerçek zamanlı olarak birden çok
    kontrol noktasında erişilebilir olduğundan
  • 6:26 - 6:29
    ve insanların güvenli şekilde
    ilerlediğinden emin olduk.
  • 6:29 - 6:32
    Şimdi bu sistem nihayetinde
    diğer geliştirmelerle birlikte
  • 6:32 - 6:35
    festival boyunca izdihamın önlenmesine
    yardımcı oluyor.
  • 6:35 - 6:38
    Kumbh Mela esnasında Ashioto tarafından
    kullanılan bu kod yakında
  • 6:38 - 6:42
    halka açık hâle gelecek
    ve isteyen herkes ücretsiz kullanabilecek.
  • 6:42 - 6:44
    çok daha fazla toplantıyı
    güvenli kılmak için
  • 6:44 - 6:47
    Bu kodu birileri kullanırsa
    çok mutlu olacağım.
  • 6:47 - 6:49
    Kumbh Mela'da başarı elde etmek
  • 6:49 - 6:52
    izdihamlardan mağdur olan başkalarına da
    yardım etmek için bana ilham verdi.
  • 6:52 - 6:56
    Sistemin tasarımı
  • 6:56 - 6:58
    organize bir grubun toplanacağı
  • 6:58 - 7:01
    her tür faaliyete adapte olabiliyor.
  • 7:01 - 7:06
    Yeni hayalim tüm dünyada hayat kaybını
    önlemek ve insanların güvenli şekilde
  • 7:06 - 7:11
    ilerlemesini sağlamak için bu sistemi
    geliştirmek, uyarlamak ve dağıtmak,
  • 7:11 - 7:14
    çünkü her insan ruhu kıymetlidir,
  • 7:14 - 7:16
    ister konser ister spor etkinliği olsun,
  • 7:16 - 7:18
    ya da Allahadab'daki Kumbh Mela,
  • 7:18 - 7:20
    Mekke'deki Hac,
  • 7:20 - 7:22
    Kerbala'daki Şii töreni,
  • 7:22 - 7:23
    veya Vatikan şehri.
  • 7:24 - 7:26
    Ne dersiniz? Sizce yapabilir miyiz?
  • 7:26 - 7:27
    (Seyirciler) Evet!
  • 7:27 - 7:28
    Teşekkürler
  • 7:28 - 7:29
    (Tezahüratlar)
  • 7:29 - 7:32
    (Alkışlar)
Title:
İzdihamı önleyen hayat kurtaran bir buluş
Speaker:
Nilay Kulkarni
Description:

Her üç yılda bir, 30 milyondan fazla Hindu, dünyanın en büyük dini toplantısı olan Hindistan'daki Kumbh Mela'da günahlarından arınmak için toplanıyor. Büyük şehirlere ve kasabalara inen devasa kalabalıklar kaçınılmaz bir şekilde izdihama sebep oluyor ve 2003 yılındaki festival sırasında 39 kişi öldü. 2014'te, o zaman 15 yaşında olan Nilay Kulkarni bu izdihamları önlemeye yardımcı olacak bir teknolojik çözüm geliştirerek, kendi kendine öğrenen bir programcı oldu. Buluşu hakkında daha fazla bilgi edinin ve 2015 Nashik Kumbh Mela'da sıfır izdihdam ve kaza oranını yakalamayı nasıl başardıklarını öğrenin.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:45

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.