WEBVTT

00:00:00.691 --> 00:00:01.969
Büyükbabam altı yıl önce

00:00:01.993 --> 00:00:06.916
tanık olduğu dehşeti 
bana anlattığında dokuz yaşındaydım,

00:00:06.940 --> 00:00:09.844
memleketimiz Nashik, Hindistan'da

00:00:09.868 --> 00:00:11.884
izdihamlarda 39 kişi ölmüştü.

00:00:12.461 --> 00:00:15.750
2003 yılı Kumbh Mela zamanıydı,

00:00:15.774 --> 00:00:18.746
dünyanın en büyük dini 
toplantılarından biri.

00:00:19.213 --> 00:00:22.943
12 yılda bir 30 milyonun üzerinden Hindu

00:00:22.967 --> 00:00:24.546
sadece 1,5 milyon insan için

00:00:24.570 --> 00:00:27.410
inşa edilen şehrimize hücum ediyor

00:00:27.434 --> 00:00:29.077
ve 45 gün burada kalıyorlar.

00:00:29.601 --> 00:00:32.672
Asıl amaç Godavari nehrinde yıkanarak

00:00:32.696 --> 00:00:35.021
tüm günahlardan arınmak.

00:00:35.807 --> 00:00:38.045
İzdihamlar her an yaşanabilir

00:00:38.069 --> 00:00:41.346
çünkü yoğun kalabalık
çok yavaş hareket eder.

00:00:42.002 --> 00:00:46.311
Nashik dışında bu toplanma
Hindistan'da değişik sıklıklarla

00:00:46.335 --> 00:00:48.054
3 ayrı yerde daha yapılır,

00:00:48.078 --> 00:00:50.847
ve 2001 ile 2014 arasında,

00:00:50.871 --> 00:00:56.369
2400'ün üzerinde insan 
bu izdihamlarda hayatlarını kaybettiler.

00:00:57.362 --> 00:00:59.219
Beni en çok üzen şey

00:00:59.243 --> 00:01:03.758
her Kumbh Mela töreninde
etrafta gördüğüm insanların

00:01:03.782 --> 00:01:07.607
şehrin kaderine teslim olarak
ve onlarca kişinin önlenemeyen

00:01:07.631 --> 00:01:08.908
ölümlerine şahit olması.

NOTE Paragraph

00:01:09.448 --> 00:01:10.878
Bunu değiştirmek istedim

00:01:10.902 --> 00:01:13.877
neden buna bir çözüm
bulamayayım diye düşündüm.

00:01:13.901 --> 00:01:15.719
Çünkü bunun yanlış olduğu ortadaydı.

00:01:15.719 --> 00:01:19.153
Erken yaşta kodlama öğrenmiş 
ve tasarımcı olmuş biri olarak

00:01:19.177 --> 00:01:21.155
bu çılgın fikri değerlendirmek istedim.

NOTE Paragraph

00:01:21.155 --> 00:01:22.057
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:01:22.081 --> 00:01:23.846
Tasarımcılar her zaman bir yol bulur!

NOTE Paragraph

00:01:23.846 --> 00:01:26.775
Bir sistem inşa etmek gibi 
çılgınca bir fikir geldi aklıma,

00:01:26.775 --> 00:01:29.041
bu insan akışını düzenlememe 
yardım edebilir

00:01:29.065 --> 00:01:32.054
2015'teki Kumbh Mela'da 
kullanılabilirdi,

00:01:32.078 --> 00:01:35.683
böylece daha az izdiham 
ve nihayet daha az ölüm olurdu.

NOTE Paragraph

00:01:36.177 --> 00:01:38.648
Bu bana imkânsız bir görev gibi geldi.

00:01:38.672 --> 00:01:40.440
büyük bir hayal,

00:01:40.464 --> 00:01:42.645
özellikle de 15 yaşında biri için,

00:01:42.669 --> 00:01:46.208
yine de rüyam 2015'te gerçek oldu,

00:01:46.232 --> 00:01:49.925
sadece izdihamları
ve yoğunluklarını

00:01:49.949 --> 00:01:52.901
başarmakla kalmadık,

00:01:52.925 --> 00:01:55.102
ayrıca 2015 yılını

00:01:55.126 --> 00:01:59.133
hiç izdiham olmayan
ilk Nashik Kumbh Mela olmasını sağladıkç

NOTE Paragraph

00:01:59.596 --> 00:02:04.934
(Alkışlar)

NOTE Paragraph

00:02:04.958 --> 00:02:07.444
Tarihte ilk kez

00:02:07.468 --> 00:02:10.214
bu toplanma hiç kayıp vermeden geçti.

NOTE Paragraph

00:02:10.228 --> 00:02:12.038
Peki bunu nasıl başardık?

00:02:12.623 --> 00:02:15.654
Her şey 2014 yılında 
MIT Media Lab tarafından düzenlenen

00:02:15.678 --> 00:02:18.354
Kumbhathon isminde 
bir inovasyon çalıştayına

00:02:18.378 --> 00:02:20.347
katılmamla başladı,

00:02:20.371 --> 00:02:24.775
çalıştayın amacı Kumbh Mela'nın 
zorluklarını çözmekti.

NOTE Paragraph

00:02:25.784 --> 00:02:30.292
İzdiham problemini çözebilmemiz için

00:02:30.316 --> 00:02:32.480
üç şeyi bilmemiz gerekiyordu:

00:02:32.504 --> 00:02:35.243
gelen insan sayısı, yer

00:02:35.267 --> 00:02:38.726
ve dakika başına düşen 
insan geçiş oranı.

00:02:39.241 --> 00:02:43.370
Dolayısıyla bu üç değişkeni anlayabilmek
için yeni bir teknoloji arayışına girdik.

00:02:44.091 --> 00:02:48.345
İnsanları belirlemek için 
radyo frekanslı araçlar kullanılabilir mi?

00:02:48.369 --> 00:02:51.782
Sonra fark ettik ki 
bu yöntem çok pahalı ve pratik değil,

00:02:51.806 --> 00:02:54.302
30 milyon kart dağıtılması gerekirdi.

00:02:54.545 --> 00:02:57.926
Görüntü işleme özelliği olan
CCTV kameraları kullabilir miydik?

00:02:57.950 --> 00:03:00.207
Yine o ölçekte kalabalık için çok pahalı,

00:03:00.207 --> 00:03:02.899
taşınamaz olması nedeniyle 
birçok dezavantajı var

00:03:02.923 --> 00:03:05.741
ve yağmur yağması halinde 
tamamen kullanılmaz oluyor

00:03:05.765 --> 00:03:08.147
ki bu Kumbh Mela'da sıkça olur.

00:03:08.750 --> 00:03:11.445
Baz istasyonlarından gelen veriyi
kullanabilir miydik?

00:03:11.806 --> 00:03:14.273
Kulağa harika bir çözüm gibi geliyor

00:03:14.297 --> 00:03:16.070
ama işin tuhaf kısmı,

00:03:16.094 --> 00:03:18.839
Kumbh Mela gibi etkinliklerde

00:03:18.863 --> 00:03:20.897
çoğu insan cep telefonu taşımaz.

00:03:20.897 --> 00:03:24.601
ayrıca veriler bizim için 
yeterince ayrıntılı olmazdı.

00:03:24.625 --> 00:03:27.078
Biz de gerçek zamanlı 
bir teknoloji istedik,

00:03:27.102 --> 00:03:30.419
düşük maliyetli, sağlam ve su geçirmez,

00:03:30.443 --> 00:03:32.854
verinin işlenmesi kolay olmalıydı.

NOTE Paragraph

00:03:33.672 --> 00:03:36.028
Böylece Ashioto'yu icat ettik,

00:03:36.052 --> 00:03:38.137
Japoncada "ayak izi" anlamına geliyor,

00:03:38.161 --> 00:03:42.346
basınç sensörleri olan 
taşınabilir bir hasırdan oluşuyor ,

00:03:42.370 --> 00:03:44.861
böylece üzerinde yürüyen 
insanları sayabiliyor,

00:03:44.885 --> 00:03:47.317
internet üzerinden de veriyi

00:03:47.341 --> 00:03:50.088
oluşturduğumuz ileri veri analiz
yazılımına gönderiyor.

00:03:50.483 --> 00:03:53.771
Fazla sayım ya da iki kez sayma gibi
muhtemel hatalar

00:03:53.795 --> 00:03:57.105
tasarımsal müdahelelerle aşıldı.

00:03:57.105 --> 00:04:00.329
Birçok farklı hâlini denedikten sonra
hasırın en uygun genişliğinin

00:04:00.353 --> 00:04:02.982
45 cm olduğuna karar verdik

00:04:02.982 --> 00:04:05.471
ve bir insanın ortalama adım 
uzunluğunu gözlemledik.

00:04:05.471 --> 00:04:09.016
Aksi hâlde insanlar
sensörü atlayabilirdi.

NOTE Paragraph

00:04:09.040 --> 00:04:11.612
karton ve alüminyum folyoyla 
kavram kanıtlama için

00:04:11.636 --> 00:04:14.510
üç gün geçirerek başladık.

NOTE Paragraph

00:04:14.534 --> 00:04:15.535
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:04:15.559 --> 00:04:17.597
Cidden çalıştı.

00:04:17.647 --> 00:04:20.647
Alüminyum kompozit panel 
ve pizoelektrikli plakalar ile

00:04:20.671 --> 00:04:22.309
bir başkasını inşa ettik,

00:04:22.333 --> 00:04:25.904
bu plakalar basınç altında 
küçük bir elektirik sinyali üretiyorlar.

00:04:26.749 --> 00:04:30.228
restoranlar, alışveriş merkezleri, 
tapınaklar gibi halka açık yerlerde

00:04:30.252 --> 00:04:33.974
insanların tepkisini görmek için

00:04:33.998 --> 00:04:35.980
30'un üzerinde deneme yaptık.

00:04:35.980 --> 00:04:39.523
Bu denemeleri yapmamıza izin verdiler

00:04:39.523 --> 00:04:45.240
çünkü şehrin sorunları için çalışmamız
onları sevindirdi.

00:04:45.240 --> 00:04:48.799
Ben 15'imdeydim ve ekip arkadaşlarım da 
20'lerinin başlarındaydılar.

NOTE Paragraph

00:04:49.736 --> 00:04:54.227
Sensörleri boyadığımızda

00:04:54.251 --> 00:04:57.092
insanlar korktu ve şöyle sorular 
sormaya başladılar,

00:04:57.116 --> 00:04:59.323
''Üzerine basarsam elektrik çarpar mı?''

NOTE Paragraph

00:04:59.347 --> 00:05:00.348
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:05:00.372 --> 00:05:04.744
Yerde elektrikli bir sensör
olduğu çok belli olduğunda ise

00:05:04.768 --> 00:05:06.261
üzerinden atlıyorlardı.

NOTE Paragraph

00:05:06.285 --> 00:05:07.361
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:05:07.385 --> 00:05:10.449
Biz de bu sensöre bir kapak 
yapmaya karar verdik,

00:05:10.473 --> 00:05:13.650
böylece insanlar yerde ne olduğuyla 
ilgili endişelenmeyeceklerdi.

NOTE Paragraph

00:05:13.650 --> 00:05:15.254
birkaç denemeden sonra

00:05:15.254 --> 00:05:17.828
endüstriyel bir sensör 
kullanmaya karar verdik,

00:05:17.828 --> 00:05:21.357
tehlikeli alanlarda bir emniyet 
işaretçisi olarak kullanılan

00:05:21.381 --> 00:05:22.532
bu sensör,

00:05:22.556 --> 00:05:24.637
ve kapak olarak

00:05:24.661 --> 00:05:26.373
siyah neopren kauçuk levha.

00:05:26.374 --> 00:05:29.191
siyah kauçuk kullanmanın başka bir faydası

00:05:29.215 --> 00:05:32.842
yüzeyinde toz doğal olarak toplanıyor

00:05:32.866 --> 00:05:35.516
ve böylece zeminde kamufle oluyor.

00:05:35.540 --> 00:05:40.652
Ayrıca sensörün 12 milimetreden 
yüksek olmadığına da emin olmalıydık.

00:05:41.206 --> 00:05:43.435
aksi takdirde insanlar takılabilirlerdi,

00:05:43.459 --> 00:05:45.364
ki bu da tekrar bir izdiham demek.

NOTE Paragraph

00:05:45.792 --> 00:05:49.579
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:05:49.603 --> 00:05:50.965
Bunu hiç istemeyiz.

NOTE Paragraph

00:05:50.989 --> 00:05:52.778
(Gülüşümeler)

NOTE Paragraph

00:05:52.802 --> 00:05:56.629
Sadece 10 milimetre kalınlığında 
bir sensör tasarlayabildik.

NOTE Paragraph

00:05:56.629 --> 00:05:59.709
Şimdi gerçek zamanlı bir sunucuya
tüm veri gönderilebiliyordu,

00:05:59.733 --> 00:06:01.591
Yerdeki tüm cihazları hesaba katarak

00:06:01.591 --> 00:06:04.748
bir ısı haritası çıkartabiliyorduk.

00:06:04.772 --> 00:06:09.057
Kalabalığın hareketi yavaşladığında 
ya da insan yoğunluğu

00:06:09.081 --> 00:06:12.216
istenen eşiğin üstüne çıktığında 
yetkililer uyarı alabiliyordu.

NOTE Paragraph

00:06:12.992 --> 00:06:17.984
Bu hasırların beşini 2015'te
Nashik'teki Kumbh Mela'da kurduk

00:06:18.008 --> 00:06:20.398
ve 18 saatte yarım milyondan

00:06:20.422 --> 00:06:22.104
fazla insan saydık,

00:06:22.128 --> 00:06:26.279
datanın gerçek zamanlı olarak birden çok 
kontrol noktasında erişilebilir olduğundan

00:06:26.279 --> 00:06:28.965
ve insanların güvenli şekilde 
ilerlediğinden emin olduk.

NOTE Paragraph

00:06:28.965 --> 00:06:31.874
Şimdi bu sistem nihayetinde
diğer geliştirmelerle birlikte

00:06:31.898 --> 00:06:35.050
festival boyunca izdihamın önlenmesine
yardımcı oluyor.

NOTE Paragraph

00:06:35.095 --> 00:06:38.232
Kumbh Mela esnasında Ashioto tarafından
kullanılan bu kod yakında

00:06:38.232 --> 00:06:41.894
halka açık hâle gelecek 
ve isteyen herkes ücretsiz kullanabilecek.

00:06:41.918 --> 00:06:44.145
çok daha fazla toplantıyı
güvenli kılmak için

00:06:44.145 --> 00:06:46.901
Bu kodu birileri kullanırsa 
çok mutlu olacağım.

NOTE Paragraph

00:06:46.901 --> 00:06:48.788
Kumbh Mela'da başarı elde etmek

00:06:48.788 --> 00:06:52.484
izdihamlardan mağdur olan başkalarına da
yardım etmek için bana ilham verdi.

00:06:52.484 --> 00:06:55.563
Sistemin tasarımı

00:06:55.563 --> 00:06:57.591
organize bir grubun toplanacağı

00:06:57.615 --> 00:07:01.411
her tür faaliyete adapte olabiliyor.

00:07:01.435 --> 00:07:05.745
Yeni hayalim tüm dünyada hayat kaybını 
önlemek ve insanların güvenli şekilde

00:07:05.769 --> 00:07:11.238
ilerlemesini sağlamak için bu sistemi 
geliştirmek, uyarlamak ve dağıtmak,

00:07:11.262 --> 00:07:14.049
çünkü her insan ruhu kıymetlidir,

00:07:14.073 --> 00:07:16.451
ister konser ister spor etkinliği olsun,

00:07:16.475 --> 00:07:18.362
ya da Allahadab'daki Kumbh Mela,

00:07:18.386 --> 00:07:19.837
Mekke'deki Hac,

00:07:19.861 --> 00:07:21.758
Kerbala'daki Şii töreni,

00:07:21.782 --> 00:07:23.266
veya Vatikan şehri.

NOTE Paragraph

00:07:23.893 --> 00:07:25.770
Ne dersiniz? Sizce yapabilir miyiz?

NOTE Paragraph

00:07:25.794 --> 00:07:26.945
(Seyirciler) Evet!

NOTE Paragraph

00:07:26.969 --> 00:07:28.120
Teşekkürler

NOTE Paragraph

00:07:28.144 --> 00:07:29.145
(Tezahüratlar)

NOTE Paragraph

00:07:29.169 --> 00:07:32.439
(Alkışlar)