[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.69,0:00:01.97,Default,,0000,0000,0000,,Büyükbabam altı yıl önce Dialogue: 0,0:00:01.99,0:00:06.92,Default,,0000,0000,0000,,tanık olduğu dehşeti \Nbana anlattığında dokuz yaşındaydım, Dialogue: 0,0:00:06.94,0:00:09.84,Default,,0000,0000,0000,,memleketimiz Nashik, Hindistan'da Dialogue: 0,0:00:09.87,0:00:11.88,Default,,0000,0000,0000,,izdihamlarda 39 kişi ölmüştü. Dialogue: 0,0:00:12.46,0:00:15.75,Default,,0000,0000,0000,,2003 yılı Kumbh Mela zamanıydı, Dialogue: 0,0:00:15.77,0:00:18.75,Default,,0000,0000,0000,,dünyanın en büyük dini \Ntoplantılarından biri. Dialogue: 0,0:00:19.21,0:00:22.94,Default,,0000,0000,0000,,12 yılda bir 30 milyonun üzerinden Hindu Dialogue: 0,0:00:22.97,0:00:24.55,Default,,0000,0000,0000,,sadece 1,5 milyon insan için Dialogue: 0,0:00:24.57,0:00:27.41,Default,,0000,0000,0000,,inşa edilen şehrimize hücum ediyor Dialogue: 0,0:00:27.43,0:00:29.08,Default,,0000,0000,0000,,ve 45 gün burada kalıyorlar. Dialogue: 0,0:00:29.60,0:00:32.67,Default,,0000,0000,0000,,Asıl amaç Godavari nehrinde yıkanarak Dialogue: 0,0:00:32.70,0:00:35.02,Default,,0000,0000,0000,,tüm günahlardan arınmak. Dialogue: 0,0:00:35.81,0:00:38.04,Default,,0000,0000,0000,,İzdihamlar her an yaşanabilir Dialogue: 0,0:00:38.07,0:00:41.35,Default,,0000,0000,0000,,çünkü yoğun kalabalık\Nçok yavaş hareket eder. Dialogue: 0,0:00:42.00,0:00:46.31,Default,,0000,0000,0000,,Nashik dışında bu toplanma\NHindistan'da değişik sıklıklarla Dialogue: 0,0:00:46.34,0:00:48.05,Default,,0000,0000,0000,,3 ayrı yerde daha yapılır, Dialogue: 0,0:00:48.08,0:00:50.85,Default,,0000,0000,0000,,ve 2001 ile 2014 arasında, Dialogue: 0,0:00:50.87,0:00:56.37,Default,,0000,0000,0000,,2400'ün üzerinde insan \Nbu izdihamlarda hayatlarını kaybettiler. Dialogue: 0,0:00:57.36,0:00:59.22,Default,,0000,0000,0000,,Beni en çok üzen şey Dialogue: 0,0:00:59.24,0:01:03.76,Default,,0000,0000,0000,,her Kumbh Mela töreninde\Netrafta gördüğüm insanların Dialogue: 0,0:01:03.78,0:01:07.61,Default,,0000,0000,0000,,şehrin kaderine teslim olarak\Nve onlarca kişinin önlenemeyen Dialogue: 0,0:01:07.63,0:01:08.91,Default,,0000,0000,0000,,ölümlerine şahit olması. Dialogue: 0,0:01:09.45,0:01:10.88,Default,,0000,0000,0000,,Bunu değiştirmek istedim Dialogue: 0,0:01:10.90,0:01:13.88,Default,,0000,0000,0000,,neden buna bir çözüm\Nbulamayayım diye düşündüm. Dialogue: 0,0:01:13.90,0:01:15.72,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü bunun yanlış olduğu ortadaydı. Dialogue: 0,0:01:15.72,0:01:19.15,Default,,0000,0000,0000,,Erken yaşta kodlama öğrenmiş \Nve tasarımcı olmuş biri olarak Dialogue: 0,0:01:19.18,0:01:21.16,Default,,0000,0000,0000,,bu çılgın fikri değerlendirmek istedim. Dialogue: 0,0:01:21.16,0:01:22.06,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:01:22.08,0:01:23.85,Default,,0000,0000,0000,,Tasarımcılar her zaman bir yol bulur! Dialogue: 0,0:01:23.85,0:01:26.78,Default,,0000,0000,0000,,Bir sistem inşa etmek gibi \Nçılgınca bir fikir geldi aklıma, Dialogue: 0,0:01:26.78,0:01:29.04,Default,,0000,0000,0000,,bu insan akışını düzenlememe \Nyardım edebilir Dialogue: 0,0:01:29.06,0:01:32.05,Default,,0000,0000,0000,,2015'teki Kumbh Mela'da \Nkullanılabilirdi, Dialogue: 0,0:01:32.08,0:01:35.68,Default,,0000,0000,0000,,böylece daha az izdiham \Nve nihayet daha az ölüm olurdu. Dialogue: 0,0:01:36.18,0:01:38.65,Default,,0000,0000,0000,,Bu bana imkânsız bir görev gibi geldi. Dialogue: 0,0:01:38.67,0:01:40.44,Default,,0000,0000,0000,,büyük bir hayal, Dialogue: 0,0:01:40.46,0:01:42.64,Default,,0000,0000,0000,,özellikle de 15 yaşında biri için, Dialogue: 0,0:01:42.67,0:01:46.21,Default,,0000,0000,0000,,yine de rüyam 2015'te gerçek oldu, Dialogue: 0,0:01:46.23,0:01:49.92,Default,,0000,0000,0000,,sadece izdihamları\Nve yoğunluklarını Dialogue: 0,0:01:49.95,0:01:52.90,Default,,0000,0000,0000,,başarmakla kalmadık, Dialogue: 0,0:01:52.92,0:01:55.10,Default,,0000,0000,0000,,ayrıca 2015 yılını Dialogue: 0,0:01:55.13,0:01:59.13,Default,,0000,0000,0000,,hiç izdiham olmayan\Nilk Nashik Kumbh Mela olmasını sağladıkç Dialogue: 0,0:01:59.60,0:02:04.93,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar) Dialogue: 0,0:02:04.96,0:02:07.44,Default,,0000,0000,0000,,Tarihte ilk kez Dialogue: 0,0:02:07.47,0:02:10.21,Default,,0000,0000,0000,,bu toplanma hiç kayıp vermeden geçti. Dialogue: 0,0:02:10.23,0:02:12.04,Default,,0000,0000,0000,,Peki bunu nasıl başardık? Dialogue: 0,0:02:12.62,0:02:15.65,Default,,0000,0000,0000,,Her şey 2014 yılında \NMIT Media Lab tarafından düzenlenen Dialogue: 0,0:02:15.68,0:02:18.35,Default,,0000,0000,0000,,Kumbhathon isminde \Nbir inovasyon çalıştayına Dialogue: 0,0:02:18.38,0:02:20.35,Default,,0000,0000,0000,,katılmamla başladı, Dialogue: 0,0:02:20.37,0:02:24.78,Default,,0000,0000,0000,,çalıştayın amacı Kumbh Mela'nın \Nzorluklarını çözmekti. Dialogue: 0,0:02:25.78,0:02:30.29,Default,,0000,0000,0000,,İzdiham problemini çözebilmemiz için Dialogue: 0,0:02:30.32,0:02:32.48,Default,,0000,0000,0000,,üç şeyi bilmemiz gerekiyordu: Dialogue: 0,0:02:32.50,0:02:35.24,Default,,0000,0000,0000,,gelen insan sayısı, yer Dialogue: 0,0:02:35.27,0:02:38.73,Default,,0000,0000,0000,,ve dakika başına düşen \Ninsan geçiş oranı. Dialogue: 0,0:02:39.24,0:02:43.37,Default,,0000,0000,0000,,Dolayısıyla bu üç değişkeni anlayabilmek\Niçin yeni bir teknoloji arayışına girdik. Dialogue: 0,0:02:44.09,0:02:48.34,Default,,0000,0000,0000,,İnsanları belirlemek için \Nradyo frekanslı araçlar kullanılabilir mi? Dialogue: 0,0:02:48.37,0:02:51.78,Default,,0000,0000,0000,,Sonra fark ettik ki \Nbu yöntem çok pahalı ve pratik değil, Dialogue: 0,0:02:51.81,0:02:54.30,Default,,0000,0000,0000,,30 milyon kart dağıtılması gerekirdi. Dialogue: 0,0:02:54.54,0:02:57.93,Default,,0000,0000,0000,,Görüntü işleme özelliği olan\NCCTV kameraları kullabilir miydik? Dialogue: 0,0:02:57.95,0:03:00.21,Default,,0000,0000,0000,,Yine o ölçekte kalabalık için çok pahalı, Dialogue: 0,0:03:00.21,0:03:02.90,Default,,0000,0000,0000,,taşınamaz olması nedeniyle \Nbirçok dezavantajı var Dialogue: 0,0:03:02.92,0:03:05.74,Default,,0000,0000,0000,,ve yağmur yağması halinde \Ntamamen kullanılmaz oluyor Dialogue: 0,0:03:05.76,0:03:08.15,Default,,0000,0000,0000,,ki bu Kumbh Mela'da sıkça olur. Dialogue: 0,0:03:08.75,0:03:11.44,Default,,0000,0000,0000,,Baz istasyonlarından gelen veriyi\Nkullanabilir miydik? Dialogue: 0,0:03:11.81,0:03:14.27,Default,,0000,0000,0000,,Kulağa harika bir çözüm gibi geliyor Dialogue: 0,0:03:14.30,0:03:16.07,Default,,0000,0000,0000,,ama işin tuhaf kısmı, Dialogue: 0,0:03:16.09,0:03:18.84,Default,,0000,0000,0000,,Kumbh Mela gibi etkinliklerde Dialogue: 0,0:03:18.86,0:03:20.90,Default,,0000,0000,0000,,çoğu insan cep telefonu taşımaz. Dialogue: 0,0:03:20.90,0:03:24.60,Default,,0000,0000,0000,,ayrıca veriler bizim için \Nyeterince ayrıntılı olmazdı. Dialogue: 0,0:03:24.62,0:03:27.08,Default,,0000,0000,0000,,Biz de gerçek zamanlı \Nbir teknoloji istedik, Dialogue: 0,0:03:27.10,0:03:30.42,Default,,0000,0000,0000,,düşük maliyetli, sağlam ve su geçirmez, Dialogue: 0,0:03:30.44,0:03:32.85,Default,,0000,0000,0000,,verinin işlenmesi kolay olmalıydı. Dialogue: 0,0:03:33.67,0:03:36.03,Default,,0000,0000,0000,,Böylece Ashioto'yu icat ettik, Dialogue: 0,0:03:36.05,0:03:38.14,Default,,0000,0000,0000,,Japoncada "ayak izi" anlamına geliyor, Dialogue: 0,0:03:38.16,0:03:42.35,Default,,0000,0000,0000,,basınç sensörleri olan \Ntaşınabilir bir hasırdan oluşuyor , Dialogue: 0,0:03:42.37,0:03:44.86,Default,,0000,0000,0000,,böylece üzerinde yürüyen \Ninsanları sayabiliyor, Dialogue: 0,0:03:44.88,0:03:47.32,Default,,0000,0000,0000,,internet üzerinden de veriyi Dialogue: 0,0:03:47.34,0:03:50.09,Default,,0000,0000,0000,,oluşturduğumuz ileri veri analiz\Nyazılımına gönderiyor. Dialogue: 0,0:03:50.48,0:03:53.77,Default,,0000,0000,0000,,Fazla sayım ya da iki kez sayma gibi\Nmuhtemel hatalar Dialogue: 0,0:03:53.80,0:03:57.10,Default,,0000,0000,0000,,tasarımsal müdahelelerle aşıldı. Dialogue: 0,0:03:57.10,0:04:00.33,Default,,0000,0000,0000,,Birçok farklı hâlini denedikten sonra\Nhasırın en uygun genişliğinin Dialogue: 0,0:04:00.35,0:04:02.98,Default,,0000,0000,0000,,45 cm olduğuna karar verdik Dialogue: 0,0:04:02.98,0:04:05.47,Default,,0000,0000,0000,,ve bir insanın ortalama adım \Nuzunluğunu gözlemledik. Dialogue: 0,0:04:05.47,0:04:09.02,Default,,0000,0000,0000,,Aksi hâlde insanlar\Nsensörü atlayabilirdi. Dialogue: 0,0:04:09.04,0:04:11.61,Default,,0000,0000,0000,,karton ve alüminyum folyoyla \Nkavram kanıtlama için Dialogue: 0,0:04:11.64,0:04:14.51,Default,,0000,0000,0000,,üç gün geçirerek başladık. Dialogue: 0,0:04:14.53,0:04:15.54,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:04:15.56,0:04:17.60,Default,,0000,0000,0000,,Cidden çalıştı. Dialogue: 0,0:04:17.65,0:04:20.65,Default,,0000,0000,0000,,Alüminyum kompozit panel \Nve pizoelektrikli plakalar ile Dialogue: 0,0:04:20.67,0:04:22.31,Default,,0000,0000,0000,,bir başkasını inşa ettik, Dialogue: 0,0:04:22.33,0:04:25.90,Default,,0000,0000,0000,,bu plakalar basınç altında \Nküçük bir elektirik sinyali üretiyorlar. Dialogue: 0,0:04:26.75,0:04:30.23,Default,,0000,0000,0000,,restoranlar, alışveriş merkezleri, \Ntapınaklar gibi halka açık yerlerde Dialogue: 0,0:04:30.25,0:04:33.97,Default,,0000,0000,0000,,insanların tepkisini görmek için Dialogue: 0,0:04:33.100,0:04:35.98,Default,,0000,0000,0000,,30'un üzerinde deneme yaptık. Dialogue: 0,0:04:35.98,0:04:39.52,Default,,0000,0000,0000,,Bu denemeleri yapmamıza izin verdiler Dialogue: 0,0:04:39.52,0:04:45.24,Default,,0000,0000,0000,,çünkü şehrin sorunları için çalışmamız\Nonları sevindirdi. Dialogue: 0,0:04:45.24,0:04:48.80,Default,,0000,0000,0000,,Ben 15'imdeydim ve ekip arkadaşlarım da \N20'lerinin başlarındaydılar. Dialogue: 0,0:04:49.74,0:04:54.23,Default,,0000,0000,0000,,Sensörleri boyadığımızda Dialogue: 0,0:04:54.25,0:04:57.09,Default,,0000,0000,0000,,insanlar korktu ve şöyle sorular \Nsormaya başladılar, Dialogue: 0,0:04:57.12,0:04:59.32,Default,,0000,0000,0000,,''Üzerine basarsam elektrik çarpar mı?'' Dialogue: 0,0:04:59.35,0:05:00.35,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:05:00.37,0:05:04.74,Default,,0000,0000,0000,,Yerde elektrikli bir sensör\Nolduğu çok belli olduğunda ise Dialogue: 0,0:05:04.77,0:05:06.26,Default,,0000,0000,0000,,üzerinden atlıyorlardı. Dialogue: 0,0:05:06.28,0:05:07.36,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:05:07.38,0:05:10.45,Default,,0000,0000,0000,,Biz de bu sensöre bir kapak \Nyapmaya karar verdik, Dialogue: 0,0:05:10.47,0:05:13.65,Default,,0000,0000,0000,,böylece insanlar yerde ne olduğuyla \Nilgili endişelenmeyeceklerdi. Dialogue: 0,0:05:13.65,0:05:15.25,Default,,0000,0000,0000,,birkaç denemeden sonra Dialogue: 0,0:05:15.25,0:05:17.83,Default,,0000,0000,0000,,endüstriyel bir sensör \Nkullanmaya karar verdik, Dialogue: 0,0:05:17.83,0:05:21.36,Default,,0000,0000,0000,,tehlikeli alanlarda bir emniyet \Nişaretçisi olarak kullanılan Dialogue: 0,0:05:21.38,0:05:22.53,Default,,0000,0000,0000,,bu sensör, Dialogue: 0,0:05:22.56,0:05:24.64,Default,,0000,0000,0000,,ve kapak olarak Dialogue: 0,0:05:24.66,0:05:26.37,Default,,0000,0000,0000,,siyah neopren kauçuk levha. Dialogue: 0,0:05:26.37,0:05:29.19,Default,,0000,0000,0000,,siyah kauçuk kullanmanın başka bir faydası Dialogue: 0,0:05:29.22,0:05:32.84,Default,,0000,0000,0000,,yüzeyinde toz doğal olarak toplanıyor Dialogue: 0,0:05:32.87,0:05:35.52,Default,,0000,0000,0000,,ve böylece zeminde kamufle oluyor. Dialogue: 0,0:05:35.54,0:05:40.65,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca sensörün 12 milimetreden \Nyüksek olmadığına da emin olmalıydık. Dialogue: 0,0:05:41.21,0:05:43.44,Default,,0000,0000,0000,,aksi takdirde insanlar takılabilirlerdi, Dialogue: 0,0:05:43.46,0:05:45.36,Default,,0000,0000,0000,,ki bu da tekrar bir izdiham demek. Dialogue: 0,0:05:45.79,0:05:49.58,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:05:49.60,0:05:50.96,Default,,0000,0000,0000,,Bunu hiç istemeyiz. Dialogue: 0,0:05:50.99,0:05:52.78,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşümeler) Dialogue: 0,0:05:52.80,0:05:56.63,Default,,0000,0000,0000,,Sadece 10 milimetre kalınlığında \Nbir sensör tasarlayabildik. Dialogue: 0,0:05:56.63,0:05:59.71,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi gerçek zamanlı bir sunucuya\Ntüm veri gönderilebiliyordu, Dialogue: 0,0:05:59.73,0:06:01.59,Default,,0000,0000,0000,,Yerdeki tüm cihazları hesaba katarak Dialogue: 0,0:06:01.59,0:06:04.75,Default,,0000,0000,0000,,bir ısı haritası çıkartabiliyorduk. Dialogue: 0,0:06:04.77,0:06:09.06,Default,,0000,0000,0000,,Kalabalığın hareketi yavaşladığında \Nya da insan yoğunluğu Dialogue: 0,0:06:09.08,0:06:12.22,Default,,0000,0000,0000,,istenen eşiğin üstüne çıktığında \Nyetkililer uyarı alabiliyordu. Dialogue: 0,0:06:12.99,0:06:17.98,Default,,0000,0000,0000,,Bu hasırların beşini 2015'te\NNashik'teki Kumbh Mela'da kurduk Dialogue: 0,0:06:18.01,0:06:20.40,Default,,0000,0000,0000,,ve 18 saatte yarım milyondan Dialogue: 0,0:06:20.42,0:06:22.10,Default,,0000,0000,0000,,fazla insan saydık, Dialogue: 0,0:06:22.13,0:06:26.28,Default,,0000,0000,0000,,datanın gerçek zamanlı olarak birden çok \Nkontrol noktasında erişilebilir olduğundan Dialogue: 0,0:06:26.28,0:06:28.96,Default,,0000,0000,0000,,ve insanların güvenli şekilde \Nilerlediğinden emin olduk. Dialogue: 0,0:06:28.96,0:06:31.87,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi bu sistem nihayetinde\Ndiğer geliştirmelerle birlikte Dialogue: 0,0:06:31.90,0:06:35.05,Default,,0000,0000,0000,,festival boyunca izdihamın önlenmesine\Nyardımcı oluyor. Dialogue: 0,0:06:35.10,0:06:38.23,Default,,0000,0000,0000,,Kumbh Mela esnasında Ashioto tarafından\Nkullanılan bu kod yakında Dialogue: 0,0:06:38.23,0:06:41.89,Default,,0000,0000,0000,,halka açık hâle gelecek \Nve isteyen herkes ücretsiz kullanabilecek. Dialogue: 0,0:06:41.92,0:06:44.14,Default,,0000,0000,0000,,çok daha fazla toplantıyı\Ngüvenli kılmak için Dialogue: 0,0:06:44.14,0:06:46.90,Default,,0000,0000,0000,,Bu kodu birileri kullanırsa \Nçok mutlu olacağım. Dialogue: 0,0:06:46.90,0:06:48.79,Default,,0000,0000,0000,,Kumbh Mela'da başarı elde etmek Dialogue: 0,0:06:48.79,0:06:52.48,Default,,0000,0000,0000,,izdihamlardan mağdur olan başkalarına da\Nyardım etmek için bana ilham verdi. Dialogue: 0,0:06:52.48,0:06:55.56,Default,,0000,0000,0000,,Sistemin tasarımı Dialogue: 0,0:06:55.56,0:06:57.59,Default,,0000,0000,0000,,organize bir grubun toplanacağı Dialogue: 0,0:06:57.62,0:07:01.41,Default,,0000,0000,0000,,her tür faaliyete adapte olabiliyor. Dialogue: 0,0:07:01.44,0:07:05.74,Default,,0000,0000,0000,,Yeni hayalim tüm dünyada hayat kaybını \Nönlemek ve insanların güvenli şekilde Dialogue: 0,0:07:05.77,0:07:11.24,Default,,0000,0000,0000,,ilerlemesini sağlamak için bu sistemi \Ngeliştirmek, uyarlamak ve dağıtmak, Dialogue: 0,0:07:11.26,0:07:14.05,Default,,0000,0000,0000,,çünkü her insan ruhu kıymetlidir, Dialogue: 0,0:07:14.07,0:07:16.45,Default,,0000,0000,0000,,ister konser ister spor etkinliği olsun, Dialogue: 0,0:07:16.48,0:07:18.36,Default,,0000,0000,0000,,ya da Allahadab'daki Kumbh Mela, Dialogue: 0,0:07:18.39,0:07:19.84,Default,,0000,0000,0000,,Mekke'deki Hac, Dialogue: 0,0:07:19.86,0:07:21.76,Default,,0000,0000,0000,,Kerbala'daki Şii töreni, Dialogue: 0,0:07:21.78,0:07:23.27,Default,,0000,0000,0000,,veya Vatikan şehri. Dialogue: 0,0:07:23.89,0:07:25.77,Default,,0000,0000,0000,,Ne dersiniz? Sizce yapabilir miyiz? Dialogue: 0,0:07:25.79,0:07:26.94,Default,,0000,0000,0000,,(Seyirciler) Evet! Dialogue: 0,0:07:26.97,0:07:28.12,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkürler Dialogue: 0,0:07:28.14,0:07:29.14,Default,,0000,0000,0000,,(Tezahüratlar) Dialogue: 0,0:07:29.17,0:07:32.44,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)