-
Rozwiążmy kolejne zadania,
-
z użyciem równania stanu gazu doskonałego. (Równanie Clapeyrona)
-
Powiedzmy, że mam pojemnik z gazem
-
i ciśnienie w tym momencie wynosi 3 atmosfery.
-
I powiedzmy, że objętość pojemnika
-
wynosi jakieś 9 litrów.
-
I jakie będzie ciśnienie
-
jeśli objętość z 9 litrów zmniejszy się do 3?
-
Z pierwszego filmiku dotyczącego równania gazu doskonałego
-
możecie wyciągnąc pewne wnioski
-
że mamy tutaj, że temperatura,
-
i to jest istotne,
-
że temperatura jest stała
-
i jest to bardzo ważna rzecz.
-
Więc powiedzieliśmy sobie, że naszym pierwszym wnioskiem
-
wyciągniętym z równania gazu doskonałego
-
jest to, że jeśli mamy pewną liczbę cząsteczek
-
z pewną ilością energii kinetycznej
-
i wywierających ciśnienie
-
na pojemnik,
-
i jeśli zmniejszylibyśmy pojemnik
-
to mielibyśmy tą samą ilość cząsteczek.
-
n (liczba cząsteczek) się nie zmnienia.
-
Średnia energia kinetyczna się nie zmnienia,
-
one po prostu będą się bardziej odbijać od ścian pojemnika.
-
Więc jeśli zmniejszymy pojemnik,
-
jeśli objętość idzie w górę...
-
jeśli objętość się zmniejsza,
-
to ciśnienie powinno wzrosnąć.
-
Więc zobaczmy czy będziemy potrafili obliczyć dokładną liczbę.
-
Więc bierzemy nasze równanie gazu doskonałego:
-
ciśnienie razy objętość równa się nRT.
-
Czy liczba cząsteczek zmniejszy się
-
jeśli zmniejszyłem objętość?
-
Nie!
-
Mamy tą samą ilość cząsteczek.
-
Ja tylko zmniejszam pojemnik,
-
więc n to n, R się nie zmnienia, bo jest to stała,
-
a temperatura się też nie zmnienia.
-
Więc moje stare ciśnienie razy objętość
-
będzie się równało nRT,
-
a moje nowe ciśnienie razy objętość...
-
Pozwólcie, że nazwę to P1 (ciśnienie 1) i V1 (objętość 1)
-
a wtedy P2 jest...
-
przepraszam, to jest V2.
-
Więc V2 jest tutaj i próbujemy obliczyć P2 (ciśnienie 2).
-
Jakie jest P2?
-
Wiemy, że P1 razy V1 równa się nRT,
-
i wiemy również, że z racji tego, że temperatura
-
i liczba moli naszego gazu się nie zmnieniają,
-
to P2 razy V2 równa się nRT.
-
a ponieważ oba równają się z tym samym
-
możemy powiedzieć, że ciśnienie razy objętość,
-
jeśli temperatura pozostaje taka sama,
-
będą stałe.
-
Więc P1 razy V1 będzie się równać P2 razy V2.
-
Więc ile wynosiło P1?
-
P1, nasze ciśnienie początkowe, wynosiło 3 atmosfery.
-
Więc 3 atmosfery razy 9 litrów
-
równa się naszemu nowemu ciśnieniu razy 3 litry.
-
A jeśli obie strony podzielimy przez 3,
-
trzy litry nam się anulują,
-
zostanie nam 9 atmosfer.
-
I to ma sens.
-
Jeśli zmniejszymy objętość o 2/3
-
albo jeśli objętość będzie wynosiła
-
1/3 początkowej objętości,
-
to wtedy ciśnienie wzrośnie trzykrotnie.
-
Więc wzrosło 3 razy, a to wzrosło razy 1/3.
-
Taka wiedza się przydaje.
-
Jeśli temperatura jest stała
-
to ciśnienie razy objętość
-
też będą stałe.
-
Możemy teraz przejść dalej.
-
Jeśli widzimy, że PV równa się nRT,
-
dwiema rzeczami, które wiemy, że się nie zmienią
-
w większości ćwiczeń, które robimy
-
jest liczba cząsteczek, którymi się zajmujemy
-
i oczywiście, R się nie zmnieni.
-
Więc jeśli podzielimy obie strony przez T,
-
otrzymamy PV podzielone przez T równa się nR,
-
albo moglibyśmy powiedzieć, że równa się stałej.
-
To będzie stała liczba dla każdego systemu
-
gdzie nie zmnieniamy
-
liczby cząsteczek w pojemniku.
-
Więc jeśli zmnieniamy ciśnienie...
-
Więc jeśli zaczynaliśmy z
-
ciśnieniem 1, objętością 1 i jakąś temperaturą 1
-
to będzie się to równać tej stałej.
-
A jeśli zmnieniamy którąkolwiek z nich,
-
to wracamy
-
do ciśnienia 2, objętości 2, temperatury 2,
-
one nadal powinny równać się tej stałej,
-
więc one się sobie równają.
-
Więc na przykład, powiedzmy, że zaczynami z
-
ciśnieniem wynoszącym 1 atmosferę.
-
i mam objętość...
-
Zmienię tutaj jednostki, żeby zrobić to w inny sposób
-
2 metry sześcienne.
-
I powiedzmy, że nasza temperatura wynosi 27 stopni Cejsjusza.
-
I właśnie napisałem Celsjusz
-
bo chcę, żebyście zawsze pamiętali
-
że musicie zamieniać je na Kelwiny.
-
Więc 27 stopni plus 273 da nam
-
dokładnie 300 stopni Kelwina.
-
I powiedzmy, że nasza nowa temperatura...
-
Właściwie to obliczmy naszą nową temperaturę
-
ile ona będzie wynosić.
-
Powiedzmy, że nasze nowe ciśnienie wynosi 2 atmosfery.
-
Ciśnienie wzrosło.
-
Powiedzmy, że zmniejszamy pojemnik,
-
więc będzie to 1 metr sześcienny.
-
Więc pojemnik został zmniejszony o połowę
-
a ciśnienie zwiększyło się o połowę.
-
Więc mogliście zgadnąć.
-
No bo wiecie, zwiększyliśmy ciśnienie...
-
Zmniejszmy pojemnik jeszcze bardziej.
-
A właściwie to nie.
-
Zwiększmy ciśnienie.
-
Zwiększmy je do 5 atmosfer.
-
Teraz chcemy się dowiedzieć ile wynosi druga temperatura
-
i mamy nasze równanie.
-
A więc mamy
-
2/300 atmosfer metrów sześciennych na Kelwiny
-
równa się 5/T2, nasza temperatura 2,
-
a wtedy mamy 1500 równa się 2T2.
-
Podzielimy obie strony przez 2.
-
Mamy T2 równe 750 stopni Kelwina,
-
co ma sens, prawda?
-
Tak bardzo zwiększyliśmy ciśnienie
-
i zmniejszyliśmy objętość w tym samym czasie
-
że temperatura musiała wzrosnąć.
-
Albo moglibyście pomyśleć inaczej,
-
że może zwiększyliśmy temperaturę
-
i to właśnie spowodowało, że ciśnienie
-
było o wiele wyższe,
-
zwłaszcza, że zmniejszyliśmy objętość.
-
Myślę, że najlepszym sposobem na to
-
jest to, że ciśnienie tak wzrosło,
-
wzrosło pięciokrotnie
-
od 1 do 5 atmosfer,
-
ponieważ z jednej strony
-
zmniejszyliśmy objętość o połowę
-
więc to powinno podwoić ciśnienie,
-
więc to powinno doprowadzić nas do 2 atmosfer.
-
A wtedy zwiększyliśmy temperaturę,
-
więc również uderzamy w pojemnik.
-
Mieliśmy temperaturę 750 stopni Kelwina,
-
więc więcej niż 2 razy wyższą temperaturę,
-
i to właśnie doprowadziło nas do 5 atmosfer.
-
Teraz, kolejną rzeczą, o której pewnie słyszycie
-
jest to co się dzieje
-
w standardowej temperaturze i ciśnieniu.
-
Pozwólcie, że to wszystko skasuję.
-
Standardowa temperatura i ciśnienie.
-
Pozwólcie, że skasuję wszystkie niepotrzebne rzeczy.
-
Standarodwa temperatura i ciśnienie.
-
I wspominam o tym,
-
ponieważ pomimo tego, że jest to nazywane
-
standardową temperaturą i ciśnieniem,
-
i czasami nazywane STP,
-
na nieszczęście dla świata,
-
nie ma standarowego pojęcia na to
-
czym jest standardowe ciśnienie i temperatura.
-
Skorzystałem z Wikipedii, żeby to sprawdzić.
-
I jedną rzeczą, którą prawdopodobnie widzieliście
-
na większości zajęć z fizyki i w większości standardowych testów
-
jest standardowa temperatura 0 stopni Celsjusza,
-
co oczywiście wynosi 273 stopnie Kelwina.
-
A standardowe ciśnienie to 1 atmosfera.
-
A na Wikipedii
-
napisali, że wynosi 101,325 Kilopaskali
-
albo trochę mniej niż 101,000 Paskali.
-
oczywiście Paskal to Newton na metr kwadratowy
-
W tym wszystkim
-
jednostki są najtrudniejsze.
-
Ale powiedzmy, że zakładamy,
-
że są one inne
-
są innymi standardowymi temperaturami i ciśnieniami
-
opierającymi się na innych standardowych ilościach.
-
Więc nie mogą się ze sobą zgadzać.
-
Ale powiedzmy, że to jest definicja
-
standardowej temperatury i ciśnienia.
-
Więc zakładamy, że temperatura
-
równa się 0 stopni Celsjusza,
-
co równa się 273 stopniom Kelwina.
-
A ciśnienie, zakładamy, wynosi 1 atmosferę,
-
co mogło być również zapisane jako
-
101,325 albo 3/8 Kilopaskali.
-
Więc moje pytanie brzmi, czy jeśli miałbym gaz doskonały
-
w stadnardowej temperaturze i ciśnieniu,
-
to ile moli miałbym w jednym litrze?
-
Nie, pozwólcie, że powiem to na inny sposób.
-
Ile litrów zajmował by jeden mol?
-
Więc pozwólcie, że powiem więcej.
-
więc n równa się 1 molowi.
-
Więc chcę obliczyć objętość.
-
Więc jeśli mam 1 mol gazu
-
mam 6,02 razy 10 do potęgi 23 cząsteczek tego gazu.
-
Ma on standardowe ciśnienie, 1 atmosferę,
-
i standardową temperaturę 273 stopni Kelwina,
-
jaka jest objętość gazu?
-
Więc użyjmy tutaj równania PV=nRT.
-
Ciśnienie to 1 atmosfera,
-
ale pamiętajcie, że mamy do czynienia z atmosferami.
-
1 atmosfera razy objętość
-
to właśnie chcemy rozwiązać.
-
Zrobię to na fioletowo
-
równa się 1 molowi, mamy 1 mol gazu,
-
razy R, razy temperatura, razy 273.
-
To jest w Kelwinach a to w molach.
-
Objętość chcemy mieć w litrach.
-
Więc jaką wersję stałej R powinieniem użyć?
-
Mamy do czynienia z atmosferami.
-
Objętość chcemy mieć w litrach,
-
i oczywiście, mamy mole w Kelwinach,
-
więc użyjemy tej wersji, 0,082.
-
Więc to jest 1,
-
więc możemy zignorować tą 1 tutaj
-
więc objętość równa się
-
0,082 razy 273 stopnie Kelwina,
-
a to równa się 22,4 litrom.
-
Więc jeśli mam jakikolwiek gaz doskonały
-
i żaden z gazów nie zachowuje się doskonale,
-
ale jeśli mam gaz doskonały
-
i ma on standardową temperaturę,
-
która wynosi 0 stopni Celsjusza,
-
temperatura zamarzania wody,
-
która również wynosi 273 stopnie Kelwina,
-
i mam jego mole,
-
i standardowe ciśnienie wynoszące 1 amosferę
-
to ten gaz powinien zajmować dokładnie 22,4 litrów.
-
I jeśli chcecie wiedzieć ile metrów sześciennych
-
to będzie zajmować,
-
to możecie pomnożyć 22,4 litry...
-
ile metrów sześciennych tutaj mamy....
-
więc na każdy metr sześcienny, mamy 1000 litrów.
-
Wiem, że to wydaje się dużo, ale to prawda.
-
Pomyślcie o tym jak duży jest metr sześcienny.
-
Więc to równałoby się 0,0224 metrów sześciennych.
-
Jeśli mamy coś w 1 atmosferze, w molu,
-
i w temperaturze 0 stopni Celsjusza.
-
To jest właściwie
-
bardzo przydatna liczba.
-
Często mówią, że mamy 2 mole
-
w standardowej temperaturze i ciśnieniu.
-
Ile to zajmie litrów?
-
Coż, 1 mol zajmie tyle,
-
a 2 mole w standardowej temperaturze i ciśnieniu
-
zajmą dwa razy tyle,
-
ponieważ PV=nRT
-
i po prostu to podwajamy.
-
Wszystko inne pozostanie takie samo.
-
Ciśnienie, wszystko inne pozostanie takie samo,
-
więc jeśli podwoimy liczbę moli,
-
to podwoimy objętość jaką będą zajmować.
-
Albo jeśli podzielimy liczbę moli na połowę,
-
to będą one zajmować połowę objętości.
-
Więc warto wiedzieć, że w litrach
-
w standardowej temperaturze i ciśnieniu,
-
gdzie standardowa temperatura i ciśnienie
-
definiowane są jako 1 atmosfera i 273 stopnie Kelwina,
-
gaz doskonały będzie zajmować 22,4 litry objętości.