< Return to Video

Introduction to interest

  • 0:00 - 0:01
    Teraz nauczycie się tego, co -- jak sądzę -- jest pewnie
  • 0:01 - 0:04
    jednym z najużyteczniejszych
  • 0:04 - 0:07
    pomysłów w życiu, i możecie być z nim już zaznajomieni,
  • 0:07 - 0:12
    ale jeśli nie, to ten wykład być może pozwoli wam uniknąć
  • 0:12 - 0:16
    złożenia pewnego dnia wniosku o upadłość.
  • 0:16 - 0:21
    Jakkolwiek jest, będę mówił o procencie, w tym o procencie prostym
  • 0:21 - 0:22
    i o procencie składanym.
  • 0:22 - 0:24
    Zatem, czym jest procent?
  • 0:24 - 0:25
    Wszyscy o nim słyszeliśmy.
  • 0:25 - 0:29
    Stopy procentowe, oprocentowanie kredytu hipotecznego,
  • 0:29 - 0:31
    czy też ile odsetek mam do spłacenia z karty kredytowej.
  • 0:31 - 0:34
    A więc: procent (oprocentowanie) -- nie wiem, jaka jest formalna definicja;
  • 0:34 - 0:36
    może powinienem poszukać w Wikiedii,
  • 0:36 - 0:38
    ale zasadniczo jest to opłata za wynajem pieniądza.
  • 0:38 - 0:41
    Są to więc pieniądze, które płacimy za posiadanie pieniędzy
  • 0:41 - 0:43
    przez pewien czas.
  • 0:43 - 0:45
    Jest to pewnie najoczywistsza definicja,
  • 0:45 - 0:47
    ale wyjaśnijmy ją następująco.
  • 0:47 - 0:53
    Powiedzmy, że chcę od ciebie pożyczyć 100 dolarów.
  • 0:53 - 0:55
    Tu jest chwila teraźniejsza.
  • 0:55 - 0:59
    A tu jest jeden rok od chwili teraźniejszej.
  • 0:59 - 1:00
    Jeden rok.
  • 1:00 - 1:05
    Tu jesteś ty, a tu jestem ja.
  • 1:05 - 1:08
    Zatem, dajesz mi teraz 100 dolarów.
  • 1:08 - 1:10
    I mam te 100 dolarów, i mija rok,
  • 1:10 - 1:13
    i tu dalej mam 100 dolarów.
  • 1:13 - 1:16
    I gdybym miał po prostu oddać ci te 100 dolarów,
  • 1:16 - 1:18
    nie otrzymałbyś żadej za to opłaty.
  • 1:18 - 1:19
    Po prostu: otrzymałbyś swoje pieniądze z powrotem.
  • 1:19 - 1:21
    Nie otrzymałbyś żadnego oprocentowania,
  • 1:21 - 1:24
    Ale, gdybyś powiedział: Sal, jestem gotów ci dać teraz 100 dolarów,
  • 1:24 - 1:31
    jeśli oddasz mi po roku 110 dolarów.
  • 1:31 - 1:35
    W tej sytuacji więc, ile zapłaciłem ci za dysponowanie
  • 1:35 - 1:37
    tymi 100 dolarami przez rok?
  • 1:37 - 1:38
    Hm... Wypłacam ci 10 dolarów więcej, prawda?
  • 1:38 - 1:46
    Zwracam ci 100 dolarów i dokładam kolejne 10 dolarów.
  • 1:46 - 1:52
    I w ten sposób te dodatkowe 10 dolarów, które otrzymujesz,
  • 1:52 - 1:55
    jest właśnie wynagrodzeniem, jakie zapłaciłem za możność dysponowania pieniędzmi,
  • 1:55 - 1:57
    niezależnie od tego, co chciałem z nimi zrobić:
  • 1:57 - 2:00
    może zaoszczędzić, a może zainwestować, przez jeden rok.
  • 2:00 - 2:02
    I te 10 dolarów, to właśnie oprocentowanie.
  • 2:02 - 2:06
    Częstym sposobem obliczania tej wartości
  • 2:06 - 2:08
    jest podanie procentu od pożyczonej kwoty.
  • 2:08 - 2:11
    Zaś kwota pożyczona nazywa się w języku bankierów
  • 2:11 - 2:13
    lub terminologii finansowej -- kapitałem.
  • 2:19 - 2:24
    W tym przypadku wynagrodzenie za korzystanie z pieniędzy (wartość odsetek) wyniosło 10 dolarów.
  • 2:24 - 2:28
    Gdybym chciał to wyrazić jako procent, napisałbym 10 podzielić
  • 2:28 - 2:34
    przez kapitał -- co wynosi 10%.
  • 2:34 - 2:39
    Mógłbyś więc był powiedzieć: Sam, estem gotów pożyczyć ci 100 dolarów,
  • 2:39 - 2:41
    jeśli zapłacisz mi od nich 10% odsetek.
  • 2:41 - 2:45
    10% od 100 dolarów było 10 dolarami, więc po roku zapłacę ci
  • 2:45 - 2:47
    100 dolarów plus te 10 dolarów.
  • 2:47 - 2:48
    I podobnie...
  • 2:48 - 2:51
    dla każdej innej kwoty pieniędzy. Powiedzmy, mógłbyś pożyczyć mi
  • 2:51 - 2:54
    dowolną kwotę pieniędzy na 10%.
  • 2:54 - 2:59
    Zatem, jeśli miałbyś pożyczyć mi 1.000 dolarów, to przy
  • 2:59 - 3:01
    10% odsetek od tej kwoty, wynagrodzenie wyniosłoby 100 dolarów.
  • 3:01 - 3:11
    Po roku byłbym ci winien 1.000 dolarów plus 10% razy 1.000 dolarów,
  • 3:11 - 3:15
    co jest równe 1.100 dolarom.
  • 3:15 - 3:18
    No, tak, dołączyłem do wszystkiego jedno zero.
  • 3:18 - 3:20
    W tym przypadku kwotą odsetek byłoby 100 dolarów,
  • 3:20 - 3:22
    co wciąż stanowiłoby 10%.
  • 3:22 - 3:25
    Teraz pozwólcie, że rozróżnimy procent zwykły
  • 3:25 - 3:27
    od procentu składanego.
  • 3:30 - 3:33
    Zrobiliśmy dość prosty przykład, w którym pożyczasz mi pieniądze
  • 3:33 - 3:37
    na 10% rocznie, prawda?
  • 3:37 - 3:42
    Powiedzmy więc, że można powiedzieć, iż nałożone
  • 3:42 - 3:44
    oprocentowanie jest -- tak, 10% jest dobrą liczbą
  • 3:44 - 3:51
    -- 10% rocznie.
  • 3:51 - 3:56
    I powiedzmy, że kapitał, jaki zamierzam pożyczyć
  • 3:56 - 4:02
    od kogoś wynosi 100 dolarów.
  • 4:02 - 4:04
    Stawiam pytanie -- może zechcecie zrobić sobie pauzę,
  • 4:04 - 4:19
    jak je zadam -- a więc, ile będę winien pożyczkodawcy za 10 lat?
  • 4:19 - 4:21
    Ile będę winien za 10 lat?
  • 4:21 - 4:23
    Są dwa sposoby podejścia do problemu.
  • 4:23 - 4:30
    Moglibyście powiedzieć tak: gdybym zaraz po pożyczeniu
  • 4:30 - 4:32
    pieniędzy natychmiast je oddał,
  • 4:32 - 4:34
    byłoby to 100 dolarów, prawda?
  • 4:34 - 4:35
    Nie zamierzam tego robić, zamierzam je zatrzymać
  • 4:35 - 4:37
    przez co namniej jeden rok.
  • 4:37 - 4:40
    Po roku, biorąc pod uwagę nasz przykład,
  • 4:40 - 4:49
    mógłbym dodać 10% od kwoty pożyczki do 100 dolarów
  • 4:49 - 4:51
    i byłbym winien 110 dolarów.
  • 4:51 - 4:55
    A po kolejnych dwóch latach mógłbym dodać kolejne
  • 4:55 - 4:58
    10% od kapitału, prawda?
  • 4:58 - 5:00
    I tak, każdego roku po prostu dodaję 10 dolarów.
  • 5:00 - 5:04
    W tym przypadku daje to 120 dolarów, a po trzecim roku
  • 5:04 - 5:05
    byłbym winien 130 dolarów.
  • 5:05 - 5:10
    Zasadniczo, roczną opłatą za pożyczenie przeze mnie tych 100 dolarów jest 10 dolarów, prawda?
  • 5:10 - 5:13
    Ponieważ zawsze liczę 10% początkowej kwoty.
  • 5:13 - 5:17
    I po dziesięciu latach -- jako, że każdego roku musiałbym dodawać
  • 5:17 - 5:20
    dodatkowe 10 dolarów w formie odsetek -- to
  • 5:20 - 5:23
    po dziesięciu latach byłbym winien 200 dolarów.
  • 5:23 - 5:23
    Tak?
  • 5:23 - 5:34
    A to 200 dolarów jest równe 100 dolarom kapitału plus
  • 5:34 - 5:37
    100 dolarów odsetek, ponieważ płaciłem 10 dolarów odsetek rocznie.
  • 5:37 - 5:39
    Pojęcie, które wprowadziłem tutaj,
  • 5:39 - 5:43
    to tak zwany procent prosty.
  • 5:43 - 5:45
    A więc: bierzemy początkową kwotę pożyczki,
  • 5:45 - 5:49
    stopę oprocentowania, wartość,
  • 5:49 - 5:51
    opłata, którą płacimy corocznie wynosi: stopa oprocentowania
  • 5:51 - 5:53
    razy wartość początkowa, no i płacimy ją przyrostowo
  • 5:53 - 5:54
    każdego roku.
  • 5:54 - 5:56
    Ale, jak o tym pomyśleć, to -- tak naprawdę -- płaci się
  • 5:56 - 5:58
    coraz to niższą kwotę odsetek tgeo,
  • 5:58 - 5:59
    co jesteśmy winni każdego roku.
  • 5:59 - 6:01
    Kiedy pokaże wam procent składany, może zobaczycie,
  • 6:01 - 6:02
    o co w tym chodzi.
  • 6:02 - 6:06
    Tak więc, jest to jeden sposób rozumienia 10% odsetek rocznie.
  • 6:06 - 6:11
    Inny sposób rozumienia tego jest następujący.
  • 6:11 - 6:14
    W chwili zerowej masz 100 dolarów, które pożyczyłeś. Gdybyś natychmiast z nich zrezygnował, mówiąc:
  • 6:14 - 6:15
    nie, nie, nie potrzebuję już tych pieniędzy i je zwracam,
  • 6:15 - 6:17
    byłbyś winien 100 dolarów.
  • 6:17 - 6:22
    Po roku zapłaciłbyś
  • 6:22 - 6:27
    100 dolarów plus 10% od 100 dolarów, czyli 110 dolarów.
  • 6:27 - 6:33
    Tak, 100 dolarów plus 10% od 100 dolarów.
  • 6:33 - 6:35
    Zmieńmy kolory, bo tak jest niewyraziście.
  • 6:35 - 6:37
    Myślę, że jest to dla was zrozumiałe.
  • 6:37 - 6:39
    I od tej chwili procent stały i procent składany
  • 6:39 - 6:40
    zaczynają się rozbiegać.
  • 6:40 - 6:43
    Poprzednio po prostu ciągle dowawaliśmy 10%
  • 6:43 - 6:44
    od początkowych 100 dolarów.
  • 6:44 - 6:49
    Przy procencie składanym, tak jak obecnie, nie bierzemy 10%
  • 6:49 - 6:50
    od wartości początkowej.
  • 6:50 - 6:52
    Teraz bierzemy 10% od tej wartości.
  • 6:56 - 7:02
    A więc, teraz bierzeny 110 dolarów,
  • 7:02 - 7:05
    Możecie je uważać za nasz nowy kapitał.
  • 7:05 - 7:07
    Tyle oferujemy rocznie,
  • 7:07 - 7:09
    a następnie możemy to powtórnie pożyczyć.
  • 7:09 - 7:20
    Teraz więc będziemy winni 110 dolarów plus 10% razy 110.
  • 7:20 - 7:23
    Można rozłożyć 110,
  • 7:23 - 7:33
    i to jest równe 110 razy 110.
  • 7:33 - 7:34
    Czyli 110 razy 1,1.
  • 7:40 - 7:41
    Mogę to przepisać następująco.
  • 7:41 - 7:46
    Mogę to przepisać jako 100 razy 1,1 do kwadratu,
  • 7:46 - 7:50
    co równa się 121 dolarom.
  • 7:50 - 7:53
    I tak, po dwóch latach, stanowi to mój nowy kapitał
  • 7:53 - 7:55
    121 dolarów -- mój nowy kapitał.
  • 7:55 - 7:58
    Teraz zajmę się rokiem trzecim; to jest rok drugi.
  • 7:58 - 8:02
    Potrzebuję więcej miejsca; więc to jest rok drugi.
  • 8:02 - 8:06
    I teraz, po trzecim roku będę musiał zapłacić 121 dolarów,
  • 8:06 - 8:15
    które byłem winien po drugim roku plus 10%
  • 8:15 - 8:20
    kwoty, którą byłem winien w tymże roku -- 121 dolarów.
  • 8:20 - 8:23
    I teraz, podobnie, możemy wziąć to w nawiasy
  • 8:23 - 8:29
    -- i jest to tyle, ile 1 razy 121 plus 0,1 razy 121,
  • 8:29 - 8:36
    czyli tyle samo, co 1,1 razy 121.
  • 8:36 - 8:39
    Albo też, inaczej ujmując, jest to równe naszemu
  • 8:39 - 8:44
    kapitałowi początkowemu razy 1,1 do trzeciej potęgi.
  • 8:44 - 8:46
    Postępując dalej podobnie -- spróbujcie sami,
  • 8:46 - 8:49
    ponieważ to wam pomoże w nabraniu wprawy i zrozumieniu -- w końcu
  • 8:49 - 8:52
    okresu 10 lat będziemy winni -- lub też ty będziesz winien, zapomniałem, kto od kogo pożycza --
  • 8:52 - 8:58
    100 dolarów razy 1,1 do dziesiątej potęgi.
  • 8:58 - 8:59
    I czemu to się równa?
  • 8:59 - 9:01
    Pozwólcie, że pokażę to w arkuszu kalkulacyjnym.
  • 9:01 - 9:03
    Weźmy dowolną komórkę.
  • 9:03 - 9:11
    Wpisuję plus 100 razy 1,1 do potęgi dziesiątej.
  • 9:11 - 9:14
    I wychodzi 259 dolarów i kilka centów.
  • 9:20 - 9:23
    Może to być bardzo subtelne rozróżnienie, ale
  • 9:23 - 9:25
    prowadzi ono do dużej różnicy.
  • 9:25 - 9:31
    Kiedy składałem 10% przez 10 lat z zastosowaniem
  • 9:31 - 9:33
    procentu składanego, doszedłem do 259 dolarów.
  • 9:33 - 9:37
    Kiedy stosowałem procent prosty, byłem winien tylko 200 dolarów.
  • 9:37 - 9:41
    A więc 59 dolarów jest, w pewnym sensie, przyrostem tego kosztu,
  • 9:41 - 9:43
    jaki daje procent składany.
  • 9:43 - 9:46
    Za chwilę skńczy mi się czas, więć zrobię parę przykładów
  • 9:46 - 9:48
    już w kolejnym filmie. Zrozumcie dogłębnie,
  • 9:48 - 9:50
    jak tworzyć kwoty procentu składanego,
  • 9:50 - 9:54
    jak działają wykładniki, i jaka jest naprawdę różnica.
  • 9:54 - 9:54
    Do zobaczenia w kolejnym filmie.
Title:
Introduction to interest
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
09:56

Polish subtitles

Revisions