< Return to Video

Are You Alone?

  • 0:00 - 0:02
    Liệu bạn có đơn độc trong vũ trụ này không?
  • 0:02 - 0:04
    Hay bạn có liên quan tới thứ nào đó?
  • 0:05 - 0:09
    Trước hết, bạn là một phần của một nhóm động vật có vú vẫn còn rất trẻ,
  • 0:09 - 0:11
    nhưng đã có thể làm video trên YouTube,
  • 0:11 - 0:13
    và xây máy gia tốc hạt Large Hadron Colliders!
  • 0:13 - 0:16
    Chúng ta đã phân tách được nguyên tử và phát minh ra Pokémon.
  • 0:16 - 0:18
    Chúng ta khởi sinh từ một dạng sống cổ
  • 0:18 - 0:21
    xuất hiện từ khoảng 3 tỉ rưỡi năm trước.
  • 0:21 - 0:24
    Chúng ta cảm thấy như thể nắm trọn cả hành tinh này, nhưng thực ra là không.
  • 0:25 - 0:29
    Một thiên thạch cỡ nhỏ hay một loài virus mới là đủ để
  • 0:29 - 0:30
    giết chết toàn bộ chúng ta!
  • 0:30 - 0:34
    Loài người tự cho mình có khả năng hủy diệt hành tinh này,
  • 0:34 - 0:36
    nhưng thậm chí với tất cả những món đồ chơi hạt nhân của mình,
  • 0:36 - 0:40
    chúng ta 'mới chỉ' gây ra một cuộc đại tuyệt chủng nếu ta chơi hết sức.
  • 0:40 - 0:43
    Mà có lẽ chúng ta sẽ giết được khoảng 90% sinh vật sống trên hành tinh này.
  • 0:44 - 0:45
    Làm như nhiều lắm ấy!
  • 0:45 - 0:49
    Một vài triệu năm sau, sự sống sẽ trở lại ở khắp mọi nơi.
  • 0:49 - 0:52
    Hầu hết các dạng sống vi mô và bên dưới lớp bề mặt
  • 0:52 - 0:54
    sẽ chẳng bị ảnh hưởng nhiều đến thế, có thể thôi.
  • 0:55 - 0:58
    Trên thang thời gian địa chất học, sự tác động của chúng ta trên Trái Đất
  • 0:58 - 0:59
    thật nực cười.
  • 1:00 - 1:02
    Chúng ta thật sự không hùng mạnh đến thế đâu.
  • 1:03 - 1:05
    Chúng ta sống trên một hòn đá nhỏ bé ẩm ướt lướt đi trong không gian
  • 1:05 - 1:07
    theo lực hút của một khối cầu plasma lớn đang rực cháy.
  • 1:08 - 1:11
    Một ngày, quả cầu plasma này sẽ ngừng cháy
  • 1:11 - 1:13
    và khả năng lớn là sẽ từ từ giết chết chúng ta.
  • 1:14 - 1:17
    Nếu chúng ta sống sót qua cái chết của Mặt Trời và định cư ở khắp các thiên hà,
  • 1:17 - 1:19
    về mặt lí thuyết, chúng ta có thể vẫn sống sót cho tới khi
  • 1:19 - 1:21
    ngôi sao cuối cùng trong vũ trụ tàn lụi.
  • 1:21 - 1:24
    Sau đó, sự sống tồn tại là điều gần như không thể.
  • 1:25 - 1:27
    Okay, thế là mọi thứ đều có hồi kết.
  • 1:27 - 1:30
    Với tư cách cá nhân thì điều này sẽ dẫn bạn đến đâu chứ?
  • 1:37 - 1:40
    Vào một lúc nào đó, trong độ nửa giờ,
  • 1:40 - 1:43
    bạn là một tế bào trong tử cung của mẹ.
  • 1:43 - 1:46
    Một sinh vật sống có đường kính chỉ 0,1mm.
  • 1:47 - 1:50
    Hôm nay, bạn có 50 nghìn tỉ (50x10^12) tế bào.
  • 1:50 - 1:54
    50 nghìn tỉ cỗ máy sinh học cực kì nhỏ bé và phức tạp
  • 1:54 - 1:58
    còn lớn hơn và phức tạp hơn nhiều một con vi khuẩn thông thường!
  • 1:58 - 2:00
    Chúng tuân theo các định luật vật lí và hóa học
  • 2:00 - 2:04
    và sử dụng các cỗ máy siêu nhỏ để sản xuất protein, tạo ra năng lượng hữu ích, tiêu hóa thức ăn,
  • 2:04 - 2:08
    vận chuyển năng lượng, truyền thông tin, hay sinh sản.
  • 2:08 - 2:13
    Chúng liên lạc, nhân đôi, tự sát, chiến đấu chống kẻ xâm nhập và làm trọn
  • 2:13 - 2:16
    nhiệm vụ siêu-chuyên-biệt vì một mục đích cao cả hơn, đó là giữ bạn sống sót
  • 2:16 - 2:18
    để bạn có thể có con.
  • 2:19 - 2:23
    Nhưng đâu là phần "bạn" trong này, nếu bạn được tạo ra từ hàng nghìn tỉ thứ nhỏ bé kia?
  • 2:23 - 2:27
    Thông tin cơ bản về "bạn" được lưu trữ trong DNA,
  • 2:27 - 2:29
    một phân từ mã hóa các chỉ dẫn di truyền
  • 2:29 - 2:32
    được sử dụng cho sự phát triển và hoạt động chức năng của tất cả các sinh vật sống đã biết.
  • 2:33 - 2:36
    Nếu bạn định gỡ xoắn, nó sẽ dài tới 2m.
  • 2:37 - 2:40
    Nếu bạn nối tất cả các chuỗi DNA nho nhỏ trong tất các tế bào của bạn,
  • 2:40 - 2:44
    bạn sẽ có một sợi dây dài đến nỗi nó sẽ trải dài đến Diêm Vương Tinh rồi ngược về đến Trái Đất.
  • 2:44 - 2:46
    Cực kì dài đấy chứ!
  • 2:46 - 2:52
    Và DNA của bạn là kết nối trực tiếp tới tổ tiên sớm nhất của bạn.
  • 2:52 - 2:54
    Cho bạn vài giây để nghĩ về điều này nhé:
  • 2:54 - 2:57
    trong mỗi tế bào của cơ thể bạn, có một đoạn dây nho nhỏ
  • 2:57 - 3:01
    đã ở đó trong nhiều dạng khác nhau trong 3.4 tỉ năm.
  • 3:02 - 3:06
    Nó đã tiến hóa, nó đã đột biến, nó đã nhân đôi hàng nghìn tỉ lần,
  • 3:06 - 3:10
    nhưng nó kết nối trực tiếp bạn với sinh vật sống đầu tiên trên hành tinh này.
  • 3:11 - 3:14
    Chúng ta có thể nói rằng bạn đã "CHẠM" vào mọi sinh vật đã sống trước bạn
  • 3:14 - 3:16
    với DNA của bạn.
  • 3:17 - 3:19
    Nhưng bạn còn nhiều hơn kia mà.
  • 3:20 - 3:23
    Cơ thể bạn được tạo ra bời 7 octillion nguyên tử. (7x10^27)
  • 3:23 - 3:27
    Đó là 7 tỉ tỉ tỉ.
  • 3:28 - 3:32
    Khoảng 93% khối lượng cơ thể con người chỉ được tạo nên bởi 3 nguyên tố:
  • 3:32 - 3:35
    Oxi, Cacbon, và Hydro.
  • 3:35 - 3:39
    Oxi và Hydro được tìm thấy nhiều nhất ở nước,
  • 3:39 - 3:42
    tạo nên khoảng 60% khối lượng cơ thể.
  • 3:42 - 3:45
    Cacbon, có lẽ, là nguyên tố quan trọng nhất cho sự sống.
  • 3:45 - 3:49
    Nó có thể dễ dàng liên kết với những nguyên tử khác, cho phép cấu trúc nên
  • 3:49 - 3:53
    những chuỗi phân tử dài và phức tạp, tạo ra phần rắn chắc cho cơ thể bạn.
  • 3:53 - 3:57
    Còn lại 7% là một tour du lịch qua bảng tuần hoàn hóa học:
  • 3:57 - 4:01
    Nitơ, Canxi, Phốt pho, Kali, Lưu huỳnh, Natri, Clo, Magiê,
  • 4:01 - 4:05
    Sắt, Flo, Kẽm, Đồng, Iốt, Selen, Chrome, Mangan,
  • 4:05 - 4:08
    Molyp, Coban, Liti, Stronti, Nhôm, Silic, Vanadi,
  • 4:08 - 4:11
    Arsen, và Brom... phù!
  • 4:11 - 4:15
    Nhân tiện thì điều này cũng có nghĩa là bạn có khoảng 0,5% là metal nhé,
  • 4:15 - 4:17
    bất kể bạn thích dòng nhạc nào chăng nữa (;
  • 4:18 - 4:21
    Dù sao đi nữa, những nguyên tố này thực hiện hàng loạt các chức năng như
  • 4:21 - 4:24
    cho phép vận chuyển Oxi, xây dựng khung xương và cấu trúc tế bào,
  • 4:24 - 4:27
    lan truyền các tín hiệu, xúc tác các phản ứng hóa học, và nhiều nhiều nữa.
  • 4:28 - 4:31
    Cơ thể bạn là một trạng thái chuyển hóa ổn định.
  • 4:32 - 4:36
    Cứ mỗi 16 ngày, 75% "bạn" lại được thay thế,
  • 4:36 - 4:41
    vì trong khoảng thời gian đó, một người khỏe mạnh sẽ trao đổi được 100% lượng nước trong cơ thể.
  • 4:42 - 4:46
    Mỗi năm, khoảng 98% số nguyên tử của bạn sẽ được thay mới hoàn toàn,
  • 4:46 - 4:50
    và mỗi 5 năm, là gần như toàn bộ số nguyên tử tạo nên cơ thể bạn
  • 4:50 - 4:52
    không còn giống như 5 năm trước nữa.
  • 4:53 - 4:56
    Vì thế, bạn có thể gọi chính mình chỉ là một tập hợp tạm thời của các nguyên tử.
  • 4:57 - 4:59
    Nhưng những nguyên tử này ở đâu ra nhỉ?
  • 5:00 - 5:04
    Vào thuở ban đầu của vũ trụ, hầu hết toàn là Hydro và Heli.
  • 5:04 - 5:09
    Những đám mây khí lớn hình thành qua hàng triệu năm và ngày càng đặc hơn,
  • 5:09 - 5:13
    cho tới khi chúng suy sụp dưới trọng lực của chính mình, sinh ra những ngôi sao đầu tiên.
  • 5:13 - 5:15
    Trong lõi các ngôi sao này,
  • 5:15 - 5:19
    Hydro được chuyển hóa thành Heli trong những điều kiện khắc nghiệt.
  • 5:19 - 5:22
    Sau hàng triệu năm, nguồn Hydro bắt đầu cạn kiệt,
  • 5:22 - 5:24
    và các ngôi sao bắt đầu hấp hối.
  • 5:25 - 5:28
    Dưới những điều kiện cực kì khắc nghiệt, tất cả những nguyên tố mà ta biết hiện nay
  • 5:28 - 5:34
    đều được tạo ra trong một phần nhỏ của 1 giây trước khi chúng chết và nổ tung trong những vụ nổ Siêu tân tinh.
  • 5:34 - 5:36
    Chúng bắn tung hầu hết mọi thứ trong mình ra ngoài không gian,
  • 5:36 - 5:39
    trong khi phần lõi suy sụp và biến thành lỗ đen.
  • 5:39 - 5:42
    Ai mà biết được tất cả các nguyên tố này đã du hành bao lâu trong không gian.
  • 5:42 - 5:46
    Cho tới tận khi chúng tới được một đám mây khác đang dần dần hình thành nên một ngôi sao mới-
  • 5:46 - 5:47
    Mặt Trời của chúng ta.
  • 5:47 - 5:50
    Tất cả những nguyên tố này, đã từng ở bên trong một ngôi sao,
  • 5:50 - 5:52
    hình thành nên các hành tinh và tìm đến với Trái Đất
  • 5:52 - 5:55
    nơi chúng khiến sự sống bắt đầu thức giấc.
  • 5:55 - 6:00
    Vì thế chúng ta có liên quan trực tiếp tới những ngôi sao đầu tiên được sinh ra trong vũ trụ.
  • 6:00 - 6:01
    Chúng ta là một phần của vũ trụ.
  • 6:02 - 6:06
    Ý tưởng về một phần cực kì nhỏ có liên hệ sâu đậm với một cấu trúc cực kì lớn
  • 6:06 - 6:08
    là thật sự sững sờ đó chứ.
  • 6:09 - 6:13
    Chúng ta không biết điều này có nghĩa là gì, hay liệu nó có nghĩa gì không.
  • 6:13 - 6:16
    Chúng ta biết rằng chúng ta được tạo ra từ một phần nhỏ kết nối chúng ta
  • 6:16 - 6:19
    với mọi thứ trong vũ trụ, từ thuở khởi sinh của vạn vật.
  • 6:19 - 6:21
    Sau cùng thì đây đúng là một suy nghĩ tốt đẹp:
  • 6:21 - 6:26
    bạn không đơn độc; chưa bao giờ và sẽ không bao giờ.
Title:
Are You Alone?
Description:

more » « less
Video Language:
English
Duration:
06:44
Ngoc Anh Nguyen edited Vietnamese subtitles for Are You Alone?

Vietnamese subtitles

Revisions