1
00:00:00,361 --> 00:00:02,076
Liệu bạn có đơn độc trong vũ trụ này không?

2
00:00:02,452 --> 00:00:04,478
Hay bạn có liên quan tới thứ nào đó?

3
00:00:05,048 --> 00:00:08,678
Trước hết, bạn là một phần của một nhóm động vật có vú vẫn còn rất trẻ,

4
00:00:08,678 --> 00:00:10,787
nhưng đã có thể làm video trên YouTube,

5
00:00:10,787 --> 00:00:12,747
và xây máy gia tốc hạt Large Hadron Colliders!

6
00:00:13,017 --> 00:00:15,888
Chúng ta đã phân tách được nguyên tử và phát minh ra Pokémon.

7
00:00:16,228 --> 00:00:17,983
Chúng ta khởi sinh từ một dạng sống cổ

8
00:00:17,983 --> 00:00:20,887
xuất hiện từ khoảng 3 tỉ rưỡi năm trước.

9
00:00:21,357 --> 00:00:24,475
Chúng ta cảm thấy như thể nắm trọn cả hành tinh này, nhưng thực ra là không.

10
00:00:25,115 --> 00:00:28,720
Một thiên thạch cỡ nhỏ hay một loài virus mới là đủ để

11
00:00:28,720 --> 00:00:30,034
giết chết toàn bộ chúng ta!

12
00:00:30,454 --> 00:00:33,936
Loài người tự cho mình có khả năng hủy diệt hành tinh này,

13
00:00:33,936 --> 00:00:36,127
nhưng thậm chí với tất cả những món đồ chơi hạt nhân của mình,

14
00:00:36,127 --> 00:00:39,530
chúng ta 'mới chỉ' gây ra một cuộc đại tuyệt chủng nếu ta chơi hết sức.

15
00:00:40,250 --> 00:00:43,457
Mà có lẽ chúng ta sẽ giết được khoảng 90% sinh vật sống trên hành tinh này.

16
00:00:43,817 --> 00:00:44,771
Làm như nhiều lắm ấy!

17
00:00:45,261 --> 00:00:48,641
Một vài triệu năm sau, sự sống sẽ trở lại ở khắp mọi nơi.

18
00:00:49,221 --> 00:00:52,034
Hầu hết các dạng sống vi mô và bên dưới lớp bề mặt

19
00:00:52,034 --> 00:00:54,357
sẽ chẳng bị ảnh hưởng nhiều đến thế, có thể thôi.

20
00:00:55,017 --> 00:00:57,970
Trên thang thời gian địa chất học, sự tác động của chúng ta trên Trái Đất

21
00:00:57,970 --> 00:00:59,404
thật nực cười.

22
00:00:59,924 --> 00:01:01,965
Chúng ta thật sự không hùng mạnh đến thế đâu.

23
00:01:02,605 --> 00:01:05,403
Chúng ta sống trên một hòn đá nhỏ bé ẩm ướt lướt đi trong không gian

24
00:01:05,403 --> 00:01:07,496
theo lực hút của một khối cầu plasma lớn đang rực cháy.

25
00:01:07,896 --> 00:01:10,511
Một ngày, quả cầu plasma này sẽ ngừng cháy

26
00:01:10,511 --> 00:01:13,124
và khả năng lớn là sẽ từ từ giết chết chúng ta.

27
00:01:13,634 --> 00:01:17,176
Nếu chúng ta sống sót qua cái chết của Mặt Trời và định cư ở khắp các thiên hà,

28
00:01:17,176 --> 00:01:19,315
về mặt lí thuyết, chúng ta có thể vẫn sống sót cho tới khi

29
00:01:19,315 --> 00:01:21,340
ngôi sao cuối cùng trong vũ trụ tàn lụi.

30
00:01:21,430 --> 00:01:24,090
Sau đó, sự sống tồn tại là điều gần như không thể.

31
00:01:24,530 --> 00:01:26,651
Okay, thế là mọi thứ đều có hồi kết.

32
00:01:27,061 --> 00:01:29,820
Với tư cách cá nhân thì điều này sẽ dẫn bạn đến đâu chứ?

33
00:01:37,097 --> 00:01:39,605
Vào một lúc nào đó, trong độ nửa giờ,

34
00:01:39,605 --> 00:01:42,886
bạn là một tế bào trong tử cung của mẹ.

35
00:01:43,136 --> 00:01:45,866
Một sinh vật sống có đường kính chỉ 0,1mm.

36
00:01:46,666 --> 00:01:49,952
Hôm nay, bạn có 50 nghìn tỉ (50x10^12) tế bào.

37
00:01:50,482 --> 00:01:53,897
50 nghìn tỉ cỗ máy sinh học cực kì nhỏ bé và phức tạp

38
00:01:53,897 --> 00:01:57,536
còn lớn hơn và phức tạp hơn nhiều một con vi khuẩn thông thường!

39
00:01:58,136 --> 00:02:00,381
Chúng tuân theo các định luật vật lí và hóa học

40
00:02:00,381 --> 00:02:04,362
và sử dụng các cỗ máy siêu nhỏ để sản xuất protein, tạo ra năng lượng hữu ích, tiêu hóa thức ăn,

41
00:02:04,362 --> 00:02:07,652
vận chuyển năng lượng, truyền thông tin, hay sinh sản.

42
00:02:08,172 --> 00:02:12,968
Chúng liên lạc, nhân đôi, tự sát, chiến đấu chống kẻ xâm nhập và làm trọn

43
00:02:12,968 --> 00:02:16,281
nhiệm vụ siêu-chuyên-biệt vì một mục đích cao cả hơn, đó là giữ bạn sống sót

44
00:02:16,281 --> 00:02:18,221
để bạn có thể có con.

45
00:02:18,681 --> 00:02:22,861
Nhưng đâu là phần "bạn" trong này, nếu bạn được tạo ra từ hàng nghìn tỉ thứ nhỏ bé kia?

46
00:02:23,481 --> 00:02:26,635
Thông tin cơ bản về "bạn" được lưu trữ trong DNA,

47
00:02:26,635 --> 00:02:29,262
một phân từ mã hóa các chỉ dẫn di truyền

48
00:02:29,262 --> 00:02:32,482
được sử dụng cho sự phát triển và hoạt động chức năng của tất cả các sinh vật sống đã biết.

49
00:02:32,892 --> 00:02:35,883
Nếu bạn định gỡ xoắn, nó sẽ dài tới 2m.

50
00:02:36,653 --> 00:02:39,827
Nếu bạn nối tất cả các chuỗi DNA nho nhỏ trong tất các tế bào của bạn,

51
00:02:39,827 --> 00:02:43,949
bạn sẽ có một sợi dây dài đến nỗi nó sẽ trải dài đến Diêm Vương Tinh rồi ngược về đến Trái Đất.

52
00:02:44,299 --> 00:02:45,721
Cực kì dài đấy chứ!

53
00:02:46,451 --> 00:02:51,522
Và DNA của bạn là kết nối trực tiếp tới tổ tiên sớm nhất của bạn.

54
00:02:52,262 --> 00:02:53,755
Cho bạn vài giây để nghĩ về điều này nhé:

55
00:02:54,405 --> 00:02:57,035
trong mỗi tế bào của cơ thể bạn, có một đoạn dây nho nhỏ

56
00:02:57,035 --> 00:03:01,082
đã ở đó trong nhiều dạng khác nhau trong 3.4 tỉ năm.

57
00:03:01,732 --> 00:03:05,946
Nó đã tiến hóa, nó đã đột biến, nó đã nhân đôi hàng nghìn tỉ lần,

58
00:03:05,946 --> 00:03:10,056
nhưng nó kết nối trực tiếp bạn với sinh vật sống đầu tiên trên hành tinh này.

59
00:03:10,716 --> 00:03:14,429
Chúng ta có thể nói rằng bạn đã "CHẠM" vào mọi sinh vật đã sống trước bạn

60
00:03:14,429 --> 00:03:15,838
với DNA của bạn.

61
00:03:16,988 --> 00:03:19,119
Nhưng bạn còn nhiều hơn kia mà.

62
00:03:19,639 --> 00:03:22,746
Cơ thể bạn được tạo ra bời 7 octillion nguyên tử. (7x10^27)

63
00:03:23,196 --> 00:03:26,707
Đó là 7 tỉ tỉ tỉ.

64
00:03:27,547 --> 00:03:32,143
Khoảng 93% khối lượng cơ thể con người chỉ được tạo nên bởi 3 nguyên tố:

65
00:03:32,143 --> 00:03:34,885
Oxi, Cacbon, và Hydro.

66
00:03:35,445 --> 00:03:38,801
Oxi và Hydro được tìm thấy nhiều nhất ở nước,

67
00:03:38,801 --> 00:03:41,897
tạo nên khoảng 60% khối lượng cơ thể.

68
00:03:42,447 --> 00:03:44,977
Cacbon, có lẽ, là nguyên tố quan trọng nhất cho sự sống.

69
00:03:45,477 --> 00:03:48,987
Nó có thể dễ dàng liên kết với những nguyên tử khác, cho phép cấu trúc nên

70
00:03:48,987 --> 00:03:52,762
những chuỗi phân tử dài và phức tạp, tạo ra phần rắn chắc cho cơ thể bạn.

71
00:03:53,182 --> 00:03:56,942
Còn lại 7% là một tour du lịch qua bảng tuần hoàn hóa học:

72
00:03:56,942 --> 00:04:01,266
Nitơ, Canxi, Phốt pho, Kali, Lưu huỳnh, Natri, Clo, Magiê,

73
00:04:01,266 --> 00:04:04,935
Sắt, Flo, Kẽm, Đồng, Iốt, Selen, Chrome, Mangan,

74
00:04:04,935 --> 00:04:08,400
Molyp, Coban, Liti, Stronti, Nhôm, Silic, Vanadi,

75
00:04:08,400 --> 00:04:10,997
Arsen, và Brom... phù!

76
00:04:11,497 --> 00:04:15,127
Nhân tiện thì điều này cũng có nghĩa là bạn có khoảng 0,5% là metal nhé,

77
00:04:15,127 --> 00:04:17,436
bất kể bạn thích dòng nhạc nào chăng nữa (;

78
00:04:18,006 --> 00:04:20,639
Dù sao đi nữa, những nguyên tố này thực hiện hàng loạt các chức năng như

79
00:04:20,639 --> 00:04:23,992
cho phép vận chuyển Oxi, xây dựng khung xương và cấu trúc tế bào,

80
00:04:23,992 --> 00:04:27,250
lan truyền các tín hiệu, xúc tác các phản ứng hóa học, và nhiều nhiều nữa.

81
00:04:27,650 --> 00:04:30,816
Cơ thể bạn là một trạng thái chuyển hóa ổn định.

82
00:04:31,626 --> 00:04:35,838
Cứ mỗi 16 ngày, 75% "bạn" lại được thay thế,

83
00:04:35,838 --> 00:04:40,941
vì trong khoảng thời gian đó, một người khỏe mạnh sẽ trao đổi được 100% lượng nước trong cơ thể.

84
00:04:41,531 --> 00:04:45,917
Mỗi năm, khoảng 98% số nguyên tử của bạn sẽ được thay mới hoàn toàn,

85
00:04:45,917 --> 00:04:50,277
và mỗi 5 năm, là gần như toàn bộ số nguyên tử tạo nên cơ thể bạn

86
00:04:50,277 --> 00:04:52,347
không còn giống như 5 năm trước nữa.

87
00:04:52,657 --> 00:04:56,180
Vì thế, bạn có thể gọi chính mình chỉ là một tập hợp tạm thời của các nguyên tử.

88
00:04:56,650 --> 00:04:58,907
Nhưng những nguyên tử này ở đâu ra nhỉ?

89
00:04:59,967 --> 00:05:03,731
Vào thuở ban đầu của vũ trụ, hầu hết toàn là Hydro và Heli.

90
00:05:04,301 --> 00:05:08,833
Những đám mây khí lớn hình thành qua hàng triệu năm và ngày càng đặc hơn,

91
00:05:08,833 --> 00:05:12,881
cho tới khi chúng suy sụp dưới trọng lực của chính mình, sinh ra những ngôi sao đầu tiên.

92
00:05:13,301 --> 00:05:14,753
Trong lõi các ngôi sao này,

93
00:05:14,753 --> 00:05:18,643
Hydro được chuyển hóa thành Heli trong những điều kiện khắc nghiệt.

94
00:05:19,133 --> 00:05:22,247
Sau hàng triệu năm, nguồn Hydro bắt đầu cạn kiệt,

95
00:05:22,247 --> 00:05:24,174
và các ngôi sao bắt đầu hấp hối.

96
00:05:24,844 --> 00:05:27,980
Dưới những điều kiện cực kì khắc nghiệt, tất cả những nguyên tố mà ta biết hiện nay

97
00:05:27,980 --> 00:05:33,525
đều được tạo ra trong một phần nhỏ của 1 giây trước khi chúng chết và nổ tung trong những vụ nổ Siêu tân tinh.

98
00:05:33,815 --> 00:05:35,973
Chúng bắn tung hầu hết mọi thứ trong mình ra ngoài không gian,

99
00:05:35,973 --> 00:05:38,681
trong khi phần lõi suy sụp và biến thành lỗ đen.

100
00:05:39,271 --> 00:05:42,146
Ai mà biết được tất cả các nguyên tố này đã du hành bao lâu trong không gian.

101
00:05:42,146 --> 00:05:45,851
Cho tới tận khi chúng tới được một đám mây khác đang dần dần hình thành nên một ngôi sao mới-

102
00:05:45,851 --> 00:05:46,880
Mặt Trời của chúng ta.

103
00:05:47,180 --> 00:05:49,783
Tất cả những nguyên tố này, đã từng ở bên trong một ngôi sao,

104
00:05:49,783 --> 00:05:52,458
hình thành nên các hành tinh và tìm đến với Trái Đất

105
00:05:52,458 --> 00:05:54,869
nơi chúng khiến sự sống bắt đầu thức giấc.

106
00:05:55,389 --> 00:05:59,619
Vì thế chúng ta có liên quan trực tiếp tới những ngôi sao đầu tiên được sinh ra trong vũ trụ.

107
00:05:59,619 --> 00:06:01,311
Chúng ta là một phần của vũ trụ.

108
00:06:01,541 --> 00:06:05,879
Ý tưởng về một phần cực kì nhỏ có liên hệ sâu đậm với một cấu trúc cực kì lớn

109
00:06:05,879 --> 00:06:07,681
là thật sự sững sờ đó chứ.

110
00:06:08,601 --> 00:06:12,732
Chúng ta không biết điều này có nghĩa là gì, hay liệu nó có nghĩa gì không.

111
00:06:13,162 --> 00:06:15,788
Chúng ta biết rằng chúng ta được tạo ra từ một phần nhỏ kết nối chúng ta

112
00:06:15,788 --> 00:06:19,136
với mọi thứ trong vũ trụ, từ thuở khởi sinh của vạn vật.

113
00:06:19,136 --> 00:06:21,216
Sau cùng thì đây đúng là một suy nghĩ tốt đẹp:

114
00:06:21,216 --> 00:06:25,969
bạn không đơn độc; chưa bao giờ và sẽ không bao giờ.