[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.36,0:00:02.08,Default,,0000,0000,0000,,Liệu bạn có đơn độc trong vũ trụ này không? Dialogue: 0,0:00:02.45,0:00:04.48,Default,,0000,0000,0000,,Hay bạn có liên quan tới thứ nào đó? Dialogue: 0,0:00:05.05,0:00:08.68,Default,,0000,0000,0000,,Trước hết, bạn là một phần của một nhóm động vật có vú vẫn còn rất trẻ, Dialogue: 0,0:00:08.68,0:00:10.79,Default,,0000,0000,0000,,nhưng đã có thể làm video trên YouTube, Dialogue: 0,0:00:10.79,0:00:12.75,Default,,0000,0000,0000,,và xây máy gia tốc hạt Large Hadron Colliders! Dialogue: 0,0:00:13.02,0:00:15.89,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đã phân tách được nguyên tử và phát minh ra Pokémon. Dialogue: 0,0:00:16.23,0:00:17.98,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta khởi sinh từ một dạng sống cổ Dialogue: 0,0:00:17.98,0:00:20.89,Default,,0000,0000,0000,,xuất hiện từ khoảng 3 tỉ rưỡi năm trước. Dialogue: 0,0:00:21.36,0:00:24.48,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta cảm thấy như thể nắm trọn cả hành tinh này, nhưng thực ra là không. Dialogue: 0,0:00:25.12,0:00:28.72,Default,,0000,0000,0000,,Một thiên thạch cỡ nhỏ hay một loài virus mới là đủ để Dialogue: 0,0:00:28.72,0:00:30.03,Default,,0000,0000,0000,,giết chết toàn bộ chúng ta! Dialogue: 0,0:00:30.45,0:00:33.94,Default,,0000,0000,0000,,Loài người tự cho mình có khả năng hủy diệt hành tinh này, Dialogue: 0,0:00:33.94,0:00:36.13,Default,,0000,0000,0000,,nhưng thậm chí với tất cả những món đồ chơi hạt nhân của mình, Dialogue: 0,0:00:36.13,0:00:39.53,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta 'mới chỉ' gây ra một cuộc đại tuyệt chủng nếu ta chơi hết sức. Dialogue: 0,0:00:40.25,0:00:43.46,Default,,0000,0000,0000,,Mà có lẽ chúng ta sẽ giết được khoảng 90% sinh vật sống trên hành tinh này. Dialogue: 0,0:00:43.82,0:00:44.77,Default,,0000,0000,0000,,Làm như nhiều lắm ấy! Dialogue: 0,0:00:45.26,0:00:48.64,Default,,0000,0000,0000,,Một vài triệu năm sau, sự sống sẽ trở lại ở khắp mọi nơi. Dialogue: 0,0:00:49.22,0:00:52.03,Default,,0000,0000,0000,,Hầu hết các dạng sống vi mô và bên dưới lớp bề mặt Dialogue: 0,0:00:52.03,0:00:54.36,Default,,0000,0000,0000,,sẽ chẳng bị ảnh hưởng nhiều đến thế, có thể thôi. Dialogue: 0,0:00:55.02,0:00:57.97,Default,,0000,0000,0000,,Trên thang thời gian địa chất học, sự tác động của chúng ta trên Trái Đất Dialogue: 0,0:00:57.97,0:00:59.40,Default,,0000,0000,0000,,thật nực cười. Dialogue: 0,0:00:59.92,0:01:01.96,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta thật sự không hùng mạnh đến thế đâu. Dialogue: 0,0:01:02.60,0:01:05.40,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta sống trên một hòn đá nhỏ bé ẩm ướt lướt đi trong không gian Dialogue: 0,0:01:05.40,0:01:07.50,Default,,0000,0000,0000,,theo lực hút của một khối cầu plasma lớn đang rực cháy. Dialogue: 0,0:01:07.90,0:01:10.51,Default,,0000,0000,0000,,Một ngày, quả cầu plasma này sẽ ngừng cháy Dialogue: 0,0:01:10.51,0:01:13.12,Default,,0000,0000,0000,,và khả năng lớn là sẽ từ từ giết chết chúng ta. Dialogue: 0,0:01:13.63,0:01:17.18,Default,,0000,0000,0000,,Nếu chúng ta sống sót qua cái chết của Mặt Trời và định cư ở khắp các thiên hà, Dialogue: 0,0:01:17.18,0:01:19.32,Default,,0000,0000,0000,,về mặt lí thuyết, chúng ta có thể vẫn sống sót cho tới khi Dialogue: 0,0:01:19.32,0:01:21.34,Default,,0000,0000,0000,,ngôi sao cuối cùng trong vũ trụ tàn lụi. Dialogue: 0,0:01:21.43,0:01:24.09,Default,,0000,0000,0000,,Sau đó, sự sống tồn tại là điều gần như không thể. Dialogue: 0,0:01:24.53,0:01:26.65,Default,,0000,0000,0000,,Okay, thế là mọi thứ đều có hồi kết. Dialogue: 0,0:01:27.06,0:01:29.82,Default,,0000,0000,0000,,Với tư cách cá nhân thì điều này sẽ dẫn bạn đến đâu chứ? Dialogue: 0,0:01:37.10,0:01:39.60,Default,,0000,0000,0000,,Vào một lúc nào đó, trong độ nửa giờ, Dialogue: 0,0:01:39.60,0:01:42.89,Default,,0000,0000,0000,,bạn là một tế bào trong tử cung của mẹ. Dialogue: 0,0:01:43.14,0:01:45.87,Default,,0000,0000,0000,,Một sinh vật sống có đường kính chỉ 0,1mm. Dialogue: 0,0:01:46.67,0:01:49.95,Default,,0000,0000,0000,,Hôm nay, bạn có 50 nghìn tỉ (50x10^12) tế bào. Dialogue: 0,0:01:50.48,0:01:53.90,Default,,0000,0000,0000,,50 nghìn tỉ cỗ máy sinh học cực kì nhỏ bé và phức tạp Dialogue: 0,0:01:53.90,0:01:57.54,Default,,0000,0000,0000,,còn lớn hơn và phức tạp hơn nhiều một con vi khuẩn thông thường! Dialogue: 0,0:01:58.14,0:02:00.38,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tuân theo các định luật vật lí và hóa học Dialogue: 0,0:02:00.38,0:02:04.36,Default,,0000,0000,0000,,và sử dụng các cỗ máy siêu nhỏ để sản xuất protein, tạo ra năng lượng hữu ích, tiêu hóa thức ăn, Dialogue: 0,0:02:04.36,0:02:07.65,Default,,0000,0000,0000,,vận chuyển năng lượng, truyền thông tin, hay sinh sản. Dialogue: 0,0:02:08.17,0:02:12.97,Default,,0000,0000,0000,,Chúng liên lạc, nhân đôi, tự sát, chiến đấu chống kẻ xâm nhập và làm trọn Dialogue: 0,0:02:12.97,0:02:16.28,Default,,0000,0000,0000,,nhiệm vụ siêu-chuyên-biệt vì một mục đích cao cả hơn, đó là giữ bạn sống sót Dialogue: 0,0:02:16.28,0:02:18.22,Default,,0000,0000,0000,,để bạn có thể có con. Dialogue: 0,0:02:18.68,0:02:22.86,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đâu là phần "bạn" trong này, nếu bạn được tạo ra từ hàng nghìn tỉ thứ nhỏ bé kia? Dialogue: 0,0:02:23.48,0:02:26.64,Default,,0000,0000,0000,,Thông tin cơ bản về "bạn" được lưu trữ trong DNA, Dialogue: 0,0:02:26.64,0:02:29.26,Default,,0000,0000,0000,,một phân từ mã hóa các chỉ dẫn di truyền Dialogue: 0,0:02:29.26,0:02:32.48,Default,,0000,0000,0000,,được sử dụng cho sự phát triển và hoạt động chức năng của tất cả các sinh vật sống đã biết. Dialogue: 0,0:02:32.89,0:02:35.88,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn định gỡ xoắn, nó sẽ dài tới 2m. Dialogue: 0,0:02:36.65,0:02:39.83,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn nối tất cả các chuỗi DNA nho nhỏ trong tất các tế bào của bạn, Dialogue: 0,0:02:39.83,0:02:43.95,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ có một sợi dây dài đến nỗi nó sẽ trải dài đến Diêm Vương Tinh rồi ngược về đến Trái Đất. Dialogue: 0,0:02:44.30,0:02:45.72,Default,,0000,0000,0000,,Cực kì dài đấy chứ! Dialogue: 0,0:02:46.45,0:02:51.52,Default,,0000,0000,0000,,Và DNA của bạn là kết nối trực tiếp tới tổ tiên sớm nhất của bạn. Dialogue: 0,0:02:52.26,0:02:53.76,Default,,0000,0000,0000,,Cho bạn vài giây để nghĩ về điều này nhé: Dialogue: 0,0:02:54.40,0:02:57.04,Default,,0000,0000,0000,,trong mỗi tế bào của cơ thể bạn, có một đoạn dây nho nhỏ Dialogue: 0,0:02:57.04,0:03:01.08,Default,,0000,0000,0000,,đã ở đó trong nhiều dạng khác nhau trong 3.4 tỉ năm. Dialogue: 0,0:03:01.73,0:03:05.95,Default,,0000,0000,0000,,Nó đã tiến hóa, nó đã đột biến, nó đã nhân đôi hàng nghìn tỉ lần, Dialogue: 0,0:03:05.95,0:03:10.06,Default,,0000,0000,0000,,nhưng nó kết nối trực tiếp bạn với sinh vật sống đầu tiên trên hành tinh này. Dialogue: 0,0:03:10.72,0:03:14.43,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có thể nói rằng bạn đã "CHẠM" vào mọi sinh vật đã sống trước bạn Dialogue: 0,0:03:14.43,0:03:15.84,Default,,0000,0000,0000,,với DNA của bạn. Dialogue: 0,0:03:16.99,0:03:19.12,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng bạn còn nhiều hơn kia mà. Dialogue: 0,0:03:19.64,0:03:22.75,Default,,0000,0000,0000,,Cơ thể bạn được tạo ra bời 7 octillion nguyên tử. (7x10^27) Dialogue: 0,0:03:23.20,0:03:26.71,Default,,0000,0000,0000,,Đó là 7 tỉ tỉ tỉ. Dialogue: 0,0:03:27.55,0:03:32.14,Default,,0000,0000,0000,,Khoảng 93% khối lượng cơ thể con người chỉ được tạo nên bởi 3 nguyên tố: Dialogue: 0,0:03:32.14,0:03:34.88,Default,,0000,0000,0000,,Oxi, Cacbon, và Hydro. Dialogue: 0,0:03:35.44,0:03:38.80,Default,,0000,0000,0000,,Oxi và Hydro được tìm thấy nhiều nhất ở nước, Dialogue: 0,0:03:38.80,0:03:41.90,Default,,0000,0000,0000,,tạo nên khoảng 60% khối lượng cơ thể. Dialogue: 0,0:03:42.45,0:03:44.98,Default,,0000,0000,0000,,Cacbon, có lẽ, là nguyên tố quan trọng nhất cho sự sống. Dialogue: 0,0:03:45.48,0:03:48.99,Default,,0000,0000,0000,,Nó có thể dễ dàng liên kết với những nguyên tử khác, cho phép cấu trúc nên Dialogue: 0,0:03:48.99,0:03:52.76,Default,,0000,0000,0000,,những chuỗi phân tử dài và phức tạp, tạo ra phần rắn chắc cho cơ thể bạn. Dialogue: 0,0:03:53.18,0:03:56.94,Default,,0000,0000,0000,,Còn lại 7% là một tour du lịch qua bảng tuần hoàn hóa học: Dialogue: 0,0:03:56.94,0:04:01.27,Default,,0000,0000,0000,,Nitơ, Canxi, Phốt pho, Kali, Lưu huỳnh, Natri, Clo, Magiê, Dialogue: 0,0:04:01.27,0:04:04.94,Default,,0000,0000,0000,,Sắt, Flo, Kẽm, Đồng, Iốt, Selen, Chrome, Mangan, Dialogue: 0,0:04:04.94,0:04:08.40,Default,,0000,0000,0000,,Molyp, Coban, Liti, Stronti, Nhôm, Silic, Vanadi, Dialogue: 0,0:04:08.40,0:04:10.100,Default,,0000,0000,0000,,Arsen, và Brom... phù! Dialogue: 0,0:04:11.50,0:04:15.13,Default,,0000,0000,0000,,Nhân tiện thì điều này cũng có nghĩa là bạn có khoảng 0,5% là metal nhé, Dialogue: 0,0:04:15.13,0:04:17.44,Default,,0000,0000,0000,,bất kể bạn thích dòng nhạc nào chăng nữa (; Dialogue: 0,0:04:18.01,0:04:20.64,Default,,0000,0000,0000,,Dù sao đi nữa, những nguyên tố này thực hiện hàng loạt các chức năng như Dialogue: 0,0:04:20.64,0:04:23.99,Default,,0000,0000,0000,,cho phép vận chuyển Oxi, xây dựng khung xương và cấu trúc tế bào, Dialogue: 0,0:04:23.99,0:04:27.25,Default,,0000,0000,0000,,lan truyền các tín hiệu, xúc tác các phản ứng hóa học, và nhiều nhiều nữa. Dialogue: 0,0:04:27.65,0:04:30.82,Default,,0000,0000,0000,,Cơ thể bạn là một trạng thái chuyển hóa ổn định. Dialogue: 0,0:04:31.63,0:04:35.84,Default,,0000,0000,0000,,Cứ mỗi 16 ngày, 75% "bạn" lại được thay thế, Dialogue: 0,0:04:35.84,0:04:40.94,Default,,0000,0000,0000,,vì trong khoảng thời gian đó, một người khỏe mạnh sẽ trao đổi được 100% lượng nước trong cơ thể. Dialogue: 0,0:04:41.53,0:04:45.92,Default,,0000,0000,0000,,Mỗi năm, khoảng 98% số nguyên tử của bạn sẽ được thay mới hoàn toàn, Dialogue: 0,0:04:45.92,0:04:50.28,Default,,0000,0000,0000,,và mỗi 5 năm, là gần như toàn bộ số nguyên tử tạo nên cơ thể bạn Dialogue: 0,0:04:50.28,0:04:52.35,Default,,0000,0000,0000,,không còn giống như 5 năm trước nữa. Dialogue: 0,0:04:52.66,0:04:56.18,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế, bạn có thể gọi chính mình chỉ là một tập hợp tạm thời của các nguyên tử. Dialogue: 0,0:04:56.65,0:04:58.91,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng những nguyên tử này ở đâu ra nhỉ? Dialogue: 0,0:04:59.97,0:05:03.73,Default,,0000,0000,0000,,Vào thuở ban đầu của vũ trụ, hầu hết toàn là Hydro và Heli. Dialogue: 0,0:05:04.30,0:05:08.83,Default,,0000,0000,0000,,Những đám mây khí lớn hình thành qua hàng triệu năm và ngày càng đặc hơn, Dialogue: 0,0:05:08.83,0:05:12.88,Default,,0000,0000,0000,,cho tới khi chúng suy sụp dưới trọng lực của chính mình, sinh ra những ngôi sao đầu tiên. Dialogue: 0,0:05:13.30,0:05:14.75,Default,,0000,0000,0000,,Trong lõi các ngôi sao này, Dialogue: 0,0:05:14.75,0:05:18.64,Default,,0000,0000,0000,,Hydro được chuyển hóa thành Heli trong những điều kiện khắc nghiệt. Dialogue: 0,0:05:19.13,0:05:22.25,Default,,0000,0000,0000,,Sau hàng triệu năm, nguồn Hydro bắt đầu cạn kiệt, Dialogue: 0,0:05:22.25,0:05:24.17,Default,,0000,0000,0000,,và các ngôi sao bắt đầu hấp hối. Dialogue: 0,0:05:24.84,0:05:27.98,Default,,0000,0000,0000,,Dưới những điều kiện cực kì khắc nghiệt, tất cả những nguyên tố mà ta biết hiện nay Dialogue: 0,0:05:27.98,0:05:33.52,Default,,0000,0000,0000,,đều được tạo ra trong một phần nhỏ của 1 giây trước khi chúng chết và nổ tung trong những vụ nổ Siêu tân tinh. Dialogue: 0,0:05:33.82,0:05:35.97,Default,,0000,0000,0000,,Chúng bắn tung hầu hết mọi thứ trong mình ra ngoài không gian, Dialogue: 0,0:05:35.97,0:05:38.68,Default,,0000,0000,0000,,trong khi phần lõi suy sụp và biến thành lỗ đen. Dialogue: 0,0:05:39.27,0:05:42.15,Default,,0000,0000,0000,,Ai mà biết được tất cả các nguyên tố này đã du hành bao lâu trong không gian. Dialogue: 0,0:05:42.15,0:05:45.85,Default,,0000,0000,0000,,Cho tới tận khi chúng tới được một đám mây khác đang dần dần hình thành nên một ngôi sao mới- Dialogue: 0,0:05:45.85,0:05:46.88,Default,,0000,0000,0000,,Mặt Trời của chúng ta. Dialogue: 0,0:05:47.18,0:05:49.78,Default,,0000,0000,0000,,Tất cả những nguyên tố này, đã từng ở bên trong một ngôi sao, Dialogue: 0,0:05:49.78,0:05:52.46,Default,,0000,0000,0000,,hình thành nên các hành tinh và tìm đến với Trái Đất Dialogue: 0,0:05:52.46,0:05:54.87,Default,,0000,0000,0000,,nơi chúng khiến sự sống bắt đầu thức giấc. Dialogue: 0,0:05:55.39,0:05:59.62,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế chúng ta có liên quan trực tiếp tới những ngôi sao đầu tiên được sinh ra trong vũ trụ. Dialogue: 0,0:05:59.62,0:06:01.31,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta là một phần của vũ trụ. Dialogue: 0,0:06:01.54,0:06:05.88,Default,,0000,0000,0000,,Ý tưởng về một phần cực kì nhỏ có liên hệ sâu đậm với một cấu trúc cực kì lớn Dialogue: 0,0:06:05.88,0:06:07.68,Default,,0000,0000,0000,,là thật sự sững sờ đó chứ. Dialogue: 0,0:06:08.60,0:06:12.73,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta không biết điều này có nghĩa là gì, hay liệu nó có nghĩa gì không. Dialogue: 0,0:06:13.16,0:06:15.79,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta biết rằng chúng ta được tạo ra từ một phần nhỏ kết nối chúng ta Dialogue: 0,0:06:15.79,0:06:19.14,Default,,0000,0000,0000,,với mọi thứ trong vũ trụ, từ thuở khởi sinh của vạn vật. Dialogue: 0,0:06:19.14,0:06:21.22,Default,,0000,0000,0000,,Sau cùng thì đây đúng là một suy nghĩ tốt đẹp: Dialogue: 0,0:06:21.22,0:06:25.97,Default,,0000,0000,0000,,bạn không đơn độc; chưa bao giờ và sẽ không bao giờ.