0:00:00.361,0:00:02.076
Liệu bạn có đơn độc trong vũ trụ này không?

0:00:02.452,0:00:04.478
Hay bạn có liên quan tới thứ nào đó?

0:00:05.048,0:00:08.678
Trước hết, bạn là một phần của một nhóm động vật có vú vẫn còn rất trẻ,

0:00:08.678,0:00:10.787
nhưng đã có thể làm video trên YouTube,

0:00:10.787,0:00:12.747
và xây máy gia tốc hạt Large Hadron Colliders!

0:00:13.017,0:00:15.888
Chúng ta đã phân tách được nguyên tử và phát minh ra Pokémon.

0:00:16.228,0:00:17.983
Chúng ta khởi sinh từ một dạng sống cổ

0:00:17.983,0:00:20.887
xuất hiện từ khoảng 3 tỉ rưỡi năm trước.

0:00:21.357,0:00:24.475
Chúng ta cảm thấy như thể nắm trọn cả hành tinh này, nhưng thực ra là không.

0:00:25.115,0:00:28.720
Một thiên thạch cỡ nhỏ hay một loài virus mới là đủ để

0:00:28.720,0:00:30.034
giết chết toàn bộ chúng ta!

0:00:30.454,0:00:33.936
Loài người tự cho mình có khả năng hủy diệt hành tinh này,

0:00:33.936,0:00:36.127
nhưng thậm chí với tất cả những món đồ chơi hạt nhân của mình,

0:00:36.127,0:00:39.530
chúng ta 'mới chỉ' gây ra một cuộc đại tuyệt chủng nếu ta chơi hết sức.

0:00:40.250,0:00:43.457
Mà có lẽ chúng ta sẽ giết được khoảng 90% sinh vật sống trên hành tinh này.

0:00:43.817,0:00:44.771
Làm như nhiều lắm ấy!

0:00:45.261,0:00:48.641
Một vài triệu năm sau, sự sống sẽ trở lại ở khắp mọi nơi.

0:00:49.221,0:00:52.034
Hầu hết các dạng sống vi mô và bên dưới lớp bề mặt

0:00:52.034,0:00:54.357
sẽ chẳng bị ảnh hưởng nhiều đến thế, có thể thôi.

0:00:55.017,0:00:57.970
Trên thang thời gian địa chất học, sự tác động của chúng ta trên Trái Đất

0:00:57.970,0:00:59.404
thật nực cười.

0:00:59.924,0:01:01.965
Chúng ta thật sự không hùng mạnh đến thế đâu.

0:01:02.605,0:01:05.403
Chúng ta sống trên một hòn đá nhỏ bé ẩm ướt lướt đi trong không gian

0:01:05.403,0:01:07.496
theo lực hút của một khối cầu plasma lớn đang rực cháy.

0:01:07.896,0:01:10.511
Một ngày, quả cầu plasma này sẽ ngừng cháy

0:01:10.511,0:01:13.124
và khả năng lớn là sẽ từ từ giết chết chúng ta.

0:01:13.634,0:01:17.176
Nếu chúng ta sống sót qua cái chết của Mặt Trời và định cư ở khắp các thiên hà,

0:01:17.176,0:01:19.315
về mặt lí thuyết, chúng ta có thể vẫn sống sót cho tới khi

0:01:19.315,0:01:21.340
ngôi sao cuối cùng trong vũ trụ tàn lụi.

0:01:21.430,0:01:24.090
Sau đó, sự sống tồn tại là điều gần như không thể.

0:01:24.530,0:01:26.651
Okay, thế là mọi thứ đều có hồi kết.

0:01:27.061,0:01:29.820
Với tư cách cá nhân thì điều này sẽ dẫn bạn đến đâu chứ?

0:01:37.097,0:01:39.605
Vào một lúc nào đó, trong độ nửa giờ,

0:01:39.605,0:01:42.886
bạn là một tế bào trong tử cung của mẹ.

0:01:43.136,0:01:45.866
Một sinh vật sống có đường kính chỉ 0,1mm.

0:01:46.666,0:01:49.952
Hôm nay, bạn có 50 nghìn tỉ (50x10^12) tế bào.

0:01:50.482,0:01:53.897
50 nghìn tỉ cỗ máy sinh học cực kì nhỏ bé và phức tạp

0:01:53.897,0:01:57.536
còn lớn hơn và phức tạp hơn nhiều một con vi khuẩn thông thường!

0:01:58.136,0:02:00.381
Chúng tuân theo các định luật vật lí và hóa học

0:02:00.381,0:02:04.362
và sử dụng các cỗ máy siêu nhỏ để sản xuất protein, tạo ra năng lượng hữu ích, tiêu hóa thức ăn,

0:02:04.362,0:02:07.652
vận chuyển năng lượng, truyền thông tin, hay sinh sản.

0:02:08.172,0:02:12.968
Chúng liên lạc, nhân đôi, tự sát, chiến đấu chống kẻ xâm nhập và làm trọn

0:02:12.968,0:02:16.281
nhiệm vụ siêu-chuyên-biệt vì một mục đích cao cả hơn, đó là giữ bạn sống sót

0:02:16.281,0:02:18.221
để bạn có thể có con.

0:02:18.681,0:02:22.861
Nhưng đâu là phần "bạn" trong này, nếu bạn được tạo ra từ hàng nghìn tỉ thứ nhỏ bé kia?

0:02:23.481,0:02:26.635
Thông tin cơ bản về "bạn" được lưu trữ trong DNA,

0:02:26.635,0:02:29.262
một phân từ mã hóa các chỉ dẫn di truyền

0:02:29.262,0:02:32.482
được sử dụng cho sự phát triển và hoạt động chức năng của tất cả các sinh vật sống đã biết.

0:02:32.892,0:02:35.883
Nếu bạn định gỡ xoắn, nó sẽ dài tới 2m.

0:02:36.653,0:02:39.827
Nếu bạn nối tất cả các chuỗi DNA nho nhỏ trong tất các tế bào của bạn,

0:02:39.827,0:02:43.949
bạn sẽ có một sợi dây dài đến nỗi nó sẽ trải dài đến Diêm Vương Tinh rồi ngược về đến Trái Đất.

0:02:44.299,0:02:45.721
Cực kì dài đấy chứ!

0:02:46.451,0:02:51.522
Và DNA của bạn là kết nối trực tiếp tới tổ tiên sớm nhất của bạn.

0:02:52.262,0:02:53.755
Cho bạn vài giây để nghĩ về điều này nhé:

0:02:54.405,0:02:57.035
trong mỗi tế bào của cơ thể bạn, có một đoạn dây nho nhỏ

0:02:57.035,0:03:01.082
đã ở đó trong nhiều dạng khác nhau trong 3.4 tỉ năm.

0:03:01.732,0:03:05.946
Nó đã tiến hóa, nó đã đột biến, nó đã nhân đôi hàng nghìn tỉ lần,

0:03:05.946,0:03:10.056
nhưng nó kết nối trực tiếp bạn với sinh vật sống đầu tiên trên hành tinh này.

0:03:10.716,0:03:14.429
Chúng ta có thể nói rằng bạn đã "CHẠM" vào mọi sinh vật đã sống trước bạn

0:03:14.429,0:03:15.838
với DNA của bạn.

0:03:16.988,0:03:19.119
Nhưng bạn còn nhiều hơn kia mà.

0:03:19.639,0:03:22.746
Cơ thể bạn được tạo ra bời 7 octillion nguyên tử. (7x10^27)

0:03:23.196,0:03:26.707
Đó là 7 tỉ tỉ tỉ.

0:03:27.547,0:03:32.143
Khoảng 93% khối lượng cơ thể con người chỉ được tạo nên bởi 3 nguyên tố:

0:03:32.143,0:03:34.885
Oxi, Cacbon, và Hydro.

0:03:35.445,0:03:38.801
Oxi và Hydro được tìm thấy nhiều nhất ở nước,

0:03:38.801,0:03:41.897
tạo nên khoảng 60% khối lượng cơ thể.

0:03:42.447,0:03:44.977
Cacbon, có lẽ, là nguyên tố quan trọng nhất cho sự sống.

0:03:45.477,0:03:48.987
Nó có thể dễ dàng liên kết với những nguyên tử khác, cho phép cấu trúc nên

0:03:48.987,0:03:52.762
những chuỗi phân tử dài và phức tạp, tạo ra phần rắn chắc cho cơ thể bạn.

0:03:53.182,0:03:56.942
Còn lại 7% là một tour du lịch qua bảng tuần hoàn hóa học:

0:03:56.942,0:04:01.266
Nitơ, Canxi, Phốt pho, Kali, Lưu huỳnh, Natri, Clo, Magiê,

0:04:01.266,0:04:04.935
Sắt, Flo, Kẽm, Đồng, Iốt, Selen, Chrome, Mangan,

0:04:04.935,0:04:08.400
Molyp, Coban, Liti, Stronti, Nhôm, Silic, Vanadi,

0:04:08.400,0:04:10.997
Arsen, và Brom... phù!

0:04:11.497,0:04:15.127
Nhân tiện thì điều này cũng có nghĩa là bạn có khoảng 0,5% là metal nhé,

0:04:15.127,0:04:17.436
bất kể bạn thích dòng nhạc nào chăng nữa (;

0:04:18.006,0:04:20.639
Dù sao đi nữa, những nguyên tố này thực hiện hàng loạt các chức năng như

0:04:20.639,0:04:23.992
cho phép vận chuyển Oxi, xây dựng khung xương và cấu trúc tế bào,

0:04:23.992,0:04:27.250
lan truyền các tín hiệu, xúc tác các phản ứng hóa học, và nhiều nhiều nữa.

0:04:27.650,0:04:30.816
Cơ thể bạn là một trạng thái chuyển hóa ổn định.

0:04:31.626,0:04:35.838
Cứ mỗi 16 ngày, 75% "bạn" lại được thay thế,

0:04:35.838,0:04:40.941
vì trong khoảng thời gian đó, một người khỏe mạnh sẽ trao đổi được 100% lượng nước trong cơ thể.

0:04:41.531,0:04:45.917
Mỗi năm, khoảng 98% số nguyên tử của bạn sẽ được thay mới hoàn toàn,

0:04:45.917,0:04:50.277
và mỗi 5 năm, là gần như toàn bộ số nguyên tử tạo nên cơ thể bạn

0:04:50.277,0:04:52.347
không còn giống như 5 năm trước nữa.

0:04:52.657,0:04:56.180
Vì thế, bạn có thể gọi chính mình chỉ là một tập hợp tạm thời của các nguyên tử.

0:04:56.650,0:04:58.907
Nhưng những nguyên tử này ở đâu ra nhỉ?

0:04:59.967,0:05:03.731
Vào thuở ban đầu của vũ trụ, hầu hết toàn là Hydro và Heli.

0:05:04.301,0:05:08.833
Những đám mây khí lớn hình thành qua hàng triệu năm và ngày càng đặc hơn,

0:05:08.833,0:05:12.881
cho tới khi chúng suy sụp dưới trọng lực của chính mình, sinh ra những ngôi sao đầu tiên.

0:05:13.301,0:05:14.753
Trong lõi các ngôi sao này,

0:05:14.753,0:05:18.643
Hydro được chuyển hóa thành Heli trong những điều kiện khắc nghiệt.

0:05:19.133,0:05:22.247
Sau hàng triệu năm, nguồn Hydro bắt đầu cạn kiệt,

0:05:22.247,0:05:24.174
và các ngôi sao bắt đầu hấp hối.

0:05:24.844,0:05:27.980
Dưới những điều kiện cực kì khắc nghiệt, tất cả những nguyên tố mà ta biết hiện nay

0:05:27.980,0:05:33.525
đều được tạo ra trong một phần nhỏ của 1 giây trước khi chúng chết và nổ tung trong những vụ nổ Siêu tân tinh.

0:05:33.815,0:05:35.973
Chúng bắn tung hầu hết mọi thứ trong mình ra ngoài không gian,

0:05:35.973,0:05:38.681
trong khi phần lõi suy sụp và biến thành lỗ đen.

0:05:39.271,0:05:42.146
Ai mà biết được tất cả các nguyên tố này đã du hành bao lâu trong không gian.

0:05:42.146,0:05:45.851
Cho tới tận khi chúng tới được một đám mây khác đang dần dần hình thành nên một ngôi sao mới-

0:05:45.851,0:05:46.880
Mặt Trời của chúng ta.

0:05:47.180,0:05:49.783
Tất cả những nguyên tố này, đã từng ở bên trong một ngôi sao,

0:05:49.783,0:05:52.458
hình thành nên các hành tinh và tìm đến với Trái Đất

0:05:52.458,0:05:54.869
nơi chúng khiến sự sống bắt đầu thức giấc.

0:05:55.389,0:05:59.619
Vì thế chúng ta có liên quan trực tiếp tới những ngôi sao đầu tiên được sinh ra trong vũ trụ.

0:05:59.619,0:06:01.311
Chúng ta là một phần của vũ trụ.

0:06:01.541,0:06:05.879
Ý tưởng về một phần cực kì nhỏ có liên hệ sâu đậm với một cấu trúc cực kì lớn

0:06:05.879,0:06:07.681
là thật sự sững sờ đó chứ.

0:06:08.601,0:06:12.732
Chúng ta không biết điều này có nghĩa là gì, hay liệu nó có nghĩa gì không.

0:06:13.162,0:06:15.788
Chúng ta biết rằng chúng ta được tạo ra từ một phần nhỏ kết nối chúng ta

0:06:15.788,0:06:19.136
với mọi thứ trong vũ trụ, từ thuở khởi sinh của vạn vật.

0:06:19.136,0:06:21.216
Sau cùng thì đây đúng là một suy nghĩ tốt đẹp:

0:06:21.216,0:06:25.969
bạn không đơn độc; chưa bao giờ và sẽ không bao giờ.