< Return to Video

The Mole and Avogadro's Number

  • 0:00 - 0:03
    Химийн оюутнуудын зарим түвшинд дэх
  • 0:03 - 0:06
    хамгийн их будилдаг ойлголтын талаар ярилцацгаая.
  • 0:06 - 0:08
    Гэхдээ зарим түвшинд энэ нь
  • 0:08 - 0:09
    хамгийн энгийн ойлголтуудын нэг байдаг.
  • 0:09 - 0:13
    Үндсэн молийн санаа нь
  • 0:13 - 0:16
    химийн хувьд бодохоор хашаагаа ухаж байгаа, эсвэл
  • 0:16 - 0:19
    нүднээсээ холдуулахыг хүссэн зүйлээс шал өөр
  • 0:19 - 0:23
    Химид моль нь зөвхөн тоо бөгөөд
  • 0:23 - 0:26
    Энэхүү тоо 6.02-ыг
  • 0:26 - 0:28
    10-ын 23 зэргээр үржүүлэхэд
  • 0:28 - 0:30
    Энэ үнэхээр асар том тоо болно.
  • 0:30 - 0:32
    Үүнийг Авогадрогийн тоо гэж нэрлэдэг.
  • 0:32 - 0:35
    Авогадрогийн тухай видео хийх байх.
  • 0:35 - 0:40
    Авогадрогийн тоо
  • 0:40 - 0:42
    Та бүхний мэдэхийг хүсч байгаа зүйл.
  • 0:42 - 0:43
    Моль нь зөвхөн тоо
  • 0:43 - 0:46
    Бизантин олон төрлийн
  • 0:46 - 0:47
    молийн тодорхойлолт байдаг.
  • 0:47 - 0:50
    Энэ үнэндээ биш-Үнэндээ би Википедиагаас хуулаад
  • 0:50 - 0:53
    зөөвөрлөж тавьлаа.
  • 0:53 - 0:56
    Энэ Википедиагийн молийн тодорхойлолт.
  • 0:56 - 0:59
    Мөн таныг энэ видеоны төгсгөлд эквивалентийн
  • 0:59 - 1:00
    тухай ойлгоно гэж найдаж байна.
  • 1:00 - 1:02
    Хэрвээ та үүнийг ажиглаад ойлгох юм бол
  • 1:02 - 1:07
    миний хувьд энэ тиймч амархан ойлголт биш.
  • 1:07 - 1:10
    Үндсэндээ “моль” 12C-ийн 12 гр тутамд
  • 1:10 - 1:15
    агуулагдах атом массын тоо юм.
  • 1:15 - 1:21
    Нэг моль нь 6.02-ыг 10-ын 23
  • 1:21 - 1:25
    зэргээр үржүүлсэн тоо гэж хэлсэн.
  • 1:25 - 1:29
    Хэрвээ 12C 12 гр дахь атомын
  • 1:29 - 1:31
    сүүлийн хэсгийг авч үзвэл энэ нь
  • 1:31 - 1:40
    нэг мольд 12C 12 гр байдаг гэсэн үг.
  • 1:40 - 1:43
    Нүүрстөрөгч 12-г 12 C гээд бичье.
  • 1:43 - 1:58
    12 нүүрстөрөгчийн 1 мольд 12 гр агуулагддаг.
  • 1:58 - 2:00
    Моль нь яагаад хэрэгтэй байдгийн шалтгаан нь энэ юм.
  • 2:00 - 2:03
    Тэгэхээр би зүгээр л 1 моль гэж бичихийн оронд
  • 2:03 - 2:09
    6,02-ыг 10-ын 23 зэргээр үржүүлж бичсэн ба
  • 2:09 - 2:12
    нүүрстөрөгч-12 гр-д нүүрстөрөгчийн 12 атом байдаг хэмээн бичсэн.
  • 2:12 - 2:13
    Чи үүнийг юу гэж ойлгож байна?
  • 2:13 - 2:16
    Эсвэл энэ ямар утгатай вэ?
  • 2:16 - 2:18
    Нүүрстөрөгчийг атомын массын нэгж
  • 2:18 - 2:21
    болон гр-ыг хооронд нь хувиргасан
  • 2:21 - 2:23
    ямар нэгэн молекулын бодисын хэмжээ гэж хэлсэн.
  • 2:23 - 2:25
    Энэ их намайг эргэлзүүлээд байгаа.
  • 2:25 - 2:27
    Бид үүнийг бусад газарт яаж хэрэглэх вэ?
  • 2:27 - 2:29
    Бидний ойлгох хамгийн эхний зүйл бол моль нь атом массын нэгж,
  • 2:29 - 2:33
    гр хоёрын хоорондын хөрвүүлэх арга зам юм.
  • 2:33 - 2:37
    Нэг нүүрстөрөгч 12 атом гэж яг юуг хэлээд байна вэ?
  • 2:37 - 2:38
    Үүний массын тоо нь юу вэ?
  • 2:38 - 2:39
    Энэ нь 12 юм.
  • 2:39 - 2:42
    Нүүрстөрөгч 14 гэж хэлэхийн оронд нүүрстөрөгч 12 гэж дуудаж буй шалтгаан энэ юм.
  • 2:42 - 2:47
    Тиймээс үүний атом массын нэгж нь 12 юм.
  • 2:47 - 2:50
    Хэрвээ атом массын нэгж нь 12,
  • 2:50 - 2:54
    тэдгээрийн моль болон 6,02-ыг
  • 2:54 - 2:58
    10ын 23 зэргийн үржвэр хамтдаа байвал
  • 2:58 - 3:02
    үүнийг 12 гр гэж ойлгож болно.
  • 3:02 - 3:06
    Өөрөөр бодож үзвэл атом массын
  • 3:06 - 3:15
    нэгжийг 1 моль нь 1 гр-тай тэнцүү.
  • 3:15 - 3:17
    Би атом масс нэгжийг амн хэмээн бичье.
  • 3:17 - 3:24
    Эсвэл 1 гр-ыг 6,02-ыг 10-ын 23 зэрэг атом массын
  • 3:24 - 3:26
    нэгжээр үржүүлсэнтэй тэнцүү гэж бичиж болно.
  • 3:26 - 3:28
    Энэ нь бидэнд хэрэгтэй учир шалтгаан бол
  • 3:28 - 3:32
    Википедиaгийн тодорхойлолтоор атом ертөнцийн
  • 3:32 - 3:34
    хоорондыг хөрвүүлэхэд тусална. Атомын ертөнцтэй (атом массын нэгж)
  • 3:34 - 3:37
    харилцан үйлчилдэг ертөнцийг бидэнд хөрвүүлэхэд тусладаг.
  • 3:37 - 3:41
    Мөн бидэнд нэмэлт нейтрон байгаа.
  • 3:41 - 3:44
    Атом массын тоонд үүнийг нэмээд гр-ын атомын ертөнцтэй болон
  • 3:44 - 3:46
    гр-ыг өдөр тутамдаа харилцан үйлчилдэг ертөнцөд хөрвүүлэхэд тусална.
  • 3:46 - 3:47
    Үүнийг мэдэж байгаачлан гр нь
  • 3:47 - 3:50
    массын хэмжээнээс жижигхэн.
  • 3:50 - 3:52
    Энэ нь 1/1000 кг.
  • 3:52 - 3:54
    Килограмм нь 2 фунттэй тэнцүү.
  • 3:54 - 3:57
    Тэгэхээр энэ нь фунтийн 1/5000 гэсэн үг.
  • 3:57 - 3:58
    Энэ нь тиймч их биш.
  • 3:58 - 4:04
    Маш жижиг хэмжээний нүүрстөрөгчийн 1 гр-д
  • 4:04 - 4:07
    тонн атом байдаг ба хамгийн багадаа нүүрстөрөгчийн 12 гр-д
  • 4:07 - 4:11
    тонн атомууд байдаг 6,02-ыг 10-н 23
  • 4:11 - 4:13
    зэргээр үржүүлсэн үржвэр байна.
  • 4:13 - 4:15
    Атомын тухай ярих хэрэгтэй байх.
  • 4:15 - 4:17
    Энэ бол асар их тоо.
  • 4:17 - 4:23
    Үүнийг дүрслэн төсөөлбөл, хэрвээ таны бодож байгаачлан
  • 4:23 - 4:26
    би үсний диаметртай зүйрлэн хэлсэн ба хэрвээ
  • 4:26 - 4:32
    энэ диаметр үс юм бол үсний хэсгээр 1 сая нүүрстөрөгчийн атом байдаг.
  • 4:32 - 4:35
    Нүүрстөрөгчид нэг сая атом байдаг.
  • 4:35 - 4:43
    Хэрвээ алим аван хэмжин үзвэл
  • 4:43 - 4:48
    та хэдэн хувийг нь олох вэ?
  • 4:48 - 4:51
    Алимны атомыг бүрдүүлэх байсан бол
  • 4:51 - 4:53
    мэдээж өөр зүйлийн бүлэг атомыг,
  • 4:53 - 4:56
    атомын нэг хэсгийг авч алим дахь хэмжээг гаргана.
  • 4:56 - 4:59
    Үүний дараа алим дахь хэмжээ болно.
  • 4:59 - 5:01
    Тэгэхээр алимд буй атом алим шиг юм бол
  • 5:01 - 5:03
    алим нь дэлхий юм.
  • 5:03 - 5:08
    Энэ хэмжээгээр боловсруулахад
  • 5:08 - 5:09
    хэцүү байдаг.
  • 5:09 - 5:13
    Чамд нэг гр байвал
  • 5:13 - 5:15
    1 гр устөрөгч байна гэж үзье.
  • 5:15 - 5:22
    1 гр устөрөгч.
  • 5:22 - 5:26
    Чамд нэг гр устөрөгч байвал чамд хэдэн моль устөрөгч байх вэ?
  • 5:26 - 5:29
    1 моль устөрөгч байна.
  • 5:29 - 5:32
    Би үүнийг яаж мэдэж байна вэ?
  • 5:32 - 5:35
    Учир нь устөрөгчийн атом массын тоо бол 1.
  • 5:35 - 5:41
    Тэгэхээр ерөнхийдөө би ямар нэгэн элемент авахдаа
  • 5:41 - 5:49
    атом массын тухай, би 1 моль хөнгөнцагааныг үзэхүү?
  • 5:49 - 5:53
    6,02-ийг 10-ын 23-аар үржүүлсэн
  • 5:53 - 5:56
    атомуудын нийт масс хэд вэ?
  • 5:56 - 6:01
    Хөнгөнцагааны массын тоо 27.
  • 6:01 - 6:08
    Тэдгээрийн атом масс ын нэгж 27. Тэгэхээр би
  • 6:08 - 6:13
    цэг 6 гэж тавих шаардлагагүй тэгэхээр үүнийг
  • 6:13 - 6:14
    ийм замаар бичихгүй.
  • 6:14 - 6:16
    Энэ таныг төөрөгдүүлж магадгүй.
  • 6:16 - 6:19
    Хэрвээ та атом молийг хялбар ойлгох арга зам нь
  • 6:19 - 6:21
    та массыг авдаг бол би атомын тоогоор авдаг.
  • 6:21 - 6:24
    Энэ тиймч сайн биш тул массын тоогоор авах хэрэгтэй.
  • 6:24 - 6:27
    Энэхүү тохиолдолд 27 гэж хэлнэ.
  • 6:27 - 6:30
    Тэгэхээр бид хөнгөнцагааны массын тоо 27 гэж
  • 6:30 - 6:37
    авах 1 моль байгаа гэж үзнэ.
  • 6:37 - 6:42
    Иймд масс нь 27 гр байна.
  • 6:42 - 6:44
    Тэгэхээр шууд утгаараа бол 1 моль атомтай байх үед
  • 6:44 - 6:49
    хөрвүүлэхэд массын дугаар нь гр болно.
  • 6:49 - 6:55
    1 моль төмөрт 56 төмрийн изотопуудад
  • 6:55 - 6:58
    атом массыг дурьдахад 56.
  • 6:58 - 7:00
    Таньд энгийн сонсогдохгүй байгаа ч бид харьцааг
  • 7:00 - 7:03
    изотоп 56 гэж хэлнэ.
  • 7:03 - 7:05
    1 мольд атом массын
  • 7:05 - 7:12
    56 гр байна.
  • 7:12 - 7:16
    Чиний бодлоор хэр
  • 7:16 - 7:23
    олон атом массын
  • 7:23 - 7:25
    нэгжтэй вэ? Энэ атомд
  • 7:25 - 7:31
    56 атом массын нэгжтэй.
  • 7:31 - 7:34
    Нэг мольд байх массын нэгж нь 6,02-ыг 10-ын
  • 7:34 - 7:38
    23 зэрэгт үржүүлсэнтэй адил 56 атом массын нэгжтэй байна.
  • 7:38 - 7:40
    Нэг гр дахь атом массын
  • 7:40 - 7:42
    нэгжийг тоонд хуваах учир
  • 7:42 - 7:43
    56 гр байна.
  • 7:43 - 7:45
    Хялбараар бодвол аль ч
  • 7:45 - 7:47
    массын дугаарыг авахад
  • 7:47 - 7:50
    Жишээ нь: Цахиур байвал, цахиурын 1 моль
  • 7:50 - 7:53
    цахиурын масс гэсэн үг. Би жингийн талаар яримааргүй
  • 7:53 - 7:57
    байна. Учир нь дэлхий ертөнц дээр 28 гр-аар хэрэглэдэг.
  • 7:57 - 7:58
    Цахиурын 2 молийн тухай авч үзье?
  • 8:04 - 8:05
    Би массын тоог нь бичье.
  • 8:05 - 8:10
    Цахиурын массын тоо 28.
  • 8:10 - 8:13
    2 моль цахиур.
  • 8:13 - 8:17
    Тэгэхээр 1 моль нь 28 гр гэж үзвэл 2 моль
  • 8:17 - 8:24
    нь 56 гр байна.
  • 8:24 - 8:30
    Надад 16н хүчилтөрөгчийн
  • 8:30 - 8:33
    4 моль байна гэж хэлье.
  • 8:33 - 8:35
    Тэгвэл масс хэд вэ?
  • 8:35 - 8:38
    Энэ бол хүчилтөрөгчийн атомын асар том тоо.
  • 8:38 - 8:39
    Үүний масс нь хэд байх вэ?
  • 8:39 - 8:45
    Хүчилтөрөгчийн 1 моль 16 амн бөгөөд
  • 8:45 - 8:53
    4 моль нь 64 гр болно.
  • 8:53 - 8:56
    Бид массын тоо гэж хэрэглэдэггүй.
  • 8:56 - 8:58
    Энэ нь бүхэлдээ тоо хэмжээ юм.
  • 8:58 - 9:00
    Хялбараар бодвол атом
  • 9:00 - 9:07
    массын нэгжийн тоо болон гр-ыг хөрвүүлцгээе.
  • 9:07 - 9:09
    Би энэ олон гр-ыг хаанаас олох вэ?
  • 9:09 - 9:12
    Нүүрстөрөгчийн масс нь 12 гр. Тэгэхээр 6,02-ыг
  • 9:12 - 9:16
    10-ын 23н зэргээр үржүүлсэн үржвэр байна.
  • 9:16 - 9:18
    Энэ нь бүх моль юм.
  • 9:18 - 9:19
    Энэ бол тоо.
  • 9:19 - 9:22
    Бидний саяны ярилцсан зүйлээ
  • 9:22 - 9:23
    хөгжилтэй маягаар хүргэлээ.
  • 9:23 - 9:25
    Учир нь молийн цаад мэдлэгэтэй байх нь маш чухал.
  • 9:25 - 9:28
    1 моль киложоуль,
  • 9:28 - 9:31
    урвалын эрчим хүч юу вэ?
  • 9:31 - 9:34
    энэ бүгд бүх төрлийнх.
  • 9:34 - 9:35
    Тэгэхээр аль болох маш сайн
  • 9:35 - 9:38
    ойлгохыг хичээгээрэй.
  • 9:38 - 9:39
    Хэрвээ ямар нэгэн зүйл болохгүй
  • 9:39 - 9:40
    бол надад мэдэгдээрэй.
  • 9:40 - 9:43
    Энэ маш чухал учраас би магадгүй дахин өөр нэгэн бичлэг хийх болно.
Title:
The Mole and Avogadro's Number
Description:

Introduction to the idea of a mole as a number (vs. an animal)
more » « less
Video Language:
English
Duration:
09:44

English subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.