-
Evet, size görsel keskinliğinizle ilgili
-
bir test yapmak istiyorum.
-
Çizgi uzunluklarındaki farklara yönelik hassasiyetiniz
-
Size önce bir ölçüt
-
ve daha sonra
-
üç karşılaştırma çizgisi göstereceğim
-
Biri ölçütten daha uzun,
-
biri daha kısa,
-
biri de ölçütle aynı uzunlukta olacak.
-
Göreviniz,
-
hangi çizginin, A, B veya C
-
ölçütle aynı uzunlukta olduğunu
-
bana söylemek.
-
Basit bir karar gibi görünüyor.
-
Her seferinde doğruyu yapıyorsunuz.
-
Fakat şimdi, cevabınızı vermeden önce,
-
odada sizin gibi
-
yarım düzine veya on kişi
-
daha olacak
-
ve ilk önce onlar cevap verecek.
-
İlginç bir şey olur.
-
Sırayla hepsi,
-
sizin daha kısa gördüğünüz çizginin
-
ölçütle eşit olduğunu söylerler.
-
Daha kısa, daha kısa, daha kısa,
-
daha kısa demezler, sadece şunu söylerler: B, B, B, B
-
vesaire
-
Şimdi sıra sizde.
-
B'nin yanlış yanıt olduğunu biliyorsunuz.
-
Ama ne söyleyeceksiniz?
-
Solomon Asch'in gruba uyma ile ilgili
-
bu klasik çalışmasında
-
insanların çoğu teslim oldular.
-
Kritik denemelerin çoğunda teslim oldular.
-
Çoğunlukla aynı fikirde olduklarını
-
açıkça gösterdiler.
-
Yani bu çalışma grup gücüyle ilgili
-
ilk klasik çalışmalardan birisidir.
-
Aralarında anlaşmış üç veya daha fazla
-
insan olduğu sürece,
-
gerçeklik, sizin gördüğünüz gibi değildir.
-
Çoğu zaman dünyayı onların gördüğü gibi
-
görmek için teslim olursunuz.
-
Hadi bu çalışmaya bakalım.
-
Bugün katıldığınız deney
-
çizgi uzunlukları algısıyla ilgilidir.
-
Burada görebileceğiniz gibi
-
farklı kartlarım var
-
ve her bir kartta birkaç çizgi var
-
Göreviniz çok basit:
-
Soldaki çizgiye bakıp
-
sağdaki üç çizgiden hangisinin
-
soldakine eşit olduğunu belirlemek.
-
Pekiala
-
şu sırayı takip ediyoruz:
-
Cevabınızı veriyorsunuz
-
Gruptaki kişilerin sadece bir tanesi
-
gerçek denekti
-
Beyaz tişörtlü olan 5. kişi.
-
Diğerleri deneycinin suç ortağıydı
-
ve onlara denemelerin bazılarında
-
cevapları yanlış vermeleri söylenmişti
-
Deney sorunsuz bir şekilde başlar
-
ve denekler değerlendirmelerini söyler
-
İki
-
İki
-
İki
-
İki
-
İki
-
Üç
-
Üç
-
Üç
-
Üç
-
Üç
-
Fakat üçüncü denemede
-
bir şey olur.
-
İki
-
İki
-
İki
-
İki
-
Ih, iki
-
Denek kendi gözleriyle gördüğü kanıtı reddeder
-
ve grup etkisine teslim olur.
-
Asch kritik denemelerin yüzde otuz yedisinde
-
deneklerin grupla aynı fikirde olduklarını buldu.
-
Fakat görüşmeler sonrasında
-
deneklerin farklı sebeplerle
-
gruba uyduklarını öğrendi.
-
Bir
-
Bir
-
Haklı olmalılardı
-
Onlar dört kişi ben bir kişiyim.
-
Bir
-
Bu deneğin teslim olması
-
değerlendirmesindeki bozulmadan kaynaklanıyor
-
Grubun haklı olduğuna gerçekten inanıyor.
-
Bir
-
Bir
-
Bir
-
İki
-
Bir
-
İki
-
İki
-
İki
-
Hatalı olduklarını biliyorum
-
Ama neden sorun yaratayım ki?
-
İki
-
Bu durumda,
-
denek haklı olduğunu biliyor,
-
fakat uyuşmamanın rahatsızlığından kaçınmak için
-
teslim oluyor
-
İşte tepkisi:
-
İki
-
İki
-
İki
-
İki
-
Bir önceki deneyde
-
saf denek gruba karşı durdu
-
Bu varyasyonda Asch, saf deneğe bir partner verdi
-
İşte, üçüncü sırada oturuyor
-
ve o da doğru cevabı veriyor.
-
Bir
-
Bir
-
İki
-
Bir
-
Ih, iki
-
Partnerle birlikte
-
kritik denemelerde teslim olma
-
sadece yüzde beşe düşüyor.
-
Denekler partnere karşı
-
sıcak ve iyi duygular hissettiklerini belirtseler de,
-
kendi bağımsızlıklarında bir rolü olduğunu reddediyorlar.
-
Partnerli varyasyon gösteriyor ki
-
grubun gücünün büyük bir kısmı
-
sadece sayısından değil
-
fikir birliğinden kaynaklanıyor.
-
Bu fikir birliği delindiğinde,
-
grubun gücü büyük oranda azalıyor.
-
Bazen gruba uyarız çünkü
-
söylediklerinin doğru olduğuna ikna oluruz.
-
Buna bilgisel uyma denir.
-
Fakat bazen uyarız çünkü
-
olağandışı olmamızı
-
grubun onaylamayacağından endişe ederiz.
-
Buna ise normatif uyma denir.
-
Asch başka bir varyasyonda
-
bu normatif etkenin gücünü gösterdi.
-
Bu varyasyonda deneğe,
-
geç geldiği için
-
cevaplarını yazması gerektiği söylendi.
-
Bu gizli cevap deneyindeki denekler,
-
diğer deneklerle aynı sayıda
-
yanıltıcı bilgiye maruz kaldılar.
-
Fakat bu denekler gruptan gelecek
-
olası bütün eleştirilerden muaftı.
-
Bir
-
Bir
-
Bir
-
Ve bu durum uyma baskısını
-
son derece azalttı
-
Uyma üçte iki oranında düştü.
-
Asch'in deneyi bir klasiktir.
-
İnsanların gördüklerini nasıl reddedeceklerini
-
ve grup baskısını kabul edeceklerini açıklar.
-
Bize uymayı sadece gözleme imkanı vermez
-
ayrıca uymanın varlığını artıran veya azaltan
-
şartları inceleme olanağı sunar.