0:00:00.190,0:00:02.098
Evet, size görsel keskinliğinizle ilgili

0:00:02.098,0:00:03.788
bir test yapmak istiyorum.

0:00:03.808,0:00:06.858
Çizgi uzunluklarındaki farklara yönelik hassasiyetiniz

0:00:07.540,0:00:09.270
Size önce bir ölçüt

0:00:09.715,0:00:10.815
ve daha sonra

0:00:10.829,0:00:12.139
üç karşılaştırma çizgisi göstereceğim

0:00:12.512,0:00:13.987
Biri ölçütten daha uzun,

0:00:13.987,0:00:14.971
biri daha kısa,

0:00:14.971,0:00:17.021
biri de ölçütle aynı uzunlukta olacak.

0:00:17.185,0:00:17.922
Göreviniz,

0:00:17.922,0:00:19.763
hangi çizginin, A, B veya C

0:00:19.763,0:00:21.783
ölçütle aynı uzunlukta olduğunu

0:00:21.783,0:00:22.943
bana söylemek.

0:00:24.641,0:00:26.385
Basit bir karar gibi görünüyor.

0:00:26.385,0:00:27.425
Her seferinde doğruyu yapıyorsunuz.

0:00:27.747,0:00:30.247
Fakat şimdi, cevabınızı vermeden önce,

0:00:31.008,0:00:32.688
odada sizin gibi

0:00:32.688,0:00:34.648
yarım düzine veya on kişi

0:00:34.658,0:00:36.188
daha olacak

0:00:36.306,0:00:38.216
ve ilk önce onlar cevap verecek.

0:00:38.247,0:00:39.737
İlginç bir şey olur.

0:00:39.848,0:00:41.028
Sırayla hepsi,

0:00:41.159,0:00:43.329
sizin daha kısa gördüğünüz çizginin

0:00:43.423,0:00:45.013
ölçütle eşit olduğunu söylerler.

0:00:45.109,0:00:46.910
Daha kısa, daha kısa, daha kısa,

0:00:46.910,0:00:49.351
daha kısa demezler, sadece şunu söylerler: B, B, B, B

0:00:49.351,0:00:50.001
vesaire

0:00:50.395,0:00:51.415
Şimdi sıra sizde.

0:00:52.033,0:00:55.373
B'nin yanlış yanıt olduğunu biliyorsunuz.

0:00:56.661,0:00:58.671
Ama ne söyleyeceksiniz?

0:00:58.949,0:01:00.956
Solomon Asch'in gruba uyma ile ilgili

0:01:00.956,0:01:03.246
bu klasik çalışmasında

0:01:04.129,0:01:07.019
insanların çoğu teslim oldular.

0:01:07.248,0:01:10.334
Kritik denemelerin çoğunda teslim oldular.

0:01:10.334,0:01:13.004
Çoğunlukla aynı fikirde olduklarını

0:01:13.004,0:01:15.454
açıkça gösterdiler.

0:01:15.504,0:01:18.214
Yani bu çalışma grup gücüyle ilgili

0:01:18.214,0:01:21.391
ilk klasik çalışmalardan birisidir.

0:01:21.391,0:01:24.031
Aralarında anlaşmış üç veya daha fazla

0:01:24.031,0:01:26.176
insan olduğu sürece,

0:01:26.176,0:01:29.506
gerçeklik, sizin gördüğünüz gibi değildir.

0:01:29.512,0:01:32.602
Çoğu zaman dünyayı onların gördüğü gibi

0:01:32.602,0:01:34.752
görmek için teslim olursunuz.

0:01:34.752,0:01:37.012
Hadi bu çalışmaya bakalım.

0:01:37.566,0:01:39.381
Bugün katıldığınız deney

0:01:39.381,0:01:42.031
çizgi uzunlukları algısıyla ilgilidir.[br]

0:01:42.031,0:01:43.721
Burada görebileceğiniz gibi [br]

0:01:43.721,0:01:45.601
farklı kartlarım var

0:01:45.601,0:01:47.741
ve her bir kartta birkaç çizgi var

0:01:47.741,0:01:49.691
Göreviniz çok basit:

0:01:49.691,0:01:51.631
Soldaki çizgiye bakıp[br]

0:01:51.631,0:01:53.451
sağdaki üç çizgiden hangisinin

0:01:53.451,0:01:55.281
soldakine eşit olduğunu belirlemek.

0:01:55.281,0:01:55.841
Pekiala

0:01:55.847,0:01:57.377
şu sırayı takip ediyoruz:

0:01:57.377,0:01:58.597
Cevabınızı veriyorsunuz

0:01:58.597,0:01:59.907
Gruptaki kişilerin sadece bir tanesi

0:01:59.907,0:02:00.967
gerçek denekti[br]

0:02:00.967,0:02:02.627
Beyaz tişörtlü olan 5. kişi.

0:02:02.627,0:02:04.867
Diğerleri deneycinin suç ortağıydı

0:02:04.867,0:02:06.907
ve onlara denemelerin bazılarında[br]

0:02:06.907,0:02:08.997
cevapları yanlış vermeleri söylenmişti

0:02:08.997,0:02:10.967
Deney sorunsuz bir şekilde başlar

0:02:10.986,0:02:13.106
ve denekler değerlendirmelerini söyler

0:02:13.106,0:02:13.786
İki

0:02:13.896,0:02:14.546
İki

0:02:14.699,0:02:15.299
İki

0:02:15.763,0:02:16.673
İki

0:02:16.759,0:02:17.399
İki

0:02:19.042,0:02:20.042
Üç

0:02:20.866,0:02:21.686
Üç

0:02:21.835,0:02:22.915
Üç

0:02:23.412,0:02:24.242
Üç

0:02:24.276,0:02:24.666
Üç

0:02:24.666,0:02:26.026
Fakat üçüncü denemede

0:02:26.026,0:02:26.866
bir şey olur.

0:02:26.874,0:02:27.314
İki

0:02:29.152,0:02:29.622
İki

0:02:31.049,0:02:31.679
İki

0:02:33.377,0:02:34.057
İki

0:02:36.877,0:02:37.997
Ih, iki

0:02:38.327,0:02:41.027
Denek kendi gözleriyle gördüğü kanıtı reddeder

0:02:41.038,0:02:42.978
ve grup etkisine teslim olur.

0:02:44.218,0:02:47.108
Asch kritik denemelerin yüzde otuz yedisinde

0:02:47.108,0:02:49.568
deneklerin grupla aynı fikirde olduklarını buldu.

0:02:49.568,0:02:51.468
Fakat görüşmeler sonrasında

0:02:51.468,0:02:53.168
deneklerin farklı sebeplerle

0:02:53.168,0:02:54.818
gruba uyduklarını öğrendi.

0:02:55.057,0:02:55.557
Bir

0:02:56.417,0:02:57.238
Bir

0:02:57.428,0:02:58.768
Haklı olmalılardı

0:02:58.768,0:03:00.348
Onlar dört kişi ben bir kişiyim.

0:03:00.348,0:03:00.838
Bir

0:03:01.535,0:03:03.295
Bu deneğin teslim olması

0:03:03.295,0:03:05.645
değerlendirmesindeki bozulmadan kaynaklanıyor

0:03:05.645,0:03:08.245
Grubun haklı olduğuna gerçekten inanıyor.

0:03:09.658,0:03:10.248
Bir

0:03:11.453,0:03:12.203
Bir

0:03:13.471,0:03:14.241
Bir

0:03:14.831,0:03:15.471
İki

0:03:17.223,0:03:17.783
Bir

0:03:19.992,0:03:20.562
İki

0:03:22.421,0:03:22.951
İki

0:03:24.562,0:03:25.072
İki

0:03:25.171,0:03:26.821
Hatalı olduklarını biliyorum

0:03:26.821,0:03:28.251
Ama neden sorun yaratayım ki?

0:03:28.251,0:03:28.711
İki

0:03:29.580,0:03:30.350
Bu durumda,

0:03:30.350,0:03:31.930
denek haklı olduğunu biliyor,

0:03:31.930,0:03:34.020
fakat uyuşmamanın rahatsızlığından kaçınmak için

0:03:34.020,0:03:34.960
teslim oluyor

0:03:35.276,0:03:36.956
İşte tepkisi:

0:03:38.337,0:03:39.157
İki

0:03:40.519,0:03:41.049
İki

0:03:41.990,0:03:42.550
İki

0:03:43.498,0:03:43.958
İki

0:03:45.031,0:03:46.301
Bir önceki deneyde

0:03:46.301,0:03:48.601
saf denek gruba karşı durdu

0:03:49.456,0:03:52.506
Bu varyasyonda Asch, saf deneğe bir partner verdi

0:03:52.881,0:03:54.811
İşte, üçüncü sırada oturuyor

0:03:55.142,0:03:56.862
ve o da doğru cevabı veriyor.

0:03:58.156,0:03:58.976
Bir

0:04:00.612,0:04:01.452
Bir

0:04:02.392,0:04:03.042
İki

0:04:04.925,0:04:05.665
Bir

0:04:07.292,0:04:08.562
Ih, iki

0:04:09.051,0:04:10.241
Partnerle birlikte

0:04:10.241,0:04:12.231
kritik denemelerde teslim olma

0:04:12.231,0:04:14.921
sadece yüzde beşe düşüyor.

0:04:15.756,0:04:17.316
Denekler partnere karşı

0:04:17.316,0:04:19.856
sıcak ve iyi duygular hissettiklerini belirtseler de,

0:04:19.856,0:04:23.076
kendi bağımsızlıklarında bir rolü olduğunu reddediyorlar.

0:04:23.947,0:04:25.857
Partnerli varyasyon gösteriyor ki

0:04:25.857,0:04:27.917
grubun gücünün büyük bir kısmı

0:04:27.917,0:04:29.387
sadece sayısından değil

0:04:29.387,0:04:31.567
fikir birliğinden kaynaklanıyor.

0:04:31.980,0:04:33.590
Bu fikir birliği delindiğinde,

0:04:33.590,0:04:36.100
grubun gücü büyük oranda azalıyor.[br]

0:04:37.410,0:04:39.600
Bazen gruba uyarız çünkü

0:04:39.600,0:04:42.330
söylediklerinin doğru olduğuna ikna oluruz.[br]

0:04:42.330,0:04:44.840
Buna bilgisel uyma denir.

0:04:45.225,0:04:46.865
Fakat bazen uyarız çünkü

0:04:46.865,0:04:48.255
olağandışı olmamızı

0:04:48.255,0:04:50.835
grubun onaylamayacağından endişe ederiz.

0:04:50.835,0:04:52.845
Buna ise normatif uyma denir.

0:04:53.286,0:04:55.006
Asch başka bir varyasyonda

0:04:55.006,0:04:57.346
bu normatif etkenin gücünü gösterdi.[br]

0:04:58.826,0:05:00.446
Bu varyasyonda deneğe,

0:05:00.446,0:05:01.716
geç geldiği için

0:05:01.716,0:05:04.166
cevaplarını yazması gerektiği söylendi.

0:05:05.053,0:05:06.583
Bu gizli cevap deneyindeki denekler,

0:05:06.583,0:05:08.143
diğer deneklerle aynı sayıda

0:05:08.143,0:05:09.883
yanıltıcı bilgiye maruz kaldılar.[br]

0:05:10.523,0:05:12.433
Fakat bu denekler gruptan gelecek

0:05:12.433,0:05:13.963
olası bütün eleştirilerden muaftı.

0:05:14.158,0:05:14.598
Bir

0:05:15.085,0:05:15.615
Bir

0:05:16.404,0:05:16.924
Bir

0:05:17.478,0:05:19.188
Ve bu durum uyma baskısını

0:05:19.188,0:05:20.668
son derece azalttı

0:05:20.795,0:05:22.825
Uyma üçte iki oranında düştü.

0:05:24.530,0:05:26.310
Asch'in deneyi bir klasiktir.

0:05:26.663,0:05:29.233
İnsanların gördüklerini nasıl reddedeceklerini

0:05:29.233,0:05:31.613
ve grup baskısını kabul edeceklerini açıklar.

0:05:31.613,0:05:34.033
Bize uymayı sadece gözleme imkanı vermez[br]

0:05:34.033,0:05:36.513
ayrıca uymanın varlığını artıran veya azaltan

0:05:36.513,0:05:38.703
şartları inceleme olanağı sunar.[br]