Okyanusun sayımı
-
0:00 - 0:03Okyanuslar gezegenimizin %70 ini kaplıyor.
-
0:03 - 0:05Bence Arthur C. Clarke gezegenimize
-
0:05 - 0:11Okyanus Gezegen adını vermemiz
gerektiğini söylediğinde haklıydı. -
0:11 - 0:14Yeni yaşamın üretimi olan
fotosentezin uydu görüntülerinde de -
0:14 - 0:17görebileceğiniz gibi okyanuslar
son derece üretken. -
0:17 - 0:20Aslında okyanuslar hem soluduğumuz
havanın yaklaşık yarısını -
0:20 - 0:23hem de her gün dünya üzerindeki
yeni yaşamın yarısını üretiyor. -
0:23 - 0:26Buna ek olarak okyanuslar
birçok biyo-çeşitliliği barındırıyor -
0:26 - 0:28ve biz bu biyo-çeşitliliğin
birçoğunu bilmiyoruz. -
0:28 - 0:30Ama ben bazılarını bugün size anlatacağım.
-
0:30 - 0:34Bir de bu bile bizim okyanustan yaptığımız
bütün protein çıkarımını içine alamaz. -
0:34 - 0:39Bu bizim yaklaşık %10 global ihtiyacımız
ve bazı ada halklarının %100 ihtiyacı. -
0:39 - 0:42Eğer yaşanabilir olan %95'lik
biyosferin içine inebiliyor olsaydınız -
0:42 - 0:46sadece ışık yayan organizmalardan
gelen ışık noktalarının kesilmesi ile -
0:46 - 0:49çok hızlı zifiri karanlık olurdu.
-
0:49 - 0:50Eğer ışıkları açarsanız
-
0:50 - 0:54periyodik olarak yanınızdan geçen
muhteşem organizmaları görebilirsiniz -
0:54 - 0:57çünkü bunlar derin okyanusta yaşayan,
derinin müdavimleri olan canlılar. -
0:57 - 0:59Sonunda derin deniz tabanı görülebiliyor.
-
0:59 - 1:03Bu tür bir habitat dünya yüzeyindeki
diğer bütün habitatların toplamından -
1:03 - 1:04daha fazla alan kaplıyor.
-
1:04 - 1:08Bir gram yiyecek, bir nefes oksijen,
bir damla su çıkarmamış olmamıza rağmen -
1:08 - 1:17dünya'ya kıyasla Ay'ın yüzeyi ve Mars
hakkında daha çok bilgiye sahibiz. -
1:17 - 1:19Yaklaşık 10 yıl önce,
-
1:19 - 1:21küresel okyanuslardaki yaşam
anlayışımızı denemek -
1:21 - 1:23ve geliştirmek için
"Census of Marine Life" adında -
1:23 - 1:25bir uluslar arası programa başlandı.
-
1:25 - 1:27Dünya çapında 17 farklı proje dahil oldu.
-
1:27 - 1:30Görebildiğiniz gibi bunlar
farklı projelerin izleri. -
1:30 - 1:34Onun başardığı küresel kapsama seviyesini
takdir edeceğinizi ümit ediyorum. -
1:34 - 1:37Her şey Fred Grassle ve Jesse Ausubel
adında iki bilim adamının -
1:37 - 1:41ünlü denizbilimi enstitüsünde misafir
oldukları Massachusetts, Woods Hole'da -
1:41 - 1:42buluşmasıyla başladı.
-
1:42 - 1:46Fred deniz biyo-çeşitliliğinin durumuna
daha doğrusu bu durum ile ilgili -
1:46 - 1:47hiçbir şey yapılmamasına üzülüyordu.
-
1:47 - 1:50Bu tartışmadan yola çıkarak dünya
çapında 80'den fazla ülkeden, -
1:50 - 1:54küresel okyanustaki yaşamın dağılımını,
çeşitliliğini ve bolluğunu incelemek için -
1:54 - 1:58toplam 650 milyon dolarlık bir maliyetle
540 okyanus gezisine katılan -
1:58 - 2:04270 bilim adamını içeren
bu program ortaya çıktı. -
2:06 - 2:07Peki biz ne bulduk?
-
2:07 - 2:09Kıyı şeridinden derinliklere,
mikroplardan balıklara -
2:09 - 2:12ve aradaki her şeye kadar
baktığımız her yerde yeni türler, -
2:12 - 2:17en güzel ve görsel olarak
çarpıcı canlılar bulduk. -
2:17 - 2:20Buradaki sınırlayıcı adım yaşamın
bilinmeyen çeşitliliği değil, -
2:20 - 2:26sınırlayıcı adım haline gelen bu türleri
tanımlayıp listeleyen taksonomik uzmanlar. -
2:26 - 2:29Aslında onlar nesli tükenme
tehlikesinde olan türler. -
2:29 - 2:33Her gün okyanuslar için
tanımlanan 4 veya 5 yeni tür var. -
2:33 - 2:36Söylediğim gibi bu çok
büyük bir sayı olabilirdi. -
2:36 - 2:39İnsanlık tarihindeki en kötü balıkçılık
felaketlerden birini yaşadığımız -
2:39 - 2:45kıtanın doğu kıyısında bir ada olan
Kanada'daki Newfoundland'den geliyorum. -
2:45 - 2:49Bu fotoğraf bir mezgitin yanında
bulunan küçük bir çocuğu gösteriyor. -
2:49 - 2:50Yaklaşık olarak 1900'ler.
-
2:50 - 2:53Ben bu çocuğun yaşındayken büyük
babamla birlikte balık tutmaya giderdik. -
2:53 - 2:56Tuttuğumuz balıklar bu
boyun yarısı kadardı. -
2:56 - 2:59Standartın bu olduğunu düşünürdüm
çünkü böyle bir balığı hiç görmemiştim. -
2:59 - 3:02Balıkçılık çöktükten 20 yıl sonra
bugün oraya gitmiş olsaydınız -
3:02 - 3:05ve balığı yakalayabilseydiniz,
ki bu biraz zor olurdu, -
3:05 - 3:08yine de balık bunun
yarısı büyüklüğünde olurdu. -
3:08 - 3:12Dolayısıyla tecrübe ettiğimiz şey değişen
taban çizgileri olarak adlandırılıyor. -
3:12 - 3:14Okyanusların neler üretebileceğine
dair beklentilerimiz -
3:14 - 3:16gerçekten anlayabileceğimiz
bir şey değil -
3:16 - 3:19çünkü hayatımız boyunca
böyle bir şey görmedik. -
3:19 - 3:22Ben de dahil olmak üzere bir çoğumuz
okyanuslardaki insan sömürüsünün -
3:22 - 3:27son 50 yıl belki 100 yıl içinde gerçekten
ciddi bir hale geleceğini düşünebilir. -
3:27 - 3:30Aslında nüfus sayımı ellerine geçen
her bilgi kaynağını kullanarak -
3:30 - 3:32zamanla geçmişe bakmaya çalıştı.
-
3:32 - 3:36Okyanusların neye benzediğini görmek için
restoran menülerinden manastır kayıtlarına -
3:36 - 3:38ve gemi kayıtlarına kadar
her şeye baktılar -
3:38 - 3:41çünkü bilimsel verilerin büyük
çoğunluğu en iyi ihtimalle -
3:41 - 3:43İkinci Dünya Savaşına kadar gidiyor.
-
3:43 - 3:45Aslında bu sömürünün Romalılar
ile başladığını buldular. -
3:45 - 3:48O zamanda tabii ki soğutma sistemi yoktu.
-
3:48 - 3:53Dolayısıyla balıkçılar sadece yiyebilecek
veya satabilecek kadar balık tutabildi. -
3:53 - 3:55Ancak Romalılar tuzlamayı geliştirdiler.
-
3:55 - 3:59Tuzlamayla, balığı saklamak ve onu
uzak yerlere götürmek mümkün oldu. -
3:59 - 4:02Bu sebeple de endüstriyel
balıkçılık başlamış oldu. -
4:02 - 4:05Bunlar okyanus üzerindeki
insan öncesi etkilere göre -
4:05 - 4:11ne tür bir kayıp yaşadığımıza dair
elimizde bulunan değerlendirmeler. -
4:11 - 4:15Koyu mavi çubuklarda gösterildiği gibi
bu durum ana grup organizmaları için -
4:15 - 4:16%65 ile %98 arasında değişir.
-
4:16 - 4:18Yalnız bırakmayı başardığımız
-
4:18 - 4:19ve koruduğumuz bu türlerden beri
-
4:19 - 4:21örneğin, son zamanlarda deniz memelileri
-
4:21 - 4:23ve deniz kuşlarında
bir miktar iyileşme var. -
4:23 - 4:25Yani her canlı umutsuz vaka değil.
-
4:25 - 4:29Ama büyük bir kısım için tuzlamadan
tüketmeye kadar geldik. -
4:29 - 4:31Bu gördüğünüz kanıtlar gerçekten ilginç.
-
4:31 - 4:34Bu tür Florida kıyılarında
yakalanmış olan kupa balığı. -
4:34 - 4:36Bu fotoğraf 1950'li yıllardan.
-
4:36 - 4:39Sizden fotoğraftaki ölçeğe
dikkat etmenizi istiyorum -
4:39 - 4:41çünkü aynı fotoğrafı 1980'li
yıllardan gördüğünüzde -
4:41 - 4:43balıkların daha küçük olduğunu
-
4:43 - 4:46ve aynı zamanda bu balıkların birleşiminde
değişiklikler olduğunu görüyoruz. -
4:46 - 4:512007 yılına göre, kupa balığının boyutu
bakımından avlanma gülünçtü -
4:51 - 4:53ama bu artık gülünç bir olay değil.
-
4:53 - 4:56Okyanuslar üretkenliklerinin çoğunu
kaybetti ve bu bizim sorumluluğumuz. -
4:57 - 5:00Peki geriye ne kaldı?
Aslında oldukça fazla şey. -
5:00 - 5:03Birçok heyecan verici şey var
ve ben size birazını anlatacağım. -
5:03 - 5:07Teknoloji üzerinden başlayacağım
çünkü bu bir TED Konferansı. -
5:07 - 5:09Siz de teknoloji hakkında bir
şeyler duymak istiyorsunuz. -
5:09 - 5:13Derin okyanustan numune almak için
kullandığımız araçlardan biri de -
5:13 - 5:14uzaktan kumandalı araçlar.
-
5:14 - 5:17Bunlar deniz tabanında çalışmak
için deniz tabanına indirdiğimiz -
5:17 - 5:19gözümüz ve ellerimiz
olan bağlı araçlar. -
5:19 - 5:22Birkaç yıl önce, oşinografik bir
yolculuğa çıkmam gerekiyordu. -
5:22 - 5:24Bir plan çakışmasından dolayı gidemedim
-
5:24 - 5:28ama uydu bağlantısı sayesinde
köpeğim ayaklarımın dibinde kıvrılmış, -
5:28 - 5:30elimde bir fincan çay ile
evdeki çalışma odamda oturdum -
5:30 - 5:33ve "Hemen oradan bir
numune istiyorum." diyebildim. -
5:33 - 5:35Tam olarak pilotun benim
için yaptığı şey de buydu. -
5:35 - 5:39Bu gerçekten 10 yıl önce bile olmayan
ama şuan kullanılabilir bir teknoloji. -
5:39 - 5:42Dolayısıyla bu olanaklar bize
yüzeyden ve ışıktan çok uzak olan -
5:42 - 5:46bu harika habitatları
örneklememizi sağlıyor. -
5:46 - 5:50Yani okyanuslardan numune almak için
kullandığımız araçlardan biri akustikler -
5:50 - 5:51ya da ses dalgaları oluyor.
-
5:51 - 5:54Sesin avantajı ise ışığın aksine
sudan iyi bir şekilde geçebilmesi. -
5:54 - 5:56Böylece ses dalgaları gönderebiliyoruz.
-
5:56 - 5:59Ses dalgaları balık gibi nesnelerden
sekiyor ve geri yansıyor. -
5:59 - 6:03Bu örnekte nüfus sayımı ile ilgili olan
bilim adamları iki gemi ile yola çıktı. -
6:03 - 6:06Birinci gemi geri yansıyacak olan
ses dalgalarını gönderdi. -
6:06 - 6:09Ses dalgalarını ikinci bir gemi aldı
ve bu bize yaklaşık bir dakika içinde -
6:09 - 6:13250 milyar ringa balığı hakkında
kesin tahminler veriyor. -
6:13 - 6:16Bu Manhattan Adası
büyüklüğünde bir alan. -
6:16 - 6:18Bunu yapabilecek muhteşem
balıkçılık cihazı gerekli. -
6:18 - 6:21Çünkü orada kaç tane balık
olduğunu bilmek gerçekten kritik. -
6:21 - 6:26Okyanuslardaki hayvanların izini sürmek
için uydu etiketleri de kullanabiliriz. -
6:26 - 6:29Bu deniz foku gibi yüzeye nefes
almak için gelen hayvanların -
6:29 - 6:32verilerini kıyıya geri göndermesi
ve onların okyanusta nerede olduğunu -
6:32 - 6:34bize söylemesi için bir fırsat.
-
6:34 - 6:36Bu şekilde biz bu
izleri ortaya koyabiliriz. -
6:36 - 6:40Örneğin koyu mavi, deniz filinin Kuzey
Pasifik'te nereye ilerlediğini gösterir. -
6:40 - 6:44Renk körü olanlarınız için bu slaytın
pek yardımcı olmadığını anlıyorum. -
6:44 - 6:46Her şeye rağmen beni takip edin.
-
6:46 - 6:48Yüzeye çıkmayan hayvanlar için ışık
-
6:48 - 6:50ve güneşin ne zaman doğup battığı hakkında
-
6:50 - 6:53veri toplayan, pop-up adını
verdiğimiz etiketlerimiz var. -
6:53 - 6:56Belli bir süre sonra o yüzeye çıkıyor
ve kıyıya verileri geri gönderiyor. -
6:58 - 7:01GPS'ler suyun altında çalışmadığı
için bu aletlere ihtiyacımız var. -
7:01 - 7:05Buradan yola çıkarak bu mavi otoyolları
ve okyanustaki sıcak noktaları, -
7:05 - 7:09okyanus koruma için asıl öncelikli alanlar
olması gerektiğini belirleyebiliyoruz. -
7:10 - 7:12Şimdi düşenebileceğiniz diğer
şeylerden bir tanesi de -
7:12 - 7:16markete gittiğiniz zaman bir şeyler
aldığınızda aldığınız şeyler taranması. -
7:16 - 7:19Bilgisayara ürünün tam olarak
ne olduğunu söyleyen barkod var. -
7:19 - 7:22Genetisyenler genetik barkodlama
denilen benzer bir araç geliştirdiler. -
7:22 - 7:26Barkodlamanın yaptığı şey, bir tür içinde
tutarlı olan ancak türler arasında değişen -
7:26 - 7:28CO1 denilen spesifik geni kullanmak.
-
7:29 - 7:33Bu şu anlama geliyor: Birbirlerine
benzeyen ancak biyolojik olarak -
7:33 - 7:35farklı olan türleri bile belirleyebiliriz.
-
7:37 - 7:40Bu konu hakkında bahsetmek
istediğim en güzel örneklerden biri, -
7:40 - 7:44New York'ta nüfus sayımı konusunda
çalışan iki genç kadının hikayesi. -
7:44 - 7:45New York şehrindeki marketlerden
-
7:45 - 7:47ve restoranlardan balıkları topladılar
-
7:47 - 7:49ve onları barkodladılar.
-
7:49 - 7:52Buldukları yanlış
etiketlenmiş bir balıktı. -
7:52 - 7:54Örneğin, ton balığı diye satılan
çok değerli bir ürünün -
7:54 - 7:59aslında daha az değerli olan
tilapia balığı olduğunu buldular. -
7:59 - 8:03Ayrıca yaygın olarak satılan nesli
tükenmekte olan yeni türler keşfettiler. -
8:03 - 8:05Bu yüzden barkodlama ne ile çalıştığımızı
-
8:05 - 8:07ve ayrıca ne yediğimizi
bilmemizi sağlıyor. -
8:08 - 8:12Okyanus Biyocoğrafik Bilgi Sistemi
tüm nüfus sayımı verilerinin veri tabanı. -
8:12 - 8:16Açık erişim; içeri girebilirsiniz
ve dilediğiniz gibi veri indirebilirsiniz. -
8:16 - 8:19Bu, nüfus sayımındaki tüm verileri
ve insanların katkı sağlamak istediği -
8:19 - 8:21diğer veri kümelerini içerir.
-
8:21 - 8:24Bu durumla ilgili yapabileceğiniz
şey türlerin dağılımını -
8:24 - 8:26ve nerede ortaya çıktıklarını
haritada göstermek. -
8:26 - 8:29Haritada çizdiğim şey
elimizde olan veriler. -
8:29 - 8:32Numune almak için çabamızın
yoğunlaştığı yer burası oluyor. -
8:32 - 8:34Gördüğünüz bu şey
özellikle Kuzey Denizi'ndeki -
8:34 - 8:36Kuzey Atlantik bölgesinde
aldığımız numune -
8:36 - 8:38ve Kuzey Amerika'nın
doğu kıyısı da fena değil. -
8:38 - 8:41Bunlar iyi örneklenmiş bölgeleri
gösteren sıcak renkler. -
8:41 - 8:43Soğuk renkler, mavi ve siyah renkler
-
8:43 - 8:45neredeyse hiç verimizin
olmadığı alanları gösteriyor. -
8:45 - 8:5010 yıllık nüfus sayımından sonra bile hala
keşfedilmemiş büyük alanlar mevcut. -
8:50 - 8:52Meksika Körfezi'ndeki
biyo çeşitlilik ile ilgili -
8:52 - 8:54bildikleri tüm bilgileri
bir araya getirerek -
8:54 - 8:56gönüllü olarak çalışmaya
karar veren ve bunun için -
8:56 - 9:00Meksika Körfezi'nde çalışıp Teksas'da
yaşayan bir grup bilim insanı var. -
9:00 - 9:04Onlar tüm türlerin nereden geldiklerini
gösteren bir listeyi birleştirdi. -
9:04 - 9:07Gerçekten bilimsel bir egzersiz türü
olan ezoterik gibi görünüyordu -
9:07 - 9:10fakat sonra Deep Horizon
petrol sızıntısı yaşandı. -
9:10 - 9:13Bundan dolayı gönüllü
olarak yapılan bu iş aniden -
9:13 - 9:15bu sistemin nasıl kurtarılacağı,
ne kadar süreceği açısından, -
9:15 - 9:19davaların ve önümüzdeki yıllarda
gerçekleşecek olan multi-milyar dolarlık -
9:19 - 9:22tartışmaların nasıl çözüleceği açısından
-
9:22 - 9:26bariz bir ekonomik sebep olmaksızın
kritik bir bilgi meselesi haline geldi. -
9:28 - 9:29Peki, biz ne bulduk?
-
9:29 - 9:32Burada saatlerce durabilirim
fakat bunu yapmama izin verilmez. -
9:32 - 9:35Size nüfus sayımından sevdiğim
keşiflerimden bazılarını anlatacağım. -
9:35 - 9:38Keşfettiğimiz şeylerden biri çeşitliliğin
olduğu sıcak noktalar nereler mi? -
9:38 - 9:41Okyanus yaşamında en fazla
var olan türü nerede bulabiliriz? -
9:41 - 9:45Bulduğumuz şey yaygın olan türlerin
yerinin belirlenip belirlenmediği. -
9:45 - 9:48Kıyı şeridinde yaşayan organizmalar
için yapılan kıyı etiketleri sayesinde -
9:48 - 9:51gördüğümüz şey onların tropiklerde
daha fazla çeşitliliğe sahip olduğu. -
9:51 - 9:55Bu aslında bir süredir bildiğimiz bir şey
bu yüzden gerçek bir büyük buluş değil. -
9:55 - 9:59Yine de gerçekten heyecan verici olan şey
aslında orta enlemlerde daha çeşitli olup -
9:59 - 10:02kıyıdan uzakta yaşayan canlılar
ya da okyanus etiketleri oluyor. -
10:02 - 10:06Eğer okyanusun korumamız gereken
alanlarına öncelik vermek istiyorlarsa -
10:06 - 10:08bu bir çeşit yöneticilerin
kullanabileceği veri türü. -
10:08 - 10:12Bunu küresel ölçekte yapabileceğiniz gibi
bölgesel ölçekte de yapabilirsiniz. -
10:12 - 10:15İşte bu yüzden biyolojik çeşitlilik
verileri değerli olabilir. -
10:15 - 10:19Nüfus sayımında keşfettiğimiz türlerin
çoğu görmesi zor ve küçük şeyler. -
10:19 - 10:21Halbuki bu kesinlikle
her zaman böyle değildi. -
10:21 - 10:25Örneğin, üç kilogramlık bir ıstakozun
bilim adamlarından kaçabileceğine -
10:25 - 10:28inanmak zor olsa da Güney Afrikalı
balıkçılar ihracat izni talep ettiğinde -
10:28 - 10:31ve bunun bilim için yeni bir buluş
olduğunu anladıkları zaman -
10:31 - 10:33ıstakoz kaçmayı başardı.
-
10:33 - 10:36Benzer şekilde Alaska'da düşük su
seviyesinin hemen altında toplanan -
10:36 - 10:39bu Golden V su yosunu
muhtemelen yeni bir tür. -
10:39 - 10:42Bu yeni tür 3 metre uzunluğunda
olmasına rağmen yine de bilimden kaçtı. -
10:42 - 10:46Bu Bigfin mürekkep balıkları
yedi metre uzunluğunda -
10:46 - 10:49fakat bu tür Orta Atlantik Sırtı'nın
derinlerinde yaşıyor. -
10:49 - 10:50Bu yüzden bulması çok daha zordu
-
10:50 - 10:54ancak yine de büyük ve heyecan
verici şeyleri keşfetmek mümkün. -
10:54 - 10:56Jurrasic karidesi adını
verdiğimiz bu özel karidesin -
10:56 - 10:5850 yıl önce neslinin tükendiği sanılıyor.
-
10:58 - 11:00En azından sayım
keşfedilene kadar öyleydi. -
11:00 - 11:03O Avustralya kıyılarında yaşıyor
ve iyi bir şekilde devam ediyordu. -
11:03 - 11:05Ancak bu tür, enginliğinden dolayı
-
11:05 - 11:08okyanusun çok uzun süre sır
saklayabileceğini gösterdi. -
11:08 - 11:12Yani Steven Spielberg,
nasıl işler çıkardığıma bir bak! -
11:12 - 11:16Dağılımlara bakarsak aslında
dağılımlar önemli ölçüde değişiyor. -
11:16 - 11:20Ayrıca bulduğumuz kayıtlardan biri de
Yeni Zelanda'dan Alaska'nın sonuna kadar -
11:20 - 11:22bu muhteşem göçleri yaşayan
gri yelkovan kuşuna aitti. -
11:22 - 11:27Sonsuz yaz arayışındaki yaşam
döngülerini tamamladıklarında -
11:27 - 11:28geri dönüyorlar.
-
11:28 - 11:30Ayrıca White Shark Cafe'den bahsetmiştik.
-
11:30 - 11:33Burası Pasifik'te beyaz köpek
balığının yöneldiği bir yer. -
11:33 - 11:36Basitçe söylemek gerekirse neden
oraya yöneldiklerini bilmiyoruz. -
11:36 - 11:38Bu geleceğe dair bir soru.
-
11:38 - 11:41Lisede bize öğretilenlerden biri de
tüm hayvanların hayatta kalmak için -
11:41 - 11:43oksijene ihtiyaç duyduğu konusuydu.
-
11:43 - 11:47Bu çok karazitmatik olmayan küçük yaratık
yalnızca yarım milimetre boyutunda. -
11:47 - 11:49Ancak yalnızca 1980'lerin
başında keşfedildi. -
11:49 - 11:51Bu tür ile ilgili ilginç olan
şey bir kaç yıl önce -
11:51 - 11:55nüfus sayım bilim adamlarının
bu türün Akdeniz'in derinliklerindeki -
11:55 - 11:59oksijen bakımından fakir çökeltilerde
gelişebildiğini keşfetmesi oldu. -
11:59 - 12:02Bilim adamları artık en azından bazı
hayvanların oksijensiz yaşayabileceğini -
12:02 - 12:05ve en zorlu koşullara bile uyum
sağlayabileceklerini biliyor. -
12:05 - 12:10Okyanustaki tüm suyu emecek olsaydınız
geriye bırakacağınız şey bu olurdu. -
12:10 - 12:12Bu deniz tabanındaki yaşamın biyokütlesi.
-
12:12 - 12:19Gördüğünüz şey kutuplara doğru biyokütle
ve aralarında çok fazla biyokütle yok. -
12:19 - 12:20En uç noktada yaşam olduğunu bulduk.
-
12:20 - 12:24Yani buzun içinde yaşayan ve buza dayalı
besin ağını desteklemeye yardımcı olduğu -
12:24 - 12:26keşfedilen yeni türler vardı.
-
12:26 - 12:29Ayrıca Paskalya Adası'ndaki kaynar
hidrotermal ağızlarının yakınında yaşayan -
12:29 - 12:32bu muhteşem yeti yengecini de bulduk.
-
12:32 - 12:35Bu özel tür toplumun
dikkatini üzerine topladı. -
12:36 - 12:39Ayrıca Güney Pasifik'te ve Arktik'te
daha önce kimse tarafından bulunmayan -
12:39 - 12:42uzunluğu 5000 metre olan,
derecesi 407 santigrat olan -
12:42 - 12:46en sıcak havalandırma deliklerini bulduk.
-
12:46 - 12:50Dolayısıyla yeni ortamlar bile hala
keşfedilebilir alan içerisinde yer alır. -
12:50 - 12:52Bilinmeyen birçok canlı türü var.
-
12:52 - 12:55Sizin için birkaçını çok hızlı
bir şekilde özetleyeceğim. -
12:55 - 12:57Öncelikle denizde kaç tane balık
olabileceğini sorabiliriz. -
12:57 - 13:01Deniz memelileri dışında balıkları
okyanustaki diğer canlılardan -
13:01 - 13:02daha iyi biliyoruz.
-
13:02 - 13:05Böylece keşif oranlarına bağlı olarak
kaç tane daha tür keşfedebilceğimizi -
13:05 - 13:08tahmin edebiliriz.
-
13:08 - 13:13Bu açıdan yaklaşık 16.500 deniz
türü olduğunu hesaplayabiliriz. -
13:13 - 13:17Ayrıca muhtemelen gidecek olan 1.000
ile 4.000 arasında başka tür de var. -
13:17 - 13:18Yani oldukça iyi bir iş çıkardık.
-
13:18 - 13:22Balığın yaklaşık % 75'i belki de
%90 kadarının bizde olduğunu bulduk -
13:22 - 13:25fakat daha önce de söylediğim gibi
balıklar en iyi bilinen türler arasında. -
13:25 - 13:29Bu yüzden diğer canlı grupları hakkında
sahip olduğumuz bilgi çok daha az. -
13:29 - 13:33Bu değer aslında PLos Biology dergisinde
yayınlanacak olan yeni makaleye dayanıyor. -
13:33 - 13:36Yaptığı şey karada ve okyanusta kaç
tür daha olduğunu tahmin etmek. -
13:36 - 13:41Onlar okyanustaki türlerin yaklaşık
yüzde dokuzunu bildiğimizi düşündüler. -
13:41 - 13:44Bu nüfus sayımından sonra bile
hala keşfedilmeyi bekleyen -
13:44 - 13:45%91 tür olduğu anlamına gelir.
-
13:45 - 13:48Böylece her şey
söylendiğinde ve yapıldığında -
13:48 - 13:50yaklaşık iki milyon tür ortaya çıkıyor.
-
13:50 - 13:53Yani hala bilinmeyen canlılar
ile ilgili yapacak çok işimiz var. -
13:53 - 13:58Bu bakteri Şili kıyılarında
bulunan paspasların bir parçası. -
13:58 - 14:01Bu paspaslar aslında Yunanistan
büyüklüğünde bir alanı kaplıyor. -
14:01 - 14:04Böylece bu özel bakteri
çıplak gözle görülebiliyor. -
14:04 - 14:06Bunu temsil eden biyokütleyi
hayal edebilirsiniz. -
14:06 - 14:10Ancak mikroplarla ilgili gerçekten ilginç
olan şey ne kadar çeşitli oldukları. -
14:10 - 14:15Tek bir damla deniz suyu 160
farklı türde mikrop içerebilir. -
14:15 - 14:20Okyanusların bir milyar kadar farklı
mikrop türü içerdiği düşünülüyor. -
14:20 - 14:22Bu gerçekten heyecan verici.
Okyanusta ne yapıyorlar? -
14:22 - 14:24Gerçekten ne yaptıklarını bilmiyoruz
-
14:24 - 14:26fakat bu sayımla ilgili
en heyecan verici şeyin -
14:26 - 14:28küresel bilimin rolü olması diyebilirim.
-
14:28 - 14:31Gece boyunca bu ışık
görüntüsünde gördüğünüz gibi -
14:31 - 14:34Dünya'nın bir çok bölgesinde insan
gelişiminin çok daha büyük olduğu -
14:34 - 14:37ve çok daha az olduğu başka alanlar var
-
14:37 - 14:41fakat kısmen keşfedilmemiş okyanusun
büyük karanlık alanlarını da görüyoruz. -
14:41 - 14:45Belirtmek istediğim bir diğer nokta ise
bu okyanusun birbirine bağlı olması. -
14:45 - 14:49Deniz organizmaları uluslararası sınırları
tanımaz, istedikleri yere hareket ederler. -
14:49 - 14:55Yani küresel işbirliği yapmanın
önemi daha da önemli hale geliyor. -
14:55 - 14:56Birçok cenneti kaybettik.
-
14:56 - 15:00Örneğin, bir zamanlar Kuzey Denizi'nde
bol miktarda bulunan tuna balığı -
15:00 - 15:02artık etkin bir şekilde yok oldu.
-
15:02 - 15:05Akdeniz'in derin sularında
hayvanlardan daha çok troller vardı. -
15:05 - 15:12Bu derin deniz dünya'da en iyi durumda
kalanlar arasında düşündüğümüz ortamdı. -
15:12 - 15:14Birçok başka basınçlar da var.
-
15:14 - 15:18Okyanus asitlenmesi, okyanus ısınmasının
ve mercan resifleri üzerindeki etkilerinin -
15:18 - 15:20yanı sıra insanların ilgilendiği
büyük bir mesele. -
15:20 - 15:25On yıllar boyunca yaşam süremizde mercan
resiflerinde çok fazla hasar göreceğiz. -
15:25 - 15:28Çok kısıtlı hale gelen geri kalan zamanımı
okyanus ile ilgili bu düşüncelerin -
15:28 - 15:30üzerinde düşünerek geçirebilirim
-
15:30 - 15:32fakat daha olumlu bir not
ile bitirmek istiyorum. -
15:32 - 15:36En büyük zorluk denemek ve geride kalan
canlıları koruduğumuzdan emin olmak -
15:36 - 15:38çünkü hala muhteşem güzellikler var.
-
15:38 - 15:42Okyanuslar o kadar üretken ki
orada insanlar ile ilgili çok şey oluyor. -
15:42 - 15:44Bencil bir bakış açısıyla bile olsa
-
15:44 - 15:47geçmişte yaptığımızdan
daha iyisini yapmaya çalışmalıyız. -
15:47 - 15:50Bu yüzden bu sıcak noktaları
tanımalı ve onları korumak için -
15:50 - 15:52elimizden gelenin en iyisini yapmalıyız.
-
15:52 - 15:54Bu gibi resimlere baktığınızda
okyanusların sağladığı oksijen -
15:54 - 15:58nefes almamıza yardım etmesinin
yanı sıra nefesimizi de kesiyor. -
15:58 - 16:01Nüfus sayımı bilim adamları, okyanus
yaşamındaki muhteşem uyumları -
16:01 - 16:05ve hala uçsuz bucaksız bilinmeyen harika
keşfi aydınlatmaya çalışmak için -
16:05 - 16:09yağmurda, soğukta, suyun
altında ve üstünde çalıştılar. -
16:09 - 16:12Yani isterseniz Şili dağlarında
yaşayan bir yak çobanı olun, -
16:12 - 16:16isterseniz New York'ta borsacı olun
-
16:16 - 16:19ya da Edinburgh'da yaşayan bir
TEDster olun, okyanuslar önemli. -
16:19 - 16:21Okyanuslar yok oldukça
biz de yok olacağız. -
16:21 - 16:22Dinlediğiniz için teşekkürler.
-
16:22 - 16:26(Alkış)
- Title:
- Okyanusun sayımı
- Speaker:
- Paul Snelgrove
- Description:
-
Okyanus bilimci Paul Snelgrove, on yıllık bir projenin sonuçlarını tek bir hedefle paylaşıyor: Okyanuslardaki tüm yaşamın sayımını yapıyor. Deniz Yaşamı Sayımı'ndaki bazı şaşırtıcı bulguların harika fotoğraflarını paylaşıyor.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 16:26
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for A census of the ocean | ||
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for A census of the ocean | ||
Sara Ozturk accepted Turkish subtitles for A census of the ocean | ||
Sara Ozturk edited Turkish subtitles for A census of the ocean | ||
Özge Özkan edited Turkish subtitles for A census of the ocean | ||
Özge Özkan edited Turkish subtitles for A census of the ocean | ||
Özge Özkan edited Turkish subtitles for A census of the ocean | ||
Özge Özkan edited Turkish subtitles for A census of the ocean |