< Return to Video

Tora Dora Dinê Çi Ye? - Twila Camp

  • 0:07 - 0:09
    Tora Dora Dinê (WWW),
  • 0:09 - 0:11
    niha ew cihê ku
    hûn li vî dîmenî temaşe dikin,
  • 0:11 - 0:13
    her roj
    bi mîlyonan mirov
  • 0:13 - 0:14
    ji rewşa hewayê bigire
  • 0:14 - 0:15
    heta xwestina xwarinê,
  • 0:15 - 0:16
    ji axaftinê
  • 0:16 - 0:18
    heta karên banqayê
  • 0:17 - 0:18
    ji parvekirina nûçeyan
  • 0:18 - 0:20
    heta serhildanê,
  • 0:20 - 0:21
    ji bo her tiştî tê bikaranîn.
  • 0:21 - 0:25
    Bi komputerê, bi telefonê,
    heta bi erebê jî tê bikaranîn.
  • 0:25 - 0:26
    Li her derê
  • 0:26 - 0:28
    li hemî hawirdoran û her dem..
  • 0:28 - 0:32
    Beriya her tiştî,
    Torra Dora Dinê (WWW) ne înternet e,
  • 0:32 - 0:35
    herçend ev herdu têgeh
    wek hev bên bikaranîn jî.
  • 0:35 - 0:38
    Internet,
    bi tenê ji bo parvekirina daneyan
  • 0:37 - 0:39
    komputeran
    bi hev ve girê dike.
  • 0:39 - 0:40
    Pêşiyê,
  • 0:40 - 0:43
    komputer li hev digeriyan.
  • 0:44 - 0:46
    Îro, dora me tijî tor in;
  • 0:46 - 0:49
    bi vî awayî komputerên me
    seraqet bi hev ve ne.
  • 0:49 - 0:50
    Di înternetê de
  • 0:50 - 0:52
    gellek cureyên têkiliyê hene;
  • 0:52 - 0:55
    e-mail, parvekirina dosyayan
    an jî axaftin.
  • 0:55 - 0:56
    Lê armanca herî mezin
  • 0:56 - 0:58
    têkilîya Torra Dora Dinê ye.
  • 0:58 - 1:01
    Torê wek rêzek balaxane bibînin;
  • 1:01 - 1:03
    Her yek wek peydekereke webê ye.
  • 1:03 - 1:05
    Ev, tim bi înternetê ve ne û
  • 1:05 - 1:08
    ji bo embarkirin û parvekirina daneyan
    bi çêkirinên taybet in.
  • 1:08 - 1:10
    Dema ku yekî malpereke webê çêkir,
  • 1:10 - 1:13
    ji vê balexaneyê odeyekê kirê dike.
  • 1:13 - 1:15
    Hundirê odeyan tijî agahî dike û
  • 1:15 - 1:16
    ji bo ku yên din bikevinê
  • 1:16 - 1:19
    van agahiyan sererast dike.
  • 1:19 - 1:21
    Ji xwediyan, van balexaneyan û
  • 1:20 - 1:22
    odeyên balexaneyê kirê dikin û jê re
  • 1:22 - 1:23
    "web host" dibêjin.
  • 1:23 - 1:26
    Lê dilê kê bixwaze, bi komeke rast re û
  • 1:25 - 1:28
    û bi zanebûna kar,
    dikare web server pêk bîne.
  • 1:28 - 1:31
    Parçeyeke malperê heye ku
  • 1:31 - 1:33
    bêyî wê windabûyin pir hêsan e.
  • 1:33 - 1:35
    Ew jî navnîşana websîteyê ye û
  • 1:35 - 1:37
    ligel navê cih e.
  • 1:37 - 1:38
    Mîna navnîşana dinyaya rastî,
  • 1:38 - 1:41
    navnîşana websîteyê jî
    we dibe li cihê ku hûn dixwazin.
  • 1:41 - 1:43
    Agahiyên ku li websîteyê tên girtin,
  • 1:43 - 1:45
    bi zimanê webê ye;
  • 1:45 - 1:47
    wek HTML û JavaScrîpt
  • 1:47 - 1:49
    Dema em dikevin websîteyê
  • 1:49 - 1:52
    geroka malperê qodên sîteyê hildide û
  • 1:52 - 1:55
    dike peyv, grafîk, vîdeo.
  • 1:55 - 1:58
    Hewce nîne em zimanê komûterê bizanibin,
  • 1:58 - 2:01
    çimkî geroka malperê
    ji bo me girafîkekê pêk tîne.
  • 2:01 - 2:04
    mîna bajarekî ye.
  • 2:04 - 2:06
    Li vir, bi zimanê webê
  • 2:06 - 2:08
    em bi gelekan re têkildar dibin û
  • 2:08 - 2:11
    gerokên me ji me re wergêriyê dikin.
  • 2:11 - 2:13
    Çawa xwediyê bajaran tuneye,
  • 2:13 - 2:14
    xwediyê torê jî tuneye.
  • 2:14 - 2:16
    ew ya me hemûyan e.
  • 2:16 - 2:18
    Her kes dikara tê de cihekî veke.
  • 2:18 - 2:20
    Ji bo têkilîyê dibe ku hûn pere bidin.
  • 2:20 - 2:23
    An jî ji bo kirêkirina webê
    bidin Şîrketa hostîngê
  • 2:23 - 2:26
    an jî jibo navnîşana webê,
    bidin rêbera tomarkirinê.
  • 2:26 - 2:28
    Mîna fîrmayên xizmetê yên bajarekî,
  • 2:28 - 2:30
    ev fîrma jî amûrên girîng dide.
  • 2:30 - 2:31
    Lê di encamê de
  • 2:31 - 2:33
    tu kes ne xwediyê torê ye.
  • 2:33 - 2:35
    A ku torê bi vî qasî rind dike
  • 2:35 - 2:37
    di navê torê de veşartî ye.
  • 2:37 - 2:38
    Berî torê
  • 2:37 - 2:40
    me agahî di ser xetekî re bi kar dianî.
  • 2:40 - 2:43
    Di pirtûkan de jî
    di rojnameyan û maqaleyan de
  • 2:43 - 2:45
    hemû hevok seranser dihate xwendin.
  • 2:45 - 2:46
    rûpel bi rûpel
  • 2:46 - 2:49
    heta dawî di ser xetekî re diçûn.
  • 2:50 - 2:52
    Lê hişê me wiha naxebite.
  • 2:52 - 2:54
    Her raman bi ramaneke din ve têkildar e.
  • 2:54 - 2:56
    Bîranîn û hest wek torê
  • 2:56 - 2:59
    bi awayekî tevlihev bi hev ve ne.
  • 2:59 - 3:01
    Afirînerê Tora Dora Dinê Tim Berners-Lee,
  • 3:01 - 3:05
    ji bo metoda serastkirina daneyan
  • 3:04 - 3:07
    ev mînak ferq kiriye.
  • 3:07 - 3:10
    Tor vêya bi hîperlînkan bi dest dixe,
  • 3:10 - 3:12
    Di malperekê de gellek têkiliyan çêdike û
  • 3:12 - 3:15
    di ser de bi sîteyên din re têkilî çêdike.
  • 3:16 - 3:17
    Bi saya Hiperlînkan,
  • 3:17 - 3:18
    şixulîna torê
  • 3:18 - 3:22
    mîna şixulîna hişê me ye.
  • 3:23 - 3:25
    Tor parçeyeke jiyana me ye;
  • 3:25 - 3:27
    çimkî wek binyadî û naverokî
  • 3:27 - 3:28
    him cîvakê
  • 3:28 - 3:30
    him jî hişê me yê kesane radixe holê.
  • 3:31 - 3:33
    Hemû sînoran
  • 3:33 - 3:36
    wek nijad, zayendî,
    temen û hetta demê jî radike,
  • 3:36 - 3:37
    hemû hişmendiyan
  • 3:37 - 3:39
    bi hev ve girê dide.
Title:
Tora Dora Dinê Çi Ye? - Twila Camp
Description:

Hemû Ders: http://ed.ted.com/lessons/what-is-the-world-wide-web-twila-camp

Tora Dora Dinê her roj ji aliyê bi mîlyonan mirovan ve ji bo her tiştî wek rewşa hewayê, parvekirina vîdeoyên pîsîkan hwd. tê bikaranîn. Lê ev WWW çi ye? Twila Camp vê pergala têkiliya agahiyan wek bajarakî ku her kes xwediyê wî ye nîşan dide û diyar dike çawa xebitandina wê dişibe ya mejîyê me.

Ders: Twila Camp, anîmasyon: Flaming Medusa Studios Inc.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:55

Kurdish subtitles

Revisions