< Return to Video

Wordt ons eten minder voedzaam door klimaatverandering?

  • 0:02 - 0:06
    Yogi Berra, de Amerikaanse
    honkballer en filosoof, heeft gezegd:
  • 0:07 - 0:10
    "Zonder doel komen we
    misschien wel helemaal nergens uit."
  • 0:12 - 0:16
    Wetenschappelijk onderzoek
    geeft ons meer inzicht,
  • 0:16 - 0:20
    meer helderheid over hoe de toekomst
    eruit zal zien in een veranderend klimaat
  • 0:21 - 0:23
    en wat dat betekent voor onze gezondheid.
  • 0:24 - 0:27
    Ik ga het hebben over een aspect
    dat daar mee te maken heeft:
  • 0:27 - 0:30
    hoe de uitstoot van broeikasgassen
  • 0:30 - 0:32
    door het verbranden
    van fossiele brandstoffen
  • 0:32 - 0:36
    de voedingswaarde
    van ons voedsel vermindert.
  • 0:37 - 0:39
    Laten we beginnen met de voedselpiramide.
  • 0:39 - 0:41
    Jullie kennen allemaal de voedselpiramide.
  • 0:41 - 0:44
    We hebben allemaal
    uitgebalanceerde voeding nodig.
  • 0:44 - 0:45
    We hebben eiwitten nodig,
  • 0:45 - 0:47
    we hebben mineralen nodig,
  • 0:47 - 0:48
    we hebben vitamines nodig.
  • 0:48 - 0:51
    Dit is dus een manier om te bedenken
  • 0:51 - 0:54
    hoe we kunnen zorgen
    dat we elke dag voldoende binnenkrijgen
  • 0:54 - 0:56
    zodat we groeien en gezond blijven.
  • 0:56 - 0:59
    Maar we eten niet alleen omdat het moet,
  • 0:59 - 1:01
    we eten ook voor ons plezier.
  • 1:01 - 1:04
    Brood, pasta, pizza --
  • 1:04 - 1:08
    er zijn talloze voedingsmiddelen
    die belangrijk zijn in een cultuur.
  • 1:08 - 1:09
    Die eten we graag.
  • 1:10 - 1:12
    En die zijn belangrijk voor onze voeding,
  • 1:12 - 1:15
    maar ook voor onze cultuur.
  • 1:16 - 1:21
    Kooldioxide-uitstoot is gestegen sinds
    het begin van de industriële revolutie,
  • 1:21 - 1:27
    van zo'n 280 deeltjes per miljoen
    tot meer dan 410 nu.
  • 1:27 - 1:28
    En het blijft stijgen.
  • 1:29 - 1:33
    Planten halen de koolstof
    voor de groei uit deze kooldioxide.
  • 1:33 - 1:35
    Het gaat de plant in,
  • 1:35 - 1:36
    wordt afgebroken
  • 1:36 - 1:39
    en de koolstof
    wordt gebruikt voor de groei.
  • 1:40 - 1:43
    Ze hebben ook voedingsstoffen
    nodig uit de grond.
  • 1:44 - 1:48
    En dus is kooldioxide plantenvoedsel.
  • 1:49 - 1:54
    Het zou goed nieuws moeten zijn
    dat stijgende kooldioxideconcentraties
  • 1:54 - 1:57
    zorgen voor voedselzekerheid
    over de hele wereld,
  • 1:57 - 2:00
    zodat iedereen elke dag
    genoeg te eten heeft.
  • 2:01 - 2:06
    Ongeveer 820 miljoen mensen in de wereld
    hebben niet elke dag genoeg te eten.
  • 2:07 - 2:11
    Er is dus nogal wat geschreven
    over hoe hogere CO2-concentraties
  • 2:11 - 2:13
    kunnen bijdragen aan voedselzekerheid.
  • 2:14 - 2:18
    We moeten de vooruitgang
    in voedselproductie versnellen
  • 2:19 - 2:23
    om een wereldbevolking van negen
    à tien miljard te kunnen voeden in 2050
  • 2:23 - 2:26
    en om de doelstellingen te halen
    voor Duurzame Ontwikkeling,
  • 2:26 - 2:28
    en dan vooral doelstelling nummer 2,
  • 2:28 - 2:31
    over het verminderen
    van voedselonzekerheid,
  • 2:31 - 2:33
    het verhogen van de voedingswaarde
  • 2:33 - 2:36
    en het beschikbaar maken
    van voedsel voor iedereen.
  • 2:36 - 2:40
    We weten inmiddels dat klimaatverandering
    de landbouwproductiviteit beïnvloedt.
  • 2:41 - 2:43
    De aarde is al één graad Celsius opgewarmd
  • 2:43 - 2:45
    sinds het pré-industriële tijdperk.
  • 2:46 - 2:49
    Daardoor veranderen lokale
    temperaturen en neerslagpatronen,
  • 2:50 - 2:54
    en dat beïnvloedt
    de landbouwproductiviteit
  • 2:54 - 2:55
    overal in de wereld.
  • 2:56 - 3:00
    En het zijn niet alleen lokale
    temperatuurs- en neerslagveranderingen,
  • 3:00 - 3:01
    het zijn de extremen.
  • 3:02 - 3:05
    Extremen zoals hittegolven,
    overstromingen en droogtes
  • 3:05 - 3:09
    hebben grote invloed op de productiviteit.
  • 3:11 - 3:13
    En dat kooldioxide,
  • 3:13 - 3:15
    behalve dat het plantengroei bevordert,
  • 3:16 - 3:19
    ook andere gevolgen heeft:
  • 3:19 - 3:22
    namelijk dat planten
    door een hogere kooldioxideconcentratie
  • 3:22 - 3:26
    meer koolhydraten,
    suiker en zetmeel produceren,
  • 3:26 - 3:31
    maar dat concentraties van eiwitten
    en essentiële voedingsstoffen verminderen.
  • 3:31 - 3:37
    Dit is cruciaal voor hoe we nadenken
    over de ontwikkeling van voedselzekerheid.
  • 3:39 - 3:40
    Een paar avonden terug,
  • 3:40 - 3:42
    tijdens de tafelgesprekken
    over klimaatverandering,
  • 3:42 - 3:46
    zei iemand dat hij
    voor vijf zevende optimistisch was:
  • 3:46 - 3:49
    vijf dagen per week was hij een optimist
  • 3:49 - 3:52
    en dit onderwerp is
    voor de overige twee dagen.
  • 3:53 - 3:55
    Wanneer we het
    hebben over micronutriënten
  • 3:55 - 4:00
    zijn die vrijwel allemaal aangetast
    door hogere CO2-concentraties.
  • 4:00 - 4:02
    Twee in het bijzonder zijn ijzer en zink.
  • 4:02 - 4:06
    Wanneer je niet genoeg ijzer binnenkrijgt,
    kun je bloedarmoede ontwikkelen.
  • 4:06 - 4:09
    Dat kan resulteren
    in vermoeidheid, kortademigheid
  • 4:09 - 4:12
    en verder nog een aantal
    vrij ernstige gevolgen.
  • 4:13 - 4:14
    Als je niet genoeg zink opneemt,
  • 4:14 - 4:17
    kun je een gebrek aan eetlust ontwikkelen.
  • 4:17 - 4:19
    Dat is overal een wezenlijk probleem.
  • 4:19 - 4:22
    Ongeveer een miljard
    mensen heeft een tekort aan zink.
  • 4:22 - 4:25
    Het is erg belangrijk voor
    de gezondheid van moeder en kind.
  • 4:25 - 4:27
    Het heeft invloed op de ontwikkeling.
  • 4:28 - 4:32
    De B-vitamines zijn
    essentieel om talloze redenen.
  • 4:32 - 4:35
    Ze helpen ons voedsel
    om te zetten in energie.
  • 4:35 - 4:40
    Ze zijn belangrijk voor diverse
    fysiologische processen in ons lichaam.
  • 4:40 - 4:43
    Als er meer koolstof in een plant zit,
  • 4:43 - 4:44
    zit er minder stikstof in
  • 4:44 - 4:46
    en minder vitamine B.
  • 4:47 - 4:48
    En het gaat niet alleen over ons.
  • 4:48 - 4:50
    Het vee is al aangetast,
  • 4:50 - 4:54
    want de kwaliteit
    van hun voedsel gaat achteruit.
  • 4:54 - 4:57
    In feite heeft dit
    gevolgen voor elke planteneter.
  • 4:57 - 4:59
    Denk bijvoorbeeld ook eens
  • 4:59 - 5:01
    aan onze huisdieren,
    onze katten en honden.
  • 5:01 - 5:05
    Als je de etiketten leest
    van de meest gangbare huisdierenvoeding,
  • 5:05 - 5:09
    zie je dat ze voor een groot deel
    bestaan uit granen.
  • 5:09 - 5:11
    Dit raakt dus iedereen.
  • 5:11 - 5:14
    Hoe weten we dat dit een probleem is?
  • 5:14 - 5:16
    We hebben het gezien in veldonderzoek
  • 5:16 - 5:19
    en bij experimenten in het laboratorium.
  • 5:19 - 5:20
    Bij het veldonderzoek --
  • 5:20 - 5:24
    en ik zal me hier met name
    richten op tarwe en rijst --
  • 5:25 - 5:27
    zijn er velden met bijvoorbeeld rijst
  • 5:27 - 5:30
    die zijn onderverdeeld
    in verschillende percelen.
  • 5:30 - 5:33
    De percelen zijn allemaal gelijk:
  • 5:33 - 5:34
    de grond is hetzelfde,
  • 5:34 - 5:36
    de neerslag is gelijk --
  • 5:36 - 5:38
    alles is hetzelfde.
  • 5:38 - 5:42
    Alleen wordt er kooldioxide geblazen
    over sommige percelen.
  • 5:43 - 5:44
    Zo kun je vergelijken
  • 5:45 - 5:48
    wat de effecten zijn
    onder de huidige condities
  • 5:48 - 5:53
    en onder toekomstige
    condities met meer kooldioxide.
  • 5:53 - 5:56
    Ik heb meegewerkt
    aan een van deze onderzoeken.
  • 5:56 - 6:01
    We hebben 18 rijstsoorten
    onderzocht in China en Japan
  • 6:01 - 6:03
    en die gekweekt onder condities
  • 6:03 - 6:05
    die zijn te verwachten later deze eeuw.
  • 6:07 - 6:09
    Als we naar de uitkomsten kijken:
  • 6:09 - 6:12
    de witte balk laat
    de huidige condities zien
  • 6:12 - 6:16
    en de rode balk die later deze eeuw.
  • 6:17 - 6:20
    Proteïne neemt af
    met ongeveer tien procent,
  • 6:21 - 6:25
    ijzer zo'n acht procent,
    zink ongeveer vijf procent.
  • 6:25 - 6:28
    Dit klinkt niet
    als een dramatische daling,
  • 6:28 - 6:32
    maar als je kijkt naar
    de allerarmsten in elk land,
  • 6:32 - 6:34
    die voornamelijk zetmeel eten,
  • 6:34 - 6:38
    dan zie je dat dit bij de mensen
    die toch al op het randje leven
  • 6:38 - 6:40
    tot regelrechte tekorten zal leiden
  • 6:40 - 6:42
    met als gevolg
    allerlei gezondheidsproblemen.
  • 6:42 - 6:46
    De bevindingen zijn een stuk
    aanmerkelijker bij de B-vitamines.
  • 6:46 - 6:50
    Als je kijkt naar vitamine B1 en B2,
  • 6:50 - 6:52
    zie je een afname van 17 procent.
  • 6:52 - 6:58
    Panthotheenzuur, vitamine B5,
    vermindert met 13 procent.
  • 6:58 - 7:01
    Foliumzuur neemt met zo'n 30 procent af.
  • 7:01 - 7:05
    Dit zijn gemiddelden
    van de diverse experimenten.
  • 7:05 - 7:08
    Foliumzuur is essentieel
    voor de ontwikkeling van kinderen.
  • 7:09 - 7:11
    Zwangeren die te weinig foliumzuur krijgen
  • 7:11 - 7:14
    hebben een veel grotere kans
    op een kind met geboorteafwijkingen.
  • 7:15 - 7:20
    Dit zijn dus ernstige potentiële
    gevolgen voor onze gezondheid
  • 7:20 - 7:22
    wanneer de hoeveelheid CO2
    blijft toenemen.
  • 7:24 - 7:25
    In een ander voorbeeld
  • 7:25 - 7:29
    in modellen die zijn gemaakt
    door Chris Weyant en zijn collega's,
  • 7:29 - 7:34
    zien we hoe meer CO2
    leidt tot minder ijzer en zink --
  • 7:34 - 7:36
    er werd alleen gekeken
    naar ijzer en zink --
  • 7:36 - 7:38
    met allerlei gevolgen voor de gezondheid.
  • 7:38 - 7:42
    Ze keken naar malaria,
    aandoeningen met diarree, longontsteking,
  • 7:42 - 7:44
    bloedarmoede door ijzertekort,
  • 7:44 - 7:47
    en ze keken naar
    de mogelijke gevolgen in 2050.
  • 7:48 - 7:50
    Hoe donkerder de kleur hier,
  • 7:50 - 7:52
    hoe groter de gevolgen.
  • 7:52 - 7:54
    Je ziet de enorme impact
  • 7:55 - 7:57
    in Azië en Afrika,
  • 7:58 - 8:01
    maar vergeet niet dat
    in landen als de Verenigde Staten
  • 8:01 - 8:02
    en landen in Europa,
  • 8:02 - 8:04
    de bevolking ook getroffen kan worden.
  • 8:05 - 8:09
    Volgens hun berekeningen kunnen
    wel 125 miljoen mensen worden getroffen.
  • 8:10 - 8:14
    Ze hebben ook modellen gemaakt
    van de meest effectieve maatregelen
  • 8:14 - 8:18
    en hun conclusie was
    het reduceren van broeikasgassen:
  • 8:19 - 8:22
    de uitstoot van broeikasgassen
    moet naar beneden vóór 2050,
  • 8:22 - 8:25
    zodat we ons niet zoveel zorgen
    hoeven te maken over deze effecten
  • 8:25 - 8:26
    later deze eeuw.
  • 8:29 - 8:31
    Deze experimenten, deze onderzoeksmodellen
  • 8:31 - 8:34
    lieten klimaatverandering zelf
    buiten beschouwing.
  • 8:34 - 8:37
    Ze richtten zich alleen
    op de factor kooldioxide.
  • 8:38 - 8:40
    Dus als je ze combineert,
  • 8:40 - 8:43
    verwacht men dat de impact
    veel groter zal zijn dan wat ik nu vertel.
  • 8:44 - 8:47
    Ik zou jullie hier nu het liefst
    willen kunnen vertellen
  • 8:47 - 8:50
    hoezeer het voedsel
    dat jullie aten als ontbijt,
  • 8:50 - 8:52
    dat jullie straks bij de lunch gaan eten,
  • 8:52 - 8:55
    is veranderd ten opzichte van
    dat wat jullie grootouders aten
  • 8:55 - 8:57
    gelet op de voedzaamheid ervan.
  • 8:58 - 8:59
    Maar dat kan ik niet.
  • 8:59 - 9:01
    Dat hebben we nooit onderzocht.
  • 9:02 - 9:05
    Ik zou jullie graag vertellen
    hoe de huidige voedselonzekerheid
  • 9:05 - 9:07
    wordt beïnvloed door die veranderingen.
  • 9:08 - 9:09
    Maar dat kan ik niet.
  • 9:09 - 9:11
    Ook dat hebben we nooit onderzocht.
  • 9:12 - 9:15
    Er is veel dat we
    nog niet weten op dit gebied.
  • 9:16 - 9:19
    Onder andere wat mogelijke
    oplossingen kunnen zijn.
  • 9:20 - 9:22
    We weten niet precies
    wat die oplossingen zijn,
  • 9:23 - 9:25
    maar we hebben een heleboel opties.
  • 9:26 - 9:28
    Er zijn technologische ontwikkelingen.
  • 9:28 - 9:31
    Er is plantenveredeling.
    Er is biofortificatie.
  • 9:31 - 9:33
    De bodem kan verschil maken.
  • 9:33 - 9:36
    Natuurlijk is het ook
    erg nuttig om te weten
  • 9:36 - 9:40
    hoe deze aanpassingen in de toekomst
    onze gezondheid zullen beïnvloeden
  • 9:40 - 9:43
    en die van onze kinderen
    en die van onze kleinkinderen.
  • 9:44 - 9:46
    Dit soort investeringen kost tijd.
  • 9:47 - 9:48
    Het kost tijd
  • 9:48 - 9:50
    om al deze kwesties uit te zoeken.
  • 9:51 - 9:55
    Er is geen nationale instelling of concern
  • 9:55 - 9:57
    die dit onderzoek financiert.
  • 9:58 - 10:03
    We hebben deze investeringen hard nodig
    om te onderzoeken welke kant het op gaat.
  • 10:04 - 10:06
    Wat we ondertussen wel kunnen doen,
  • 10:07 - 10:12
    is ervoor zorgen dat iedereen
    toegang heeft tot een volwaardig dieet,
  • 10:13 - 10:16
    niet alleen degenen in de welvarende delen
    van de wereld, maar overal.
  • 10:18 - 10:22
    We moeten ook individueel en gezamenlijk
    de uitstoot van broeikasgassen verminderen
  • 10:22 - 10:25
    om de uitdagingen van
    de nabije toekomst te verkleinen.
  • 10:28 - 10:33
    Ze zeggen: als je onderwijs te duur vindt,
    kijk dan maar eens wat onwetendheid kost.
  • 10:34 - 10:35
    Toch maar niet ...
  • 10:36 - 10:38
    Laten we investeren in onszelf,
  • 10:39 - 10:40
    in onze kinderen
  • 10:40 - 10:41
    en in onze planeet.
  • 10:41 - 10:42
    Dank u wel.
  • 10:42 - 10:44
    (Applaus)
Title:
Wordt ons eten minder voedzaam door klimaatverandering?
Speaker:
Kristie Ebi
Description:

Wanneer concentraties van kooldioxide in de atmosfeer stijgen, gaan planten sneller groeien. Maar het heeft ook nog iets anders tot gevolg, iets dat minder zichtbaar is: het onttrekt essentiële voedingsstoffen en vitamines aan de planten die we eten. Epidemioloog Kristie Ebie praat over wereldwijde voedselzekerheid en onderzoekt de mogelijk enorme gevolgen voor de gezondheid van deze steeds groter wordende voedselcrisis. Ze kijkt daarbij welke stappen we kunnen zetten om ervoor te zorgen dat iedereen toegang heeft tot veilig en gezond voedsel.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:00

Dutch subtitles

Revisions