< Return to Video

Als jullie volwassenen de wereld niet redden, dan doen wij het

  • 0:01 - 0:03
    Lieve Abuelita,
  • 0:03 - 0:05
    ik weet dat ik al even
    niet thuis ben geweest.
  • 0:05 - 0:08
    Jij bent in ons prachtige huis in Mexico
  • 0:08 - 0:10
    en ik ben hier, in de VS,
  • 0:10 - 0:12
    aan het vechten voor onze toekomst.
  • 0:12 - 0:14
    Jij bent waarschijnlijk de rozen
    water aan het geven,
  • 0:14 - 0:16
    de perziken aan het verzorgen
  • 0:16 - 0:19
    en je zorgt ervoor dat de schildpadden
    genoeg eten hebben.
  • 0:19 - 0:22
    Dat is een van de dingen
    die ik het meest mis aan thuis --
  • 0:22 - 0:24
    tijd doorbrengen met de bloemen
  • 0:24 - 0:27
    terwijl jij me verhalen vertelt
    over je jeugd.
  • 0:28 - 0:32
    Zoals je weet, wonen we
    in New York sinds 2015.
  • 0:32 - 0:36
    Maar het leven is compleet veranderd
    in het afgelopen jaar.
  • 0:36 - 0:40
    In het begin ging New York om musea
  • 0:40 - 0:41
    en parken
  • 0:41 - 0:42
    en school en vrienden.
  • 0:43 - 0:45
    Nu is het een web
  • 0:45 - 0:48
    dat me verbindt met alle andere mensen
  • 0:48 - 0:50
    die zich inzetten om de planeet te redden.
  • 0:51 - 0:53
    Weet je hoe het begon voor mij?
  • 0:53 - 0:55
    Het was papa en zijn wijsheid.
  • 0:56 - 1:00
    Hij nam alles dat jij hem leerde,
    en leerde het aan de wereld.
  • 1:00 - 1:04
    Al zijn woorden over de plicht
    die wij als mensen hebben
  • 1:04 - 1:07
    om in balans te leven met de natuur
  • 1:07 - 1:08
    zijn aan mij doorgegeven.
  • 1:08 - 1:12
    Ik zag de universele kloof
    tussen ons en de planeet
  • 1:12 - 1:15
    en herinnerde me
    wat jij mij eens vertelde:
  • 1:15 - 1:18
    "Laat alles beter achter
    dan hoe je het vond."
  • 1:19 - 1:22
    Ik weet dat je de afwas bedoelde,
  • 1:22 - 1:24
    maar natuurlijk gaat dat
    ook op voor de planeet.
  • 1:25 - 1:27
    Ik wist eerst niet wat ik moest doen.
  • 1:27 - 1:29
    De wereld is zo groot
  • 1:29 - 1:31
    en er zijn zoveel slechte gewoontes.
  • 1:31 - 1:35
    Ik wist niet hoe een 15-jarige
    voor verandering zou moeten zorgen,
  • 1:35 - 1:37
    maar ik moest het proberen.
  • 1:37 - 1:39
    Om deze filosofie
    in de praktijk te brengen
  • 1:39 - 1:42
    werd ik lid van de milieuclub
    op mijn middelbare school.
  • 1:42 - 1:47
    Maar ik merkte dat mijn klasgenoten
    praatten over recyclen
  • 1:47 - 1:49
    en films keken over de oceaan.
  • 1:49 - 1:51
    Het was een opvatting van milieuactivisme
  • 1:51 - 1:56
    die zo gericht was op een ineffectieve
    manier van klimaatactivisme,
  • 1:56 - 1:59
    die de consument de schuld geeft
    van de klimaatcrisis,
  • 1:59 - 2:02
    en volhoudt dat de temperaturen stijgen
  • 2:02 - 2:05
    omdat wij vergeten een herbruikbare tas
    mee te nemen naar de winkel.
  • 2:06 - 2:09
    Jij hebt me geleerd
    dat zorgen voor Moeder Aarde
  • 2:09 - 2:12
    te maken heeft met elke beslissing
    die wij gezamenlijk nemen.
  • 2:13 - 2:15
    Ik ben blij te kunnen zeggen, Abuelita,
  • 2:15 - 2:18
    dat ik iedereen in de club
    van gedachten heb doen veranderen.
  • 2:18 - 2:21
    In plaats van praten over recyclen,
  • 2:21 - 2:24
    begonnen we brieven
    te schrijven aan politici,
  • 2:24 - 2:26
    om zacht plastic volledig te verbieden.
  • 2:26 - 2:29
    En toen gebeurde het onverwachte:
  • 2:30 - 2:32
    we begonnen een staking op school.
  • 2:33 - 2:36
    Ik weet dat je het waarschijnlijk
    op het nieuws gezien hebt
  • 2:36 - 2:38
    en misschien is het
    niet meer zo bijzonder.
  • 2:38 - 2:41
    Maar het was toen
    echt uitzonderlijk, Abuelita.
  • 2:41 - 2:44
    Stel je voor dat kinderen
    niet naar school gaan,
  • 2:44 - 2:46
    omdat we willen
    dat mensen de wereld redden.
  • 2:46 - 2:49
    Menigte: Een betere wereld is mogelijk!
    Wij zijn niet te stoppen!
  • 2:49 - 2:52
    Xiye Bastida: Tijdens de eerste
    wereldwijde klimaatstaking,
  • 2:52 - 2:53
    die door Greta Thunberg was ingezet,
  • 2:53 - 2:57
    kreeg ik 600 klasgenoten zover
    om met mij naar buiten te gaan.
  • 2:58 - 3:02
    Greta Thunberg is een tiener
    die als eerste begon met klimaatstakingen.
  • 3:02 - 3:05
    Haar lef inspireerde me
  • 3:05 - 3:08
    en ik was geschokt door het besef
  • 3:08 - 3:12
    dat de jeugd de publieke opinie
    over sociale problemen kon veranderen.
  • 3:12 - 3:14
    De beweging explodeerde.
  • 3:14 - 3:17
    En ik werd een van de
    belangrijkste initiatiefnemers,
  • 3:17 - 3:19
    voor New York, de VS en de wereld.
  • 3:21 - 3:26
    Ik begon me uit te spreken
    over klimaatgerechtigheid en mensenrechten
  • 3:26 - 3:28
    en samenwerking tussen generaties.
  • 3:29 - 3:31
    Maar dat was nog maar het begin.
  • 3:31 - 3:33
    De drukste week van mijn leven
  • 3:33 - 3:37
    zal altijd de week
    van 20 september 2019 zijn.
  • 3:37 - 3:41
    Mijn vrienden en ik kregen
    300.000 mensen zover
  • 3:41 - 3:44
    om actie te voeren in New York.
  • 3:44 - 3:46
    Ik wou dat je erbij had kunnen zijn.
  • 3:46 - 3:49
    We liepen over Wall Street
    en eisten klimaatgerechtigheid.
  • 3:50 - 3:55
    Diezelfde maand ging ik naar de klimaattop
    van de Verenigde Naties.
  • 3:55 - 3:57
    Ik sprak in een panel samen met Al Gore.
  • 3:58 - 4:02
    Ik ontmoette Jay Inslee,
    Naomi Klein en Bill McKibben,
  • 4:02 - 4:04
    en de voorzitter van de Verenigde Naties.
  • 4:05 - 4:07
    Het was de geweldigste week
    van mijn leven,
  • 4:07 - 4:10
    omdat iedereen die ik kende samenkwam --
  • 4:10 - 4:13
    al mijn leraren, al mijn klasgenoten ...
  • 4:13 - 4:17
    en zelfs enkele van mijn favoriete winkels
    sloten hun deuren om actie te voeren.
  • 4:19 - 4:21
    Als je me zou vragen
    waarom ik dat allemaal deed,
  • 4:21 - 4:23
    dan zou mijn enige antwoord zijn:
  • 4:23 - 4:25
    "Hoe kan ik het niet doen?"
  • 4:26 - 4:29
    Er is nu een jaar voorbij
    sinds het allemaal begon voor mij,
  • 4:29 - 4:31
    en het kan soms wat vermoeiend zijn.
  • 4:32 - 4:34
    Maar als er één ding is
    dat jij me geleerd hebt,
  • 4:34 - 4:35
    dan is het veerkracht.
  • 4:36 - 4:40
    Ik weet nog dat je naar Mexico Stad ging,
    elke dag, 30 jaar lang,
  • 4:40 - 4:42
    om geld te verdienen voor de familie.
  • 4:42 - 4:46
    En ik weet dat Abuelito
    20 jaar lang op pad is geweest
  • 4:46 - 4:47
    om heilig land te beschermen
  • 4:47 - 4:50
    tegen grote bedrijven
    die het wilden innemen.
  • 4:50 - 4:51
    Een jaar is niets
  • 4:52 - 4:54
    vergeleken met de strijd
    die onze familie heeft doorstaan.
  • 4:55 - 4:58
    En als onze strijd
    de wereld een betere plek maakt,
  • 4:58 - 5:00
    dan maakt het van ons betere mensen.
  • 5:01 - 5:03
    Er zijn wat moeilijkheden
    geweest, Abuelita.
  • 5:03 - 5:05
    In de buitenwereld
  • 5:05 - 5:08
    verwachten mensen
    dat wij kinderen alles weten,
  • 5:08 - 5:10
    of dat willen ze tenminste.
  • 5:10 - 5:12
    Ze stellen vragen en ik geef antwoord
  • 5:12 - 5:15
    alsof ik echt wist hoe
    de wereld in elkaar zit.
  • 5:15 - 5:17
    Ze willen hoop en wij geven het.
  • 5:19 - 5:24
    Ik heb het afgelopen jaar bijna iedere dag
    georganiseerd, geschreven, gesproken
  • 5:24 - 5:26
    en gelezen over het klimaat en beleid.
  • 5:27 - 5:29
    En ik maak me een beetje zorgen
  • 5:29 - 5:31
    dat ik niet genoeg kan doen, Abuelita.
  • 5:32 - 5:36
    Voor mij, als 18-jarige de wereld
    proberen te redden,
  • 5:36 - 5:38
    betekent dat ik een klimaatactivist ben.
  • 5:38 - 5:41
    Eerder betekende het misschien
    studeren om dokter te worden,
  • 5:41 - 5:43
    of een politicus of onderzoeker.
  • 5:44 - 5:47
    Maar ik kan niet wachten met opgroeien
    en een van die dingen worden.
  • 5:48 - 5:49
    De planeet lijdt
  • 5:49 - 5:52
    en tijd is een luxe
    die we niet meer hebben.
  • 5:53 - 5:57
    Als tiener de wereld redden
    betekent goed zijn met woorden,
  • 5:57 - 6:00
    de wetenschap achter
    de klimaatcrisis begrijpen,
  • 6:00 - 6:04
    een uniek perspectief op het probleem
    inbrengen om op te vallen,
  • 6:04 - 6:07
    en bijna al het andere vergeten.
  • 6:07 - 6:10
    Maar soms zou ik me ook weer
    met andere dingen bezig willen houden.
  • 6:10 - 6:14
    Ik wil kunnen zingen en dansen
    en gymnastiek kunnen doen.
  • 6:14 - 6:18
    Ik geloof echt dat als wij allemaal
    voor de aarde zorgen,
  • 6:18 - 6:19
    uit gewoonte,
  • 6:19 - 6:21
    als cultuur,
  • 6:21 - 6:25
    dan zou niemand full-time
    klimaatactivist hoeven zijn.
  • 6:25 - 6:27
    Als bedrijven duurzaam worden,
  • 6:27 - 6:31
    het energienet op groene energie loopt,
  • 6:31 - 6:34
    en als scholen ons leren
  • 6:34 - 6:37
    dat voor de aarde zorgen
    onderdeel is van onze menselijkheid,
  • 6:38 - 6:41
    dan kan ik misschien weer gymnastiek doen.
  • 6:41 - 6:42
    Denk je niet, Abuelita?
  • 6:43 - 6:44
    We kunnen dit.
  • 6:44 - 6:46
    Het enige dat ik probeer te bereiken,
  • 6:46 - 6:49
    is andere mensen
    deze positieve instelling geven.
  • 6:50 - 6:51
    Maar het is wel wat moeilijk geweest.
  • 6:52 - 6:53
    Er is hebzucht,
  • 6:53 - 6:54
    er is trots,
  • 6:55 - 6:56
    er is geld,
  • 6:56 - 6:57
    en er is materialisme.
  • 6:57 - 7:00
    Mensen maken het zo gemakkelijk
    voor mij om met ze te praten,
  • 7:01 - 7:04
    maar ze maken het zo moeilijk
    voor me om ze iets te leren.
  • 7:05 - 7:08
    Ik wil dat ze het vertrouwen hebben
    om altijd hun best te doen.
  • 7:08 - 7:11
    Ik wil dat ze het hart en de moed hebben
  • 7:11 - 7:12
    om van de wereld te houden,
  • 7:13 - 7:15
    zoals jij me geleerd hebt.
  • 7:15 - 7:17
    Ik heb deze brief geschreven
    om je te bedanken.
  • 7:17 - 7:20
    Bedankt dat je me vroeg
    om van de wereld houden,
  • 7:20 - 7:21
    vanaf het moment dat ik geboren was.
  • 7:22 - 7:24
    Bedankt dat je om alles lacht.
  • 7:24 - 7:25
    Bedankt dat je me hebt geleerd
  • 7:25 - 7:30
    dat hoop en optimisme
    de sterkste middelen zijn die we hebben
  • 7:30 - 7:32
    om welk probleem dan ook aan te pakken.
  • 7:32 - 7:35
    Ik doe dit werk
    omdat jij me hebt laten zien
  • 7:35 - 7:37
    dat doorzettingsvermogen,
    liefde en kennis
  • 7:37 - 7:39
    genoeg zijn om een verschil te maken.
  • 7:39 - 7:42
    Ik wil terug naar Mexico
    om je te bezoeken.
  • 7:42 - 7:45
    Ik wil je de foto's laten zien
    van de dingen die ik gedaan heb.
  • 7:45 - 7:47
    Ik wil je de klimaatwetgeving laten zien
  • 7:48 - 7:49
    die door ons is aangenomen.
  • 7:49 - 7:51
    Ik wil de bloemen ruiken,
  • 7:51 - 7:53
    en vechten voor klimaatgerechtigheid,
  • 7:53 - 7:54
    samen met jou.
  • 7:54 - 7:55
    Te quiero mucho.
  • 7:55 - 7:57
    Ik houd van je.
  • 7:57 - 7:58
    Xiye.
  • 7:58 - 8:02
    [Te quiero mucho. Xiye.]
Title:
Als jullie volwassenen de wereld niet redden, dan doen wij het
Speaker:
Xiye Bastida
Description:

In een zeer ontroerende brief aan haar grootmoeder kijkt Xiye Bastida terug op wat haar ertoe heeft geleid om een leidende stem voor internationaal klimaatactivisme te worden -- van het opzetten van klimaatstakingen op school tot spreken op de Klimaattop van de Verenigde Naties samen met Greta Thunberg -- en herleidt haar vastberadenheid, veerkracht en diepgaande liefde voor de aarde naar de waarden die aan haar zijn doorgegeven. "Bedankt dat je me vroeg om de wereld lief te hebben vanaf het moment dat ik geboren was," zegt ze.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:37

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.