< Return to Video

Đừng âm thầm chịu đựng trầm cảm

  • 0:01 - 0:05
    Mình đứng trên sân khấu
  • 0:05 - 0:09
    trước những người nầy để làm gì đây?
  • 0:09 - 0:10
    (Tiếng cười)
  • 0:10 - 0:11
    Chạy đi!
  • 0:11 - 0:12
    (Tiếng cười)
  • 0:12 - 0:15
    Chạy ngay!
  • 0:15 - 0:19
    Đó là tiếng nói
    của căn bệnh lo âu của tôi.
  • 0:19 - 0:21
    Ngay cả khi không có chút gì sai,
    mọi thứ đều ổn,
  • 0:21 - 0:25
    tôi thỉnh thoảng bị chìm
    trong cảm giác như là tận thế,
  • 0:25 - 0:28
    cứ như là sự nguy hiểm
    đang quanh quẩn đâu đây.
  • 0:29 - 0:31
    Các bạn biết đó,
    vài năm trước,
  • 0:31 - 0:34
    tôi được chẩn đoán
    mắc bệnh lo âu
  • 0:34 - 0:35
    và trầm cảm,
  • 0:35 - 0:38
    hai chứng bệnh thường đi đôi với nhau.
  • 0:38 - 0:42
    Có một thời gian tôi không thổ lộ
    chuyện này với bất kỳ ai,
  • 0:42 - 0:45
    nhất là ở trước một đám đông.
  • 0:45 - 0:46
    Là một phụ nữ da màu,
  • 0:46 - 0:50
    tôi phải học cách trở nên kiên cường
    một cách phi thường để thành công.
  • 0:50 - 0:53
    Và cũng như nhiều người
    trong cộng đồng của mình,
  • 0:53 - 0:56
    tôi đã quan niệm sai rằng trầm cảm
    là dấu hiệu của yếu đuối,
  • 0:56 - 0:57
    một cá tính xấu,
  • 0:57 - 0:59
    Nhưng tôi không yếu đuối.
  • 0:59 - 1:01
    Tôi là một người có nhiều tham vọng.
  • 1:01 - 1:04
    Tôi đã có bằng thạc sĩ
    trong lĩnh vực truyền thông,
  • 1:04 - 1:07
    và có một sự nghiệp đáng nể
    trong lĩnh vực phim ảnh và truyền hình.
  • 1:07 - 1:11
    Tôi, thậm chí, đã đạt hai giải Emmy
    cho nỗ lực chăm chỉ của mình.
  • 1:11 - 1:14
    Vâng, tôi đã tận sức.
  • 1:14 - 1:17
    Tôi đánh mất hứng thú
    với những thứ tôi từng thích,
  • 1:17 - 1:18
    hầu như không ăn uống,
  • 1:18 - 1:20
    vật vã với chứng mất ngủ
  • 1:20 - 1:23
    cảm thấy đơn độc và kiệt sức.
  • 1:24 - 1:25
    Nhưng trầm cảm ư?
  • 1:25 - 1:28
    Không, không phải là tôi.
  • 1:28 - 1:30
    Phải mất nhiều thời gian
    tôi mới thừa nhận nó.
  • 1:30 - 1:32
    Nhưng bác sĩ nói đúng.
  • 1:32 - 1:33
    Tôi đã bị trầm cảm.
  • 1:33 - 1:37
    Nhưng tôi đã không nói với bất cứ ai
    về bệnh tình của mình.
  • 1:38 - 1:39
    Tôi cảm thấy xấu hổ.
  • 1:39 - 1:42
    Tôi không nghĩ mình có quyền
    bị trầm cảm.
  • 1:42 - 1:44
    Tôi có một cuộc sống khá tốt,
  • 1:44 - 1:47
    với gia đình hạnh phúc
    và sự nghiệp thành công.
  • 1:48 - 1:50
    Và khi nghĩ về
    những điều khủng khiếp
  • 1:50 - 1:53
    mà tổ tiên của tôi đã
    trải qua trên đất nước nầy
  • 1:53 - 1:55
    để tôi có một sống tốt hơn,
  • 1:55 - 1:57
    tôi càng thấy xấu hổ.
  • 1:57 - 1:59
    Tôi đã được đứng trên vai của họ.
  • 1:59 - 2:01
    Làm sao tôi có thể
    làm họ thất vọng?
  • 2:01 - 2:03
    Tôi cố gắng ngẩng cao đầu,
  • 2:03 - 2:06
    nở nụ cười
  • 2:06 - 2:08
    và không bao giờ hé môi.
  • 2:10 - 2:14
    Vào ngày 4 tháng 7 năm 2013,
  • 2:14 - 2:17
    thế giới của tôi đổ vỡ.
  • 2:17 - 2:20
    Ngày mà tôi nhận cuộc gọi từ mẹ
  • 2:20 - 2:25
    nói rằng cháu trai 22 tuổi của tôi
    Paul, đã chọn kết liễu đời mình
  • 2:25 - 2:27
    sau nhiều năm chống chọi
    với trầm cảm và lo âu.
  • 2:29 - 2:32
    Cõi lòng tôi tan nát,
    không có từ ngữ nào diễn tả được.
  • 2:33 - 2:34
    Paul và tôi rất thân nhau,
  • 2:34 - 2:37
    nhưng tôi không hề biết thằng bé
    đau khổ đến như vậy.
  • 2:37 - 2:40
    Chúng tôi không ai nói với ai
    về sự vật vã của chính mình.
  • 2:40 - 2:43
    Sự xấu hổ và nỗi sợ tai tiếng
    khiến cả hai chúng tôi im lặng.
  • 2:44 - 2:48
    Giờ đây, tôi giải quyết nghịch cảnh
    bằng cách đối diện với nó,
  • 2:48 - 2:51
    tôi dành hai năm kế tiếp
    tìm hiểu về trầm cảm và lo âu
  • 2:51 - 2:54
    và những tôi tìm thấy
    thật khó mà tưởng tượng.
  • 2:55 - 2:57
    Tổ chức Sức khoẻ Thế giới báo cáo rằng
  • 2:57 - 3:02
    trầm cảm là nguyên nhân hàng đầu
    dẫn đến đau ốm và tàn tật
  • 3:02 - 3:03
    trên thế giới.
  • 3:04 - 3:07
    Người ta vẫn chưa tìm ra chính xác
    nguyên nhân gây ra trầm cảm,
  • 3:07 - 3:10
    nhưng nghiên cứu cho thấy
    phần lớn bệnh tâm thần,
  • 3:10 - 3:12
    ít nhất một phần,
  • 3:12 - 3:15
    là do sự mất cân bằng hoá học
    trong não,
  • 3:15 - 3:19
    và/ hoặc do khuynh hướng
    di truyền.
  • 3:19 - 3:22
    Thế nên, bạn không thể
    muốn hết bệnh là hết.
  • 3:22 - 3:25
    Đối với người Mỹ da đen,
  • 3:25 - 3:29
    những căng thẳng như phân biệt
    chủng tộc và bất công giai cấp
  • 3:29 - 3:34
    làm tăng thêm 20% nguy cơ
    phát triển rối loạn tâm thần.
  • 3:34 - 3:37
    Nhưng tỷ lệ tìm đến
    dịch vụ chăm sóc sức khoẻ tâm thần
  • 3:37 - 3:39
    chỉ bằng một nửa
    so với người Mỹ da trắng.
  • 3:40 - 3:42
    Một trong những lý do là
    họ sợ mang tiếng,
  • 3:42 - 3:49
    63% người Mỹ da đen quan niệm sai lầm
    rằng trầm cảm là yếu hèn.
  • 3:50 - 3:54
    Đáng buồn là tỉ lệ tự tử
    ở những đứa trẻ da đen
  • 3:54 - 3:57
    tăng gấp đôi trong 20 năm qua.
  • 3:58 - 4:00
    Nhưng có một tin tốt là
  • 4:01 - 4:05
    70% người mắc trầm cảm
    cảm thấy tốt hơn
  • 4:05 - 4:08
    nhờ trị liệu, điều trị và thuốc men.
  • 4:09 - 4:11
    Biết được thông tin trên,
  • 4:11 - 4:13
    tôi đã quyết định rằng:
  • 4:13 - 4:16
    mình sẽ không im lặng nữa.
  • 4:16 - 4:19
    Với sự đồng ý của gia đình,
  • 4:19 - 4:20
    tôi chia sẻ câu chuyện của chúng tôi
  • 4:20 - 4:23
    với hy vọng làm dấy lên
    dư luận trên toàn quốc.
  • 4:24 - 4:27
    Bạn tôi, Kelly Pierre-Louis, nói:
  • 4:27 - 4:29
    "Sự mạnh mẽ đang giết chết chúng ta."
  • 4:31 - 4:32
    Cô ấy nói đúng.
  • 4:32 - 4:36
    Chúng ta cần bỏ đi
    những quan niệm già nua mệt mỏi
  • 4:36 - 4:38
    của phụ nữ da đen kiên cường
  • 4:38 - 4:40
    và đàn ông da đen siêu nam tính,
  • 4:40 - 4:43
    vẫn đứng lên và chiến đấu.
  • 4:43 - 4:45
    sau bao nhiêu lần bị quật ngã.
  • 4:46 - 4:49
    Cảm giác không phải là
    dấu hiệu của yếu đuối.
  • 4:50 - 4:53
    Cảm giác cho thấy chúng ta là con người.
  • 4:53 - 4:55
    Phủ nhận đặc tính con người,
  • 4:55 - 4:57
    khiến ta cảm thấy trống rỗng bên trong,
  • 4:57 - 5:00
    ta tìm cách tự cứu chữa
    để lấp đầy lổ trống.
  • 5:01 - 5:03
    Liều thuốc mà tôi từng dùng là tham vọng.
  • 5:04 - 5:08
    Giờ đây, tôi công khai chia sẻ
    câu chuyện của mình,
  • 5:08 - 5:10
    và kêu gọi mọi người cùng chia sẻ,
  • 5:10 - 5:12
    Tôi tin nó sẽ giúp
  • 5:12 - 5:14
    những người
    đang âm thầm đau khổ biết rằng
  • 5:14 - 5:17
    họ không cần phải
    chịu đựng một mình
  • 5:17 - 5:18
    và với sự giúp đỡ
  • 5:18 - 5:20
    họ sẽ được chữa lành.
  • 5:20 - 5:22
    Hiện giờ, tôi vẫn còn phải đánh vật,
  • 5:22 - 5:24
    đặc biệt với sự lo âu,
  • 5:24 - 5:26
    nhưng tôi đã kiểm soát được nó
  • 5:26 - 5:31
    bằng thiền và yoga mỗi ngày
    và chế độ ăn uống lành mạnh.
  • 5:31 - 5:32
    (Tiếng cười)
  • 5:32 - 5:34
    Nếu cảm thấy mọi thứ
    bắt đầu xoắn ốc,
  • 5:34 - 5:36
    tôi sẽ đặt lịch hẹn với bác sĩ tâm lý,
  • 5:36 - 5:39
    một phụ nữ da đen năng động
    tên Dawn Armstrong,
  • 5:39 - 5:41
    một người rất hài hước
  • 5:41 - 5:44
    và cảm giác thân quen mà bà mang lại
    an ủi cho tôi.
  • 5:45 - 5:47
    Tôi sẽ mãi hối tiếc
  • 5:47 - 5:49
    vì đã không ở bên cháu trai mình.
  • 5:50 - 5:52
    Nhưng thật lòng, tôi hy vọng
  • 5:53 - 5:57
    mình có thể động viên người khác
    bằng bài học mà mình đã trải qua.
  • 5:59 - 6:02
    Cuộc đời rất đẹp.
  • 6:02 - 6:04
    Đôi lúc nó hỗn độn
  • 6:04 - 6:06
    và luôn không thể đoán trước
  • 6:07 - 6:08
    Nhưng tất cả rồi sẽ ổn
  • 6:08 - 6:11
    khi bạn có những trợ giúp
    giúp bạn vượt qua.
  • 6:12 - 6:14
    Tôi hy vọng rằng
    nếu gánh nặng của bạn là quá sức,
  • 6:14 - 6:16
    bạn cũng sẽ tìm sự giúp đỡ.
  • 6:16 - 6:17
    Xin cám ơn.
  • 6:17 - 6:21
    (Tiếng vỗ tay)
Title:
Đừng âm thầm chịu đựng trầm cảm
Speaker:
Nikki Webber Allen
Description:

Có cảm xúc không phải là dấu hiệu của yếu hèn -- chúng cho ta thấy mình là con người -- nhà hoạt động và sản xuất Nikki Webber Allen phát biểu. Sau khi được chẩn đoán mắc chứng lo âu và trầm cảm, Webber Allen cảm thấy quá xấu hổ để chia sẻ nó với bất cứ ai. Cô giữ kín bí mật cho đến khi bi kịch gia đình xảy ra cho thấy những người thân của cô cũng mang trong mình nỗi đau đó. Trong bài nói chuyện quan trọng về sức khoẻ tâm thần này, Nikki mở lòng về cuộc chiến của mình - và tại sao cộng đồng da màu nên dẹp bỏ quan niệm sai lầm rằng trầm cảm là yếu đuối và ngăn không cho người bệnh tìm cách chữa trị.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:35

Vietnamese subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.