-
Khi bạn học đại số
-
bạn thấy những con số cụ thể
-
Khi bạn thấy 23 + 5
-
Bạn biết rằng những số đó ở ngay đấy
-
và bạn có thể tính toán dễ dàng.
-
Ví dụ, đáp án sẽ là 28
-
Hoặc là 2 x 7
-
Cũng có thể là 3 chia 4 (3/4)
-
Trong những trường hợp này, chúng ta biết được chính xác
-
những con số mà chúng ta tính toán
-
Khi mà bắt đầu học đại số -
-
(và có lẽ bạn đã biết một phần rồi)
-
- chúng ta bắt đầu học về số biến thiên.
-
Và với số biến thiên, bạn có thể nghĩ về chúng
-
bằng nhiều cách.
-
nhưng chúng chỉ là các giá trị và biểu thức
-
mà có thể thay đổi.
-
Những giá trị trong biểu thức có thể thay đổi.
-
Ví dụ nhé, nếu như tôi viết
-
'x + 5'
-
biểu thức của nó ở ngay đây
-
cái này có thể có một vài giá trị khác nhau
-
tùy thuộc xem x là gì
-
Nếu như x là 1
-
thì x + 5 - biểu thức ngay đây của chúng ta
-
sẽ bằng với cả 1
-
bởi vì bây giờ x = 1
-
và biểu thức sẽ thành 1 + 5
-
Cho nên x + 5 sẽ bằng 6. (x + 5 = 6)
-
Nếu như x là, tôi cũng chả biết nữa, -7 chẳng hạn (x = -7)
-
thì x + 5 sẽ bằng với cả -
-
Thì bây giờ x là -7
-
Cho bên biểu thức sẽ là -7 + 5, tức là -2
-
Chú ý nhé
-
x ở đây là một biến số
-
và giá trị của nó có thể thay đổi tùy vào các trường hợp
-
Và trong trường hợp này thì là biểu thức.
-
Bạn cũng có thể thấy điều ấy trong một phương trình
-
Sự khác biệt giữa một biểu thức và một phương trình
-
là rất quan trọng.
-
Một biểu thức chỉ là một cách bày tỏ giá trị -
-
một cách bày tỏ số lượng.
-
Cho nên đây là một biểu thức.
-
Một ví dụ cho biểu thức nhé
-
thì cái mà chúng ta vừa thấy này
-
x + 5
-
Giá trị biểu thức sẽ thay đổi
-
phụ thuộc vào giá trị biến.
-
và bạn có thể tính với các giá trị khác nhau của x
-
một biểu thức khác sẽ như
-
Tôi chả biết ... y + z nhé
-
Giờ thì tất cả là biến
-
Nếu y bằng 1 và z bằng 2
-
thì nó sẽ thành 1+2
-
Nếu y bằng 0 và z bằng -1
-
nó sẽ thành 0+-1
-
Những biểu thức thành có thể tính ra
-
thành những giá trị con số thật
-
phụ thuộc vào các biến
-
trong biểu thức
-
Trong một phương trình, bạn có các biểu thức được sắp
-
bằng nhau
-
vì vậy, đó gọi là phương trình
-
Bạn cho hai thứ bằng nhau
-
Trong một phương trình, bạn có thể thấy một biểu thức
-
bằng với một biểu thức khác.
-
Ví dụ, ta có thể nói
-
x + 3 = 1
-
Trong trương hợp này, ta có một phương trình
-
chỉ với một ẩn số,
-
mà ta có thể giải ra
-
xem x cần phải bằng mấy trong trường hợp này
-
có thể tính nhẩm luôn
-
số mấy cộng 3 sẽ bằng 1? ( __ + 3 = 1?)
-
Nếu như bạn thì nhẩm thì
-
x phải bằng -2, và -2+3 thì bằng -1
-
Trong trường hợp này, phương trình giới hạn
-
giá trị của biến số x
-
Nhưng không phải lúc nào cũng giới hạn như thế
-
bạn có thể có phương trình như
-
x + y + z = 5
-
Bây giờ - biểu thức này
-
bằng với biểu thức kia
-
5 là biểu thức bên này
-
Và có một vài giới hạn
-
nếu ta có sẵn y và z
-
thì giá trị của x sẽ được xác định
-
Nếu ta có x và y
-
thí cũng xác định được z
-
Nhưng nó phụ thuộc vào những biến khác
-
ví dụ
-
nếu có y = 3, z = 2
-
thì x bằng mấy?
-
nếu y = 3, z = 2
-
ta có
-
biểu thức bên trái sẽ thành
-
x + 3 + 2
-
túc là x + 5
-
bên phải thì có 5
-
x + 5 = 5
-
số mấy + 5 thì ra 5
-
X bị giới hạn lại và
-
trở thành
-
số 0
-
Điều quan trọng ở đây là
-
1) Hi vọng rằng bạn phân biệt được sự khác nhau
-
giữa biểu thức và phương trình
-
Trong một phương trình, cơ bản là,
-
bạn có hai biểu thức bằng nhau
-
Điều quan trọng ở đây
-
là một biến số có thể có nhiều giá trị khác nhau
-
phụ thuộc vào từng trường hợp nhất định.
-
Quay lại lúc ban đầu
-
Hãy cứ tính giá trị của biểu thức sau
-
khi mà các giá trị của biến khác nhau
-
Ví dụ, ta có biểu thức
-
nếu ta nói có biểu thức
-
x mũ y
-
nếu x = 5
-
và y bằng 2
-
y = 2
-
thì giá trị biểu thức là
-
ta có x =5
-
x sẽ bằng với 5
-
y sẽ bằng với 2
-
ta sẽ có 5 mũ 2
-
bằng với cả
-
25
-
nếu ta thay giá trị
-
ta cho x
-
(làm cái này chung một màu luôn)
-
bây giờ x = -2
-
và y = 3
-
thì giá trị của biểu thức này sẽ bằng
-
(để tôi viết với màu này)
-
sẽ bằng với -2
-
Đấy là cái mà ta sẽ thay vào x
-
trong trường hợp này
-
y = 3
-
-2 mũ 3
-
tương đương với -2 nhân -2 nhân -2
-
là -8
-
-2 nhân -2 bằng 4 dương
-
nhân -2 nữa thì bằng -8
-
bằng -8
-
bạn có thể thấy, phụ tuộc vào các giá trị khác nhau của biến
-
Ta có thể làm các phép tính phức tạp hơn
-
Ta có biểu thức như
-
Căn x+y , trừ đi x
-
nếu x =1
-
và y=8
-
thì biểu thức này sẽ bằng
-
Cứ khi nào thấy x thì ta thay số 1 vào
-
ta có 1 ở đây
-
và 1 chỗ này
-
Và cứ khi nào thấy y thì
-
ta thế 8 vào
-
Trong trường hợp này ta đang cho các biến này giá trị cụ thể
-
cho nên đây là 8
-
dưới dấu căn, ta có 1+8
-
căn bậc hai của 9, tức là 3
-
Cả chỗ này sẽ được rút gọn đi.
-
Trong trường hợp này, khi mà ta cho biến bằng với những số này
-
biểu thức rút gọn lại thành 3
-
1 + 8 = 9
-
căn bậc hai của 9 là 3
-
sau đó, lấy 3-1
-
bằng 2