Osławiony i pomysłowy Szlak Ho Chi Minha - Cameron Paterson
-
0:15 - 0:17Głęboko w dżungli Wietnamu
-
0:17 - 0:19żołnierze obu stron
-
0:19 - 0:20walczyli z wrogiem i wyczerpującym skwarem
-
0:20 - 0:22przez prawie 20 lat.
-
0:22 - 0:24Jednak o zwycięstwie komunistów
-
0:24 - 0:25nie przesądziła broń czy wytrzymałość,
-
0:25 - 0:27a wydeptana droga.
-
0:27 - 0:28Szlak Ho Chi Minha,
-
0:28 - 0:31ciągnący się przez Wietnam, Laos i Kambodżę,
-
0:31 - 0:33zaczął się od prostego systemu
połączeń dróg gruntowych, -
0:33 - 0:35a następnie stał się podstawą
-
0:35 - 0:37zwycięskiej południowowietnamskiej strategii
-
0:37 - 0:38w czasie wojny wietnamskiej,
-
0:38 - 0:39dostarczając broń,
-
0:39 - 0:40wojsko
-
0:40 - 0:42i psychologiczne wsparcie dla Południa.
-
0:42 - 0:44Szlak był systemem tras,
-
0:44 - 0:44dróg
-
0:44 - 0:46i brodów rzecznych,
-
0:46 - 0:48łączących wschód Północnego Wietnamu
-
0:48 - 0:51z południem w okolicach gór Annamskich,
-
0:51 - 0:52między Wietnamem a Laosem.
-
0:52 - 0:54Początkowo podróż na południe trwała 6 miesięcy,
-
0:54 - 0:56ale dzięki inżynierii i pomysłowości,
-
0:56 - 0:59Wietnamczykom udało się rozwinąć
i udoskonalić szlak. -
0:59 - 1:00Pod koniec wojny,
-
1:00 - 1:02gdy główne drogi szlaku skierowano przez Laos,
-
1:02 - 1:04droga zabierała zaledwie tydzień.
-
1:04 - 1:05Oto jak do tego doszło.
-
1:05 - 1:08W 1959 roku, gdy stosunki między
Północą a Południem -
1:08 - 1:10uległy pogorszeniu,
-
1:10 - 1:13system tras został skonstruowany
w celu szmuglowania żołnierzy, -
1:13 - 1:17broni i dostaw do Południowego Wietnamu.
-
1:17 - 1:19Pierwsze oddziały poruszały się gęsiego
-
1:19 - 1:22wzdłuż tras wykorzystywanych
przez miejscowych, -
1:22 - 1:24a kilka złamanych gałęzi na rozstajach
-
1:24 - 1:27było często jedyną wskazówką kierunku.
-
1:27 - 1:29Początkowo większość kadr komunistycznych,
-
1:29 - 1:30które pokonały szlak,
-
1:30 - 1:33rekrutowała się z Południa, a szkoliła na Północy.
-
1:33 - 1:35Ubierali się jak chłopi, po cywilnemu,
-
1:35 - 1:37w czarne jedwabne piżamy i kraciaste chusty.
-
1:37 - 1:39Nosili wycięte z opon samochodowych
-
1:39 - 1:41"sandały Ho Chi Minha",
-
1:41 - 1:42i nosili swoje racje żywieniowe
-
1:42 - 1:44w jelitach słoni
-
1:44 - 1:46i płóciennych przepaskach.
-
1:46 - 1:47Warunki były trudne,
-
1:47 - 1:49wiele osób zmarło z wycieńczenia,
-
1:49 - 1:50w wyniku malarii
-
1:50 - 1:52czy czerwonki pełzakowatej.
-
1:52 - 1:53Zgubienie drogi,
-
1:53 - 1:54śmierć głodowa
-
1:54 - 1:57i atak dzikich tygrysów i niedźwiedzi
-
1:57 - 1:58były ciągłym zagrożeniem.
-
1:58 - 2:00Posiłki składały się jedynie z ryżu i soli,
-
2:00 - 2:02a i tak ich często nie starczało.
-
2:02 - 2:04Strach, nuda i tęsknota za domem
-
2:04 - 2:05dominowały.
-
2:05 - 2:07Żołnierze zabijali czas,
-
2:07 - 2:08pisząc listy,
-
2:08 - 2:09szkicując,
-
2:09 - 2:12paląc i pijąc z miejscowymi.
-
2:12 - 2:13Pierwsze oddziały pokonujące szlak
-
2:13 - 2:15nie angażowały się bardzo w walkę.
-
2:15 - 2:17Po wyczerpującej 6-miesięcznej przeprawie,
-
2:17 - 2:19dotarcie na Południe
było prawdziwym wydarzeniem, -
2:19 - 2:22które często witano piosenką.
-
2:22 - 2:25W 1965 r. szlakiem mogły już jeździć ciężarówki.
-
2:25 - 2:28Tysiące ciężarówek dostarczonych
przez Chiny i Rosję -
2:28 - 2:31przeprawiały się podczas
zajadłych bombardowań B-52, -
2:31 - 2:34a ich kierowcy zyskali miano
"pilotów na ziemi". -
2:34 - 2:36Gdy ruch na szlaku wzrastał,
-
2:36 - 2:38wzmagały się amerykańskie bombardowania.
-
2:38 - 2:40Jeżdżono głownie nocami i porankami,
-
2:40 - 2:41by unikać nalotów,
-
2:41 - 2:42a zwiadiwcy byli w gotowości,
-
2:42 - 2:44by ostrzegać kierowców.
-
2:44 - 2:47Wioski wzdłuż szlaku organizowały grupy,
-
2:47 - 2:48żeby zagwarantować swobodny przejazd
-
2:48 - 2:51i pomóc kierowcom naprawiać szkody
wyrządzone przez ataki lotnicze. -
2:51 - 2:52Ich hasło brzmiało:
-
2:52 - 2:54"Wszystko dla naszych braci z Południa!"
-
2:54 - 2:57oraz "Nie będziemy się martwić domami,
-
2:57 - 2:59jeśli ciężarówki jeszcze się nie przeprawiły".
-
2:59 - 3:00Niektóre rodziny oddawały własne drzwi
-
3:00 - 3:03i drewniane łóżka na naprawę dróg.
-
3:03 - 3:05Siły wietnamskie stosowały wybiegi,
-
3:05 - 3:08żeby lotnictwo US bombardowało zbocza gór,
-
3:08 - 3:09dając tym dostęp do żwiru
-
3:09 - 3:11do budowy i utrzymania dróg.
-
3:11 - 3:15Wszechobecny czerwony pył
wciskał się każdy zakamarek. -
3:15 - 3:17Szlak Ho Chi Minha miał ogromny wpływ
-
3:17 - 3:18na rezultat wojny wietnamskiej,
-
3:18 - 3:20zwycięstwo Hanoi.
-
3:20 - 3:23O zwycięstwie Północy
przesądziło nie pole bitwy, -
3:23 - 3:24ale szlak,
-
3:24 - 3:25który był politycznym,
-
3:25 - 3:26strategicznym,
-
3:26 - 3:27i gospodarczym filarem.
-
3:27 - 3:29Amerykanie uznał jego zasługi,
-
3:29 - 3:30nazywając szlak:
-
3:30 - 3:31"Jednym z największych osiągnięć
-
3:31 - 3:33militarnej strategii XX wieku".
-
3:33 - 3:35Szlak jest świadectwem siły woli
-
3:35 - 3:36wietnamskiego ludu,
-
3:36 - 3:38a mężczyźni i kobiety go przemierzający
-
3:38 - 3:39urośli do rangi bohaterów narodowych.
- Title:
- Osławiony i pomysłowy Szlak Ho Chi Minha - Cameron Paterson
- Speaker:
- Cameron Paterson
- Description:
-
Zobacz całą lekcjię pod adresem: http://ed.ted.com/lessons/the-infamous-and-ingenious-ho-chi-minh-trail-cameron-paterson
Szlak Ho Chi Minha nie tylko łączył Północny i Południowy Wietnam podczas brutalnej wojny, ale również wspomagał wietnamskich żołnierzy. Pokonanie go zabierało prawie pięć miesięcy i używano go jako tajnej broni. Cameron Paterson opisuje historię budowy i korzystania z niesławnego szlaku.
Lekcja: Cameron Paterson, animacja: Maxwell Sørensen.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 03:55
TED Translators admin edited Polish subtitles for The infamous and ingenious Ho Chi Minh Trail | ||
Rysia Wand approved Polish subtitles for The infamous and ingenious Ho Chi Minh Trail | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for The infamous and ingenious Ho Chi Minh Trail | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for The infamous and ingenious Ho Chi Minh Trail | ||
Rysia Wand accepted Polish subtitles for The infamous and ingenious Ho Chi Minh Trail | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for The infamous and ingenious Ho Chi Minh Trail | ||
Lena Capa edited Polish subtitles for The infamous and ingenious Ho Chi Minh Trail | ||
Lena Capa edited Polish subtitles for The infamous and ingenious Ho Chi Minh Trail |